Türki Cumhuriyetlere yapılan taşımalarda İran’ın yıllardır sürdürdüğü haksızlığa rağmen, ülkeyi transit geçen araçlardan hiçbir ücret almayan Türkiye, İran’ın aldığı 750 Dolar ücreti İran araçlarından alması üzerine İran bu sabah 09.00 itibariyle rest çekerek ücrete % 100 zam yaptı. Türk makamları da 09.30 itibariyle aynı oranda zam yaptı.
Gürbulak gümrük kapısının her iki tarafında yüzlerce TIR bu mücadelenin sonucunu ve haksızlığın bitmesini bekliyor. Türkiye, kriz süresince İran üzerinden gitmek yerine, Sarp ve Türkgözü sınır kapılarını kullanarak Gürcistan - Azerbaycan güzergahı üzerinden Türki Cumhuriyetlere ulaşma yolunu alternatif olarak devreye aldı ve ilgili kapılar da hazırlıklar yapılmış durumda.
UND İcra Kurulu Başkanı Fatih Şener; “ İran’ın bu haksızlıkta ısrar etmesi anlaşılır gibi değil, Karayoluyla dünyaya açıldığı tek kapı olan ve İran araçlarına her türlü kolaylığı yapan Türkiye’ye karşı bu tutumu çok yanlış. Yapılan haksızlıklar sebebiyle İran’a taşıma yapamadığımız gibi Türki Cumhuriyetlere gidişimiz de imkansız hale geldi. İran, yakıt almasak da tek yön için bizden 750 dolar Deli Dumrul parası alıyor. Sadece geçtiğimiz yıl bu sebeple Türki Cumhuriyetlere giden 13.800 Türk aracı yüklerini İran girişinde İran araçlarına devrederek geri dönmek zorunda kaldı.”
Bilinçli olarak ticaretimiz kapılarda bekletiliyor diyen Fatih Şener “Her türlü zorluğu göze alıp İran’ı transit geçen Türk araçları ise İran Türkmen gümrüğünde 15 günden önce geçirilmiyor. İran Türkiye’den gelen transit araçları bekleterek kendi ihracatını taşıyan İran araçlarına öncelik veriyor. Şu anda araçlarımız 15 gündür kapıda. Biz beklerken aynı süre içinde İran araçları 3–4 kez Türkmenistan’a taşıma yapıp geri dönebiliyor”. dedi
Devleti̇mi̇zi̇n kararının arkasındayız!
İran tarafında eşi benzeri görülmemiş birçok haksızlıkla mücadele ettiklerini ifade eden Şener; “Türkiye, ilk kez sen geçiş için ücret alırsan ben de alacağım dedi ve İran buna karşılık bir anlamda rest çekerek % 100 zam yaptı. Türkiye’nin hemen karşılık vermesi çok önemli. Sektör olarak devletimizin aldığı bu kararın arkasındayız. İran ve Türki Cumhuriyetlere olan taşıma ve ticaretimiz İran’ın insafına terkedilemez.
Taşimacilarimiz her iki̇ yönde transi̇t geçi̇ş içi̇n İran yeri̇ne Gürci̇stan Azerbaycan yolunu kullanmalı
Alternatif olarak taşımalarımızı Gürcistan-Azerbaycan güzergahına yönlendiriyoruz. Bu amaçla Sarp ve Türkgözü sınır kapılarında gerekli hazırlıklar yapıldı. Bu güzergah, Yüksek ücretler ve 15 güne varan İran Türkmen sınır beklemeleri de dikkate alındığında daha avantajlı konumda. Gürbulak sınırında İran’ın Uluslararası hukuka aykırı tavrı sebebiyle krizin tırmanacağını bekliyoruz. Türkiye ilk kez devlet olarak bu haksızlığa karşı farklı bir tutum sergiliyor.
Bu tutumu sergileyen tüm devlet görevlilerine teşekkür ediyoruz. Bu mesele bir taşıma meselesi olmayıp, İhracatımız ve Türki Cumhuriyetlerle olan ve olabilecek Ticari ilişkilerimiz için hayati öneme sahip bir meseledir.
Diğer haksızlıklar için de mütekabiliyet uygulanacak
İran, yakıt alandan almayandan da aldığı 750 Dolar (şimdi iki katına çıkarıldı) ücret dışında,
• Gümrük geçişlerinde kendi araçlarına öncelik verecek şekilde bekletmeler,
• Türk araçlarını kuyrukların uzun olduğu kapılardan çıkmaya mecbur etme,
• Araçlara ücret karşılığı araç takip cihazı takma,
• Transit süre zorlamaları,
• Türk taşımacı kullanan İran şirketlerine ek vergi uygulaması, gibi Uluslararası hukuka aykırı birçok kuralı ihlal ediyor.