Büyüme ve kalkınma...

Büyümeyi kalkınmaya çevirmek, temel hak ve özgürlükleri geliştirmek, temel ve mesleki eğitim kalitemizi yükseltmek, katma değeri arttırmak 2023 hedeflerimizin gerçekleşmesi için temel gereklerdir. ODTÜ’yü ( Ortadoğu Teknik Üniversitesi ) birincilikle bitirmiş olan
Kalkınma Bakanım 10. Kalkınma Planında bunları vurguluyor.

Biz de, önceki yazılarımızda ekonomik barışı önemsedik; katma değeri arttırmanın önemli bir etken olduğunu konuştuk. 

Bakalım, kıdem tazminatı ekonomik barışta önemli bir etken mi? 13 milyon kayıtlı işçiden sadece 1 milyonunun tazminat alabildiği, kalan 12 milyonun ise  tazminata erişiminin hiç olmadığı gündeme çıktı. 

13 milyon kayıtlı işçinin bildirilen ücretinin ortalaması 1.640TL. Toplamın yüzde 36’sı asgari ücretten bildirilmiş. Buna hayret edenler  oldu mu acaba? 

Bence olmuştur, hem de çoktur, maalesef… 2013 yılında olduğumuzu bilmem hatırlatmama gerek var mı…

Böyle geldi ama böyle gitmeyecek; düzeltme, yenileme, değiştirme, geliştirme şart.

Öneri oluştu: 

Kıdem Tazminatı Fonu kurulacak, primler bu fona aylık olarak işveren tarafından yatırılacak, işçi kişisel bir erişim şifresi ile anlık olarak hesabını izleyebilecek. 

İş veya işçi değiştirmek tazminat hesabından bağımsız olacak.

Ödemelerini geciktiren işverenlerin kamu ile olan başka işlerinde “ödemenin tamamlanması şartı” uygulanacak. İhalelere teklif verenlerin kendisinin ve bağlı taşeronlarının teklif tarihi itibarı ile SGK Prim Borcu olmaması şartının uygulanması gibi…  

Çevrimin ucu bağlanacak.

Fakat yine hayret ki; taraflar, teklifi eleştirdi ve hatta bir işçi sendikası, eski durumun devamından yana görüş bile bildirdi. 

Halbuki şeffaflık oluşuyor, uygulama tüm kayıtlı işçilere yaygınlaşıyor, ödeme yükümlülüğü başka kamusal ödeneklere bağlanıyor, işgücü serbestleşiyor, süreç bütünleşiyor.

Şimdi “bildirilmiş” net aylık gelirleri karşılaştıralım:

2012 yılında; kayıtlı işçi 985 TL,

Kayıtlı serbest meslek (lokantacı, doktor, avukat…) 950 TL,

Kürk imalatçısı 650 TL

Turizm seyahat işletmeleri 413 TL aylık net gelirle yaşadılar. 

Kayıtsızları bilmiyoruz.

2023’e, doğru bakalım. 

2012’de ihracatın GSYH oranı dünyada yüzde 27 idi, Türkiye’de yüzde 17 oldu. Dünya ortalamasından 10 puan gerideyiz.

Bu oranı 2023’te 20 puan arttırarak yüzde 37’ye çıkaracağız. Dünya ortalaması yüzde 31 olacak. Dünya ortalamasını 6 puan geçeceğiz. Sadece 10 yıl sonra.

Nasıl mı?

Büyümeyi kalkınmaya çevirerek.

Ekonomik barış bu kadar çok gerekli. ■