16-18 Kasım tarihleri arasında Ankara’da gerçekleştirilen 8.Karayolu Trafik Güvenliği Sempozyumu'nda sunduğum “Elektronik Sürüş Destek Sistemleri ve TRAFİKTE 2020 HEDEFİ” başlıklı bir bildirinin özetini paylaşıyorum.
AB “VISION ZERO 2050” “Trafikte Sıfır ölümlü 2050” hedefiyle başlattığı kampanya ile trafik ölümlerini 2025’de sıfıra indirmek istiyor. 2010-2020 arasındaki hedef %50 azaltmak ve 31500’den 16000’e indirmek.
AB üyesi ülkeler bu hedef için Trafik denetim ve eğitimlerini artırırken, AB düzeyinde araç güvenlik standartları da yükseltilmektedir. 2009 yılında devreye alınan ve AB ülkelerinde zorunlu tutulan 661/2009/EC
“Genel Güvenlik Mevzuatı” gereği Kasım 2014’den itibaren Otomobil ve Hafif Ticari araçlarda ESP (Elektronik Kararlılık Sistemi) ve TPMS (Lastik Basıncı Denetim Sistemi) zorunlu olmuştur. Benzer bir şekilde Kasım 2015’den itibaren Ağır Ticari Taşıtlarda ESP, AEBS (Gelişmiş Acil Frenleme Sistemi) ve LDW (Şerit Takip Sistemi) zorunlu olmuştur. 2018 yılında otomobiller için devreye girecek olan e-CALL (112 Acil Çağrı Sistemi) ve 2014/45/EC Araç Muayene Mevzuatı ile 2020 hedefi sağlanmaya çalışılacaktır.
2020’de yeni Elektronik Sürüş Destek Sistemleri
AB 2020 hedefini 2013 yılına kadar sağlarken 2014-2016 arasında duraklamaya girmiştir. Duraklamanın nedeni olarak Cep Telefonu, Hız, Alkol ve Yorgunluk gösterilmektedir. 2020 itibariyle yeni Elektronik Sürüş Destek Sistemleri üzerinde çalışılmaktadır. Cep telefonu kullanımıyla ilgili yeni elektronik kısıtlamalar beklenmelidir.
Türkiye yayınladığı 661/2009/AT mevzuatı AB’de zorunlu olan Elektronik Sürüş Destek Sistemlerini zorunlu tutarken ile 31 Temmuz 2012 tarihli “Karayolu Trafik Güveliği Stratejisi ve Eylem Planı” ile de 2020 yılında trafik ölümlerini 2010 yılının yarısına indirme kararı almıştır.
2016 sonuçları 2020 hedefinin yüzde 23 üzerinde
Türkiye, kaza yerinde ölenlerin sayısı üzerinden, Trafikte 2020 hedefinin gerisindedir. 2016 sonuçları hedefin %23 üzerindedir. Gelecek üç yıl içinde hedefin yerine getirilmesi için yoğun çalışma gereklidir.
Bu bildiride Elektronik Sürüş Destek Sistemlerinin trafik kaza ve ölümlerini azaltmadaki etkisi anlatılırken ve Türkiye’nin Trafikte 2020 Hedefinin yerine getirilmesi için bazı öneriler yapılmıştır. Bu öneriler şu şekilde özetlenebilir:
1) Mevcut şehirlerarası otobüslere araç üreticileri ile işbirliği içinde yeni Elektronik Sürüş Destek Sistemlerinin takılması. Bu şekilde araç parkının yaklaşık %4.5’unda olan bu sistemlerin %25 ve üstüne çıkarılması,
2) Otomobillerde gelecek olan e-CALL sisteminin şehirlerarası otobüslere denenmesi için ArGeçelışması yapılması,
3) Elektronik Sürüş Destek Sistemlerinin sürekli çalışır durumda olması için Araç Muayenesinin geliştirilmesi, 2014/45/EC mevzuatının benimsenmesi,
4) Geliştirilmesi önerilen Araç Muayenesine destek olması amacıyla Almanya’da uygulandığı gibi ağır ticari taşıtlar için ilave bir Teknik Güvenlik Denetimi ve İngiltere’deki uygulamaya benzer bir Filo Mühendisliği sisteminin oluşturulması,
5) Elektronik Sürüş Destek Sistemlerinin kışın başarılı olabilmesi için Kış Lastiği zorunluluğunun Römork ve Özel Otomobilleri de kapsaması.
Elektronik Sürüş Destek Sistemleri ve onu destekleyen ilave tedbirlerle Türkiye’nin TRAFİKTE 2020 HEDEFİ gerçekleştirilebilir ve trafik ölümleri azaltılabilir. Bu amaç için çok yoğun bir işbirliği ve çalışma gereklidir. 2016 yılında 7300 kişinin yaşamını yitirdiği trafik sorununu çözmek ve daha çok yaşam kurtarmak için bu çabaya değer.
“Trafikte 2020 hedefi siyasi değil, insani ve hayati bir hedeftir.” ■