UND Yönetim Kurulu Başkanı Şerafettin Aras, 2024-2026 Strateji Planı’nı hazırladıklarını, sektörün talep ve beklentileri kapsamında yol haritalarının hazır olduğunu söyledi. 8 ana başlıkta çalışmaların süreceğini, yeni projeleri hayata geçireceklerini söyleyen Aras, “Uluslararası karayolu taşımacılık sektörü 250 milyar doları aşan ihracatın 100 milyar dolarını taşıyor. Bu sektör ihracatın güvencesi olmuştur. Sektörümüz güçlendikçe ülkemizin rekabet gücü artıyor” dedi. UND’nin son 3 yıllık çalışmalarını anlatmak ve önümüzdeki dönemde yapılacak çalışmalar hakkında bilgi veren UND Yönetim Kurulu Başkanı Şerafettin Aras, gelen soru üzerine kurumsal yapının gereği olarak UND Başkanlığına aday olduğunu açıkladı. Aras, “Çetin Nuhoğlu’nun istifasının ardından Yönetim Kurulu Başkanlığına seçildim. Önümüzdeki seçimde Genel Kurul Üyelerimiz de takdir ederse başkanlığa adayım. Bir dönem yapmayı arzu ediyorum. Daha sonra UND’nin kurumsal kimliğine uygun olarak başka bir arkadaş devam edecektir” dedi.
Türkiye’nin, 250 milyar doları aşan ihracatı, 40 milyar dolarlık hizmet ihracatı hedefi koyan lojistik sektörü ile bölgesinin en güçlü ülkesi konumunda bulunduğunun altını çizen Aras, “Lojistik sektörü tüm dünyada en stratejik sektör konumuna geldi. Ülkeler lojistik sektörüne büyük yatırımlar yapıyorlar. UND olarak ülkemizin lojistik merkez konumunu daha da güçlendirmek, firmalarımızın etkinliğini ve rekabet gücünü artırmak için yeni döneme daha güçlü bir yapı ve güçle hazırlanıyoruz. Bunun için 2024-2026 Strateji Planı’nı hazırladık ve yapacaklarımızı belirledik. UND, 2001 yılından bu yana kurduğu yönetim sistemi, sektörün bütününü kapsayan kurumsal yönetim anlayışıyla bu yolda adımlarını hızlandırarak sürdürecek” ifadelerini kullandı.
Türkiye uluslararası yük taşımacılığı ve lojistik sektörünün 2022 yılında gerçekleştirilen 254 milyar dolarlık mal ihracatının destekçisi olmanın yanı sıra toplam hizmet ihracatımızda % 20’ye ulaşan payı ile ülkemiz ekonomisine yıllık olarak 12 milyar dolar döviz geliri sağlayan stratejik bir sektör olduğuna dikkat çeken UND Yönetim Kurulu Başkanı Şerafettin Aras, 2001 yılından bu yana UND tarafından benimsenen Katılımcı ve Sürekli İyileşmeye Dayalı Yönetim Modeli çerçevesinde hayata geçirilen çalışmaların gelecek dönemde de etkin bir kamu-özel sektör işbirliğiyle hayata geçirilmesini hedeflediklerini söyledi.
İhracat lojistikle katlanarak büyüyor
2001 yılında 31,3 milyar dolar ihracatımızın, 2022 yılında 8 kattan fazla artarak 254 milyara çıkmasında Türkiye uluslararası karayolu yük taşımacılarının büyük katkısı olduğunu belirten Aras, UND’nin ülkemizin kalkınma ve ihracat hedefleri doğrultusunda daima örnek ve önder bir meslek örgütü olma sorumluluğunda belirlediği hedef ve stratejilerin hayata geçirilmesinde sektör adına önemli aksiyonlar almaya devam edileceğini ifade etti.
Stratejik planı hazırladık
UND’nin 2020-2023 döneminde gerçekleştirdiği çalışmaların sektöre getirdiği kazanımlardan bahseden Yönetim Kurulu Başkanı Şerafettin Aras, sektör adına kaydedilen gelişmeleri 8 ana başlıkta (Mevzuat, Lojistik, Avrupa Birliği, Yönetişim, Altyapı, Güvenlik ve Denetim, Yatırım ve Destekler) özetleyerek, 2024-2026 Dönemi İçin UND Yönetim Kurulu tarafından kapsamlı bir Stratejik Planın hazırlandığını ve önümüzdeki dönem için UND tarafından takip edilecek sektörel proje ve hedeflerin yanı sıra ilgili tüm bakanlıkların sorumluluk alanlarına giren sektörel talep ve beklentilerin belirlendiğini açıkladı.
UND Yönetim Kurulu Başkanı Şerafettin Aras sektörün son 3 yıllık gelişimi ile ilgili olarak şunları söyledi: “UND’nin sektörümüz adına belirlediği hedef ve stratejiler doğrultusunda ilgili bakanlıklarla eşgüdüm halinde yürütülen çalışmalarla sektörün en büyük sorunu olan geçiş belgesi kotalarında önemli artışlar sağlandı. Bazı AB ülkeleriyle taşımalarda kotaların serbestleştirilmesi sağlanırken; Orta Asya bölgesindeki Azerbaycan, Özbekistan gibi ülkelerde Türk taşımacılara yönelik transit kısıtlamaların kaldırılması yönünde önemli kazanımlar elde edildi. Yurtiçinde sektörel mevzuatta ve sınır geçiş süreçlerinde sağlanan iyileştirmeler ve yurtdışında ise taşıma yapılan ülkeler özelinde çözümlenen sorunlar ile sektör firmalarının operasyonel süreçlerinde verimlilik artışına katkılar sağlanırken, pandemi sonrası süreçte, sektörün pandemi öncesi performansını yakalamasına destek sağlandı.”
Önceliklerimizi belirledik
Aras, 2022 yılında Ticaret Bakanlığı tarafından sektöre özel olarak tanımlanan destek mekanizmalarının genişletilmesi yönündeki girişimlerin devam ettiğini, UND’nin sektör adına hayata geçirmeye hazırlandığı yeni projeleri ile maliyetlerinin azaltılmasına katkı sağlayacaklarını kaydetti.
Şerafettin Aras, 2024-2026 dönemi için UND Yönetimi tarafından belirlenen hedef ve stratejileri şöyle sıraladı:
• AB ülkelerinde yaşanan transit geçiş ve kota sorunlarının Türkiye-AB arasında imzalanacak özel bir anlaşma ile kalıcı olarak çözümlenmesi,
• Schengen sürücü vizelerinin temininde yaşanan sıkıntıların Türkiye-AB vizelerin kolaylaştırılması diyaloğu kapsamında çözümlenmesi,
• Orta Asya bölgesindeki ülkelerde transit kısıtlamaların tamamen kaldırılmasının sağlanması, yurtiçinde haksız rekabete yol açan uygulamaların kaldırılmasına yönelik mevzuat düzenlemelerinin hayata geçirilmesi,
• Sınır geçişlerinde UND tarafından gerçekleştirilen süreç analizleriyle ortaya konan iyileştirme ihtiyaçlarının hayata geçirilmesiyle karayolu ihracatımızın hızlandırılması,
• Artan maliyetler ve küresel rekabet karşısında sektör firmaları özelinde devletimizce sağlanan destek mekanizmalarının geliştirilmesi,
• Sektörün 2024-2026 dönemine ait talep ve beklentilerinin; Ticaret Odaları’ndaki ilgili meslek komiteleri, TİM, TOBB, HİB, DEİK ve kamu kuruluşları ile sürekli iletişim halinde koordineli bir şekilde çalışılması,
• Çatalca Belediyesi ile yapılan iş birliği çerçevesinde bölgede sektörümüz adına önemli projelerin gerçekleştirilmesi konusunda mutabakat sağlandı.
UND Yönetim Kurulu Başkanı Aras, gelecek dönem için talepler hakkında şu yorumda bulundu:
“Türkiye uluslararası karayolu yük taşımacılığı ve lojistik sektörünün artan bölgesel, uluslararası ve küresel rekabet karşısında mevcut performansını sürdürebilmek ve potansiyelini hayata geçirebilmek için ihracata dayalı büyüme politikasını benimseyen ülkemiz ekonomisinin stratejik bir sektörü olarak özellikle ihracatın gelişimine yönelik mevcut devlet desteklerinden daha fazla yararlanabilmesi sağlanmalı, ayrıca, özellikle Avrupa Birliği’nin taşımacılık alanındaki yeni zorunluluk ve yükümlülükler getiren Yeşil Mutabakat (Sınırda Karbon Düzenleme Mekanizması) ve Mobilite Paketi gibi düzenlemelere uyum süreçlerini desteklemek üzere ülkemiz ihracatının rekabet gücünü doğrudan etkileyen sektörümüze yönelik yeni destek mekanizmalarının hızla devreye alınması kritik önem arz etmektedir.”
Sektörün geleceğini tasarlıyoruz
Aras, sektörün avantajlarını kullanabilmesi için önündeki engellerin kaldırılması gerektiğini belirterek şöyle devam etti: “Ülkemizin Orta Koridor üzerindeki stratejik konumundan daha fazla avantaj sağlayabilmesi için ülkemiz üzerinden gerçekleşen transit taşımacılığın kolaylaştırılmasına yönelik olarak gümrük ve sınır geçişlerinde ve ilgili mevzuatta acil iyileştirmelere ihtiyaç bulunmaktadır. İhracatımızın yarısını gerçekleştirdiğimiz Avrupa bölgesinde AB ülkelerinin Türk taşımacılara uyguladığı kota ve transit kısıtlamalarının kaldırılması, ayrıca Schengen ülkelerinin Türk sürücülere yönelik vize kısıtlamalarında kolaylaştırmanın sağlanması hususları Avrupa ekonomilerinin Orta Asya bölgesine yönelik açılımlarını da destekleyecek boyutuyla, Türkiye-AB ticaretinin sürdürülebilirliği açısından elzem ve acil hale gelmiştir.”
2024-2026 dönemine ait talep ve beklentiler
1- Ülkemiz ihracatının kesintisiz bir şekilde taşınmasını teminen özellikle ikili ve transit geçiş belgesi kotalarının serbestleştirilmesi veya yeterli miktarda kota artışının sağlanması ve bu yönde ülke bazlı olarak, resmi devlet politikaları çerçevesinde ilgili kurumlar eşgüdümü ile stratejilerin belirlenmesi
2- AB Üye Ülkelerinin Gümrük Birliğine Rağmen Türk Taşımacılara Yönelik Uyguladıkları Transit Kısıtlamaların kaldırılmasının sağlanması (Transit Ücretleri ve Kotaları konusunun Türkiye-AB Gümrük Birliği’nin Güncellenmesi Müzakere Platformunun dışına çıkarılması, Türkiye-AB arasında transit/karayolu taşımacılığı anlaşmasının imzalanması)
3- Uluslararası TIR Sürücülerinin Schengen Vize Süreçlerinin İyileştirilmesi
4- U-ETDS ve E-İrsaliye Entegrasyonun Sağlanması (Ulaştırma ve Altyapı Bakanlığı tarafından uygulaması 31.12.2023 tarihine kadar ertelenen U-ETDS (Ulaştırma Elektronik Takip ve Denetim Sistemi) sistemi ile; Sevk İrsaliyesi ile CMR Belgesinin elektronik ortamda birleştirildiği E-CMR sisteminin entegre edilmesi)
5- Şoför Kaynağının Verimli Kullanılabilmesini Teminen Profesyonel TIR Sürücüleri Yaş Sınırının Artırılması
6- Profesyonel TIR sürücülerine nitelikli ara eleman statüsü verilmesi ve sektör firmalarının sürücü istihdamı için desteklenmesi
7- 5448 Sayılı Hizmet İhracatının Tanımlanması, Sınıflandırılması ve Desteklenmesi Hakkında Kararın Sektör İhtiyaçlarına Göre Genişletilmesi
8- Lojistik sektörü firmaları için uzun vadeli yatırım kredi olanaklarının oluşturulması
9- Sektördeki Mükelleflerin Faaliyetlerini Devam Ettirmesi İçin En Temel İktisadi Kıymet Olan Çekici ve Treyler Alımlarında Vergi Yükünün Kaldırılması
10- Türk Taşımacılarının Yurtdışında KDV’ye Konu Harcamalarının İadelerinin Ülkeler Bazında Teminin Sağlanması
11- Habur Sınır Kapısı, Haydarpaşa ve Filyos Limanlarında Vergisiz Akaryakıt Satışının Sağlanması
12- Taşımacılık Sektörünün Sigorta Maliyetleri Kaynaklı Sorunlarının Çözüme Kavuşturulması
13- İzinli Gönderici Kapsamında Kapılardan Öncelikli Geçiş Uygulamasının İptali
14- Gümrük Kanunu ve alt mevzuatların Avrupa standartlarına getirilmesi, iç gümrükler sistem ve işleyişinin AB standartlarına yükseltilmesi (Gümrük Birliği’nin bir gereği olarak, AB’nin 9 Ekim 2013 tarihli (AB) 952/2013 sayılı yeni Gümrük Kodu’nun hükümlerinin uygulanması)
15- Muratbey, Erenköy İç Gümrük İdarelerinde Yaşanan Sorunların çözülmesi
16- Erenköy Gümrük İdaresinin Fiziki Altyapısının İyileştirilmesi
17- Dereköy-Malko Tarnova Sınır Kapısının Minivan Araç Geçişleri İçin Kullanıma Açılması
18- Parsiyel Eşyanın Geçici Depolanan Eşya Statüsünde 2 İş Günü Antrepoya Konulabilmesi Uygulamasının Geri Getirilmesi
19- İzinli Alıcı Uygulamasının Yaygınlaştırılması
20- Sarp, Gürbulak, Habur başta olmak üzere sınır kapılarımızdan geçişlerin hızlandırılması ve şartların iyileştirilmesinin sağlanması
21- Taşımacılıkta dijital uygulamaların yaygınlaştırılması; e-CMR, e-TIR ve e-Permit (geçiş belgesi) geçiş süreçlerinin tamamlanmasının sağlanması
22- AB Komisyonu Tarafından Açıklanan Global Gateway (Küresel Geçit) Projesi Kapsamında Türkiye İle Bulgaristan Arasındaki Sınır Beklemeleri Sorununu Çözebilecek Ortak Altyapı Projelerinin AB Kurumlarının Destek Gündemine Alınması
23- Uluslararası taşımacılar için 01.01.2024 tarihinde başlatılması öngörülen; TOBB’a veri yükleme zorunluluğunun kaldırılması ve normlar hiyerarşisine uygun olarak ülkemizin de taraf olduğu uluslararası anlaşma (AETR Konvansiyonu) hükümlerinin geçerliliğinin sağlanması
24- Yurtiçinde ve Yurtdışında Haksız Rekabet Yaratan Uygulamaların Ortadan Kaldırılması Amacıyla BAG Modeli “Ulaştırma Polisi/Müfettişliği” Kurulması
25- AB Mevzuatına uyum çerçevesinde yetki belgesi sayılarının azaltılması
26- Stratejik Ülkeler (Bulgaristan, Macaristan, Almanya, İtalya, Fransa, İran, Gürcistan, Azerbaycan, Kazakistan, Rusya) Öncelikli olmak üzere Ulaştırma Müşavirliği Birimlerinin Kurulmasının Sağlanması
27- AB veya AETR ülkelerinde yaptırılan takograf muayenelerinin TÜVTÜRK tarafından kabul edilmesi
28- AB’nin “sürücü çalışma ve dinlenme süreleri ve dijital takograflar” konusunda uygulamaya koyduğu yeni kuralların, Türkiye gibi AB üyesi olmayan AETR taraf ülkeleri için geçerli kabul edilmemesi veya mümkün olduğunca uzun geçiş sürelerinin temin edilmesine yönelik resmî girişimlerde bulunulması
29- Sınır kapılarında geçen sürelerin dijital takograf kayıtlarının kapsamı dışında tutulması hususunun AB ve Birleşmiş Milletler tarafından kabul edilmesi
30- İBB tarafından uygulamaya konan güzergâh kullanım izin belgesinin kaldırılması
31- Ağır taşımacılık ve ağır yük kaldırma sektöründeki problemlerin giderilmesi, kontrol ve denetim altına alınması, rekabetin sağlanması için mevcut yönetmeliklerin revize edilerek yeni yönetmelik yapılması