Haber: Erkan Yılmaz
Panelin moderatörlüğünü TÜRSAB Karayolu Turizmi İhtisas Başkanı Cem Türkkan yaptı. Panelde konuşmacı olarak İstanbul Ticaret Odası Yolcu Taşımacılığı ve Seyahat Acentaları Meslek Komite Başkan Yardımcısı Emre Ak, TOBB Karayolu Yolcu Taşımacılığı Sektör Meclisi Akademik Danışman Dr. Kemal Karayormuk yer aldı.
Turizm taşımacılığının 3 önemli unsuru
Panelin açılışında konuşan Moderatör Cem Türkkan, turizm taşımacılığının 3 önemli onsuru olduğunu belirterek, “Birincisi zaman süre, ikincisi fiyat ve maliyet üçüncüsü de destinasyon opsiyonları. Zaman ve süre açısındın bakıldığında havayolu taşımacılığı hızlı bir ulaşım sağlamakta. Ancak yerel destinasyonlarda ve komşu ülkelerin turizm faaliyetlerinde karayolu taşımacılığı dezavaantajı avantaja dönüştürebiliyor. Fiyat ve destinasyon opsiyonları düşünüldüğünde komşu ülkeler arasında ciddi potansiyel oluşturuyor. Bu potansiyeli geliştiren diğer unsurlar; ülkeler arasında ikili anlaşmalar, fiziksel olarak karayolların daha iyi olması, sınır kapılarının modern ve yaygın olması, vize rejimleri, transit vizelerin turiste uygun olması. Bütün bunlar karayolu taşımacılığını ülkeler arasında geliştiren önemli unsurlar” dedi.
Sınır kapılarında otobüs giriş ve çıkışları
Daha sonra TOBB Karayolu Yolcu Taşımacılığı Sektör Meclisi Akademik Danışman Dr. Kemal Karayormuk panelde Ticaret Bakanlığı’nın 2022 yılı ve 2023 yılı verilleri üzerinden sınır kapılarından giriş çıkış yapan otobüs rakamlarının yer aldığı bir sunum gerçekleştirdi. Türkiye’nin karayolunda 23 sınır kapısı bulunduğunu belirten Dr. Kemal Karayormuk, “Bu sınır kapılarından 28 milyon 713 bin 725 kişi geçiş yapmış. İlk 10 sırada Balkanlara yönelik 4 sınır kapısının olması Türkiye’nin yüzünün nereye dönük olduğunu gösteriyor. 2023 yılının ilk 6-7 ayında 48-44 bin otobüsün giriş ve çıkışı var. ilk 10 sınır kapımızdan en yoğun kullanılan Kapıkule’den 4 milyon 438 bin 970 kişi geçiş yapmış. 2022 yılında bu rakam 7 milyon 880 bin olmuş. Büyük ihtimalle bu sayı yakalanacak. Pazarkule Sınır Kapısı’ndan ise 432 bin geçiş var” dedi.
Pandemi öncesi seviyenin altında
2018-2022 yılları arasında yolcu trafiği hakkında da bilgi veren Karayormuk, “Kapıkule, Hamzabeyli sınır kapılarındaki hareketlilik pandemi öncesinin rakamlarını geçmiş durumda. Bir tek Pazarkule’de düşüş var. Pandemi öncesinin yüzde 60 seviyelerinde. 2012 yılında otobüs giriş çıkışı 116-117 bin düzeyinde iken 2022’ de bu rakam 74 bin 80. Biz 2012’de ne yaptığımıza bakmalıyız. Otobüs giriş çıkışında düşüş var. 2015 yılı ise milat rekor bir seviye var. 212 bin araç girmiş, 215 bin araç çıkış yapmış. Burada hesaplamalar büyük otobüs üzerinden yapılmış. Yunanistan kapısında bir daralma olduğunu görüyoruz” dedi.
Yurtdışı firma ve taşıt sayısı
Kemal Karayormuk, Ulaştırma Hizmetleri Düzenleme Genel Müdürlüğü’nün UETDS verilerine göre Ağustos ayındaki belge sayılarını da açıkladı: A2 belgesinde 21 belge 37 taşıt, B1 belgesinde 83 firma, 1005 taşıt, B2 belgesinde 445 firma 5103 taşıt kayıtlı. UETDS sistemi bir milat. Daha önce ne kadar yolcu taşındığı bilinmiyordu. UETDS Sınır Kapısı seferlerin bildirilme oranı yüzde 50’lerin çok altında. Kuzey Makedonya ve Romanya yüzde 50’nin üzerinde. Yolcu sayılarında 565 bin ile Bulgaristan önde onu 122 bin ile Romanya takip ediyor. UETDS konusunda gideceğimiz çok yol var. Elektronik biletlemeye özel bir sistemle bu verilerin daha kolay yüklenmesi için bir çalışma yapılması gerektiğini de düşünüyorum. UETDS’den geri dönüşü konuşmamamız lazım. Bu sistemi nasıl geliştirebiliriz ona bakmalıyız. Serbest gezen tavuk olmak isteniyor ama böyle dünya yok” dedi.
İnterbus ve Balkan destinasyonları
İstanbul Ticaret Odası Yolcu Taşımacılığı ve Seyahat Acentaları Meslek Komite Başkan Yardımcısı Emre Ak, İnterbus hakkında bilgiler verdi: İnterbus uluslararası bir sözleşme. Bunun amacı taraf ülkelerin toplu taşıma araçlarının, uyması gereken standartları belirleyici bir önemi var. İnterbus’un 3 farklı kullanım şekli var. Kapalı kapı turlar. Gidişi dolu, dönüşü boş, gidişi boş, dönüşü dolu veya gittiği grupla geri dönen 3 farklı taşıma şekli var. Karayolu taşımasında hem yolcu hem de firma nezdinde Bulgaristan ve Yunanistan bir vize duvarı. Turizm acentelerinin işi; insanların seyahate yönelik kafalarında kurguladıkları hayali satmak. Balkan destinasyonları hayalden daha güzel. Uçakla tek nokta gidilirken, otobüsle gidildiğinde belli şehirler değil, şehirler arasındaki doğal güzelliklerde görülebiliyor. Balkanlar hem gastronomi, hem doğa hem de tarih açısından çok güzel destinasyonlar. Hem bizden hem Avrupa’dan izler taşıyorlar. Uçakla otobüsün entegre bir şekilde hizmet vermesi Balkan ülkelerinin yapacakları özel işbirlikleri ile mümkün olabilir. Karadan seyahatle başlayıp uçakla dönen, uçakla başlayan karayla dönen turlar olabilir.” ■
Panel sonrasında TÜRSAB Yönetim Kurulu Üyesi Kerem Serkan Çoban tarafından moderatör Cem Türkkan ve panel konuşmacıları Kemal Karayormuk ve Emre Ak’a plaketleri sunuldu