23 Eylül 1996 tarihinde, petrol ürünlerinin üretimden tüketime kadar olan faaliyetler zinciri üzerinde çalışmalar yapmak amacı ile ülkenin önde gelen akaryakıt dağıtım şirketleri tarafından kurulan PETDER, 6 aylık ve yıllık periyotlarla hazırladığı sektör raporları ile gerek üyelerini gerekse kamuoyunu sektöre ilişkin gelişmeler hakkında bilgilendirmeyi hedefliyor.
Raporda ele alınan ve 2012 yılında sektörün önem verdiği öncelikli konuların kaçak ve kayıt dışı akaryakıtla mücadele ile ulusal marker uygulaması olduğunu belirten PETDER Genel Sekreteri Niyazi İlter, alınan tedbirler neticesinde özellikle “10 numara yağ” adı altında yürütülen sahte akaryakıt satışı faaliyetlerinin önlenmesinde önemli bir mesafe alındığını ve bu alandaki kararlı çalışmaların sürdürüldüğünü belirterek, başta Bakanlık ve kamu kurumlarında görevli bürokratlarımız olmak üzere katkı sağlayan herkese teşekkür ettiğinin altını çizdi.
İlter, ulusal markerin Petrol Piyasası Kanunu’nda yer alan şekli ile kaçak akaryakıtın tespitinde önemli bir uygulama olmakla birlikte, tek başına bir kriter olarak değerlendirilmesinin halen birçok sorunu da beraberinde getirdiğini ifade etti.
Ulusal marker konusunun 2013’te de sektörün gündeminde olduğunu ifade eden İlter, gelecek dönemde kaçak akaryakıt sorununun giderilmesine ilişkin beklentilerin olumlu olduğunu vurguladı.
25,8 Milyon M3 Otomotiv Yakıtı Kullanıldı
PETDER tarafından raporda derlenen verilere göre, 2012 yılı toplam motorin türleri (motorin ve motorin-diğer) tüketimi, 2011 yılına göre %6,1 artarak yaklaşık 18,5 milyon m3 oldu. Toplam benzin tüketimi ise %5,8 oranında azalarak 2,5 milyon m3 düzeyinde gerçekleşti.
2012 yılında toplam otomotiv yakıtları tüketimi, önceki yıla kıyasla %4,1 oranında artarak 25,8 milyon m3 olarak gerçekleşti.
Türk Tüketicisi daha az etkilendi
Raporda Türkiye’deki vergisiz pompa fiyatlarının, EPDK (Enerji Piyasası Düzenleme Kurumu) tarafından referans piyasalar olarak kabul edilen Akdeniz ülkelerindeki benzin ve motorinin vergisiz fiyatlarından daha düşük olarak seyretmeye devam ettiği belirtildi. Türk tüketicisi benzin, motorin ve özel motorin türlerinde uluslararası piyasalarda yaşanan petrol fiyatlarındaki artışlardan, Akdeniz’deki diğer ülkelere göre daha az etkilendi.
Raporda yer alan verilere göre, 2012 yılında, İstanbul’da standart 95 oktan benzin (vergisiz) Paris’ten ortalama 19 kuruş, motorin ise Atina’dan 24 kuruş daha ucuza satıldı.
Dolaylı Vergiler 50,5 Milyar TL’ye Ulaştı
Raporda, akaryakıt sektörünün oluşturduğu toplam parasal büyüklüğün yükselen petrol fiyatlarının, artan tüketimin ve vergilerin de etkisiyle, 2012 yılında bir önceki yıla kıyasla %10,8 artarak 98,3 milyar TL’ye ulaştığı belirtildi.
Tüketim verileri üzerinden yapılan hesaplamalara göre, petrol sektöründen sağlanan dolaylı vergiler 2012 yılında bir önceki yıla göre %11,5 artarak 50,5 milyar TL olarak gerçekleşti. Böylece 2007 yılından bugüne kadar olan dönemde sektörden sağlanan dolaylı vergi geliri 234 milyar TL’ye ulaşmış oldu.
2012 yılında 2011 yılına göre sağlanan dolaylı vergi geliri motorinde %16,1 ve LPG’de %4 artarken, benzinde %1,4 oranında azaldı.
PETDER Atık Motor Yağlarının Toplanmasına İlişkin Operasyonlarına Tek Yetkili Kuruluş
2004 yılında yayınlanan "Atık Yağların Kontrolü Yönetmeliği" ile birlikte, motorlu taşıtlarda kullanılan ve atık hale gelen motor yağlarını araç servisleri, akaryakıt istasyonları ve kamuya ait araç bakım istasyonlarından doğru koşullarda lisanslı ve yetkili ekiplerce toplamak üzere "Atık Yağların Yönetimi Projesi"ni başlatan ve Çevre ve Şehircilik Bakanlığı’nca yetkilendirilmiş tek kuruluş olarak projeyi sürdüren PETDER, 2012 yılında 14.730 seferle 18.545 ton atık motor yağı topladı. Böylece projenin başlangıcından bu yana toplanarak Çevre ve Şehircilik Bakanlığı’nca lisanlı işletmelerde ham madde ve enerji olarak geri kazanılan veya bertaraf edilen toplam atık motor yağı miktarı 123.627 tona ulaştı.
Çevre ve Şehircilik Bakanlığı ağaçlandırma seferberliği kapsamında, finansmanı PETDER tarafından karşılanan “1 Varil 1 Ağaç Projesi” ile ise, iki yılda kamu kuruluşlarından toplanan atık motor yağlarına karşılık olarak Ankara ve Afyon’da toplam 40.000 fidan dikildi.