Bayrama doğru taşımacı gündemi

Önce trafik

Bayram demek hareketlilik demek… Bayram tatili 9 gün olduğundan, bu daha da artacak. Bir kısmı büyükleri/yakınları ziyaret amaçlı olsa da çoğunluğu tatil amaçlı bu seyahatler yollarda önemli bir yoğunluk yaratacak. Tabii, bu dönemde ekonominin çarklarının yavaşlamasına bağlı olarak yük taşımacılığının azalması da bir şans olacak. 

11 Ekim Cuma akşamı artacak hareketlilik, 12 Ekim Cumartesi zirveye çıkabilir. Keza dönüşte de 20 Ekim Pazar günü kalabalık yaşanabilir. Tabii, bu nedenle 19 Ekim Cumartesi günü dönüş yapılabilir. Bu düşünceyle 19 Ekim yoğun iken 20 Ekim daha rahat da olabilir. 

Ülkemizde bu günlerde erkenden gelen ağır hava koşulları, bayramda geçecek gibi… Buna rağmen yol koşullarına dikkat dahil taşıma güvenliğiyle ilgili tedbirler çok önemli.

Otobüsle tarifeli taşımalar

Bayram boyunca B1, D1 belgeli otobüslerle çok sayıda insan taşınacak. 9 gün için 7 milyon taşımadan söz ediliyor. Buna da bağlı yüksek kazanç rakamları veriliyor. Artan maliyet koşullarında gelirin sınırlı bir kısmı kâr olacak. Bir de bazı hatlarda yüksek doluluklar sadece tek yönde olacak. Dolu giden otobüslerin boş dönmesi veya bunun tersi olabilecek. Bu da kârları azaltacak. 

Daha önceden alınmış olan başkalarına ait otobüsleri de bayram öncesinden (cuma gününden) bayram sonrasına (pazartesi gününe) kadar kullanabilme imkanı ek kapasite yaratacak. Buna rağmen bazı hatlarda yine de yer bulunamayacak. Neyse ki Hac nedeniyle kaybedilen taşıma kapasitesi az. 

Böyle dönemler toplu taşımanın öneminin anlaşılmasına hizmet eder. Otomobil sahibi olmayan veya olup da kullanmak istemeyen insanlar toplu taşımaya yönelecek. Toplu taşımanın olmadığını, bunun yerine de otomobil kullanıldığını bir düşünün, bakın yollar nasıl olur! Tabii, toplu taşıma için de otobüslerin yanı sıra uçaklar ve Marmara’daki deniz taşımaları da önemli. Bu bayram İstanbul-Ankara tren taşımasının olmadığı son bayram.  Gelecek yıllarda hızlı tren önemli bir kapasite yaratacak.

Bayramlarda çok daha arttırılabilecek bir kapasite. 

İstanbul trafiği

İstanbul trafiği böyle tatillerde değişik şekillerde etkilenir; bazen insanlar tatile gidince trafik rahatlar. Buna rağmen bayram öncesinde cuma akşamı ile cumartesi günü çok riskli. Zaten çok kişinin ifade ettiği, benim de gözlediğim bir trafik kötüleşmesi var İstanbul’da. Okullar ve yağışlar da bunu ağırlaştırıyor. Artacak raylı sistemler olumlu katkı yapacak, ama ben günden güne trafiğin kötüleşeceğini düşünüyorum. Zira büyümenin getirdiği yük ve otomobilleşmedeki artış söz konusu.

Artık zorunluluğu olmayanlar İstanbul’dan kaçmalı. Benim aklıma, çokça yazlık sahibinin kışın da buraları kullanması ile onların İstanbul’dan, İstanbul’un da onlardan kurtulması geliyor. Bunun için de yazlıklara doğalgaz gitmeli. 

Halkalı Gümrüğü

Bu gümrüğün bayram başlangıç günleri dahil bazı dönemlerde bölge trafiğine çok olumsuz etkisi gözlenir. Bu nedenle yerinin değişmesi çok doğru bir karar. Tabii, yeni yeri olan Büyükçekmece’nin de bir süre sonra sorunlarının başlaması ve tekrar taşınma gerekebilir. Bu gümrük buraya 30 yıl önce Sirkeci’den gelmişti. Tabii, o gün Halkalı’ya uzak, dağ başı ve şehir dışı gibi eleştiriler de yapılmış olabilir. 

Çocuk ve engelli indirimleri

Karayolu Taşıma Yönetmeliğine göre, taşımacılar, istekleri halinde yolcularına tarifeleri üzerinden yüzde 30’a kadar indirim yapabilirler. Taşımacının isteğine bırakılan, bu nedenle de bayram gibi dönemlerde yapılmayabilecek bu indirim için bir şey denilemeyebilir. Ancak; 

• Yüzde 40 ve üzerinde engelli olduğunu belgeleyenler,

• Bilet alma zorunluluğu olan 6-12 yaş arası çocuklar,

• Zorunluluk olmamakla birlikte, istendiğinde koltuk ve bilet alınabilecek 6 yaş altı çocuklar

için yüzde 30 indirim zorunludur. Bunun, yüzde 20 indirim, bir ailenin bir çocuğu, bir otobüste bir çocuk veya bir engelli gibi sınırlandırılması söz konusu olmayıp bu türden uygulamalar mevzuata aykırı ihlallerdir ve suç oluştururlar. Beğenmeyen itiraz edebilir, ama uygulamak zorundadır.

9 kişilik taşıtlar

Önceden otobüs sayılan bu taşıtlar, Avrupa’ya uyum için otomobil sayılıyor. Bu Kanunu TBMM çıkarttı. Hazırlanması da büyük ölçüde İçişleri Bakanlığının… UDH Bakanlığı, buna uymak zorunda. Bu uyumda bu taşıtların otobüs olarak kullanılabilmesi için uzunca bir geçiş süreci verdi. Daha ne yapsın! Yetmez, diyorsanız anlatın derdinizi, süre uzasın. Hayır, bunlar devamlı otobüs sayılsın demenin bir anlamı var mı? Bunları 9 kişilik otobüs olarak bundan sonra almak/kullanmak mümkün değil. İsterseniz bir projeyle 10 kişiye çıkarırsınız, o başka. İsyan gibi tavırların nasıl bir faydası olabilir ki! ■