UND İcra Kurulu Başkanı Fatih Şener, panelin açılışında, gelecek iki yıl içerisinde vizelere yönelik önemli adımların atılacağını iddia etti: “Mallar serbest, sürücüler değil. Türk dış ticareti Schengen vizesine mahkum ediliyor. Yük, TIR ve sürücü ayrılmaz bir bütün. Bunlardan biri engellenirse yük ulaşamaz. Bu, tarife dışı bir engel. Uluslararası sürücülerin gemi adamlarından, pilotlardan bir farkı yoktur; biz de kara adamıyız. Bize, bir an önce kara adamı belgesi verilmesi gerekiyor.”
IRU Sürdürülebilir Kalkınma, Kolaylaştırma ve Eşya Taşımacılığı Sorumlusu Jens Hügel, Tır sürücülerinin ne tür engellerle karşılaştıklarına yönelik 200’bin sınır geçişini incelediklerini belirterek, “ Geçişlerde çok fazla zaman harcanıyor. Çok yüksek yolsuzluklar var. Verilen paraların yüzde 38’i bahşiş adı altında geçiyor. Ulaşımı cezalandırdığınızda, ekonomiyi de cezalandırıyorsunuz. En büyük ceza profesyonel sürücülere uygulanan vizeler. Bu sorun neden var, anlamak mümkün değil. Hükümetlere IRU olarak çağrı yaptık; sürücülere özel statü verilsin ve vize prosedürü basite indirgensin. Belli bir güzergah sınırlamaması olmaması gerekir. Bu konuda bir ilerleme olmadı. Ulaştırma Bakanları bu konuda bir şey söyleyemiyor, Dışişler Bakanları da bu konuya ulusal güvenlik olarak bakıyor. Bu sorunu çözmenin tek yolu ikili anlaşmalar yapmak” dedi.
İKV Genel Sekreter Yardımcısı ve Araştırma Müdürü Melih Özsöz, “Finlandiya vatandaşı 174 ülkeye, Türkiye ise 100 ülkeye vizesiz giriş yapabiliyor. Ancak Türklerin vizesiz giriş yaptığı 100 ülke arasında hiçbir AB ülkesi yok. Türkiye’nin 1980 yılından önce hemen hemen hiçbir ülkeye vize sorunu yoktu. Şimdi sadece mallar değil, vatandaşlarımız da sınırdan geri gönderilme ihtimali yaşıyor. 5 Eylül 1980’de Almanya Türk vatandaşlarına geçici olarak vize uygulaması başlattı. 35 yıldır geçici olarak başlayan bu uygulama sürüyor. Son 4 yılda sadece Schengen vizesi için Türk vatandaşlarının harcadığı para 140 milyon Euro” dedi.
Vizeler kaldırılsın
Avrupa ülkeleri ile yaşanan vize sorununun Türkiye’ye 12 Eylül rejiminin bir hatırası olduğunu söyleyen Can Baydarol, Almanya’nın, ‘vizeleri kaldırırsak 10 milyon Türk Almanya’ya gelir’ düşüncesine sahip olduğunu belirtti. 10 milyon Türk’ün şu dönemde Almanya’ya gitmesi halinde 9 milyon 990 bininin geri döneceğini söyleyen Baydorol, bunun nedeninin ise Almanya’da iş bulacak nitelikte çalışanın Türkiye’de çok az olduğunu vurguladı. Buna karşılık, Türkiye ile AB ülkeleri arasında vize kalkması durumunda birkaç milyon işsiz Alman, Fransız veya diğer ülke insanlarının Türkiye’de iş bulabileceğini söyledi.
Şoför vizeleri sorunu konusunda da konuşan Baydarol, “AB, Türk şoförünüzü dolaştırmadığı anda aslında kendi ekonomisini vuruyor. Çünkü bizim taşıdığımız malın yarısından fazlası Avrupa malı. Peki, UND olarak biz ne yapıyoruz? Bir dava açma süreci içindeyiz. Bunun içinde kotası, vizesi var. Avrupa ‘Türkler bu nakliye meselesinde haklı’ diyor, ama bu konuda ‘biz bir şeyler verirken onlardan da mutlaka bir şeyler alalım’ diye düşünüyor. Vize ve kota meselesi sadece bizlerin meselesi değil, ulusal çıkar meselesidir” dedi.
25 bin şoföre yeşil pasaport
Panelin ‘soru-cevap’ kısmında bir uluslararası nakliyeci; Türkiye’de, Avrupa’ya taşımacılık yapan firmalarda çalışan 25 bin şoförün olduğunu, bunların yaşadığı vize sorununu çözmek için, uluslararası şoförlere Yeşil Pasaport verilmesi gerektiğini söyledi. ■