Adalet herkese lazım, yönetmelik de

Gün günden ağır geliyor. Siyasetçilerin bir dediği, bir diğerini tutmuyor, bir gün önce dediğinin bir gün sonra tam tersini söylerken bırakın yüzlerinin kızarmasını gözlerinden utanç bile geçmiyor. 

“Ver yetkiyi, gör etkiyi” sözü, slogan oldu. Yetki, hem de tam yetki verildi ama hiçbir şey değişmedi. Enflasyon düşecekti, Ocak ayı enflasyonu yüzde 5 oldu; bu, yıllığa vurulunca alabildiğine yüksek ve bu yılı da herkes sıkıntılı geçirecek.

Okulların yarıyıl tatilinde Bolu Kartalkaya’da bir otel yandı ve 78 kişi can verdi. Sorumluluğu birbirinin üstüne atan ilgililer nedeniyle, bu yazıyı yazana kadar kimin suçlu, kimin suçsuz olduğu anlaşılamadı. Ovacık ve Çorlu tren kazalarıyla maden kazalarında olduğu gibi makinistlerle madenciler suçlu ilan edildi; öngörülen yine o.

Ancak bu kez durum çok farklı. Çünkü gerek tren yolcuları gerekse madende canlarını yitirenler sıradan insanlardı. Kartalkaya’da kar tatiline gidenler, deyim yerindeyse “tuzu kuru”lar; buna bağlı olarak da arkaları sağlam. Diğerleri için Meclis Araştırma Komisyonu talepleri reddedilirken burada bir araştırma komisyonu oluşturuldu. Yani suçu ölenlere yıkmak o kadar kolay değil.

Sanayi devriminden bu yana, çalışmaların düzeni ve sürekliliğinin sağlanması için yasal çerçevede birtakım kurallar, yasalar, onların da yürütülmesi için yönetmelikler çıkarılıyor. Bizdeki yasalar, yönetmelikler, kurallar sadece kâğıt üzerinde kaldığı, kimse arayıp sormadığı, denetlemediği için de hiçbir önlemin işe yaramadığı bilinen bir gerçek. İzmir’in şirin ilçesi Selçuk’ta bir evde çıkan yangında beş çocuğun öldüğünü hatırlıyorsunuz, değil mi? Aile Bakanlığı, birçok kez evi ve anneyi ziyaret ettiğini açıkladı. Peki, ne yaptınız sorusu yanıtsız kaldı. Her şey ortada, o çocuklar korunabilir ve yaşamlarını sürdürebilirdi. Kimse kılını bile kıpırdatmadı. Bütün, istisnasız bütün yetkililerin timsah gözyaşlarına kaldık sadece.

“Sırtı kalın”lar olduğu için Meclis Araştırma Komisyonu kuruldu, Kartalkaya’daki otel yangınının ardından… Peki, bu kez bir sonuç alınabilecek mi? Tabii ki, hayır! Çünkü devlet asıl görevini yapmıyor. Yasa çıkarıyor ama nasıl çıkarttığını, niye çıkarttığını bilmiyor. Bununla birlikte denetimini nasıl yapacağı hiç gündeme gelmiyor. Şu kadar odası bulunan otellerde alınması gereken önlemler sıralanıyor ama eski yapılar muaf tutuluyor, sanki orada yangın çıkmazmış gibi…

Öncelik hangisinde?

Kurumlar da insanlar gibi kendilerince öncelik belirler ve çalışmalarını sıraya koyar. Bunda birçok etken belirleyicidir, kimini bildiğimiz kimini anlamadığımız kimini ise önemsemediğimiz… Ancak bilinçli ve ileri görüşlülükle atılan adımlar önleyici olacaktır, facia gelmeden önce. 

Bugün, hepimiz için muhakkak ki, hayat pahalılığı önemli ve öncelikli. Devlet, sosyal devlet olarak, asli görevi olan sağlık, barınma, beslenme, eğitim ve kültür konularında çökmüş durumda. Hiçbir şeyi gereğince ve layığıyla yap(a)mıyor. Hayat pahalılığını da önle(ye)mediği apaçık. 

Şimdi, yılın belli birkaç ayında yoğun çalışan birkaç dağ oteli için kılını kıpırdatır mı? Hayır, kıpırdatmaz. Yasal çalışmalar Meclis koridorlarında sürüncemeye bırakılır, çünkü siyasilerin bugünkü önceliği erken seçim ve bağlı olarak Cumhurbaşkanlığı seçimi. 

Bir otel yangını üzerinden yasal, hukuki çıkmazlarımıza değindim. Bu çıkmazlar bütün sektörler için geçerli, hatta adalet sistemi için de geçerli. Umarım, gereği yapılır, ben de alkışlarım. ■