41 yıldır turizm taşımacılığı alanında hizmet veren Aker Turizm’in sahibi Şevket Ak ile Karayolu Taşıma Yönetmeliği Taslağı ve turizm taşımacılığı alanına yönelik bir görüşme gerçekleştirdik. Belgelerin birleştirilmesinde bir sakınca görmediğini belirten Şevket Ak, “Bana göre bir sıkıntı da sakınca da yok. Neden yok? Herkes kendi işini görüyor. Bunun haricinde başkaları bir şeyler görecek diye bir kısıtlama yapılamaz. D2’lerin derdi, D1’ler bizim pazara girmesin, D1’lerinki de D2’ler bizim pazara girmesin. İsteyen kişi mevcut durumunu hazırlayıp girebildiğine göre, aynı şirkette iki belgenin olmasında bana göre gerek yok. D2’lerin ‘bu iş farklı bir alan’ değerlendirilmeleri de yetersiz. Biz bunu yaptığımız hizmet sürecinde göstereceğiz. Şehirlerarasında birisi bu alana girdiğinde o hizmeti veremezse zaten kimse ona iş vermez. Bu bir hizmet meselesi. Devlet ticarete karışmasın diye isyan ediyorsak, sektör içinde oradan buraya geçilmesin demek doğru değil” dedi.
En önemli unsur denetim
Özmal koltuk kapasitesinin mevcut yönetmelikte D2 belgeliler için 75 iken, D belgesi ile 150’ye çıkmasının sıkıntı yaratabileceğine dikkat çeken Şevket Ak, “Bir ölçüde sıkıntı yaratabilir ama biz başlangıçta da sıkıntı yaşadık uyum sağlayıncaya kadar. Uyum sağladık da ne oldu, uyum sağlamayanlar bizden daha rahat etti. Bütün mesele şu: devlet bu işi iyi kontrol etmeli. Denetleme, denetleme… Denetlemenin biz de zararını çekeceğiz kesin. Mutlaka hepimizin eksik tarafı var, ama bunları görerek iş daha ileri gidecek. Belirli bir sistemle kontrol edeceksiniz ama bu cezaları para kazanma amaçlı yapmayacaksınız, ceza yediği halde aynı kusur devam ediyorsa ona göre yaptırım belirleyeceksiniz. Belge her şey değil. Bakanlık, kendi denetiminde olmasını istiyor ancak bu, burada sadece bir arabanın muayeden geçebilmesidir” dedi.
Kiralık özmal değişikliği
Kiralık özmal değişikliğini de değerlendiren Şevket Ak, “Turizm taşımacılığında belge satışını engellemek için az kiralık oran isteniyor. Az da olsa, çok da olsa satan adam varsa satar. Bazı ilegal işleri bir düzenleme ile kesemezsiniz. Benim anlamadığım nokta, D1 belgeli taşımacıların bu oranın yüksek olmasını istemesi. Benim arabam yatıyor, iş yok diyen kişilerin 1 özmala 5 veya 3 istemesini anlamıyorum. Ama bu noktada bir yorumda yapmak mümkün: Herkes bugünkü şartlarda zarar ettiğinin farkında. Ben kendi arabamı yatırayım, Ahmet gelsin benim yerime çalışsın o zarar etsin ama ben komisyonla para kazanayım. Beklenti bu" dedi.
Ortak taşıma imkanı
Turizm taşımacılığı alanında ortak çalışma imkanının getirilmesinin önemine dikkat eken Şevket Ak, “ Bir firma Kuşadası’na gelen bir gemiye 50-100 araba verdi. Diğer gemiye kim o kadar araba verebilecek. Ticarette kısıtlamalar oluyor. 19 Mayıs’ta üç günlük tatil nedeniyle herkes sıkıntı çekecek. Çünkü araba yok. 2 senedir işlerin kötü olması ile sektörden birçok kişi çekildi” dedi.
Belge ticareti önlenmeli
D2 belgesine kayıtlı kiralık bir aracın kendi nam ve hesabına fatura kesmemesi ile ilgili düzenlemenin mevcut Yönetmelikte de bulunduğunu belirten Şevket Ak, “Bu yeni değil. 2000 TL cezası da var. Bakanlık gerekli denetimi yapsa bunu önleyebilir. Sektörde belge ticaretinin önüne geçilmesi gerekiyor” dedi. ■
Erkan Yılmaz, Şevket Ak