Otomotiv sektöründe son birkaç yıldır, teknoloji şirketleri, araç üreticilerinden daha fazla gündemde farkındaysanız. Özellikle otonoma giden süreçte, teknoloji şirketlerinin attığı adımlar, geliştirmeler ön planda ve çok yakından takip ediliyor. Araç üreticileri de doğal olarak bu şirketlerdeki gelişmeleri çok yakından takip edenlerin en başında geliyor ve stratejik aksiyonları peşi sıra gelmeye başladı. Örneğin BMW, Intel ve Mobileye konsorsiyomu ile başlayan, sonrasında Intel'in Mobileye'ı 15 milyar dolara alması ile devam eden süreç. Geçtiğimiz günlerde Wall Street Journal, 'staff reports' kaynağına dayandırarak bu gelişmeleri güzel özetleyen bir bilgi paylaştı. Hangi firma hangi teknoloji şirketleriyle neleri yapıyor, ne tür aksiyonlar aldıklarını özetleyen bir rapordu. Raporda neler var diyerek, yakından baktığımızda, gelişmelerden biri Daimler, Ford, BMW ve VW'un elektrikli araçlar için ortak hızlı şarj ağını hayata geçirmeyi planladıkları ortak girişimleri.
2021 otonom araçlar
Evet bu 4 dev, ürettikleri elektrikli araçların Avrupa otoyollarında hızlı şarjlanabilen istasyonlardan ortak faydalanabilecekleri bir girişimde anlaştılar. Bir diğer gelişme, yukarıda bahsettiğim BMW, Intel ve Mobileye konsorsuyumu. Otonom araçları 2021de piyasaya sürmeye yönelik sistem geliştirme konularında bilgi birikimlerini birleştirdiler. Fiat Chrysler, otonom araç geliştirme çalışmalarını Chrysler minivanlar üzerinde test çalışmalarını başlatmak üzere, Alphabet ile anlaşma sağladı. Yine Wall Street Journal'in vurguladığı gibi, bu gelişme Alphabet'in büyük bir üreticiyle ilk işbirliği anlaşması. Raporda altı çizilen bir diğer gelişme, BMW, Audi ve Daimler'in Here adlı harita uygulamasını 3 milyar dolara satın aldıkları. Evet, Nokia, sürücüsüz araç geliştirme teknolojilerinde önemli rol oynayacağı düşünülen Here'ı Alman üreticisi bu 3 şirkete satmıştı. Raporda bahsedilen bir diğer gelişme, Toyota'nın Uber'e ve Jaybridge Robotics'e yaptığı yatırımlar. Jaybridge Robotics ne şirketi diye baktığımızda, bir otonom araç geliştirme şirketi olduğunu ve Toyota'nın bu şirketi satın aldığını görüyoruz. Dikkat çeken teknoloji şirketlerinden biri de Chargepoint. Elektrikli araçların ihtiyacı olan şarj noktalarını yapan işleten bir şirket. Alman devleri, BMW, VW ve Daimler, Amerika'da kendi deyimleriyle 'Amerika'nın batı yakasıyla doğu yakasını birleştirecekleri' bu istasyonlara ortak yatırım yapıyorlar. Böylelikle Amerika'da da bu 3 üreticinin araçları, bu ortak istasyonlardan rahatlıkla faydalanabilecekler.
Ülkemizde durum
İçinizden 'peki Türkiye olarak biz neresindeyiz bu stratejik aksiyonların?' diye sorduğunuzu duyar gibiyim. Devlet kanalında, biz elektrikli yerli otomobil üretimine odaklandık. Prototip çalışmalarının yürütüldüğünü biliyoruz. Batarya sistemleri başta olmak üzere, aracın dünyada rakiplerine üstünlük sağlayacak teknolojilerinde ne tür stratejik kararlar alındı henüz bilmiyoruz. Yerli araç dendiğinde, otobüs üreticilerimizin hak ettikleri ilgiyi henüz hala tam alamadıklarını düşünüyorum. Yıllardır kendi markalarıyla yerli otobüslerimizi üretiyor ve paşalar gibi başta Avrupa olmak üzere, Amerika dahil ihracatımızı yapıyoruz.
Girişimcilere sahip çıkmak
Elektrikli otobüslerde de çok güzel gelişmeleri birkaç yıldır görüyoruz. Peki ülkemizde yukarıda saydığımız teknoloji şirketlerine benzer girişimler ne durumda? Emin olun, İTÜ Arı Teknokent başta olmak üzere, teknokentlerimizde var olduğunu, yaşamaya çalıştıklarını biliyorum. Benzerlerinin yurtdışında gerek devlet politikası gerek özel şirketlerin politikaları gereği oldukça ilgi ve yatırım görerek büyüdüklerini, hatta milyar dolarlık yatırımlara imza attıklarını görüyoruz. Bizimkiler de bırakın milyar dolarlık yatırımları, yaşamaya çalışıyorlar. Bilgileriyle, donanımlarıyla hayata geçirdikleri teknolojik girişimleri gördükçe, bu toprakların bir ferdi olarak gururlanıyor insan. Ama madalyonun diğer yüzünde, bu girişimcilerimize devlet politikaları ile özel şirket politikaları ile sahip çıkmazsak, yurtdışındaki gelişmeleri takip etmeye ve sürekli 'bizden neden böyle girişimler çıkmıyor ki?' demeye devam edeceğiz. ■