Röportaj: Erkan YILMAZ
Balıkesir Uludağ Yönetim Kurulu Üyesi Tağmaç Şengörenoğlu, pandemi nedeniyle yatırımı iki sene ertelediklerini ifade etti: “Bu yatırımı, 50’nci yılda yapmak daha anlamlı oldu. 130 civarında özmal aracımız var. D1’e kayıtlı 80 civarında otobüsümüz olacak; hedef 100 adede ulaşmak. Şu an filomuzda 45 adet Mercedes-Benz marka var. ‘Filomuzda neyi istiyoruz, 1200 km’lik hatlarımızda hangi otobüslerle verim alabiliriz’ diye baktık, 5 adet Tourismo aracı filomuza kattık. 5 araçtan elde edeceğimiz veriler bizim bir sonraki sipariş adedimizi ve araç modeli tercihimizi belirleyecek.”
Yatırıma teşvik eden unsurlar
Böylesine zor bir dönemde, Euro 6 araçların daha düşük yakıt tüketimine sahip olması yatırımı teşvik eden ana unsur açıklaması yapan Şengörenoğlu, “Akaryakıt fiyatı 7 lira iken Euro 6 araçlar ile diğerleri arasında aylık 15 bin lira civarında bir fark oluşuyordu. Yakıt fiyatları 25’leri geçince aynı hatta Euro 5 ve Euro 6 arasındaki iki otobüsteki fark 60 bin TL’lere kadar çıktı. İşletme maliyetlerini aşağı çekmediğiniz takdirde kazancınızı yakıta vermiş oluyorsunuz. Bu yatırımın da ana amacı, çalışmalarımızın boşa çıkmamasıydı. Bu durumu yaşayınca da artık bu yatırımı yapmak bizim için farz oldu. Tourismo 16 araçlar bizim hattımıza çok uygun. Hatta 2010 yılında, ilk adetli Tourismo yatırımı yapan şehirlerarası firmalar arasında olduk” dedi.
Felsefesi yoksa yaşayamaz
Şengörenoğlu, adımlarını çok emin olarak atmaya çalıştıklarını belirterek, “En büyük parti yatırımımız 10-15 otobüs civarında olmuştur. 50 yıllık süreci olup da bu rakamlarda yatırım yapan nadir firmalardan biriyiz. Biz, genelde, şova değil, ihtiyacımıza yönelik yatırım planı oluşturuyoruz. Dedem, 2020 yılında 89 yaşında vefat eden Fehmi Şengörenoğlu’nun, ruhu şad olsun, bana derdi ki, “Oğlum, bana, ‘1000 lira borcu var’, diyen gelsin, ben ona 10 bin TL vereceğim. Kendi döneminde hiç çek, senet kullanmamış ve sözle ticaret yapmış biriydi.
Hâlâ bu ahlakta çalışan bir firmayız
Özdemir ve Özcan Şengörenoğlu da tamamen bu ekolden. Benim de en çok önem verdiğim konu hep emin adımlarla ilerlemek oldu. Şu kesin: Felsefesi olmayan bir işin yaşama şansı olmaz. Şirketin 3’üncü kuşak yöneticisiyim. Biz kendimizi, bu şirketi herkes adına yönetmek için yetkilendirilmiş kişiler olarak görüyoruz. Eğer bir felsefesi, bir amacı varsa o şirketin çalışanları mutlu olur. Bu şirket büyüyecekse herkes sorumluluklarını yerine getirecek. Ancak bu şekilde ayakta kalabiliriz. İlerleyen zamanlarda, aslında sahipsiz ama herkes tarafından sahiplenen bir şirket yaratma gibi düşüncemiz var” dedi.
Bireysel otobüsçü eskiye göre daha mutlu
Bireysel otobüsçülerin daha mutlu olduğu bir dönemi yaşadıklarını belirten Şengörenoğlu, “Bireysel otobüsçü firmamızın yüzde 10’u kadar. Ben bireyselcilere hep şunu söylüyorum: siz de kazanıyorsanız bizde mutluyuz. Filomuzda sıralama yaptığımızda şirket aracı ciro da ya 9’uncu ya da 10’uncu olur. Hangi firma bunu bırakır. Biz diyoruz ki, bizim sorumluluğumuz var, biz zarara, kara da koşmak durumundayız. Ama bireyselciyi korumak durumundayız. Zararına bu işi yapamazlar. Biz de yapamayız, ama bir yerden kazandığımızı firmanın yaşaması için bir yere aktararak tahammül edebiliriz” dedi.
Bu yıl cirolar patladı ama…
Tağmaç Şengörenoğlu, sezona yönelik şu değerlendirmelerde bulundu: “Haziran-Ağustos dönemini baz alırsak yolcu ve sefer anlamında yüzde 90-95’e ulaştığımızı ve 2019 rakamlarımızı elde ettiğimizi görüyoruz. Bu seviye 2020’de yüzde 30, 2021’de yüzde 60’tı. Burada neyi kaçırıyoruz? Sektörde her geçen yıl yüzde 20 civarında bir büyüme olurdu. Bu kez cirolarda muazzam bir yükseliş var, hatta cirolar patladı. Bu yıl kazanç vardı. Kârlılık açısından, aslında biz, kazandığımız paranın büyük bölümünü mazota veriyoruz. Personel ve bakım maliyetlerimiz de eskiye göre çok yüksek. Bakım, sigorta maliyeti çok arttı. Kasko için verilen fiyatlar 150-300 bin TL aralığında. Sektörümüzün önemli bir sorunu da aslında 2+1 koltuklandırma ile azalan koltuk kapasitesi. İki araç var aynı hatta çalışan biri 41 koltuk, diğeri 44 koltuk. 3 koltuk farkı ayda 60 bin TL. Biz nerede kaybettiğimizi görüyoruz. 8 koltuk fazla olan bir araçla ayda 200 bin TL gibi bir miktarda para kazanma imkanı vardı. 2010 öncesinde 46 ve 54 koltuklu çalışılan dönemlerin parlak dönemler olarak görünmesi biraz da bu yüzden. Ama bu saatten sonra 2+2’ye tekrar dönülmesi çok zor. ■
KISA... KISA... KISA...
Akış dengesizliğini iyi yönettik
Firma olarak çok iyi operasyon yürütüyoruz, çok verimliyiz Sektörümüz her alanda dijitalleşti. İnternet bilet satışlarımız her sene yüzde 100 büyüyor. Dijitalleşme herkesin pazardaki fiyatlara, araca bakarak hareket etmesi anlamına geliyor. Yolcu da her zaman eşit olarak dağılmıyor. Bayramlarda özellikle bu böyle. Biz de bunun için geliştirdiğimiz stratejiler var. Dinamik fiyatlama, belli seferleri daha öncesinden açma ile doğru saatlere sefer yapmayla akış dengesizliğini yönetmeye çalıştık. Bayramda iyi yönettiğimizi düşünüyoruz. Doluluk oranları yüzde 95’in altında olmayacak şekilde çalışıyoruz. Muhakkak ki bunu her seferinde yakalamanız mümkün değil. Müşteri hareketlerine iyi bakarak, neye reaksiyon verdiklerini iyi analiz ederek hatlarımızı ve fiyatlarımızı oluşturduk.
Görüş mesafesi kısa
Hiç bu kadar kısa olmamıştı. Geleceğe yönelik öngörü yapmak çok zor artık. Biz de gördüğümüz kadar yatırım yapıyoruz. Görebilsek belki 5 değil 10 adet olacaktı bu yatırım. Kış sezonu için de beni endişelendiren, akaryakıt fiyatlarının nerede olacağı. Yazın yüksek akaryakıt fiyatlarına rağmen yolcu vardı. Bir şekilde idare edildi. Yolcunun az olduğu dönemde akaryakıt fiyatlarının yükselişine yakalanırsak bilet fiyatlarını bırakın arttırmayı, yolcuyu çekebilmek için aşağıya düşüreceğiz.
Acı çektikçe alışıyorsunuz
İstanbul Teknik Üniversitesi Çevre Mühendisliği Mezunu Tağmaç Şengörenoğlu, “Bu sektörde manevi bir taraf olmasa maddi beklenti için çalışmak çok mümkün değil. Biz iki kardeşiz. Abim İTÜ İnşaat Mühendisliği mezunu. Abim kendi yolunu çizdi. Ben de okulu bitirdikten sonra kendimi Özdemir Şengörenoğlu’nun yerine koydum. İki evlat yetiştirmiş, iki evlat da bu işin içinde olmasa üzülürdü. Herhalde acı çektikçe sektöre alışıyorsunuz. Üzülüyoruz, her gün yeniden başlıyoruz. Maddiyat değil maneviyat olduğunda ben burada olmak istiyorum. Balıkesir Uludağ ailesinde bu var. Ben bu işi mutlulukla, zevkle yapılacak hale getirmek istiyorum” diyor.
Yeni Yönetmelikten beklentimiz
Firma kurmanın daha zorlaştırılması gerektiğine inanıyoruz. Özmal koltuk kapasitesi çok daha yüksek seviyeye çekilmeli, 15 veya 20 adet özmal otobüs olarak belirlenmeli. 3-4 otobüsle firma kurulup sektörde yıkıcı rekabet ortamı oluşmasına izin verilmemeli.
Balıkesir Uludağ Turizm Filosuna 5 adet Tourismo 16 kattı
50 yıldır şehirlerarası yolcu taşımacılığı alanında faaliyet gösteren Balıkesir Uludağ Turizm, siparişlerinin ilk 5 adedini Mercedes-Benz Tourismo 16 2+1 RHD olarak teslim aldı.
Mercedes-Benz Kamyon Finansman AŞ’nin kredi desteği ile Mercedes-Benz Türk Bayisi Has Otomotiv tarafından satış işlemleri yapılan araçlar için 16 Ağustos 2022 Cuma günü bir teslimat töreni düzenlendi. Teslimat töreninde, araçlar Mercedes-Benz Türk Otobüs Filo Satış Grup Müdürü Burak Batumlu, Otobüs Filo Satış Koordinatörü Taylan Özyiğit, Otobüs Satış Operasyonları Grup Müdürü Özgür Taşgın, Mercedes-Benz Kamyon Finansman Otobüs Satış ve Pazarlama Müdürü Kemal Üşenmez, Has Otomotiv Yönetim Kurulu Başkanı Latif Karaali, Yönetim Kurulu Üyesi Reşat Karaaili, Otobüs Satış Müdürü Soner Balaban tarafından, Balıkesir Uludağ Turizm Yönetim Kurulu Üyeleri Özcan ve Tağmaç Şengörenoğlu ile İşletme Müdürü Altay Ermin’e teslim edildi. ■