Akıllı Ulaşım Sistemlerinin Trafik İçin Önemi - 3 -

Günümüzde trafik kaynaklı olumsuz etkilerin kısa sürede ortadan kaldırılabilmesi için geleneksel altyapının iyileştirilmesi yani ilave şerit eklenmesi, katlı kavşak yapılması gibi kapasite arttırıcı çözümler mümkün olamamaktadır. Daha yüksek kapasiteli ulaşım sistemleri ise yüksek maliyet ve uzun bir süreçte gerçekleştirilebilmektedir. Örneğin 90’lı yıllardan bu zamana kadar geçen 23 yıl sürede, İstanbul’da ancak 120 km.lik bir raylı sistem yapılabilmiştir. Dünyadaki çok eski raylı sistemler de kapasitesini doldurmuş, gelen taleplerin karşısında zorlanmaya başlamıştır. Bu sistemlerin ilave kapasiteye kavuşmaları bilgi kontol ve iletişim teknolojilerini entegrasyonunu içeren akıllı ulaşım sistemlerinin kullanmasıyla mümkün olacaktır.

Öncü belediye…

İstanbul Büyükşehir Belediyesi Trafik Müdürlüğü, kent trafiğinin sürücü, yolcu ve yayalar açısından daha güvenli hale getirmek için, sorumluluğunda olan yollarda, 2006 yılından itibaren Elektronik Denetleme Sistemleri’ni  (EDS) kurarak birçok konuda olduğu gibi bu konuda da Türkiye’ de öncü belediye olmuştur. Trafikteki araçlara cezai işlem uygulama yetkisi olan Emniyet Genel Müdürlüğü (EGM) ile anlaşma sağlayarak EDS ile belirlenen ihlallerin polis memurları tarafından cezaya çevrilmesi yöntemiyle sistem çalışılmaktadır. 

İBB Trafik Müdürlüğü’nün EDS tarafından tespit edilen çeşitli ihlaller Trafik Kontrol Merkezine (TKM) iletilmektedir. TKM’deki sistemler ihlal bilgileri değerlendirerek polis memurunun kontrolüne sunmaktadır. Polis memuru tarafından kontrol edilen ve onaylanan ihlallerin farklı açılardan alınan resimleri sistem tarafından oluşturulan çıktıya yerleştirilmektedir. Bu çıktıların basılmasından sonra Maliye Bakanlığı tarafından hazırlanan ve cezai işlem uygulayabilmek için elle doldurulması gerekli olan makbuzlar polis memurları tarafından sistemin verdiği çıktıya göre doldurulmaktadır. Ayrıca EGM’nin bilgi sistemi (POLNET) ile EDS sistemi arasında bilgi alışveriş sistemi olmamasından dolayı plaka sorgulama polis memurlarında bulunan mobil el terminalleri ile manuel olarak yapılmaktadır. Ceza makbuzlarının elle doldurulması ve POLNET ile EDS sistemleri arasında bilgi alışverişi sisteminin olmaması sebebiyle EDS tarafından tespit edilen birçok ihlalle cezai işlem uygulanamamaktadır. İBB Trafik Müdürlüğü’nden alınan verilere göre İstanbul genelindeki 155 EDS noktasından günlük 4000 - 5000 adet ihlal tespit edilebilmekte fakat bahsedilen sebeplerden dolayı bu ihlallerden sadece 1500 - 2000 tanesine cezai işlem uygulanmaktadır. 

İleri teknoloji kullanımı

İBB, trafik güvenliğini artırmak ve trafik akışını düzenlemek için kurmuş olduğu EDS’de ileri teknoloji ürünleri kullanmaktadır. Bu ürünlerin geliştirilmesi ve bakımı için büyük yatırımlar yapılmaktadır. Merkezi yönetim tarafından yerel yönetimlere bu sistemlerin kurulması ve bakımı için herhangi bir bütçe ayrılmadığı için bu sistemlerin sürdürülebilirliğinde ve geliştirilmesinde problemlerle karşılaşılmaktadır. İBB, Plan ve Bütçe Komisyonu Başkanlığı’na 2918 sayılı Karayolu Trafik Kanununun bazı maddelerinde değişiklik yapılması konusunda bir teklif vermiş ve bu kanun teklifi komisyon tarafından olumlu karşılanarak ve ilgili birimlerin üzerinde çalışması ile “6111 sayılı (torba) kanunun” 60. Maddesi olarak yasalaşmıştır. 

Trafik güvenliğinin artırılmasında çok önemli role sahip olan Elektronik Denetleme Sistemleri (EDS) tüm ülke genelinde kullanımının yaygınlaştırılması ve denetimlerin bu sistemler yardımıyla yapılarak kaza sayılarının azaltılması hedefinin önü, 6111 sayılı kanunun 60. maddesine eklenen 16. ek maddenin kabul edilmesiyle, açılmıştır. İlgili maddenin uygulanması sırasında Maliye Bakanlığı ve Emniyet Genel Müdürlüğü tarafından hazırlanacak yönetmelik için aşağıda belirtilen hususların dikkate alınmasında fayda olacağını düşünmekteyiz.

Hepinize; başarılı sağlıklı huzurlu ve mutlu bir hafta dilerim. ■