Savaş Cengiz: Doğru Planlayanlar Ayakta Kalacak

Ülkemizin önemli turizm merkezlerinden, yaz sezonunda nüfusu 500-600.000 kişiye ulaşan Didim ilçesinin sembol firması Didim Seyahat’in Yönetim Kurulu Başkanı ve Didim Şoförler ve Otomobilciler Odası Başkanı Savaş Cengiz, yaz sezonunu ve sektörde yaşanan gelişmeleri Taşıma Dünyası’na değerlendirdi:

“Sektörel koşullar her geçen gün zorlaşıyor. Gelişmeleri öngören, koşulları daha iyi analiz edebilenler, kısacası ayağını yorganına göre uzatanlar ayakta kalacaktır. Bizim gibi, tatil yörelerinde faaliyet gösteren firmalar kış dönemini her sene çok zor geçiriyor. Didim Seyahat olarak bu zorluklara, geçmiş deneyimlerimizin bize sağladığı avantajlar nedeniyle alışık olduğumuz için, yaz dönemi planlamalarımızın büyük bölümünü 100-110 gün üzerinden yapıyoruz.”

Sezon Kısa Ama Güzeldi

2019 yaz sezonunu, ‘kısa ama güzel geçti’ diye değerlendiren Savaş Cengiz, “Sezondan genel anlamda memnunuz. İstanbul seçimlerinin tekrarlanması sezondaki hareketliliği etkiledi, ama elde edilen gelir açısından tatminkârdı. Bizim güzergâhlarımızda çalışan otobüs firmaları da bu sezon iyi iş yaptı diye düşünüyorum” dedi.

17 Araçlık Filo

Didim Seyahat’in filosunda 17 otobüs bulunduğunu vurgulayan Savaş Cengiz, “Safir ve Man markasından oluşan Türkiye’nin en genç araç filolarından birine sahibiz. Biz, 1964 yılında kurulmuş, 40 üyeden oluşan bir kooperatif yapılanmasıyla hizmet veriyoruz. Üyelerimiz, ayrıca midibüslerle ilçe ve il içinde hizmet veriyor. Bu yıl yatırım yaptık, ama araç yatırımı yapmadık” şeklinde sürdürdü.

Kışın Zorluklarına Alışkınız

Savaş Cengiz’in, yolcu taşımacılığı sektörünün geleceğine yönelik değerlendirmeleri şöyle: “Şartlar giderek zorlaşıyor, maliyetler her yıl artıyor. Gelişmeleri öngören, koşulları daha iyi analiz edebilenler, kısacası ayağını yorganına göre uzatanlar ayakta kalacaktır. 

Bir bölge firması olarak kış mevsiminin getirdiği zorluklara alışkınız. Tatil yörelerindeki hemen bütün firmalar kışın zorluk çeker. Bu nedenle biz, yaz dönemi planlamalarımızın büyük bölümünü 100-110 gün üzerinden yapıyoruz.” 

Ciddi rekabet 

Kamil Koç’un Alman Flixbus şirketi tarafından satın almasının sektöre neler getireceğine, “yaşayıp göreceğiz” diyen Savaş Cengiz, “Ege bölgesinde, çok ciddi bir rekabet süreci yaşandı. Büyük firmaların tetiklediği ve ön aldığı bir rekabet dönemini çok fazla olumsuz etkilenmeden atlattık” dedi. İnternet üzerinden yapılan bilet satışlarına da değinen Cengiz, yüzde 40’lara dayanan oranlar için, “Emek harcadığımız bu kulvarda her yıl iyi bir yüzdeyle ayrılıyoruz” diye konuştu.

İstanbul Örnek Olmalı

İstanbul Bayrampaşa’daki 15 Temmuz Demokrasi Otogarında otobüs çıkış ücretinin 130 liradan 80 liraya çekilmesinin çok memnuniyet verici olduğunu vurgulayan Savaş Cengiz, “İstanbul’dan yansıyan bu olumlu gelişimin diğer il otogarlar tarafından da hayata geçirilmesi çok önemli bir maliyet avantajı sağlar. Bu da sektörümüz üzerindeki büyük yükü hafifletir. 

Şu anda İstanbul Otogarındaki fiyat, İzmir Otogarı çıkış fiyatının altına indi. 90 lira İzmir Otogarının çıkış fiyatından biz de yüzde 40’lık indirim bekliyoruz. İzmir Otogarından her gün Didim Seyahat’in 15 aracı çıkıyor. Çıkış ücretinde yapılacak bir indirim, firmamıza ve tüm firmalara önemli bir maliyet avantajı sağlayacaktır. Bu olumlu sürecin devam etmesi çok önemli… 

Otogarlar yüksek garaj çıkış bedeli ve zam talep ederken daima İstanbul Otogarını örnek gösterirlerdi. Şimdi yapılan bu indirim onlara örnek olmalı. Aydın Otogarında otobüs çıkış fiyatları 20 lirayken, Didim Otogarında 30 lira olması hakkaniyetsiz. Didim Otogarındaki fiyatların da aşağı inmesini ve Aydın’la eşitlenmesini istiyoruz. Belediyelerin sektörümüze bir miktar fayda sağlayacak bu adımı atmasını bekliyoruz” dedi.

Otoban ve Köprü Maliyetleri

“İstanbul-İzmir Otoyolu’nun ve Yavuz Sultan Selim Köprüsü’nün kullanılmasının ağır maliyetler getirdiğine dikkat çeken Savaş Cengiz, “Bir otobüsün gidiş-geliş maliyeti 1.000 lirayı buluyor. Ancak biz, artan bu maliyetleri bilet fiyatlarına yansıtma imkânı bulamıyoruz. Didim-İstanbul hattında geçen yıl 140 liraya bilet kesiyorduk, bu yıl da aynı fiyata kestik. Kışın bu fiyatlar da 125 liraya düşer. Sezonda, İstanbul’a, günde iki sefer yaptık. Didim’den İzmir’e ise, hafta içi günde 15, hafta sonu da 20 civarı sefer yaptık.  Ankara hattımıza giden 3 seferimiz vardı. Şu an ikiye düşürdük ki, bu kış döneminin ilerleyen aylarında tek sefere düşecektir. Fatih Sultan Mehmet Köprüsü’nün en azından trafiğin yoğun olmadığı saatlerde otobüsçüye açılması hem zaman hem de maliyet açısından çok önemli katkılar sağlar” sözleriyle düşüncelerini açıkladı.

Sezondan Umutluyuz

2020 yılına dair değerlendirmelerde de bulunan Savaş Cengiz şunları söyledi: “Biz Didim’de yaşadığımız için her sezondan umutluyuz. Umudumuzu hiçbir zaman kaybetmiyoruz. Didim sürekli geliştiği için bizim işlerimiz de hep iyiye gidecektir. Kışın 100 bin olan nüfus, yaz sezonunda 500 bin kişiye ulaşıyor. Bayram tatillerinde ise 700 bin ile bir milyon kişiye çıkabiliyor.”

Çok genç bir filoya sahip olduklarını ifade eden Cengiz, 2020 yılı Nisan veya Mayıs aylarında yeni otobüs yatırımı düşündüklerini, ancak nihai karar için bazı verilerin daha netleşmesi gerektiğini dile getirdi. Cengiz, ayrıca D2 belgesiyle turizm ve gezi etkinliklerinde yoğun çalışmalar içinde olduklarını; Aydın, Söke, Didim ve Milas bölgesinde kış aylarında okullara hizmet verdiklerini söyledi. ■


Didim Seyehat: Minibüsçülükten, şehirlerarası yolcu taşımacılığına....