RÖPORTAJ: ERKAN YILMAZ
2020 nasıl geçti? 2021 beklentileriniz neler?
Ankara Ticaret Odası Meclis Üyesi Ve Tokat Seyahat YK Üyesi Mustafa Tekeli: Otobüs Camiası Neler Yapmalı!
2020 birçoğumuzun hayatının en kötü yılıydı, hem özel hem ticari hayatlarımızı olumsuz etkiledi. Eşimizi, dostumuzu ve akrabalarımızı kaybettik. Çoğu hastalığı atlatsa da etkileri devam edenler de çok. Ticari olarak pandemi döneminde kaybolan gelirlerimizden dolayı birikimlerimiz eridi ve erimeye devam ediyor. Oldukça zorlu günlerden geçtik ve daha dibini görmüş değiliz. Daha kötünün gerçekleşeceğine dair emareler de var.
Firma olarak biz, toplam yolcu sayımızı yüzde 50 düzeyinde kaybettik. Sefer sayımız, 2 ay tamamen kapalı olmamızla orantılı yüzde 30 azaldı. Kapasite kullanımının yarı yarıya olmasına rağmen çoğu hatta bu yarı kapasite bile dolmadı.
Yaz aylarında artan binek araç talebi satış ve kiralama adetlerini arttırdı. Bunun bir neticesi olarak da toplu taşımaya olan talep iyice daraldı.
Sezonu göremedik
Mayıs ayı sonunda beklentimiz evlerine kapanan insanların kendini yollara vuracağı ve özellikle sahile giden araçlara talep patlaması olacağı yönündeydi. Talep patladı, ama binek araca olan talep patladı. Otobüslere yine büyük bir talep olmadı. 1 Haziran- 30 Eylül dönemine bakacak olursak da yolcu sayısındaki daralma yüzde 60 civarındaydı.
2021 beklentileri
Aşı, pandemi ile mücadelede çok önemli bir yer tutuyor. Hepimiz bir umut aşıyı bekliyoruz. Bakanlık 50 milyon doz aşılamayı Nisan ayına kadar bitirmeyi hedefliyor. Tedarik ve uygulama sorunları olmazsa da 2021 sonuna kadar aşılanabilir nüfusun yüzde 60-70'i aşılanmış olacak (18 yaş altı ve aşılanamayacak durumda olanlar hariç).
Bu durumda bizi en çok etkileyecek olan üniversitelerin açılmaması. 65 yaş üstü aşılananlara seyahat kısıtlamaları uygulanmayacak olursa ancak o zaman bu yolcularımız rahatlıkla seyahat edebilir hale gelecek.
Otobüs Camiası Neler Yapmalı?
Maliyet düşürücü önlemleri çok önce aldık. Bu durumda; genel olarak bakacak olursak otobüs camiası neler yapmalı?
1. O-bilet ve biletall gibi platformlar tıpkı yemeksepeti ve getir benzeri uygulamalar gibi komisyon almadan çalışmalı.
2. Büyükşehirlerde şehiriçi servis maliyeti önemli bir yük. Özellikle İstanbul'da servis hizmetine ara vermek lazım.
3. Firmalar arası rekabete ara vererek, yönetmelik iznine de bağlı olarak sefer iptalleri ve sefer birleştirmeler yapılmalı.
4. 31 Temmuz'da biten Tavan Fiyat Tebliği yeniden yayınlanarak hem otogar çıkış fiyatları hem de bilet fiyatlarına yeniden standart getirilmeli.
5. Bilette sağlanan KDV indirimi, acentelerin kestikleri hizmet bedeli faturaları için de geçerli olmalı.
6. HES kodu ile seyahatin güvenli seyahat olduğu Ulaştırma Bakanlığı tarafından kamu spotları ile duyurulmalı. Üvey evlat muamelesine son verilmeli. ■