■ Erkan YILMAZ
Turizm Taşımacıları Derneği, 19 Ekim 2022 tarihinde, üyeleriyle buluştu. Toplantıya eski TÜRSAB Başkanı Başaran Ulusoy, TOBB Karayolu Yolcu Taşımacılığı Sektör Meclisi Başkanı Mustafa Yıldırım, TTDER Başkanlığına veda eden Sümer Yığcı, Yeni Başkan Mümtaz Er, TTDER Genel Sekreteri Mehmet Öksüz, Yönetim Kurulu Üyeleri, BİTAD Başkan Vekili Murat Kapan, İSO Meclis Üyesi ve Suzuki YK Üyesi Fatih Tamay, turizm taşımacılığı alanında faaliyet gösteren firma sahipleri ile Mercedes-Benz Türk bayii Has Otomotiv Otobüs Satış Müdürü Soner Balaban, HTA Satış Müdürü Osman Çoban, Anadolu Isuzu Bölge Satış Yöneticisi Emin Günışık, Anadolu Isuzu bayii Yılmazlar Otomotiv Yönetim Kurulu Başkanı Yılmaz Yılmazlar, Anadolu Isuzu bayii Çetaş Otomotiv 2. El ve Otobüs Satış Yönetmeni Serkan Bayrak katıldı.
Sektörün ağabeyi
Toplantının açılış konuşmasını TÜRSAB Başkanı Başaran Ulusoy yaptı. Turizm Taşımacıları Derneği’nde herkesi bir araya getiren Sümer Yığcı’nın sektörün ağabeyi konumunda olduğunu belirten Ulusoy, “Bugün bir vefa toplantısı düzenleniyor. Sümer Yığcı bayrağı Mümtaz Er’e devrediyor. Kendisine hem teşekkür etmek hem de her zaman yanında olacağımızı belirtmek istiyorum” dedi.
Alın terinin yerini akıl teri aldı
Sektörün önemli bir dönemeçte olduğunu belirten Başaran Ulusoy şunları söyledi: “Bundan sonra hesabınızı iyi yapacaksınız, başka çareniz yok. Ya haksız ve yıkıcı rekabetten uzak durun ya da ortaklıklara gidin. Artık yaşadığımız çağda alın terinin yerini akıl teri aldı. Yani dijital teknolojiyi kullanan bir sektör haline gelindi. Kim derdi ki, bir Alman şirketi gelecek ve Türk otobüs şirketini satın alacak! Bunlara siz de hazırlıklı olun. Bir araya gelmeniz lazım. Bir otobüsün 5 milyon TL olduğu rakamlara erişmek mümkün değil. Bakım ve sigorta maliyetleri çok arttı. Şimdi kenetlenme zamanı, birbirini kırma zamanı değil. Türkiye’de çok önemli işlev gören otobüs sektörü arzu edilen seviyeye geldi. Dolmabahçe’den kültür turlarına aynı anda 50 araba kaldırdığımız zamanlar da, 5 araba dahi kaldıramadığımız dönemler de oldu. Bugünlere kolay gelinmedi. Şimdi artık para kazanma zamanı.”
TÜRSAB yönetimine anlatın
TÜRSAB yönetiminden randevu alınarak görüşmeye gidilmesinin önemine dikkat çeken Ulusoy, “Aranızdan 4 arkadaşı seçin; neler istediğinizi anlatın, size yardımcı olsunlar. İBB ve UKOME tarafında yapılacak çok iş var. İş yapma süreci giderek daha zor hale geliyor. 2023 zor bir sene olacak. Hazırlıklı olun” diye konuştu.
Sümer Yığcı’nın büyük emekleri var
TOBB Sektör Meclisi Başkanı Mustafa Yıldırım da bir konuşma yaptı: “Sümer Abi, bugün bir final yapıyor ama buna final de demiyoruz. Yeni bir başlangıç yapıyor. Bir görev değişimi oldu. Sayın Mümtaz Er’in de yanında olacağız. Güzel işler yapacağımıza inanıyoruz. Sümer Abi ile 1995 yılından beri beraberiz. Kendisi ile benim 50’nci yılım. 17 yaşındaydım Ulusoy’a başladığımda. Beraber çok güzel işler yaptık. Ondan çok şey öğrendim. Turizm taşımacılığının bugünlere gelmesinde çok büyük emekleri var. Sümer Abi, her türlü övgüyü hak eden bir insandır.”
Sümer Yığcı’ya TOBB Sektör Meclisi Başkaın ve Tüm Otobüscüler Federasyonu Gene Başkanı Mustafa Yıldırım, Başkan Vekili Tahsin Yücefer ve TTDER Genel Sektereteri Mehmet Öksüz bir plaket sundu.
Bu şartlarda mümkün değil
2020 yılında başlayan pandeminin ekonomide çok büyük yaralar açtığına dikkat çeken Yıldırım, “Mevcut yasalarla bu sektörün yürümeyeceğini gördük. İki yıldır Ulaştırma Bakanlığı’nın her kademesi ile görüştük. Bir taraftan çok kaza oluyor diye İçişleri Bakanlığı bizi eleştiriyor. Ama otobüsçü para kazanamıyor. Para kazanılmadığı için de şoförün hakkı verilemiyor. Şoförlük mesleği mevsimlik işçi şekline dönüştü. Yazın işler olduğunda para verebilirken, kışın bunu karşılama imkanı yok” dedi.
Bilette tekelleşme
İş sürecinin dijital hale geldiğini belirten Yıldırım, “Artık biletlerin yüzde 60’ı internet ortamında satılıyor. Bu çok ciddi bir seviyeye. Bilet satış sürecinde tekelleşme de var. Acentelik bitti. Rekabet Kurumu’na ve Ticaret Bakanlığı’na da gittik ve sorunu ilettik. Sayın Bakan Mehmet Muş çok yakından ilgilendi. Çok kısa sürede bu sorunun çözüleceğine inanıyoruz. TÜRSAB acenteleri de aynı sorunları yaşıyor. Son 5 yılda İstanbul’da acentelerin yüzde 40’ı kapandı. TÜRSAB ile istişareler yapacağız. Bilet ve otel satışlarının tek bir çatı altında yapılması lazım, yoksa acentelik bitmiş durumda. Tek belge alımı ile acenteciliği zenginleştirecek ulaşım modlarının tamamına hizmet verecek bir yapı kurulmalı. Şehirlerarasından ayrılan her otobüsçü D2 belgesi alıyor. Ciddi bir arz talep dengesizliği oluştu. Bunu yönetebilmemiz gerekiyor. Turizm taşımacıları tek bir bakanlığa bağlanmalı o da Ulaştırma Bakanlığı olmalı. Taşımacılara başka bir engel de konulmamalı. Ortak havuzlar kurarak araçları kullanmanın yöntemini bulalım” dedi.
Sümer Yığcı sayesinde bugünlere geldik
Toplantıda Sümer Yığcı’dan görevi devralan TTDER’in yeni Başkanı Mümtaz Er de bir konuşma yaptı: “15 gün önce yapılan yönetim kurulu toplantısında çıkan sonuç itibariyle Sayın Sümer Yığcı görevi bırakma kararı aldığını açıkladı. Yönetim Kurulu üyelerinin oy birliğiyle başkanlığa gelmiş oldum. 1995 yılından beri Sümer Yığcı bizim başımızda. Babamız, amcamız, ağabeyimiz. Onun sayesinde biz bugünlere geldik. Bizi bir arada tutmayı başardı. Yoksa biz dağılmıştık. Bu bir gerçek. Yerimiz yoktu. Sümer Yığcı bu derneğe maddi, manevi her şeyini verdi. Onun yerini doldurmak mümkün değil. Sağlık sorunları nedeniyle bizi bırakma kararı aldı. Saygıyla karşıladık. 2024 Mart ayında genel kurul var. Genel kurula kadar mevcut yeni yönetimle gidilecek. O zaman aday olmak isteyenler çıkabilir. Bizim dernek olarak isteğimiz, Harbiye’de, Elmadağ’da bir ofis oluşturmak. Hepinize teşekkür ediyorum.”
Mümtaz Er çok değerli bir insandır
Toplantıda son konuşmayı TTDER Başkanlığı’na veda eden Sümer Yığcı yaptı: “Salona baktığımda bütün sevgili dostlarım burada. Ben görevimi Mümtaz Bey’e devrettim. Bu sizden sıkıldığım veyahut bu işi yapmak istemediğimden değil. Tamamen sağlık sorunlarım nedeniyle bu kararı aldım. Mümtaz Bey’in bu işi benden daha iyi yapabileceğine inanıyorum. Yönetim Kurulu da bunu bildiği için Mümtaz Bey’i seçti. Mümtaz Er çok değerli bir insandır. Onun kıymetini bilin, gerekli yardımları yapın. İnsanlar tek başına bir şeyler yapamaz. Yanında yöneticiler, akıllı adamlar olması gerekir. Mustafa Yıldırım benim 50 yıllık kardeşim, hâlâ beraberiz. Mustafa Yıldırım da bize çok yardımcı oldu. Bizim bilmediğimiz, yapamadığımız birçok şeyi o yaptı. Bizi o çok iyi temsil etti. Çok işler başardı, yine başaracak. Mustafa Yıldırım’ın da kıymetini bilin, Başaran Ulusoy’un da; onun da bize çok katkısı oldu. Yerimiz yoktu, yer verdi, paramız yoktu, para yardımı yaptı. TÜRSAB’da olduğu süreçte kapısı bize hep açıktı, yardımcı oldu. Ona da teşekkür ediyorum. Bir arada olun. Bugüne kadar biz bedava çalıştık. Bundan sonra para kazanmalıyız. Acenteleri de karşımıza almayalım. Ben her zaman Mümtaz Bey’in yanında olacağım. Yönetim Kurulu üyeliğim devam edecek. Bizi yalnız bırakmadığınız için teşekkür ederim.” ■
--------------------------------------------
Sevindirici bir gelişme
Mustafa Yıldırım, sevindirici bir gelişmeyi haber vermek istediğini belirtti: “Bakanlığın UETDS sisteminin İBB’nin sistemine entegrasyonun sağlanması için ilk adımlar atıldı. Sistem aktif olduğunda artık yolda durdurup belge sorulmayacak. Şoförlerin anlık sisteme girişlerinin de yapılabilmesi için de girişimlerde bulunduk.” Yeni Yönetmelikte final toplantısı Yeni Yönetmeliğin final toplantısının Aralık ayında olacağının bilgisini veren Yıldırım, “Bugüne kadar Yönetmelik ile ilgili 3 çalıştay yapıldı. 4’üncüsü Aralık ayında yapılacak. Bu çalıştay final ve karar toplantısı olacak. B2 ve D2 belgeleri D2 şeklinde birleşecek. Hem yurtdışı, hem yurtiçi yapılabilecek. Yurtdışına çıkmanın şartları değişecek. Kiralama katsayısını ve otobüs yaşlarını daha da artırmak istiyoruz” dedi.
TTDER Başkanlığına veda eden Sümer Yığcı’ya İstanbul Turizm Platformu Genel Koordinatörü ve İntermed Turizm sahibi Çetin Gürcün, Plan Turizm A.Ş Yönetim Kurulu Başkanı Hüseyin Kurtoğlu, TTDER Genel Sekreteri Mehmet Öksüz bir plaket sundu.