TOBB Başkanı M. Rifat Hisarcıklıoğu’nun ev sahipliğindeki toplantıya Cumhurbaşkanı Yardımcısı Cevdet Yılmaz, Ulaştırma ve Altyapı Bakanı Abdulkadir Uraloğlu, Ticaret Bakanı Prof. Dr. Ömer Bolat ve TOBB Ulaştırma ve Lojistik Meclisi Başkanı Şerafettin Aras ile sektör temsilcileri katıldı.
Toplantı çerçevesinde Türkiye'nin dış ticaret faaliyetlerinde; uluslararası kara yolu eşya taşımacılığı, hava kargo taşımacılığı, demiryolu yatırımları, limancılık sektörü ve denizyolu taşımacılığı, yaşanan önemli gelişmelerin yanı sıra, ulaştırma şuralarında ortaya konulan hedefler, Dünya Bankası Lojistik Performans Endeksinde kaydedilen ilerlemeler gibi unsurlar ve gelişmeler ele alındı. Burada konuşan Hisarcıklıoğlu, pandemi döneminin geride kalmasıyla uluslararası ticaretin büyüdüğüne dikkati çekerek, bu çerçevede küresel ticaret hacminin bu sene rekor kırarak 33 trilyon dolar olmasının beklendiğini dile getirdi. Hisarcıklıoğlu, Türkiye'nin 3 kıtayı birleştiren konumuyla stratejik bir öneme sahip olduğunu vurgulayarak, bu coğrafi avantajı en iyi şekilde değerlendirmeleri gerektiğini ve transit taşımacılıktaki rekabet gücünü arttırmaları gerektiğini ifade etti.
“Bakanlıklarla ortak çalışma yürütülüyor”
Lojistikte, dijitalleşmeye ve yeşil dönüşüme öncelik veren, sınır geçişlerinde beklemeyi en aza indiren, çok modlu taşımacılık modellerine ihtiyaç duyulduğunu işaret eden Hisarcıklıoğlu, “Bu açıdan gerekli mevzuat düzenlemeleri ve altyapı çalışmaları gerçekleştirilerek, ticaretin ve taşımacılığın önündeki engelleri kaldırmalıyız. Bu noktada, taşımacılığın kolaylaştırılması ve ticaretin geliştirilmesi amacıyla birlikte çalıştığımız, ortak projeler yürüttüğümüz Bakanlıklarımızın da hakkını teslim etmek isterim” ifadelerine yer verdi. Hisarcıklıoğlu, Ulaştırma ve Altyapı Bakanlığı'yla ortak çalışmaların 1992 yılında geçiş belgelerinin dağıtımı ile başladığını hatırlatarak, 30 yılı aşan iş birliği sürecinde, Bakanlığın taşımacılığın geliştirilmesi yolundaki çabalarını sayesinde emin adımlarla ilerlemeye devam ettiklerini vurguladı.
“Gümrük Turizm İşletmeleri şirketiyle bugüne kadar 15 gümrük kapısını yeniledik”
M. Rifat Hisarcıklıoğlu, Ticaret Bakanlığı'yla sektörün hak ve hukukunu korumak, rekabet gücünü arttırmak, sınır geçişlerini kolaylaştırmak için ulusal ve uluslararası düzeyde birlikte hareket ettiklerini ifade ederek, “Ticaret Bakanlığımızın onayı ve destekleriyle, kara gümrük kapılarını modernize etmeye başladık. TOBB ve 137 oda-borsamızın ortak kuruluşu olan Gümrük Turizm İşletmeleri şirketiyle bugüne kadar 15 gümrük kapısını yeniledik. BM tarafından en başarılı kamu-özel sektör iş birliği projesi seçildik ve diğer ülkelere de örnek olarak gösterildik” şeklinde konuştu.
“TIR karnelerinin dijitalleştirilmesi önemli”
Taşımacılık sektörünün durmayan, 7 gün 24 saat esasıyla çalışan bir sektör olduğuna dikkati çeken Hisarcıklıoğlu, pandemide tüm dünyanın evlere kapanırken, tedarik zincirinin devamını sağlayan nakliye sektörünün öneminin bariz bir şekilde ortaya çıktığını dile getirdi. Taşımacılık sektörüne destek veren kurumların sorunları gidermesi, çözümler üretmesi, gerektiğini söyleyen Hisarcıklıoğlu, Ticaret ve Ulaştırma Altyapı Bakanlıklarının bu anlayışla hareket ediyor olmasının son derece değerli olduğunu dile getirdi. Hisarcıklıoğlu, şu ifadelere yer verdi: “Ticaret Bakanlığımızla birlikte uluslararası alanda yürüttüğümüz çalışmalar sonucunda, e-TIR konusunda öncü ve lider ülke konumundayız. Bu konumumuzu korumak için, şu an tamamlanma aşamasında olan sürecin hızlandırılması ve bir an önce hayata geçirilmesi, nakliye sektörü açısından büyük önem taşımaktadır. Uluslararası paydaşlarımız, Birleşmiş Milletler ve IRU, TIR Sistemi'nin en büyük kullanıcılarından biri olan ülkemizdeki e-TIR konusundaki gelişmeleri yakından takip etmektedirler. e-TIR Sistemi, halen tüm dünyada kullanılan tek gümrük transit rejimidir. Dolayısıyla, TIR karnelerinin dijitalleştirilmesi, nakliyecilerimizin bu sistemin faydalarından en yüksek verimi almasını sağlayacaktır.”
-“Nakliye sektörüne yeni pazarlar açılabilmesi için Irak ve Mısır çok önemli”
Hisarcıklıoğlu, yeni pazarlara açılımın ticaret ve taşımacılık sektörleri açısından elzem olduğunu belirterek, “Taşımacılığın daha yaygın hale getirilmesi ve ülkemiz nakliye sektörüne yeni pazarlar açılabilmesi adına gerek Irak gerekse Mısır çok önemli ülkelerdir. Ticaret Bakanlığımızın yoğun çalışmaları ve desteği sonrasında Irak, TIR sistemine taraf olmuştur. Irak'ın TIR sistemine hızlı entegrasyonu, güvenli ve sürdürülebilir ticaret açısından önem arz etmektedir. Ayrıca, Irak'ın bir transit ülkesi haline getirilerek, Körfez ülkelerine yönelik ticaretimizin, bu ülke üzerinden gerçekleştirilmesi yönünde temaslarda bulunulması son derece önemlidir. TOBB olarak, Ticaret Bakanlığımızla birlikte, Irak'a bu konuda gerekli tüm desteği sağladık ve buna devam etmeye hazırız. Bu sayede, son dönemlerde gündemde olan Kalkınma Yolu Projesi de desteklenmiş olacaktır. Arap Körfezi'nin, ülkemiz üzerinden Avrupa'ya bağlanmasının önü açılacaktır” değerlendirmesinde bulundu. Hisarcıklıoğlu, yeni pazarlara açılım noktasında, Mısır ile olan mevcut ticaretin, potansiyelin çok altında kaldığını vurgulayarak, “Burayı, Kuzey Afrika ülkelerinin giriş noktası da olarak görmeli ve planlamamızı buna göre yapmalıyız. Bu kapsamda, ülkemiz ile Mısır arasında kara yolu anlaşmasının bir an önce imzalanması çok önemlidir” dedi.
“Ülkemizin transit taşımacılıkta sürdürülebilir büyümesine çalışıyoruz”
Hisarcıklıoğlu, toplantı kapsamında ele alınan konuların, Türkiye'nin ticari ve lojistik ağlarını sürdürülebilir bir kalkınma modeline öncülük edecek şekilde geliştirmeyi hedeflediğini paylaşarak, “Türkiye'nin lojistik yatırımları, uluslararası iş birlikleri ve yenilikçi çözümleri küresel ticarette lider ülkelerden biri olma yolunda büyük bir önem taşımaktadır. Bu anlayışla, ülkemizin transit taşımacılıkta sürdürülebilir büyümesini sağlamak ve bölgesel ticaretin merkezinde yer almak için çalışmalarımıza kararlılıkla devam etmeliyiz. En önemlisi, Türkiye'nin geleceğini inşa ederken, kamu ve özel sektör olarak omuz omuza çalışmaya devam etmeliyiz” ifadelerini kullandı.
Cumhurbaşkanı Yardımcısı Yılmaz
Cumhurbaşkanı Yardımcısı Cevdet Yılmaz ise konuşmasında, "Sahip olduğumuz coğrafi konumla, siyasi ilişkilerimizle, inisiyatiflerimizle, inanıyorum ki Türkiye, dünya lojistiğinde merkezi bir konum elde edecektir, elde etmektedir." dedi. Türkiye'nin, küresel ticaretin şekillenmesinde belirleyici bir rol üstlendiğini belirten Yılmaz, toplantının, Türkiye'nin stratejik konumunun sağladığı fırsatları hayata geçirecek adımları belirleme açısından büyük öneme sahip olduğunu bildirdi. Yılmaz, lojistiğin, küresel ekonomi ve ticaretin kalbi olduğunu belirterek coğrafi konumu sayesinde Türkiye'nin, küresel lojistiğin merkezi olma yolunda avantajlara sahip olduğunu dile getirdi.
Yılmaz, Türkiye olarak üzerinde çalıştıkları bir başka koridorun "Kalkınma Yolu" koridoru olduğunu belirterek, "Bu projeyle, Irak'ın Faw Limanı'nda şimdiden büyük bir sanayi bölgesi planlanıyor. Yine bütün bu güzergah boyunca inanıyorum ki bir refah havzası oluşacak. Barışa, bölgesel güvenliğe, refaha katkıda bulunacak. Ülkemizin ihraç ürünlerinin Kalkınma Yolu üzerinden Körfez ülkelerine ve hatta Basra Körfezi'nden Güney Asya'ya erişimi kolaylaşmış olacak. Bunun bölgesel bir yansıması da olacak. Tüm Türkiye'ye bunun katkısı olacak ama fazla da Güneydoğu'ya olacak. Kalkınma Yolu'nun yapılmasıyla Güneydoğu Anadolu bölgemizin bölgesel kalkınmasına da çok büyük bir güç, destek gelmiş olacak." diye konuştu.
Ticaret Bakanı Bolat
Ticaret Bakanı Ömer Bolat da, Avrupa Birliği (AB) ile kara yolu taşımacılığında önemli bir süreçte olduklarını belirterek, "AB ile her görüşmede transit kota serbestisi ve kotaların kaldırılması talebimizi iletiyoruz." dedi. Bakan Bolat, TOBB İkiz Kuleler'de düzenlenen Türkiye Yüzyılı'nda Ulaştırma Koridorları ve Transit Taşımacılık Toplantısı'nın açılışında yaptığı konuşmada, Kovid-19 salgını, Rusya-Ukrayna Savaşı ve 6 Şubat depremlerinin, lojistik ve taşımacılık sektörlerinin önemini tüm dünyaya gösterdiğini bildirdi. Üretilen veya satılan malların taşınmasının önemine işaret eden Bolat, "Sayın Cumhurbaşkanımızın Türkiye Yüzyılı vizyonu çerçevesinde 'lojistiğin ve taşımacılığın yüzyılı' hedefini de sizlerle birlikte başaracağız." diye konuştu. Bolat, Türkiye ekonomisinin dinamik, esnek ve üretken yapısıyla istihdam sağlamaya, ihracatını artırmaya devam ettiğini söyledi.
Ulaştırma ve Altyapı Bakanı Uraloğlu
Ulaştırma ve Altyapı Bakanı Abdulkadir Uraloğlu da konuşmasında, Suriye'de atılacak adımlara ilişkin, "Ulaştırma ve haberleşme alanındaki ilişkilerimizle Suriye'nin normalleşmesi daha hızlı temin edilecektir." dedi. Uraloğlu, Türkiye'nin, Bakü-Tiflis-Kars Demiryolu Hattı'ndan Zengezur Koridoru'na kadar birçok projeyle Orta Koridor'un etkinliğini artırmak için çalışma yürüttüğüne işaret ederek, Zengezur Koridoru'yla ilgili Azerbaycan tarafıyla görüşmelerin devam ettiğini söyledi. Türkiye'nin dinamik bir coğrafyada yer aldığını belirten Uraloğlu, "Suriye'ye neler yapabileceğimizi düşünüyorduk, şimdi bunu biraz daha ete kemiğe büründürme çalışmalarımız olduğunu söyleyebilirim. Ulaştırma ve haberleşme alanındaki ilişkilerimizle Suriye'nin normalleşmesi daha hızlı temin edilecektir." değerlendirmesinde bulundu.
UND Başkanı Şerafettin Aras
Türkiye’nin lojistik sektöründeki hedefleri ve küresel ticaretteki rolü hakkında açıklamalarda bulanan UND Yönetim Kurulu Başkanı ve TOBB Türkiye Ulaştırma ve Lojistik Meclisi Başkanı Şerafettin Aras, lojistik sektörünün Türkiye’nin küresel güç olma vizyonundaki kritik rolüne dikkat çekti. Aras “Küresel güç olmanın yolu, lojistik güç olmaktan geçiyor. Türkiye, Avrupa, Kafkasya, Orta Asya ve Orta Doğu arasında stratejik bir köprü konumunda. Bu avantajımızı en iyi şekilde değerlendirerek, transit taşımacılıkta dünyanın önde gelen ülkelerinden biri olma potansiyeline sahibiz” dedi. Son yıllarda yaşanan gelişmelerin Orta Koridoru daha etkin konuma getirdiğini ifade eden Başkan Aras, "Tüm gelişmeler Türkiye üzerinden Avrupa’yı Kafkasya ile Orta Asya’ya ve Çin’e bağlayan Orta Koridorun, karadan en hızlı, en güvenli ve en maliyet-etkin şekilde taşınabileceği bir koridor olarak öne çıkmasını sağladı. Bu yıl Ocak ayında, Avrupa ve Orta Asya ülkelerinden gelen yatırımcıların Orta Koridorun geliştirilmesi ortak amacıyla bir araya geldiği Küresel Geçit Platformu'nda, ülkemizden geçen Orta Koridorun; çok modlu, modern, rekabetçi, sürdürülebilir, öngörülebilir, akıllı ve hızlı bir güzergâh haline getirilmesi ortak amacıyla toplamda 40 proje için 10 milyar euro yatırım taahhüt edildi” diye belirtti.
Aras, lojistik sektörünün Türkiye ekonomisine sağladığı katkıya vurgu yaptı ve “2024 yılı itibarıyla lojistik taşımacılık ve hizmet ihracatımız 40 milyar doları aştı. 2028 hedefimiz ise mal ihracatında 375 milyar dolar, lojistik hizmet ihracatında ise 78 milyar dolara ulaşmak” şeklinde konuştu Başkan Aras, lojistik sektörünün yaşadığı mevcut sorunlar hakkında bilgi vererek, yaşanan ulusal ve uluslararası sorunların sektörün performansını etkilediğini anlattı. Aras, “Geçiş belgesi kotaları, vize sorunları sınır kapılarındaki yaşanan beklemeler ve mevzuat kaynaklı transit taşımacılığımızı etkileyen konularda kamu ve özel sektörün işbirliğiyle hızlı adımlar atmalıyız. Bu işbirliği, lojistik sektörümüzün uluslararası arenada daha güçlü bir konuma gelmesini sağlayacaktır” dedi. Konuşmasını “Lojistik olmadan ticaret olmaz, ticaret olmadan hayat olmaz” sözleriyle tamamlayan Şerafettin Aras, Türkiye’nin lojistik gücünü artırarak küresel taşımacılığın merkezi olma hedefinde kararlı olduğunu vurguladı.
TOBBUND Yönetim Kurulu Başkanı Halim Mete
Türkiye’nin lojistik sektöründeki stratejik önemine dikkat çeken Halim Mete, Orta Koridor gibi projelerle bu avantajın daha da güçlendiğini söyledi. Mete, sektörün gelişimi için altyapı yatırımları kadar mevzuat düzenlemelerinin de önemine işaret ederek, “Gümrük Kanunu’nun 235/5. maddesi gibi cezai uygulamalarda düzenlemeler yapılmalı. Bu tür sorunların çözümü için kamu ve özel sektör işbirliği şart” ifadelerini kullandı. Dijitalleşmenin lojistikteki kritik rolüne değinen Mete, “Yapay zekâ destekli teknolojilerle süreçleri hızlandırıyor, lojistik operasyonlarını sürdürülebilir hale getiriyoruz” dedi. TOBBUND’nin Kolay Transit Merkezi gibi projelerle sektöre katkı sağladığını belirten Mete, UND’nin 50. yılını kutlayarak, “UND’nin sektörümüze katkıları takdire şayandır” diye konuştu.
PANEL: Lojistik sektöründe transit taşımacılık ve ulaştırma koridorları
Protokol konuşmalarının öncesinde FIATA Başkanı Turgut Erkeskin “Global Tedarik Zincirinde Taşımacılık Koridorları” başlıklı bir sunum gerçekleştirdi. Ardından “Lojistik Sektöründe Transit Taşımacılık ve Ulaştırma Koridorları İstişare Toplantısı” gerçekleştirildi. TOBB Başkan Yardımcısı Tamer Kıran moderatörlüğünde yapılan toplantıda konuşmacı olarak; Ulaştırma ve Altyapı Bakanlığı, Ulaştırma Hizmetleri Düzenleme Genel Müdürü Murat Baştor, Ulaştırma ve Altyapı Bakanlığı, Denizcilik Genel Müdürü Ünal Baylan, Türkiye Cumhuriyeti Devlet Demiryolları Taşımacılık Genel Müdürü ve Yönetim Kurulu Başkanı Veysi Kurt, Ticaret Bakanlığı, Gümrükler Genel Müdürü Mustafa Gümüş, Ticaret Bakanlığı Gümrükler Muhafaza Genel Müdürü Recep Koşal, Ticaret Bakanlığı, Uluslararası Hizmet Ticareti Genel Müdürü Tarık Sönmez, Tarım ve Orman Bakanlığı, Gıda Kontrol Genel Müdürü Ersin Dilber yer aldı.
Başkan Aras: 21 maddelik sektör taleplerini açıkladı
Yapılan konuşmaların ardından TOBB Başkan Yardımcısı Tamer Kıran moderatörlüğünde değerlendirme toplantısı yapıldı. Ticaret Bakanı Prof. Dr. Ömer Bolat ve Ulaştırma ve Altyapı Bakanı Abdulkadir Uraloğlu'nun yer aldığı bu toplantıda sektör temsilcileri istek ve taleplerini sundu. UND Yönetim Kurulu Başkanı ve TOBB Türkiye Ulaştırma ve Lojistik Meclisi Başkanı Şerafettin Aras uluslararası yük taşımacılığı ve lojistik sektörü adına derlenen talepleri 21 madde olarak iletti.