Haber - Erkan YILMAZ
Sabancı Holding ve PPF Group (Skoda Transportation) ortaklığında faaliyetlerini sürdüren TEMSA, 19 Temmuz 2023 tarihinde düzenlediği basın toplantısı ile ilk 5 aylık verileri paylaştı. Yılın geri kalanına yönelik de değerlendirmelerde bulundu. Basın toplantısına TEMSA Genel Müdür Yardımcısı Hakan Koralp, Yurtiçi Satış Direktörü Baybars Dağ, Fuso Canter Marka Müdürü Aytuğ Bük, Fuso Canter Satış Müdürü Serdar Baş, Kurumsal İlişkiler Müdürü Ebru Ersan katıldı.
Sürekli kendimizi, teknolojimizi geliştiriyoruz
Basın toplantısında değerlendirmelerde bulunan TEMSA Satış Genel Müdür Yardımcısı Hakan Koralp, dünyada ve Türkiye’de yaşanan gelişmelerin ışığında, 2023’ün sektör için zorlu bir yıl olduğunu ifade ederken, “TEMSA olarak sektöre öncülük etmekten büyük gurur duyuyoruz. Türkiye’de otobüs ve midibüs dendiğinde, akla gelen ilk firma olmaktan çok mutluyuz. Bunun bize yüklediği ilave sorumluluğun da farkındayız. 55 yıldır Türkiye ve Türk sanayisiyle özdeşleşen bir marka olarak tüm faaliyetlerimizi bu sorumluluk çerçevesinde şekillendiriyoruz. Sürekli kendimizi, teknolojimizi geliştiriyoruz; TEMSA’nın gelecekte çok daha güçlü bir Türk markası olması için çalışıyoruz. Bu kapsamda da büyümeye, tüm paydaşlarımıza değer yaratmaya devam ediyoruz” dedi.
Araçlarımızı kullanan halkımızın hayatında kalıcı bir değer yaratıyoruz
TEMSA’nın Türk ticari araç pazarının amiral gemilerinden olduğunun altını çizen Hakan Koralp, “Dolayısıyla TEMSA’nın sektördeki rolü sadece satış verileriyle sınırlı değil. Biz sektörümüzde öncü ve örnek olarak, aslında tüm ekosistemin dönüşümüne ışık tutuyoruz. Müşterilerimizin, bayilerimizin, tedarikçilerimizin, araçlarımızı kullanan halkımızın hayatında kalıcı bir değer yaratıyoruz. Bir yandan onların güvenliğine katkıda bulunurken bir yandan da teknolojinin gücünü onların hayatlarına yansıtıyor; onlara çok daha konforlu, çok daha sürdürülebilir bir yaşam sağlıyoruz. Bu yolda da kararlılıkla devam edeceğiz” diye konuştu.
Her 4 saatte bir 4 araç sattık
Konuşmasında TEMSA’nın 2023 satış verilerini de paylaşan Hakan Koralp, “Böylesine zorlu bir dönemde son iki yılda çok ciddi büyüme perfonmansına ulaştık. 2023 yılında da bu büyüme performansımız devam etti. Bu rakamlara da yansıdı. Esasında bugün yılın ilk 6 ayına yönelik rakamları paylaşacaktık. Ancak TUİK verileri açıklanmadı. Ama muhtemelen 5’inci ve 6’incı ay arasında çok çok küçük farklar olacağı için esasen ilk 5 ayda gerçekleşen verilerimiz hemen hemen 6 aylık verilerin aynısı olacak. 2023 verilerinden oldukça memnun olduğumuzu belirtmek isterim. 2023 yılının ilk 5 ayında, Türkiye’de satışını gerçekleştirdiğimiz araç sayısı 952’yi buldu. Bu geçen yıl 601 adetti. Bu da geçtiğimiz yıla göre yüzde 73’lük bir büyüme sağladık. Diğer bir ifadeyle, 2023 yılında her 4 saatte bir yeni araç satıyoruz. Otobüs segmentimizde 8 farklı aracımız bulunuyor. 2022’nin ilk 5 ayında otobüs pazarında 70 adet araç satarken, bu yılın aynı döneminde 121 adet satışı ile bu sayıyı yüzde 73’lük artış el ettik. Bunun yüzde 35’i şehiriçi, yüzde 65’i ise seyahat otobüs segmentinden oluşuyor” dedi.
Prestij ile 338 adetlik bir satış rakamına eriştik
Midibüs segmentinde de verileri paylaşan Hakan Koralp, “Bu segmentteki aracımız Prestij ile 338 adetlik bir satış rakamına eriştik. 2022 yılının ilk 5 ayında bu rakam 182 adetti. Pazarın toplam büyüklüğünün 1.112 adet olduğunu düşündüğümüzde bizim buradaki pazar payımız da yüzde 30’un üzerinde gerçekleşti. Midibüs segmentinde yüzde 86’lık bir büyüme elde ettik. Diğer bir ifadeyle, Türkiye’de ilk 5 ayda satılan her 10 midibüsten 3’ü TEMSA markalı oldu”
493 Fuso Canter satışı
Üretim tarafında odaklandıkları üçüncü iş kolunun da hafif kamyon segmenti olduğunu hatırlatan Hakan Koralp, “Bundan yaklaşık 1 yıl önce lansmanını yaptığımız yeni Fuso Canter’in bu dönemde elde ettiği başarı bizler için son derece sevindirici. 2020 yılında, bizim bu segmentte pazar payımız yüzde 9,6 civarındayken şunu söyledik; Bu bizim bulunmak istediğimiz nokta değil ve tekrardan büyüyeceğiz, bunun için de ciddi çalışmalar, yatırımlar yaptık. 2023’ün ilk 5 ayı itibarıyla, 493 adetlik satışımızla bunu yüzde 17,2 seviyesine yükseltmeyi başardık. 2022 yılının ilk 5 ayında ise 299 adetti. Geçen seneye göre yüzde 73’lük büyüme sağladık. Yani 3 yılda pazar payımızı yaklaşık yüzde 80 büyüttük” dedi.
Çok yakında e-Canter yollarda olacak
“Canter bizim için oldukça önemli ürünlerimizden bir tanesi ve büyümeye devam edeceğiz” açıklamasını yapan Hakan Koralp, “ Anlaşmalarımızı yaptık, altyapımızı hazırladık. Çok yakında e-Canter yollarda olacak. Aracımızın lansmanına yönelik hazırlıklara başladık. Eelektrikli Canter artık Türkiye’de üretilmeye başlanacak. 3.5 ton, 7.5 ton ve 8.5 ton araçlarımız olacak. Avrupa’da prototipler denendi. İlk faz geçti. Biz ikinci faz olarak başlayacağız” dedi.
2022 yılında 28 elektrikli araç satışı yaptık
Tüm bunların yanında, TEMSA için en öncelikli konulardan birinin de sürdürülebilirlik olduğunun altını çizen Hakan Koralp sözlerini şöyle tamamladı: “Burada CEO’muz Tolga Bey liderliğinde önemli bir adım attık ve Türkiye’de elektrikli araç seferberliğini başlattık. Her yerde, her fırsatta bu seferberliğin Türkiye ekonomisi ve Türkiye’nin toplumsal kalkınması için ne kadar önemli olduğunun altını çiziyoruz. Bunun da yavaş yavaş meyvelerini topluyoruz. Geçtiğimiz yıl içerisinde, ASELSAN ile birlikte geliştirdiğimiz 12 metrelik, hızlı şarj sistemiyle çalışan Türkiye’nin ilk yerli elektrikli otobüsünü Samsun Büyükşehir Belediyesi’ne teslim ettik. Güzel bir proje oldu. Çok memnunlar. Kullanıcıdan doğru geri bildirim aldığınızda gurur duyuyorsunuz. Yıl geneline bakarsak da, 2022 yılında toplam 28 elektrikli aracın kaydını yaptık. En yakın rakibimizden de bu alanda 9 kat fazla araç satışı gerçekleştirdik. Önümüzdeki dönemde de, ‘Türkiye’yi dönüştüren marka’ olarak elektrikli otobüs satışlarımıza devam edeceğiz.”
Toplantıda TEMSA Genel Müdür Yardımcısı Hakan Koralp basın mensuplarının sorularını da cevaplandırdı:
Satış ekibimiz zorlu dönemde çok iyi iş çıkardılar
İlk 6 ay oldukça keyifliydi. İlk 6 ayda 1.5 milyar TL’lik ciromuz var. İlk 6 ayın başarısından dolayı ben Türkiye satış ekibine teşekkür ediyorum. Gerçekten bu zorlu dönemde çok iyi iş çıkardılar. İkinci yarı yıla yönelik birçok belirsizlik var ama biz dün sipariş alıp üretim yapmıyoruz. Siparişlerimiz 6, 8 aylık süreçlerden geçiyor. İkinci 6 ayda özellikle finansman bizi çok zorlayacak. Çünkü kredilerin çıkışında hala belirsizlik var. Bu bir dönem. Bu dönemin olabildiğince hızlı geçmesini de tabiki temenni ediyoruz. Tabii bu ne kadar gerçekleşir belli değil. Tabii 2023 yılı için öngörülerimiz aldığımız siparişler ve bayilerimizle görüşmelelerimizden çıkardığımız sonuçlara göre Temsa tarafında bu başarının plandığımız şekilde devam edeceğinin mesajlarını alıyoruz. Biz anlaşmasını yaptık. 2023’ün geri kalanı için bizi çok farklı bir senaryo beklemiyor. Pazarda daralma olabilir. Bunu gözlemlemek lazım. En azından biz planlarımızın arkasında olur ve rakamlarımızı gerçekleştiririz. Orada bir problem yaşayacağımızı düşünmüyoruz. Çok özel bir kriz olmas ise ama siparişler aldığımız için de 2023 bizim için garanti de olduğumuz bir dönemdeyiz. Alma iştahında bir sıkıntısı yok. Süresinin uzaması nedeniyle bir belirsizlik var. Çip krizi aşıldı ama tedarik tarafında ufak da olsa farklı ürünlerde sıkıntılar var. Ama en azından bir dönem yaşadığımız gibi değil.
Üretim planlarımızı şu anda revize etmiyoruz
Dövizdeki dalgalanmanın buralara geleceğini hepimiz biliyorduk. Finansman krizi var. Mutlaka bunlarla ilgili belirli önlemler gelecektir. Belirli bir dönem sıkını yaşayacağız ama Türk insanı bu tür sıkıntılara çok alışkın ve adapte olabilen bir yapıya sahibiz. Deprem büyük bir travma oluşturdu. Depremin yaralarını sararken global sıkıntılar da devam ediyor. 510 gündün Ukrayna-Rusya savaşı sürüyor. Bunun peşine iki seçim yaşadık. 2024 Mart seçimini de yaşıyoruz.
Oyunu doğru oynamaya çalışıyoruz
Bütçelerde farklı revizeler yapılabilir, maliyetler arttığı için biraz duraklamalar olabilir. Ama anahtar vurup, hayatımızı belli anlamda donduracağımızı düşünmüyoruz. Türk ekonomisi bu sıkıntıları da aşacaktır. Çok kötümser değiliz. Talep de azalma olabilir mi, olabilir. Bu geçici de olabilir, belli bir süre ile de olabilir. Enflasyon her yerde var. Alıcı da, üretici de, tedarikçi de buna ayak uydurmak zorunda. Herkesin daha iyi planlama yapması ve trendleri iyi takip etmesi gerekiyor. Biz elimizden geldiğince oyunu doğru oynamaya çalışıyoruz. Modeli değiştireceğiz, oyunu değiştireceğiz, büyümeye devam edeceğiz.
İhracat tarafında da memnunuz
Benzer tablomuz ihracat tarafında da var, Biz genel anlamda baktığımızda hem üretim, hem ihracatta çok memnun edecek seviyelerde gidiyoruz. İhracat biraz sezonsal yaşanıyor. Mayıs itibariyle başladı. Aldığımız sinyaller oldukça iyi. İhracat tarafında 2023 yılına yönelik siparişlerimizi aldık ve teslimatlarına odaklanmış durumdayız. Amerika’da elektrikli coach lansmanını yaptık. Alternatif yakıtlı ürünlere yönelik yatırımlarımız devam ediyor.
Otobüslerin fiyatlarının artışından biz de memnun değiliz
Türkiye’de birçok tedarikçi ile çalışsak da tedarikçinin de sonuçta hammaddesi Euro. Pandeminin çok büyük etkisi var. Tedarik tarafında yaşanan sıkıntılar nedeniyle malesef maliyetlerde hem Euro hem TL bazında çok fazla artışlar oldu. Ben kendi markamız için söyleyebilirim ki, şu anki otobüs fiyatları gerçekçi rakamlar. Bizler bunu bir fırsat için değil, bunu artan maliyetler nedeniyle yapmak zorunda kaldık. Avrupa’da enflasyon var. Biz konumumuzu korumaya çalışıyoruz. İster, istemez artan maliyetleri ürünlerimize yansıtmat zorunda kalıyoruz. Hem mağdur etmeden, hem mağdur olmadan planlamalarımızı yapıyoruz.
Toplantıda TEMSA Yurtiçi Satış Direktörü Baybars Dağ basın mensuplarının sorularını cevapladı:
Şehirlerarası taşımacılığında kazançlar anlamında pozitif hava esiyor
Finansal bir krizden bahsediyoruz ama şehirlerarası otobüs taşımacılığında yolculuk talebi en üst seviyede ve onlarda kazançlarından memnun. Çünkü enflasyonist dönem ticari taşımacılık yapanları etkiledi. Her ne kadar maliyetlerin artmasına rağmen şehirlerarası taşımacılığında kazançlar anlamında pozitif bir hava esiyor. Araç fiyatlarının artması şu ana kadar onları çok olumsuz etkilemedi. Çünkü ikinci el araçların fiyatları da arttı. Eskiden ikinci el fiyatları geriye giderdi ve sıfır ile arasındaki makas hep büyürdü. Araçlarını önceden alanlarda çok kazançlı çıkanlar oldu. Kredi imkanlarının kısıtlanmasına kadar bu süreç devam etti. Bundan sonraki süreçte asıl belirleyici olan taraf kredilerin ne zaman açılacağı. Kredi orandından, fiyatından bağımsız, ikinci el fiyatlarının da arttığı sürece pazarda hareketliliğin devam edeceğini düşünüyorum. Ama son iki haftaya baktığımızda ikinci el pazarında bir durgunluk var. Faiz artışları bu süreci belirleyecek.