2918 sayılı kanun kapsamında motorlu kara taşıt araçları sahiplerinin yaptırmak zorunda olduğu mali sorumluluk sigortası (Trafik Sigortası) yaklaşık 2017 yılından bu yana hasar pirim dengesi olarak birkaç yıl hariç her yıl ciddi zarar etmekte.
Tabiidir ki sigorta sektöründe, diğer mal ve hizmet sektörlerinde olduğu gibi faaliyetleri kar etmese de zarar etmemeli.
Bu nedenle sigorta şirketleri trafik sigortası yapmak konusunda istekli değil.
Tarifelere zam talepleri ise, otorite tarafından araç sahiplerinin yaptırmaktan kaçınmaları ve dolayısıyla herhangi bir kaza vukunda üçüncü şahısların mağdur olabileceği ve en önemlisi de fiyat zamlarının tüketici nezdinde olumsuz düşünceye neden olmaması adına tarifeleri arttırmakta mümkün olduğunca imtina etmektedirler.
Buna ülkemizdeki Seçimlerin'de ciddi etkisi bar diyebilirizde.
Hal böyle olunca biz acenteler bürolarımıza iş yerlerimize gelen araç sahiplerinin trafik sigortası ihtiyaçlarını karşılayamama ve hayır demenin pek çok kez mağduriyeti yaşamaktayız.
Bu konu gerek görsel gerekse yazılı medyada pek çok kez görüşüldü konuşuldu maalesef sonuçta pek bir değişiklik söz konusu değil.
Hatta bazı şirketler biz acentelerin yapmakta zorlandığı pek çok kez de yapamadığı poliçeleri bankalardan bazı aracılardan internet sitelerinden direk kendi partajlarından satmak suretiyle ayrıca haksız rekabet de yapmaktadır.
Bunun otorite tarafından tesbiti de kanaatimce çok basit olup Şirketletin aylık olarak,
-Acente
-Broker
-Banka
-Direk şirketlerin
Üretim partaj sonuçlarını kontrol etmesi sonucunda ÇOK NET olarak görülmektedir.
Bunun çözümü
SEDDK'nin, Karayolları Motorlu Araçlar Zorunlu Mali Sorumluluk Sigortası'nda (zorunlu trafik sigortası) 2023 Aralık'ta duyurduğu hasar maliyet endeksi uygulamasına Mayıs 2024 itibarıyla başlandı.
Değişen ekonomik koşulları göz önünde bulunduran SEDDK, sigortalının menfaatlerinin korunması ve hasar prim dengesinde sürdürülebilirliğinin sağlanması amacıyla söz konusu uygulamaya geçti.
Zorunlu trafik sigortası primlerinin belirlenmesinde referans noktası olacak endeks, her ay asgari ücret, yedek parça, bakım-onarım ve motorlu araçlardaki fiyat değişimleri dikkate alınarak hesaplanacak.
Böylece ödenecek prim miktarında, araçların modeli, yaşı ve ikamet edilen bölgenin yanı sıra endeksi oluşturan fiyatların değişimleri de etkili olacak.
Hasar maliyet endeksinin hesaplanmasında aylık olarak, asgari ücret artış oranının yüzde 45'i, Türkiye İstatistik Kurumunun açıkladığı harcama endeksinde yer alan yedek parça ve aksesuarlar fiyat artış oranının yüzde 30'u, aynı endeksteki motorlu araçlar fiyat artış oranının yüzde 15'i ve kişisel ulaştırma araçlarının bakım ve onarım fiyat artış oranının yüzde 10'u dikkate alınacak.
SEDDK'nin yayımladığı genelgede, hasar maliyet endeksine göre hesaplanan mayıs ayı prim artışı azami yüzde 3 olarak belirlendi. Böylece sigorta şirketleri, zorunlu trafik sigortası poliçe fiyatlarında mayıs ayında azami yüzde 3 artış yapabilecek.
Şahsi kanaatimce bu zam poliçeye ulaşımı pek karşılamayacağı şeklinde.
Hasar maliyet endeksinde en önemli kalem asgari ücret artışı
Hasarlar mevcut asgari ücret düzeyine göre belirleniyor. Bir işçinin maaşının artıyor olması, tüm maliyetlere yansıdığı için hasar onarım fiyatı da otomatikman artmış oluyor.
Trafik sigortalarında belirlenen prim oranının sektördeki şirketlere de olumsuz yansıyor.
Ancak serbest piyasada hepimiz biliyoruz ki fiyat zamları pek kontrol edilememekte ve dolayısıyla onarım maliyetleri işçilik ve yedek parça anlamında çok farklılık gösterebilmektedir.
Benim kanaatim,
“KONTRÖLLÜ SERBEST TARİFE"
Söz konusu tarifeye geçilmesi ve zaman içinde SÜRÜCÜ DAVRANIŞLARININ SONUCUNA GÖRE FİYATLAMA yapılması gerektiği yönünde.
Mevcut uygulamadan dolayı kaza yapmayan, hasarsız sürücülerin de yüksek primlerle karşı karşıya kaldığı İYİ SÜRÜCÜ İLE KÖTÜ SÜRÜCÜ arasında pek bir fark olmaması uygulamada optimum noktanın bir türlü ulaşılamamasına neden olmakta, bu surette "KONTROLLÜ SERBEST" tarifeye geçilmesiyle sigortalının daha uygun primlerle poliçeye ulaşabilir hale gelebileceğini düşünüyorum.
Üst sınırın devlet tarafından belirleneceği bir tarifenin tesbit edilmesi ve Şirketlerin bu tavan primin maximum yüzde 25 gibi üzerinde prim uygulaması yapabilmeli.
Ancak en önemli husus ise,
Havuz fiyatı, taban fiyatının altında ise poliçe satılmasına kesinlikle müsaade edilmemesi gerekir.
Bu tarife ile sigorta şirketlerinin hasardan elde edilen zararı kurtarabilmek adına primlendirmesini kendi yapabileceği bir aralık hakkı tanınmış olabilir.
Sektör Sigorta Şirket temsilcilerinin talebinin serbest tarifeden yana olduğunu düşünüyorum.
Ancak, 2016 yılında Tavan prim uygulamasına geçişin nedenininde serbest tarife sistemine geçildiğinde primlerin aşırı arttığı ve tüketici nezdinde ciddi sıkıntılar ve dolayısıyla şikayetler olduğu hepimizce malumdur.
SEDDK’nın aylık prim artışının hasar maliyet endeksi uygulamasına geçirilme sebebini serbest tarifeye geçiş için bir hazırlık olduğunu düşünüyorum.
Levent Korkut
TOBB-Türkiye Sigorta Acenteleri
İcra Komitesi Başkanı