15.05.2017, 10:12

Biz otobüsçüyü soydurmayız

Karayolu Taşıma Yönetmeliği Taslağına odaklandığımız bu süreçte Kültür Bakanlığı’nın yayınladığı 5846 sayılı Fikir ve Sanat Eserleri Kanununda Değişiklik Yapılmasına İlişkin Kanun Tasarısı da gündemimize giriverdi. Yazarların, gazetecilerin eserlerini kitap olarak yayınlayıp ticari gelir elde edebilmeleri için telif hakları ödemesi gerektiğini her zaman savundum. Bu konu ile ilgili yazımı hazırlarken, televizyonda Sabahattin Ali’nin kızı Filiz Ali’nin açıklamalarını dinledim. Sabahattin Ali’nin şiirleri şarkı olarak, öyküleri film ve tiyatro eseri olarak kullanılıyor. Sabahattin Ali’nin kimin tarafından öldürüldüğü bile değil. Bunların çocuklarının ailelerine, bu eserlerin kullanılmasından dolayı bir bedel ödenmesinin her zaman yanındayım. Ama telif hakkı adı altında bir koyundan beş post çıkarılmasını doğru bulmuyorum. 

Televizyonlar ve radyolar zaten bedel ödüyor 
Televizyonculardan, radyoculardan, bu eserleri gazinolarda söyleyenlerden telif hakkı olarak bedel almak doğru. Biz otobüsçüler, biraz da havayolu ile rekabet etmek amacıyla koltuk arkası ekranlarla yolcu bulmaya çalışıyoruz. Televizyonlar ve radyolar bu eserleri kullanırken bu bedeli zaten ödüyor. Biz, otobüste bunu yayınlarken vereyim, dinleyici ayrı şekilde versin, olmaz ki. Bu telif hakkından çok soyguna döndü. Kusuru bakmasınlar, “Biz otobüsçüyü soydurmayız”. Biz artık eski otobüsçüler değiliz, yukardan ne verilirse, kabulümüzdür diyecek halimiz yok. Bir eserden bir kez telif alınır. Çalandan, dinleyenden alınması doğru değil. Biz radyo ve televizyonlarda çalınan eserleri bandrol ödemiş araçlarla sunuyoruz. Bunu takip eden kurum, RTÜK var. Bu bedelleri ödemeyenlerin yakasına yapışsınlar. Otobüslerden 1300 TL para istiyorlar. Biz, telif hakkı kapsamına girmediğimizi iddia ediyoruz. Sanatçıların sesi gür çıkıyor, kamuoyunu çok daha kolay ikna ediyorlar. Biz sanatçıların emeklerinin ödenmesinden yanayız. Nazım Hikmet’in şiirlerinden binlerce eser üretilmiş durumda, acaba Nazım Hikmet’in ailesine bir bedel ödeniyor mu, bunu da bilmiyorum. Bunun araştırılması lazım. 

Hak etmediğimiz bedeli ödemek istemiyoruz 
Emeğe kesinlikle saygılıyız.  Emeğe saygılıyız, diye hak etmediğimiz bir bedeli de ödemek istemiyoruz. Yargıtay bunu bir kere reddetmiş. Yargıtay’ın arkasını dolanıp, bir daha bir daha çıkarıyorlar. Biz de bir kez daha yargıya götürüp direniriz. İTO’da Bakanlık yetkilileri ile bu konuda mutabakata varmıştık. Ama sanatçılar yine Bakanlığı ikna etmiş görünüyor. Yine de biz, bu yayınları yolcuya sunduğumuz için telif hakkı doğduğuna inanmıyoruz. Radyo ve televizyonlar korsan yayın yapmıyorlar ki. Biz sanatçılarla bu konuda uzlaşmak için meslek örgütleri ile bir araya geldik, ancak onlar uçtular. Telif hakkı bütün çağdaş ülkelerde var. Ama bir bedel ödenmiş esere neden tekrar bir bedel ödeyelim? İnternet üzerinden korsan şekilde şarkı indirenler bile tespit ediliyor, buna ağır cezalar verilsin, destekliyoruz. Koltuk arkası ekranlar kişisel olarak yolcunun seyrettiği dinlediği eserler olarak sunuluyor. Biz bandrolü ödenmiş eserleri dinletiyoruz. Koltuk arkası ekran şirketleri ile sanatçıların meslek örgütlerinin görüşmesi gerekiyor. Biz telif ödememek için bunun mücadelesini vereceğiz.

Önerilerimiz Taslakta yer aldı 
Karayolu Taşıma Yönetmeliği Taslağına yönelik Bakanlık’ta bir görüşme daha gerçekleştirdik. 13 yıldır Yönetmeliğin aksayan yönleri ayıklandı. Belgeler 53 adetten 13’e düşürüldü. Belge kirliliğinin, bizim de taleplerimiz sonucunda düzenlenmesinden memnunuz. Bizim önerilerimizin önemli bir kısmının dikkate alındığını görüyoruz. Bu süreçte sektör mensupları ile çok yoğun toplantılar gerçekleştirerek görüşler aldık. Bakanlıkta yapılan son toplantı için yaklaşık 40 firmaya yazı yazdık, birçoğu da katıldı. En fazla sektör mensubu görüşünün alınmasının ardından yapılan toplantı 5 saat sürdü, iddia ediyorum, sektöre en yakın Yönetmelik budur. 

Taleplerimiz 
Bakanlık yetkililerine, verdikleri destekler için teşekkür ediyorum. Bütün taleplerimiz oraya yansıdı mı, hayır. Eğer öyle olsaydı Yönetmeliği biz yapardık. Biz kiralık özmal uygulamasını 1/5 dedik, 1/4’e ikna olacaktık ama 1/3 şeklinde oluştu. Biz sektöre girişlerin zorlaştırılmasını ve D1 belgesinin en az 225 özmal koltuk kapasitesi olmasını istedik. Onlar da belgeleri birleştirerek, 75 olan D2 belgesini 150’ye çıkarttı, bu şekilde bir deneyelim dediler. Firmaların ortak satış organizasyonu oluşturulmasına imkan tanınmasını istedik. Bölgesel firmaların kendi kimliklerini koruyarak, ortak bir çatı altında çalışmasının sağlanmasını istedik. Bu, birbirlerinin biletinin satabilmesi ve güçlerini birleştirilmesine imkan verecekti. Bölgesel firmaların İstanbul’a geldiklerinde ulusal çapta firmalar bünyesinde çalışması önemli bir kazanım olacaktı. Diyarbakır’dan gelen bir otobüs 10 saat sonra diğer sefere çıkıyor. Bu 10 saat bekleme sürecinde kısa mesafelere seferler düzenleyebilirler. İstanbul’dan Çorlu’ya, Tekirdağ’a, Adapazarı’na gidip gelebilirler. Bakanlık bu düşünceyi ne kabul ediyor ne de reddediyor. 6 ay sonra tekrar değerlendiririz diyorlar. Biz fiyat tarifeleri konusunda hava taşımacılığına tanınan şekilde gün içinde hafta sonunda değişebilecek şekilde esnek tarife istiyoruz. Bu bir fırsatçılık değil. Havayolu bunu zaten yapıyor. Bunlar kabul görmedi. 

Taşıt kartına zam olmaz 
Belge ücretleri yüzde 50 düşürülürken, taşıt kartı işlemleri ise 100 liradan 500 liraya çıkarıldı. Bu çok merhametsiz bir zamdır. Bu zam Bakanlığa yakışmadı. Onlar belge ücretlerini düşürdük diyorlar. Biz yeni belge alacakların oranının artık çok düştüğünü, taşıt kartının 100 liradan 150, 200 liraya çıkmasını ama 500 lira olmasının çok ağır olduğunu savunuyoruz. Bütün eksikliklerine rağmen, yine de sektöre en yakın Yönetmelik bu. Taslak, ayın 17’sinde TOBB bünyesinde Bakanlık yetkilileri ile yük ve yolcu taşımacıları tarafından tekrar değerlendirilecek. Her şey o zaman belirlenmiş olacak.
Herkese iyi haftalar diliyorum. ■
Yorumlar (0)
banner116
banner117
5
kısa süreli hafif yoğunluklu yağmur
banner153
Puan Durumu
Takımlar O P
1. Galatasaray 20 54
2. Fenerbahçe 20 48
3. Samsunspor 20 40
4. Eyüpspor 21 39
5. Göztepe 20 34
6. Beşiktaş 20 32
7. Başakşehir 20 29
8. Rizespor 20 27
9. Trabzonspor 20 26
10. Gaziantep FK 20 26
11. Alanyaspor 20 25
12. Kasımpaşa 20 25
13. Antalyaspor 21 25
14. Konyaspor 21 24
15. Sivasspor 21 23
16. Kayserispor 20 17
17. Bodrum FK 21 16
18. Hatayspor 21 10
19. A.Demirspor 20 5
Takımlar O P
1. Kocaelispor 22 45
2. Karagümrük 21 38
3. Erzurumspor 22 37
4. Gençlerbirliği 22 36
5. Ahlatçı Çorum FK 22 35
6. Bandırmaspor 22 34
7. İstanbulspor 21 33
8. Keçiörengücü 22 33
9. Boluspor 21 31
10. Ankaragücü 21 30
11. Pendikspor 21 30
12. Amed Sportif 21 30
13. Ümraniye 21 29
14. Esenler Erokspor 21 29
15. Manisa FK 21 29
16. Igdir FK 22 26
17. Sakaryaspor 21 26
18. Şanlıurfaspor 21 25
19. Adanaspor 21 16
20. Yeni Malatyaspor 22 -21
Takımlar O P
1. Liverpool 23 56
2. Arsenal 23 47
3. Nottingham Forest 24 47
4. Newcastle 24 44
5. M.City 23 41
6. Chelsea 23 40
7. Bournemouth 24 40
8. Aston Villa 23 37
9. Brighton 24 34
10. Fulham 24 33
11. Brentford 23 31
12. M. United 23 29
13. Crystal Palace 23 27
14. West Ham United 23 27
15. Everton 23 26
16. Tottenham 23 24
17. Leicester City 24 17
18. Ipswich Town 24 17
19. Wolves 23 16
20. Southampton 24 7
Takımlar O P
1. Real Madrid 21 49
2. Atletico Madrid 21 45
3. Barcelona 21 42
4. Athletic Bilbao 21 40
5. Villarreal 22 35
6. Rayo Vallecano 22 32
7. Mallorca 21 30
8. Girona 21 28
9. Real Sociedad 21 28
10. Real Betis 21 28
11. Sevilla 22 28
12. Osasuna 21 27
13. Celta Vigo 21 25
14. Getafe 22 24
15. Las Palmas 21 23
16. Leganes 22 23
17. Deportivo Alaves 21 21
18. Espanyol 21 20
19. Valencia 21 16
20. Real Valladolid 22 16