HAZIRLAYAN: KORKUT AKIN
Bu iki dilek iyi niyet gösterisi değildi tek başına, bir dilekti ya da o zamanın diliyle söylersek temenni. O sözleri duyunca yüzlerdeki ayrılığın hüznü azalır, yola çıkmanın gerginliği kaybolur, inceden bir gülümseme gelir otururdu. Kaptanın “cümleden iyi yolculuklar” dileği yola çıkışın işaretiydi… Şehri çıkana kadar pencereye dönük yüzler, birbirlerine bakmaya ve “yolculuk nereye” ile koyu bir sohbet başlardı.
Bu iki dilek iyi niyet gösterisi değildi tek başına, bir dilekti ya da o zamanın diliyle söylersek temenni. O sözleri duyunca yüzlerdeki ayrılığın hüznü azalır, yola çıkmanın gerginliği kaybolur, inceden bir gülümseme gelir otururdu. Kaptanın “cümleden iyi yolculuklar” dileği yola çıkışın işaretiydi… Şehri çıkana kadar pencereye dönük yüzler, birbirlerine bakmaya ve “yolculuk nereye” ile koyu bir sohbet başlardı.
Yolculuklar ve kentler
Haydar Ergülen, çocukluğunun o içine işleyen yolculuk serüvenini unutmadığından, kendisiyle birlikte sayısı yirmiye ulaşan öykücü, romancı, şair arkadaşlarının düşüncelerini toplamış. Yazarlar sadece yolculuk anlatmakla yetinmemiş yolculuk gerçeğini, onunla birlikte de insan hikâyesi (anlatılan sizin de hikâyenizdir aslında) aktarmış. Yazıları derleyen Haydar Ergülen, kendine muavinliği biçmiş… önsöz yerine “Muavin konuşuyor” demiş. “Şoförle konuşmak yasak!” olduğuna göre, “rüzgar muavin” olarak anlatmış her bir şeyi.
Eskiden…
Yazarlar, birer sanatçı duyarlığıyla o denli sıcak, içten ve güzel anlatmışlar ki yolculukları, okurken ister istemez neden şimdi de o denli güzel ve samimi yolculuklar yok diye sordum kendi kendime. Oysa eskiye bakarak hem otobüsler hem de yollar çok daha iyi, rahat ve gelişmiş. Eskiden bir yerden başka bir yere gitmenin tek seçenekli olduğu zamanlarda, en çok 40 yıl olmuştur herhalde, herkes, ama herkes, büyük küçük, kadın erkek, işadamı, öğrenci, asker hasta otobüsle yolculuk ederdi.
Kitapta yer alan anı ve öyküleri okudukça sizler de hak vereceksiniz, artık ülkemizde (başka ülkelerde de muhakkak) iletişim kopmuş. Kimse kimsenin bırakın derdini dinlemeyi, yüzüne bile bakmıyor. Bir yolculukta tanıdığınız biriyle arkadaşlıklar kurup o geçece dostluğu kalıcılaştırmak artık mümkün değil besbelli.
“…sanki yıllar öncesinin otobüsleriyle 10 saatlik yolu teker üstünde gidiyorum, kimse gitmedim demesin, memleketimizin görülmesi gereken 100 yeri gibi, tecrübe edilmesi gereken 100 güzelliğinden biri de budur.”
Her yolculuk bir aşktır
Yolculuğun verdiği keyfi, heyecanı, sonunda hüzün olsa da bekleyen umudu başka hiçbir şey veremez insana.
Bir de, kitaptaki öykü/anılardan birinde… Parası bilet ücretine yetmeyen adamın, “bir daha say, kardeşim 20 lira olması lazım” sözü üzerine bir kez daha sayar çocuk: “yok, ağabey, 1 lira eksik”. Adam, “bak evladım saya saya 20 lira olur o para” diyor, çocuk anlayışlı bir ifadeyle, “anladım ağabey, evet, burada 20 lira var!” cevabı veriyor.
Sorarım şimdi sizlere; artık uçak da var her yere giden, tren de hızlandı her ne kadar her yere gitmese de, ama otobüs gibi anlayışlı değil ikisi de… Otobüsler de mi öyle oldu? Size öylesi denk gelmiştir, otobüsçüler yine de en anlayışlısıdır onların.
Kitapta yer alan yazıları Sıddık Akbayır, Sina Akyol, Nalan Barbarosoğlu, Habib Bektaş, Ahmet Büke, Metin Cengiz, Jaklin Çelik, Ali Çolak, Refik Durbaş, Şükrü Erbaş, Haydar Ergülen, Cezmi Ersöz, Adil İzci, Özcan karabulut, Gonca Özmen, Ahmet Telli, Bâki Ayhan T., Kemal Varol, Murat Yalçın ve Özcan Yurdalan kaleme almış.
Cümleten İyi Yolculuklar, Derleyen Haydar Ergülen, Kırmızı Kedi Yayınları, 280 sayfa. ■