Türkiye de yolcu taşımacılığının % 96 sı karayolunda otobüs ,minibüs ve otomobil ile yapılmaktadır.
Taşıdıkları yolcu sayısı THY uçakları ve TCDD trenlerinden kat be kat fazladır. Şehirlerarası tarifeli veya tarifesiz (D1 ) yolcu taşımacılığı da Ulaştırma ve Alt yapı Bakanlığından lisans alan firmalar tarafından 4925 Sayılı Kanuna dayanılarak çıkartılan Karayolu Taşıma Yönetmeliğine göre yapılmaktadır. Türkiye de her yıl 81 il arasında milyonlarca insanımız taşınırken maalesef YOLCU GÜVENLİĞİ ticaretin gerisinde kalırken OTOBÜS kaptanlarının personel ve kalite durumu en az 50 yıl geridir. Otobüs kazalarında yılda birçok insan ölürken,yaralanırken veya ömür boyu sakat kalırken,çözümler yerine seyrediliyor.
Karayolu Trafik ve Yol Güvenliği Derneği Genel Başkanı TOBB Yolcu Taşıma Sektörü Meclis Üyesi İhsan Memiş,
otobüs kaptanlarının yaşadıkları sorunlara yönelik çözüm önerilerini Taşıma Dünyası için kaleme aldı.
ALLAH RAHMET ETSİNLE TÜRKİYE GÜNÜNÜ GÜN EDİYOR.
Otobüslerin imalat hatasından veya yanlış yakıt kullanmasından kaynaklanan yangınları ve kazaları % 20 civarında olurken, Uykusuz ve yorgun şoför kullanımındaki oran % 80 dir. Yani en büyük sorun personeldedir.
Bu bağlamda Çözümler aşağıdadır.
1-Şehirlerarası otobüs şoförlerinin THY pilotları gibi seyir defterleri mutlaka tutulmalı ve otobüs üstünde geçirdikleri saatler biniş ve varış noktalarına göre yazılmalıdır. Bu seyir defterleri mutlaka şoförün üç profilden çekilen resmi ile de desteklenmelidir. Teftiş ve denetimde EGM ve Jandarma tarafından böyle yapılmalıdır. Bu denetimler elektronik ortamda da EGM ve jandarma tarafından paylaşılmalıdır. Buradaki amaç uykusunu almış ve dinlenmiş şoför kriterini en öne almaktır. Ayrıca bu şoförlerin dinlenme sürelerinde ikinci iş olarak başkaca araç kullanmaları kesinlikle yasaklanmalıdır.
2-Her yıl on binlerce yolcu taşıyan tüm şehirlerarası yolcu taşıyan şoförler devletin belirlediği teşkilatlı hastanelerden her yıl mutlaka KBB,GÖZ,KALP VE NOROLOJİK kontroldangeçirilmelidir.Tek tabiple bunların yapılması CİNAYETİ TEŞVİKTİR.
3-Tüm şehirlerarası yolcu taşıyan otobüsler her yıl tuv Türk’ ten Fenni muayeneden geçirilmektedir. Ancak onu kullanan şoförlerin psikoteknik muayenesi 5 yılda bir denmektedir.BU BİR CİNAYETE TEŞVİKTİR.Bu şoförlerin psikoteknik muayeneleri piyasadaki sahte belgelerle değil, EGM veya Jandarmada yapılmalıdır. Kuralları unutan veya güvenli sürüş tekniklerini dahi bilmeyen şoförlere asla görev verilmemelidir.
4-Şehirlerarası otobüs firmaları ilanla ve belirli kriterlere sahip kadrolu şoför ihdas etmeli ve araç sayıları oranına göre de mutlaka elinde yedek şoför bulundurmalıdır. Yani şoför istihdam politikasında mevcut özmal arabalar ile kiralık arabaların toplam mevcudu karşılığında belli bir oranda uykusunu almış ve dinlenmiş personel sayısı ilkesini en öne almalıdır.
5-Şehirlerarası yolcu taşıyan şoförler bir kamu hizmeti yaptıklarından THY pilotları ve TCDD makinist personel ücretleride dikkate alınarak bir ücret politikası her yıl Ulaştırma Bakanlığınca belirlenmelidir. Ayrıca bunların masada haklarını savunacak sendikalarıda olmalıdır. Şimdiki sistemde ÇOĞUNLUKLA angarya çalıştırılmaktadır.
6-KT.Yönetmeliğin 32.maddesinde 66 yaşa kadar şoförün çalışmasına izin verilmektedir. Ancak bu madde de YOLCU GÜVENLİĞİNİ AŞIRI ŞEKİLDE TEHDİT ETMEKTEDİR. Çünkü 60 yaş üstü bölümünde anatomik ve biyolojik olarak birçok sorunda her insanda bulunmaktadır. Bunun yerine şehirlerarası uzun yol şoförlerinin yaş haddinde örneğin üst yaş 50 alınırsa, şehirlerarası kısa yolculuklarda ise 50 yaş üstü değerlendirmeye alınmalıdır. Bununda klm/h kıyası mutlaka yönetmelikte belirtilmelidir. Birçok otobüs kazasında kalp, şeker, tansiyon veya başkaca gerekçeler doğru veya yanlış vurgulanmaktadır.Firmalar tarafından bahanelerde üretilmektedir.
SONUÇ OLARAK :Yukarıdaki sayılan hususların mevcut Karayolu Taşıma Yönetmeliğinin 32 ve 35 maddeleri ile KTK nun 98.maddesi çerçevesinde yaş, sağlık, dinlenme,ücret ve istihdam politikası THY kaptanları ile TCDD Makinistlerinin personel politikası çerçevesinde düzenlenmesi şarttır.Aksi halde bahane üretmek veölenlere Allah Rahmet etsin demek ACİZLERİN işi olup bu devlete’de yakışmaz. Çünkü ölen şoförlerin,muavinlerin yolcuların anneleri,babaları,eşleri,çocukların bir vebali vardır. Sakat kalanlarında ömür boyu mağduriyeti vardır. Birde her otobüs kazasının bu ülkeye maliyeti de çok yüksektir.Ulaştırma Bakanlığı ve EGM talep ettiği takdirde Derneğimiz olarak bu ölümlerin en aza inmesi için yardımcı olamaya hazırız. Saygılarımla.
