Şu an gündemde olmayan, ancak yıl sonunda birden karşılarına çıkacak maliyet artışı, otobüsçünün sezona bakışını bile etkiliyor.
Buna otoyol geçişleri ile yapımı devam eden Çanakkale 1915 Köprüsü de eklenecek. Türkiye’nin en hareketli güzergahlarına yapılacak seferlerin maliyeti beklenenin de üzerine çıkabilir.
1 Ocak 2018’de 3,77 TL seviyesinde olan 1 dolar, bugünlerde 4.45; 1 Ocak’ta 4,54 seviyelerinde olan Euro 5.24 seviyelerinde seyrediyor. 1 Ocak’tan bu yana geçen beş ayda dolar kurundaki artış oranı yüzde 18, Euro’daki artış ise yüzde 16 seviyesinde. Döviz bugünkü fiyatında kalsa bile 2019’da köprü ve otoyol geçişleri en az yüzde 16-18 zamlanacak.
Bakanlık buna bir çözüm bulmalı
Türkiye yolcu taşımacılığının ana modu olan otobüsçülüğün bu beklenmedik maliyet artışına hazırlanması, hareketli geçmesi beklenen sezonda pek mümkün değil. Zaten zor durumdaki otobüsçü borçlarını ancak ödeyecek gibi gözüküyor. UDH Bakanlığının, bu duruma bir çözüm üretmesi gerekiyor. 24 Haziran seçimlerinden sonra Bakanlığın en önemli görevi bu olacak.
Dolar ve Euro’ya endekslenmesin
TOBB Karayolu Yolcu Taşımacılığı Sektör Meclisi Başkanı Mustafa Yıldırım, ekonomide yaşanan olumsuz gelişmelerin herkesi etkilediğini, ancak taşımacıların maliyet kalemlerinde yaşanan artışların daha da büyük etkileri olduğuna dikkat çekti: “Petrol fiyatlarındaki artış durmak bilmiyor. Taşımacıları rahatlatacak birkaç düzenleme yapılır ve akaryakıt üzerindeki vergi yükü azaltılırsa bu halka da olumlu yansıyacaktır. Şu an akaryakıt fiyatları sabitlendi ama ne zamana kadar? Taşınma maliyeti azaldığında ucuzlama olacak, enflasyon gerileyecektir. Otobüsçünün taşıdığı insan sayısı artacak, ekonomik süreç hızla iyileşecek.
Sıkıntı petrolle sınırlı değil
Hızlı kur artışlarının köprü ve otoyol geçiş fiyatlarına nasıl yansıyacağı da sektörün önünde çok ciddi bir tehdit. Çünkü yeni yapılan köprü ve otoyollardaki fiyat ayarlamaları dolara bağlanıyor. Ocak 2018’e 3,77 TL ile başlayan dolar, bugün 4,45 seviyelerinde. Yıl sonunda, muhtemelen 5 lirayı bulacak gibi görünüyor. İnşallah olmaz, ama bugünkü artış bile köprü ve otoyollara yansıtıldığında bu maliyet yükünü sektör taşıyamaz. Sektörün üstündeki akaryakıt ve köprü ve otoyol maliyet baskısının azaltılması lazım. Köprü ve otoyol fiyatlamaları Dolar’a veya Euro’ya endeksli olmaktan çıkarılmalı.”
Yıldırım, otobüsçülerin olası tüm olumsuzlukları da dikkate alarak maliyet hesaplarını çok daha titiz yapmaları çağrısında bulunarak, sektörün haksız ve yıkıcı rekabetten kaçınması gerektiğini vurguladı. ■
Mevcut köprü geçiş ücretleri
Yavuz Sultan Selim Köprüsü
Araç sınıflarına göre geçiş ücretleri
1: (13.5), 2: (17.40), 3: (32.30), 4: (82.00), 5: (102.00), 6: (9.15) TL
Osman Gazi Köprüsü
Araç sınıflarına göre geçiş ücretleri
1: ( 71.75), 2: (114.80), 3: (136.35), 4: (180.80), 5: (228.20), 6: (50.25)
Çanakkale Köprüsü
Geçiş ücretine yönelik açıklamada 18 Mart’taki temel atma töreninden sonra yapılmış ve geçiş ücretinin 15 Euro+KDV olacağı belirtilmişti.