Getirilen düzenlemelerde öne çıkan maddeleri değerlendiren İmran Okumuş, D belgelerinin birleştirilmesine yönelik düzenlemeyi olumlu bulduğunu belirten İmran Okumuş, “Kesinlikle birleşmesi lazım. Çünkü atıl kapasitenin daha verimli kullanılması gerekiyor. Bence yurtiçine ve yurtdışına yönelik birer belge düzeni olmalı. Çünkü artık eskiden Türkiye’de sezon 6 aydı. Ramazan ayının yaz sezonuna denk gelmesi ile şimdi 3 ay bile değil, 75 güne düştü. Bir tane doğru var. Sektör yerle bir ve para kazanmıyor. Yani dünyada yatırımın geri dönüşüne yönelik bir fizibilite var. Uluslararası tabirlere göre en iyisi 7 yıl. Gayrimenkulde 13 yıla çıkar. Otobüsçülükte geriye dönüş eskiden 4-5 yıldı. Bir otobüs ise şimdi kendini 10 yılda amorti ediyor. Aynı otobüs 10 yılda otogar, otoban ve köprüye iki katı kadar finansman bırakıyor. Bu sürdürülebilir bir yapı değil. Sektörün atanmış ve seçilmişleri, kamu ve federasyonlar bunu değerlendirmeli öncelikle” dedi.
D2’lerin tepkisi
D2 belge sahiplerinin birleşmeye karşı çıkışlarına saygı duyduğunu, ama anlamakta zorlandığını belirten Okumuş, “Bu sektörün tek ses ve tek söylemle ilerlemesi gerekiyor. Yolcu taşımacılığının sinerjinin yeniden gözden geçirilmesi gerekiyor. Belge birleşmesi ile bayram ve yoğun dönemlerde D2 belgeli taşımacıların araçlarını kaydetmeleri için süre alıyorduk. Şimdi bu tür uygulamalara gerek kalmadı” dedi.
Kapasiteye göre hat izni
Sektörün, kendi içinde öncelikle tasarruf tedbirlerini alarak daha sonra kamuya taleplerini iletmesi gerektiğini belirten İmran Okumuş, “Atıl kapasite kullanımından vazgeçmek gerekiyor. Bir ilin nüfusunun fazlasını sunarsanız, atıl kapasite oluşturursunuz. Yeni firmaların girişini de engelleyemezseniz otobüsçülüğü bitirirsiniz. Bu tahdit değil, ama kapasite kullanımını yönetmek zorundasınız. Bakanlığın, ihtiyaç varsa hat iznini vermesi gerekiyor” dedi.
Özmal kapasitesi artırılmalı
Bir yandan belgeler birleşirken öte yandan özmal otobüs asgari kapasitenin D’lerde 150’ye inmesinin yanlışlığına dikkat çeken İmran Okumuş, “Sektöre girişleri daha kolay hale getirdiğinizde sektörü daha ileriye taşıma imkanı sunmuyorsunuz. Bu taslağın sektörü yeniden düzenleyen ve ulaştırma misyonunu belirleyen bir taslak olmasını beklerdim. Yanıldım, hayal kırıklığına uğradım. Taslak bazı kişilerin kendi çıkarları doğrultusunda çıkmış. O kadar net” dedi.
Otobüsçüler ortak olmalı
Kiralık özmal düzenlemelerine yönelik düzenlemeyi de değerlendiren Okumuş, “Bunu daha önce de söyledim. Bireysel otobüsçüleri yaşatma konusunda samimi iseler ona göre hareket edilmeli. Bireysel otobüsçünün önünü açmak gerekiyor. Mevcutta 1/2 iken, taslak 1/3 getiriyor. Eğer 1/5 isteniyorsa, bireysel otobüsçünün firmada bir hissesi olmalı. Bunu şart olarak koymalı. Eğer bu mümkün değilse 1/2 olarak kalmalı. Düzenlemede anlamadığım bir konu da otomobillerin belgeye kaydı. Buna bir anlam veremedim” dedi. İmran Okumuş, bir düzenlemeyle biletlerin promosyonla satışının önüne geçilmesinin gerektiğini de sözlerine ekledi. ■
UYOF Başkanı İmran Okumuş ile Erkan Yılmaz görüştü.