Otomotivde 4S kavramı, İngilizce 1.) Sales (Satış), 2.) Service (Satış sonrası Hizmetler), 3.) Spare parts (Yedek Parça), 4.) Second Hand (2. El) Kelimelerinin baş harflerinin bir araya gelmesiyle oluşmaktadır.
Tüm hizmetlerin tek elde ve tek bir çatı altında toplanmasını ifade eder.
Her ne kadar otomotiv sektörü içinde olsa bile, Otobüs için apayrı değerlendirme yapılmalıdır. Otobüs için her bölüm ayrı bir ihtisas gerektirir. Sektörde departmanlaşmadan ziyade uzmanlaşmak daha önemlidir.
Üretim, büyük bir organizasyon ve senkronizasyon gerektirir. Normal şartlar altında devam eden süreç, zaman zaman tıpkı canlı organizmaların hastalanması benzeri olumsuzluklara veya talep patlaması gibi durumlara maruz kalabiliyor. Bu durumda hedeflerin revize edilmesi zorunluluk olur.
Üreticilerin, üretim artışına veya azaltımına kararı sonrası sonuç alması, en iyi ihtimalle ve iyimser bir bakışla en az üç aylık bir süreyi gerektirir. Bu zaman diliminden önce değişimi istenilen hedeflere ulaşılması imkansızdır. Çünkü üretim, binlerce farklı parçanın bir araya gelmesiyle mümkün olabiliyor. Fabrikalar, her şeyi üretmeyeceği için İhiyaçları olan gerekli parçaları, yurtiçinden ve/veya yurtdışından tedarik ederler.
2020 yılında yaşadığımız pandemi, dünyayı ve tüm sektörleri etkiledi. Global kriz haricinde lokal krizler de yaşanıyor. Türkiye, bulunduğu coğrafya ve konumu nedeniyle bu tür tehlikelere maruz kalan bir ülkedir. Önceden belirti olmaksızın aniden ortaya çıkan böyle durumlara karşı maalesef öncesinde tedbir söz konusu olamıyor. İstediğiniz kadar kontröllü davranın yine de etkilenme olabiliyor. Buna deprem, terör ve yangınları katın. Her olumsuzluk önce ve ilk olarak sektörümüzü vurur, sistemi kesintiye uğratır. 1998 yılından bu yana dört-beş kez bu tür olumsuz dönemler yaşandı
Geçtiğimiz dönemde, Otobüs üreticileri, 2. El konusunda hızlı bir başlangıç yapmış olsalar bile bu eylemi sürdüremedikleri gözlemlendi. Nedeni ise bu tür faaliyetlerin, sistemin çeşitli sebeplerle kesintiye uğraması veya zaafiyet göstermesi durumunda, firmaları olumsuz etkilemesidir. Otobüs satıcılarının, 2. el ticareti yapanlar ile senkronize çalışması doğru bir yöntemdir ama bugüne kadar böyle bir entegrasyon sağlanamadı.
Geçen sayı Türkiye’nin en büyük ikinci el satıcısı olan ile yapılan röportajda “gelecek yılın çok daha iyi olacağı ve talep patlaması yaşanacağını öngördüğünü ve araçların karaborsaya bile düşebileceği” ifade edildi.
Karaborsa kısmı değil ama talebin artması, sevinmemiz gereken bir durum olacaktır. Çünkü bu durumda üretici, satıcı, SSH konusunda hizmet verenler, hem de 2. El işi yapanlar bu gelişmelerden fazlasıyla istifade edecektir.Çünkü, sistem, tıpkı doğadaki besin zincirine benzeyen birbirini takip eden ve tamamlayan bir şekilde devam ediyor.
Fakat sonrasında, İstanbul İstiklal’de patlayan bomba gibi olaylar, dengeleri değiştirebilir. Bu tarz olumsuzluklar, turizmi ve turizm taşımacılarını, sonrasında şehirlerarası taşımacıları etkiler.
Böyle durumlarda, risk arttığı için yatırım yapmak isteyen kişiler zorlanır ve hatta geri adım atar. Bizler, her ne olursa olsun fikir beyan ederken “normal şartlar altında”ki düşüncelerimizi dile getiririz.
Beklenmeyen durumlar, her zaman, her ülke, her durum ve şart altında, herkes için geçerlidir. Bunları önceden öngörmek için ancak Nostradamus gibi kahin olmak gerekir.
Maalesef ki ülkemiz oynak bir coğrafyada ve oynak bir stratejik konumdadır. Bizler, zor bir coğrafya içinde zor bir alanda çalışıyoruz. Bilinçli dayanışmanın üst seviyede olduğu bir zincir kurma ihtiyacı gözardı edilemez.
Tüm olumsuzluklara rağmen ülkemizin sürekli gelişme göstermesi insanımızın ve yatırımcılarımızın gözükara oluşundandır.
Zincirin halkaları ne kadar güçlü ve aralarındaki iletişim ve dayanışma ne kadar başarılıysa, sonunda sektör içindeki herkes ve müşteri kazançlı çıkar.
Sektör kadar, ülkemiz de kazanır. ■