Engelli uyumunda çözüme yaklaştık

Aile Sosyal Politikalar Bakanlığı, engellilerle ilgili yönetmelik konusunda bir toplantı yaptı. Havacı, demiryolcu, denizyolcu dahil, bütün tarafların katıldığı, engelliler ve bürokrasiden katılanların olduğu toplantıda hizmetlere erişim kavramı kabul edildi. Bu kadar otobüse tadilat yapılmasının mümkün olmadığı Sanayi Bakanlığından ve sektörümüz tarafından net bir şekilde ifade edildi. Böylelikle hizmete erişim kavramı gelişti. 

Engelliler Genel Müdürü de çok değerli bir insan. Kendisine anlayışından dolayı teşekkür ediyoruz. Mesele sorunu çözmektir, biz engellilerin sorunlarını çözmek için varız. Havayolu taşıma sisteminde bizim önerdiğimiz şekilde hizmetlere erişim kavramı vardır. Otogarlarda engellilerin çağrı ile hizmet alabilecekleri bir yapının oluşması, engelliler geldiklerinde bir buluşma noktası ve refakatçi engelli lifti, engelli aracı gibi tam kapsamlı bir düzenleme yapılması lazım. Bu da yetmez, engellilerin seyahat süresince ihtiyaç duyabilecekleri hizmetleri alabilmesi için, bütün otobüslerin mola yerlerinde, yasal zorunluluk haline gelmesi gereken engellilerin karşılanması, mola hizmetlerinin verilmesi ve otobüse tekrar binmesi konusunda da benzer düzenin mola yerlerinde de yasal zorunluluk haline gelmesi gerekir. Yönetmeliğin bu şekilde hazırlanması gerektiğini kabul ettik. Bu şekilde de çıkacağına inanıyoruz. Çünkü otobüslerde tadilat yapılması kabul edilebilir bir durum değil. 

Ayrıca engellilere yapılacak her türlü yatırımın engelli asansörlerinin, aparatlarının teşvik kapsamında ithal edilmesi konusunda; hizmetlerin vergisiz, KDV’siz, ÖTV’siz satılması konusunda bir düzenleme yapılmasını talep ettik.  Engellilere yapılan indirimler sosyal devlet tarafından karşılanmalı. Engelli bir milletvekili adayı “Sosyal devlet bizi dilenci yapmasın, sosyal devlet bizi indirimli olarak seyahat ettirecekse bedelini ödesin” şeklinde görüşünü dile getirdi… Bu, bizim de talebimiz.

330 otobüs firmasının nitelikleri birbirinden farklı. Bunlar bir anda aynı standart uygulamayı yapamayabilir. Ekonomik koşullar da sıkıntılı. Engellilerle ilgili, yatırımlar, teşvikler mutlaka olacaktır ama sosyal devlet anlayışı ile yaklaşılması lazım. Engellilere yapılacak her türlü yatırımın teşvik kapsamına alınarak vergiden muaf tutulması lazım.

Yönetmeliği taslak olarak önümüze koydular. Havacılar, demiryolcular, denizyolcular da, bu konuda, üzerlerine düşeni yapacak. Önemli olan engellilerin ağzına bir parmak bal çalmak değil, engellilerin sorunlarına çözüm getirmektir. Biz olaya bu anlayış ile bakıyoruz. Kendi işlettiğimiz otogarlar başta olmak üzere, Türkiye genelinde tüm otogarlarda, tüm mola yerlerinde, verilecek uygun bir süre içinde biz bu taahhütleri yerine getiririz. Getirmeyen yerlerde de mola vermeyiz. Getirmeyen otogarları da afişe ederiz. 

Öneriler yazılı halde Aile ve Sosyal Politikalar Bakanlığı, Engelli Genel Müdürlüğüne gönderilecek. Genel Müdürlük de hem toplantı tutanaklarını hem de önerileri dikkate alarak uygulama konusunda marşa basacak. 

Nisan ayına kadar uygulamaya konmuş olacak diye düşünüyoruz. Şehiriçi araçlarda, halk tipi otobüslerde tamamen yasal olarak uygulanıyor şu anda. Sanayi Bakanlığı, şehirlerarası otobüslerde tadilat yapılmayacağını net bir şekilde ifade etti. Otobüsün statik yapısına müdahale edilemez. Yeni otobüslerde ve servis araçlarında da durum aynı. İhtiyaç durumunda engellilere servis arabası tahsis edilmesi, bir zorunluluk olarak yönetmeliğe konacak. Onun dışında, bütün araçlar tadil edilemez, bütün araçlara engelli düzeneği konamaz şeklinde bir sonuç çıktı. Biz buna da teşekkür ediyoruz. Doğrusu da buydu. Önemli olan, hizmete erişimin sağlanması idi. Sonuçta böyle oldu. En baştan savunduğumuz şey en sonda çıktı. Emeği geçen herkese teşekkür ediyorum. Engelliler için olabilecek en iyi sonucu aldığımıza inanıyorum. Herkese hayırlı uğurlu olsun.

Yönetmelik hazırlanıyor. Sektörün imkanları dikkate alındı, olmayacak şeyler değil olabilecek şeyler konuşuldu. Engelliler, ihtiyaç durumunda, havacılık sisteminde olduğu gibi otobüslerde de dünya standartlarında hizmet alabilecekler. Bunu özellikle vurguluyorum. ■