Aras Kargo’nun faaliyet sektörü olan kargo sektörü muazzam bir büyüme potansiyeline sahip. Sektörün, başka hemen her bölgede kullanılmakta olan tüm başarılı çözümleri ve teknolojileri uygulama sürecini henüz tamamlamamış olması, bu değişen ortama en hızlı şekilde uyum sağlayabilecek aktörler için çok büyük fırsatlar sunuyor. Türkiye’de kargo, son birkaç yılda beklentilerimizi de aşan ciddi bir büyüme kaydetti.
Austrian Post, Avrupa’da 12 ayrı ülkede faaliyet gösteren, Türkiye pazarına da stratejik büyüme politikası doğrultusunda giren bir şirket. Austrian Post, küresel lojistik sektörünün de etkili bir oyuncusu. Şirketin CEO’su Georg Pölzl, 2013 yılında Türkiye pazarına adım attıktan sonraki sürece ve önümüzdeki yıllara yönelik hedeflerle ilgili sorularımızı cevaplandırdı.
■ Türkiye pazarına 2013 yılında adım atarken hangi gelişmeler ölçeğinde bu kararı aldınız?
- Her şeyden önce, borsada işlem gören bir şirket olarak Austrian Post; hissedarlarına çekici bir büyüme hikayesi sunabilmek için, hızlı büyüyen paket iş kalemindeki bölgesel izini sürekli olarak genişletmenin arayışındadır. Bu bağlamda; biz Türkiye’yi bölgenin en çekici pazarlarından biri ve küresel ölçekte de önemli bir ekonomi olarak gördük ve böyle görmeye de devam ediyoruz. Türkiye, Batı ve Doğu arasında bir kavşak noktası olan ideal pozisyonundan ötürü, bu iki bölge arasında önemli bir hub (aktarma merkezi) işlevi görüyor. Ayrıca Austrian Post için, Türkiye’deki varlığımız, bölgedeki diğer ülkelerle bir ilişkilenme için eşik noktası olabilir.
Güçlü ekonomik görünüme ek olarak, Aras Kargo’nun faaliyet sektörü olan kargo sektörünün de muazzam bir büyüme potansiyeline sahip olduğunu düşündük ve düşünüyoruz. Bunun bir yanında, Batı Avrupa ve Kuzey Amerika’ya kıyasla Türkiye’de hala erken dönemlerinde olan ve dolayısıyla yüksek bir ara kapatma potansiyeli vaat eden online ticaret gelişimi bulunuyor. Diğer yandan, sektörün, başka hemen her bölgede kullanılmakta olan tüm başarılı çözümleri ve teknolojileri uygulama sürecini henüz tamamlamamış olması, bu değişen ortama en hızlı şekilde uyum sağlayabilecek aktörler için çok büyük fırsatlar sunuyor.
Kuvvetli bir iyileşme olacak
■ Bu kararı aldığınız süreçten bugüne gelinen noktada elde edilen seviyeyi, gelişimi aktarır mısınız? Türkiye pazarındaki konumunuz ne noktada? Çalışan sayınız, işlem hacminiz, araç kapasiteniz ne durumda?
- Genel olarak, son birkaç senedeki; yani Türkiye’de bulunduğumuz dönem içindeki ekonomik gelişme umduğumuz kadar güçlü olmadı, fakat aynı zamanda bu sene kuvvetli bir iyileşme görüyoruz ve önümüzdeki sene için de son derece iyimseriz. Her ne kadar, politikacıların; bundan 3 - 4 sene öncesinde bugünkü kadar görünür olmayan ufuktaki bazı bulutlarla ilgilenmesi gerekiyor olsa da, bizim bakış açımıza göre Türkiye için uzun vadede GSMH’nin olumlu seyir izleyeceğini vaat eden temel göstergelerin çok büyük bir kısmı sağlam durumda.
Bununla birlikte, Türkiye’de kargo, Aras Kargo’nun hisse sahipliğine girişimizden bu yana, beklentilerimizi de aşan ciddi bir büyüme kaydetti. Uygun regülasyon ortamının ve e-ticaretteki yükseliş trendinin devamını beklediğimiz şekilde, bu trendin de devamını bekliyoruz.
■ Kayyum heyeti yönetiyor
- Aras Kargo’nun kendisine gelirsek; durum, 2013’te şirketin hisse sahipliğine girdiğimiz zamanki beklentimizle örtüşmüyor. Şirketin sermayesine, payımızı 2016’da yüzde 75’e çıkarma ve Aras Kargo’da kontrol sahibi olma açık niyetiyle girdik. Ama maalesef, Austrian Post ve Aras ailesi üyeleri arasındaki anlaşmaya Evrim Aras tarafından bugüne kadar riayet edilmedi, bu da şirketteki payımızın hala yüzde 25 olarak kalması anlamına geliyor. Dahası, Evrim Aras’la yaşanan anlaşmazlık nedeniyle; şirket hala Türkiye mahkemelerinin atadığı bir kayyım heyeti tarafından yönetiliyor ve Austrian Post ve Aras ailesi üyeleri şirket yönetimindeki haklarından yoksun durumda. Her ne kadar kayyum heyetinin yönetiminde, şirket, geçen senenin ikinci yarısındaki ve bu senenin ilk çeyreğindeki durumunun tersine iyileşme kaydetmişse de, hissedarlar olarak bizler yönetimi kendimiz atayamadığımız bu durumdan ötürü mutlu değiliz. Açık ve net olarak niyetimiz bu durumu düzeltmektir; bu aynı zamanda tüm hissedarların ulaşmak için birlikte çabalaması gereken bir amaçtır.
Şirket şu anda 12 bin kişiye istihdam sağlamakta, Türkiye genelinde 850’yi aşkın merkezde 4 binden fazla araçla faaliyetlerini yürütmektedir.
e-ticaret hacmi artıyor
■ 12 ayrı ülkede faaliyet gösteriyorsunuz, Türkiye pazarının bu ülkelerden daha farklı dinamiklere sahip olduğunu düşünüyor musunuz? Bu farklılıklar neler ve bu sizin iş yapış sürecinde değişik kararlar almanıza neden oldu mu?
- Faaliyet gösterdiğimiz ülkelerin tümünün ortak noktası, artmakta olan e-ticaret hacmi ve hem gönderenler hem de alıcılar için modern ve esnek son aşama çözümlerine olan ihtiyaç. Farklılıklar, ayrı ayrı pazarların rekabet ortamında ve pazar oyuncularının operasyon modellerinin durumlarında görülebiliyor. Bunlardan ikincisi açısından, Türkiye ve Avrupa kargo sektörleri arasındaki en büyük farklardan biri; Batı Avrupa’da posta operatörleri ve kargo şirketleri, operasyon merkezleriyle müşterilerle yüz yüze karşılaşılan merkezleri başarıyla ayırmışken, Türkiye’de tüm kargo şirketlerinin, şube gibi müşterilerle yüz yüze ilişkiye geçilen merkezlerde hala önemli boyutta operasyonlarının bulunması. Buna ek olarak, Batı Avrupa’daki operatörlerin, otomatik 7/24 merkezler ve ortaklık konseptleri aracılığıyla müşteri temas noktalarını başarılı şekilde artırmış olmasını da sayabiliriz. Bu ülkelerin tecrübeleri, sektörün Türkiye’deki gelişme kaydetmesi için ilginç bir rehber olabilir.
■ Türk lojistik sektörünün gelişimini nasıl görüyorsunuz, Aras Kargo ile sizin bu alana yönelik yeni yatırım düşünceleriniz, büyüme politikanız neler olacak, nasıl şekillendireceksiniz? 100 milyon Euro’luk yatırım planınız hangi aşamada, ne kadarı hayata geçti?
- Türkiye’deki kargo ve lojistik sektörlerinin çok dinamik olduğuna ve ülkede şu an gerçekleşmekte olan güçlü GSMH artışından ve e-ticaretin yükselişinden faydalandıklarına inanıyoruz. GSMH’nin daha da artması (1) ve e-ticaretin öneminin artması (2) olarak ifade edebileceğimiz bu iki trendin gelecekte de devam edeceğini ve sektöre daha çok büyüme ve ivme kazandıracağını düşünüyoruz.
Daha fazla büyüme beklentisinden ötürü, Aras Kargo’nun pazarla birlikte büyümeye ve pazar payı edinmeye ciddi oranda yatırım yapması gerekecektir. En başta, şirketin; otomasyon çözümlerine, gayrimenkule ve IT’ye yatırım yaparak kapasitesini artırmaya ihtiyacı olacaktır. Kapasite artırımının yanı sıra inovasyonda ve özellikle hızlı büyüyen e-ticaret alanında çözümler üretmede sektörün tartışılmaz lideri olması gerekecektir. Farkı, e-ticaret platformlarına ve onların müşterilerine kesintisiz ve kusursuz müşteri deneyimi yaşatacak hatasız çözümler sunabilme yetisi yaratacaktır.
■ Yatırım kararı
- Aras Kargo’daki mevcut yönetim durumu sebebiyle, bu yatırımların kararını almak ve gelişim güzergahını tanımlamak Austrian Post’un elinde değildir. Geldiğimiz şu noktada, şirketin yönetiminde ve gelişiminde kayyum heyeti yetkili kılınmıştır. Austrian Post olarak, şirkete yön önerme ve rehberlik sağlama gayretindeyiz ve ona derin tecrübemizden ve uzmanlığımızdan edinebileceği yararı sunmaktayız.
Austrian Post olarak, bu alanlarda önemli bir tecrübeye sahibiz ve sektörün en çok gelecek vaat eden fırsatlarına yatırım yapılması için şirkete tüm desteğimizi sunacağız. Önümüzdeki yıl Aras Kargo’nun 12 binden fazla kişiye istihdam sağlamasını bekliyoruz. Bulunduğumuz noktada, yönetimin, Aras Kargo’nun potansiyelini ortaya koymasına yardımı dokunacak doğru konuları takip ettiğini düşünüyoruz.
■ Türk pazarının rekabet seviyesini değerlendirdiğinizde neler söylersiniz? Zorlukların neler olduğunu düşünüyorsunuz?
- Türkiye kargo sektörünün çok rekabetçi olduğunu ve özellikle e-ticaret bağlamında, bazı servis ve müşteri fiyatlarının gerçek maliyetleri yansıtmadığını düşünüyoruz. Aynı zamanda, sektörün yeni e-ticaret dünyasına sunduğu çözümler, olmaları gereken noktada değil. Bu alanda daha iyi çözümler sağlamak, gelecekte fark yaratma anlamında kilit faktörler olacaktır ve e-ticaret perakendecileri açısından, ödeyecekleri daha iyi ücretleri onlar için ekonomik olarak mantıklı hale getirecektir.
■ Türk mevzuatı noktasında yaşadığınız sıkıntılar var mı? Bu konuda daha gelişime yönelik mevzuat düzenlemeleri yapılması beklentisi içinde misiniz?
- Bazı alışılmadık durumlar haricinde, Türkiye'deki standartlar Austrian Post'un faaliyet gösterdiği başka coğrafyalardan çok farklı değil. Bu durumlara bir örnek olarak; kargo şirketlerinin ödemekle yükümlü kılındığı evrensel posta hizmetlerine ilişkin ücretler (evrensel posta hizmetine tabi satışlarının yüzde 2.35’i) verilebilir. Bu ücretler, Türkiye’deki posta hizmetlerini -yurtdışı gönderiler de dahil olmak üzere- daha pahalı hale getiriyor. Bu da Türkiye’yi uluslararası zeminde dezavantajlı hale sokuyor. Uluslararası standartlara kıyasla bu ücret oldukça sıra dışı ve Türkiye'deki posta hizmetlerini olduğundan daha pahalı hale getiriyor.
■ Müşteriye ulaşmak zor
- Bir diğer alışılmadık durum ise; kargo şirketlerinin, kendi ülkelerinde yaygın olduğu şekilde, diğer sabit satış noktalarıyla ortaklıklar kurarak müşterilerle temas noktalarını artırmasının, lisanslama gerekliliklerinden ötürü çok zor olması. Bunlar haricinde, yetkili makamlar tarafından posta hizmetlerine ilişkin düzenlemeyi uluslararası standartlarla uyumlu hale getirmek için sağlam bir çabanın da mevcut olduğu düşüncesindeyiz.
■ Türk yöneticilerinin deneyimi ve bilgisi noktasında neler düşünüyorsunuz, üst yönetimde bir Türk yöneticiniz var mı, önümüzdeki süreçte Türk yöneticilerin de grup içerisinde üst düzey bir görev alması söz konusu olabilir mi?
- Bizim tecrübemize göre, Türk yöneticilerin eğitimleri ve uzmanlıkları çok yüksek, uluslararası standartlara göre de öyle. Bununla birlikte, Aras Kargo’nun uluslararasılaşma sürecinin inşasında çeşitli zorluklar gözlemlendiğinden, uluslararası tecrübeye dayalı spesifik sektör bilgisinin geliştirilmesi yerinde bir adım olabilir. Buna ek olarak, Aras Kargo’nun tepe yönetimi tamamen Türk yöneticilerden oluşuyor. Kontrol tamamen bizde olsaydı, bu kadar büyük bir fark olmazdı. Austrian Post Türkiye’ye yönelik yatırım planlarını gerçekleştirebilecek duruma geldiği takdirde, Türk yöneticilerin de grup bünyesinde görevler alması kesinlikle mümkündür.
■ 2017 yılını nasıl değerlendiriyorsunuz, hem Avrupa ölçeğinde hem de Türkiye açısından zorluklar nelerdir?
- İş süreçleri açısından hem Türkiye’de hem de Avrupa’da kayda değer bir iyileşme beklentisi isabetli olacaktır. Türkiye’deki Anayasa referandumundan sonra, işler ilerledi ve Türkiye ekonomisine olan güven tazelendi. Bu nedenle, 2017’de Türkiye ekonomisinin güçlü bir yükselme kaydetmesini bekliyoruz. Fakat Avrupa da 2017’yi güçlü geçirmiş görünüyor. Brexit referandumunu takip eden krizden sonra, Avrupa’da olumlu sinyaller vardı. Ayrıca, genel olarak ülkelerdeki seçimler de ekonomik istikrara katkıda bulunacak gibi görünüyor. Ayrıca Avusturya’da, kendi pazarımızda, GSMH öngörüleri, bu senenin başlangıçlarında yapılan tahminleri şimdiden ikiye katladı.
Türkiye gelişmeye açık
■ 2018 yılından neler bekliyorsunuz, 2020’li yıllarda Türkiye’de şirketinizi hangi konumda görmek istiyorsunuz?
- Türkiye’deki ve Avrupa’daki olumlu ekonomik gelişmenin önümüzdeki sene de devam etmesini bekliyoruz. Aras Kargo ve 2020’ye gelince, şirketin yönetimiyle ilgili yasal sürecin, sözleşmedeki karşılıklı mutabakata dayalı olarak tamamıyla çözüme kavuşmasını, böylece yönetimdeki hakkımız olan kontrole sahip olmayı bekliyoruz. Aras Kargo, sektörde lider olmasa da, müşterilerine en kaliteli hizmeti sunacaktır. Doğu ile Batı arasında ticaret için bir köprü kuracak, Austrian Post’un uluslararası ağlarına entegre edilecek, benzer müşteri ve çalışanların ilk tercihi olacak. Böyle bir konumu elde etmek için, Aras Kargo’nun bazı anahtar yatırımları hızlıca yapması ve kapsamlı bir müşteri odaklı yaklaşımı takip etmesi gerekecektir. Gerekli yatırımların, Austrian Post’un bu iş alanındaki derin bilgisi ve uzmanlığı dikkate alınıp ondan destek görülerek, profesyonelce yapılmasını bekliyoruz. ■