MAN Kamyon ve Otobüs Ticaret A.Ş Otobüs Satış Direktörü Can Cansu, 2020 yılındaki otobüs pazarını ve 2021 beklentilerini aktardı. “Değişik bir yılı geride bırakıyoruz. Geçmiş krizlerden farkı tüm dünyada bunun yaşanıyor olması. Yaşanan kriz bize özel değil. Biz aslında sektör olarak iniş ve çıkışlara alışığız. '2018-2019 -2020 bir dahaki sene daha iyi olacak, yönünde beklentiler oluşuyor". Özellikle 2019 sonunda güzel bir yaz ve sonbahardan sonra hem otobüs firmaları hem biz çok umutlu bir şekilde 2020’ye girdik” dedi.
Firmalarda, biz de 2020 bizim yılımız olacak derken
“ Yolcu taşımacılarının da bizlerin de 2020 bizim yılımız olacak” dedi bir anda salgın ile karşılaşıldığını belirten Can Cansu, “Eski pazar seviyeleri olmasa da 700-800 adet otobüs satılacak düşüncesiyle stoklarımızı ve siparişlerimizi hazırlamıştık. Firmalarda 3-4 yıllık durgunluktan sonra yatırım kararı almışlardı. Bu yönde siparişlerde alıyorduk. Bu heyecanla Şubat ayına geldik ama krize yakalandık. Fakat ilginçtir ki, bütün kısıtlamalara rağmen otobüs sektörü 2019’da 355 adet ile en dibi gördü. 2020’de 530 adetlere ulaşılması yüzde 50 büyümeyi gösteriyor. Umarız firmalar bu yatırımların karşılığını alır ve para kazanmaya başlayarak sektörde var olmaya devam ederler. Seyahat firmaları çok zor bir savaş veriyor” dedi.
Pandemi üretimi nasıl etkiledi?
Şubat sonuna kadar çok yoğun siparişler vardı. Fabrika çift vardiye çalışıyordu. Şubat sonuna kadar kadar biz pandeminin etkisini hissetmemiştik. Avrupa'da çok ciddi yasaklar geldi. İtalya tüm sınır kapılarında çalışmayı durdurdu. Biz o zaman fark ettik ki; İtalya'dan çok farklı parçalar alıyormuşuz. Ya da Almanya'daki, Fransa'daki elektronik tedarikçimiz bazı parçaları Uzakdoğu'dan alıyormuş. Yan sanayi tedarik darboğazı Mart ve Nisan ayında yaşandı. Pandemi tedbirleri nedeniyle hem Almanya, hem Türkiye. hem de Polonya üretime iki ay zaten zorunlu ara verdiler. Mayıs'ta başladığımızda çok kısa ufak parçalarda sıkıntı yaşandı ama alternatif tedarik kanallarıyla üretim devam etti. Ama biz MAN olarak Ankara'da veya Polanya'da hiçbir üretimimzde parça yokluğundan kaynaklı sorun yaşamadık. Çok yoğun sipariş iptal veya ertelemeleri oldu. Biz bunu başka bir ülkenin talebini Türkiye'ye alarak, Türkiye'deki siparişi başka ülkeye vererek MAN içinde dengelemeye çalıştık. Polonya belediye otobüsü alçak tabanda özellikli bir fabrika. Biz seyahat otobüsü üretiyoruz. Şu ana kadar da fabrika da üretim devam ediyordu. Sadece yılbaşı boşluğuna girildi.
99 adet satış ile yüzde 21 pazar payı
Can Cansu, yaşanan hızlı iniş ve çıkışlara rağmen yaptıkları satış adetini ve pazar paylarını şu şekilde açıkladı: Bu yıl MAN olarak pazar payımızı koruduk, 99 adet ile yüzde 21 pay elde ettik. Hatta İki aks 13 metre seyahat otobüs pazarında ise yüzde 25 gibi paya ulaştık. Pandemi ve sağlık dışında 2020 MAN için çok verimli ve güzel bir yıldı. Unutmayacağımız bir sene oldu. 2020 yılında Ankara’dan Tunceli’ye, Artvin’den Muğla’ya, Giresun’dan Aksaray’a, Amasya’dan Malatya’ya, Bursa‘dan Diyarbakır‘a, İstanbul‘dan İzmir’e, Şanlıurfa’ya Türkiye’nin tüm bölgelerine, bireysel veya filo satışı olarak,99 adet seyahat otobüsü sattık" dedi.
2021 beklentisi 500 otobüs
2021 yılına yönelik değerlendirmelerde bulunan Can Cansu şunları söyledi: 2016'ya kadar 1180-1200 yıllık ortalama bir seyahat otobüs pazarı vardı. 2017 yılında 640 adete düştü. 2018 yılında 440, 2019 yılında 355. Bu gerileme bir yerde duracak. Biz bu seneyi de pandemiden sonra 500 dolayında bekliyorduk. 530'a gitti şaşırtmadı bizi. Seyahat otobüs pazarının ortalamasının 500 olması gerektiğini düşünüyoruz. Tahminimizde bu yönde. Bu sene kriz oldu diye 530'da kaldık. 2021'de 500 ve üzerinde bir pazar olacak beklentimiz var, 2019 sonunda öyle çok sipariş ve öyle çok peşin ödeme aldık ki bu seneki satışı en tutucu firma olarak 800 adetlik bir seviye de bekliiyorduk. Böyle bir pazarda 180-200 adet otobüs satmayı planlar hale gelmiştik. Pandemi ile birlikte Avrupa ile birlikte frene basılıdğında 300-350'de biter geçen sene de 355 olmuştu diye düşünerek, bizde frene bastık. Öyle hızlı bastık ki, ön cama alnımız değdi. Pandemi nedeniyle seyahat kısıtlamaları var. Ona rağmen buna rağmen 500'lerin üzerinde pazar. 10 ayı kapalı bir 2020'de 530 oluyorsa en kötümser ihtimalle 6 ayı açık olabilecek, bir ülkede bundan düşük bir pazar beklemek gerçekçi gelmedi bize. Çok farklı senaryolar var. Şubat'ta.,Mart'ta biter. Benim de tahminim Mayıs ve Haziran ile birlikte seyahatlerin normale dönebileceği, çünkü ertelenen talep gibi ertelenen tatil ihtiyacının da giderilmesi gerekecek ve insanlar seyahata yönelik endişlerden de kurtulunca otobüse yönelimi arttıracak. Bizim tahminimiz bu yönde ama yaşayarak, göreceğiz. Esas beklentimiz ekonominin ve yaşamın daha iyi hale gelmesi" dedi.
Çok farklı ilkleri de yaşadık.
"Bu süreçte farklı firmalara ve bazı bölgelere ilk defa seyahat otobüsü satışı yaptık" açıklamasını yapan Can Cansu,şunları söyledi: Yakıt ekonomisi hatta yaşam boyu ürün maliyetine (TCO) ve yolcu konforuna önem veren seçkin firmaların öncelikli tercihi bu yılda da ‘Coach of the Year 2020 – Yılın Otobüsü’ ödüllü MAN Lion’s Coach ve NEOPLAN Tourliner oldu. İlk defa koltuk kumaşından, tavan kaplamasına, özel metalik boyadan firma logosu işlenmiş koltuklara kadar, tüm detayları müşterilerimizle tasarlanan seyahat otobüslerini Türkiye pazarına sunduk. Kişiye, firmaya özel tasarlanıp üretilen bu otobüsler, Türkiye’nin en yoğun ana hatlarında (Ankara – İstanbul, İstanbul – İzmir vb.) çıktıkları seferlerde hem yolculardan hem de işletmelerden büyük beğeni aldı. Mutluyuz ve gururluyuz. Euro 6 D motorundan çok memnunuz. Müşterimizin bir aracı 2011 Cityliner 3 milyon km de Ankara’da servisimize geldi. Euro 5 EV motorlu araçlarımız bu kadar önemli verimlilik sağlarken biz Euro 6 D ile bunu çok daha ileriye taşıdık. Çok gururluyuz. Otobüslerimiz hem ekonomik, hem güvenilir hem de yüksek konfora sahip özellikleriyle hem yolcuları hem kullan kaptanı hem de sahibini mutlu ediyor. TÜV Bavyera da MAN Lion’s Coach’un 100 km’lik mesafeyi, 19.4 litre gibi etkileyici bir düşük yakıt sarfiyatı ile alabildiğini 2019‘un sonunda onayladı. Rekabetin yoğun, maliyetlerin çok kritik olduğu seyahat otobüsü pazarında MAN; kalitesi, uzun bakım aralıkları, yüksek yakıt tasarrufu ve satış sonrası hizmetlerde yaşam boyu iş ortaklarının yanında olması ile müşteri memnuniyetinde de rakiplerinden bir adım öne çıkıyor.2018 de dünya lansmanı yapılan ve 2020 yılında “Coach of the Year 2020” ödülü alan MAN Lion’s Coach otobüsleri,sunduğu bu avantajlarla Avrupa pazarında 3 yıl içinde 2.500 adetlik satış rakamına ulaşarak, farkını ortaya koydu” dedi.
Lion's City E ile Automotive Brand Contest ‘Tasarım Ödülü’ kazandı
MAN’ın belediye otobüs ürün gamına da çok ciddi yatırımlar yaptığını vurgulayan Can Cansu, “iki konu otonom sürüş ve elektrikli araçlar seyahat otobüslerine henüz gelmedi. 1970 yılında ilk elektrikli otobüsü üreten MAN, bu alanda da standartları belirlemeye devam ediyor. Elektrikli otobüs üretimindeki yarım asırlık tecrübesini üstün teknoloji ve akılcı tasarımla birleştiren MAN, elektrikli otobüsü Lion’s City E ile yeni bir çığır açtı.2020 İF Tasarım Ödülü ile yıla giren Lion’s City E, dünyanın tasarım alanındaki en prestijli yarışmalarından biri olarak kabul edilen Automotive Brand Contest (Otomotiv Marka Yarışması) Ticari Araçlar kategorisinde ‘Tasarım Ödülü’ne layık görüldü. 12 metrelik versiyonu 88, 18 metrelik versiyonda ise, maksimum 120 yolcu alabilen Lion’s City E, tamamen elektrikle çalışan güç aktarma sistemi tek otobüste 160 kW’dan maksimum 240 kW’a kadar güç üretebiliyor. Lion’s City E bataryaları, servis ömrü boyunca güvenilir bir şekilde 200 km menzile, elverişli koşullarda ise 280 km’ye kadar ulaşabiliyor” dedi.