SORU 1:
Bilindiği gibi 8+1 minibüsler otomobil oldu. D 2 belgelerinde de sorunlar olmaya başladı. Son genelge ile 2016’nın sonuna kadar uzatıldı. Sözleşmesi devam eden araçlarda bu kapsama giriyor mu? Ayrıca koltuk ilavesi ile araçlar 9 artı 1 çıkartılabilir mi? Bu konuda hiç bir yerden bilgi alamıyoruz. Araçlarımız 2012 ve 2013 modeldir.
Bu konuda bizi aydınlatır iseniz çok memnun oluruz. (Fehmi Genç, Fethiye/Muğla)
SORU 2:
2012 8+1 Carevella ile personel servisi çekiyorum. Proje çizdirip bir koltuk ilave yaptırabiliyor muyum? Sağdan soldan duyuyoruz koltuk ilave ederseniz korsan durumuna düşersiniz deniliyor, dolayısıyla bizler tedirginiz. Proje çizdirip koltuk ilave yaptırmak neresinden bakarsanız 2500-3000TL bu konuda mağdur olmayalım bilginizi rica ediyorum. (Şenol Kılıçarslan)
SORU 3:
Bizim de 2011 model 8+1 Caravella marka bir aracımız var. Araç faal olarak çalışıyor. Muayene süresi doldu fakat malum sorun nedeni ile araca muayene yapılmıyor. Otomobile çevrilmesi gerekiyor deniliyor. Otomobile çevrilirse P Plaka takılamıyor. Aracın da plakanın da bankaya borcu var, rehinli.
İşin bir diğer komik tarafı ise 2009 ve öncesi kasa Caravella’ler ön yolcu koltuğu 2 kişilik olduğu için 9+1 geçiyor bunlarda sorun yok. Biz de aracın ön koltuğunu ikiliye çevirip, proje çizdirerek 9+1 yaptırmak istedik (Teknik olarak araç buna uygun, 2009 model 9+1 araçlarla teknik özellikleri birebir aynı, fazlası var eksiği yok). Daha sonra böyle bir uygulama yapıldığı fakat bu aracın 8+1’den 9+1’e çevrildiği için muayeneden geçemediği bilgisini aldık. Yani proje çizdirmekle ilgili de büyük bir karışıklık var. 100 e yakın aracın bu şekilde olduğu belirtiliyor.
Ortada büyük bir belirsizlik var, ne yapacağımızı bilemiyoruz. Vereceğiniz bilgiler bize yol gösterecektir. (Mehmet Koç, Kocaeli)
Ortak cevap
Bu hassas konunun önce kolay tarafını cevaplayayım. Bakanlık belgelerine (B ve D grubu) kayıtlı özmal veya sözleşmeli tüm 8+1 araçlar (B1, D1’e zaten kaydolmaz) uzatılan süre sonuna kadar bu haktan yararlanabilir. 2013 modellerde alınış ve tescil tarihleri önemli, çok yeniler (kısaca 2 Eylül 2013’ten sonra tescilliler) faydalanamaz.
Sorun daha çok belediyeden belgeli kentiçi araçlarda… 8+1’ler artık otomobil olduğundan otobüs olarak muayene edilmiyor. Otomobile dönüşünce de bazı taşımaları yapamama, tahditli minibüs plakası kullanamama gibi kayıplar oluyor. Peki, koltuk sayısının arttırılması çözüm mü?
Önce koltuk sayısı artışının ilgili mevzuata göre proje vs. ile yapılması şart, ama yetmeyebilir. Karayolu Taşıma Yönetmeliğinin 31’inci maddesine göre tadilat yapılarak, koltuk sayısı arttırılmış taşıtlar Bakanlık belgelerine yazılamaz. Bu yüzden, bu belgelerdeki taşıtlara kesinlikle böyle tadilat yaptırılmamalı. 2016 engelini aşmak için bu yola gitmek kötü olur, bilinsin.
Kentiçine gelince… Koltuk sayısı arttırılan araçların kullanılamayacağına ilişkin bir kural yok, ama 8+1 araçların otobüs olarak muayenelerinin yaptırılıp kullanılmaları mümkün değil. Muayenesiz kullanılmaları da hiç mümkün değil. Bakanlık belgelerine kayıtlı olanlar da muayene için otomobile dönüşecek. Ancak dönüşseler bile 2016 sonuna kadar belgelerden silinmeyecekler. Otomobile dönüşen 8+1 araçların kentiçinde minibüs gibi kullanımına izin verebilecek bir otorite yok.
Tek çözüm akla gelebilir: 8+1 araçları uygun yöntemle 9+1 yapmak. Bu kez de muayene yapılmadığı şikayeti var. Koltuğu arttırılan araçların muayenesi mümkün değil mi? Bana göre mümkün. Eğer genelde mümkün, fakat koltuk değişikliği ile otomobilden otobüse (8+1’den 9+1’e) geçiş söz konusu olduğunda muayene mümkün değil ise koltuk sayısı artışı da işe yaramaz. Bakanlık bir açıklama yapmalı. 8+1’den 9+1’e geçen araçların muayeneye girebilmelerinde bir engel var ise geçici bir süre muayene fırsatı verilerek bunlara da bir çözüm sağlanabilir.
Sorunun esas olarak bu konuda Trafik Kanununda yapılan değişikliğe ilişkin bir geçiş düzenlemesi yapılmamasından kaynaklandığı bilinmeli. ■
Dr. Zeki Dönmez
Sorularınızı, firma unvanı, belge türü, isim ve iletişim bilgilerinizle birlikte sorularınızı bekliyoruz.
zeki.donmez@tasimadunyasi.com