29.05.2017, 17:11

Bireysel otobüsçü yok oldu

Sektörde doğal bir çekilme var. Hesap ortadadır. Özellikle 2001 yılında 8 milyon 700 bin havayolu yolcusu varken 2016 yılı sonuçlarına göre 102 milyon yolcuya ulaştı.  2020 yılında bu rakamın 120 milyonu bulacağı söyleniyor. Havayolundaki büyüme de bu rakamın yakalanacağını gösteriyor. Otogar çıkışları, otoyollar, köprüler, feribotlar, akaryakıt ve yolcu azlığı sektörde ciddi şekilde sorun doğuruyor. Önce şehirlerarasından turizme kayma oldu. İstanbul’da, turizm parkında yatan otobüsler ortada. Borçlarından dolayı otobüslerini iade eden çok sayıda arkadaşımız oldu. Atıl kapasite birikti. Diğer taraftan çalışmakta olan otobüslerin çalışma şartları ve maliyetleri ağırlaştı, ağırlaşmaya da devam edecek. 

Otobüs yatırımcısı 
Önce bireysel otobüsçü yok oldu. Şimdi grup otobüsçüsü de çekiliyor. Otobüs yatırımcısı artık sektöre girmiyor. Mevcutları korumaya çalışmak lazım. Yeni yatırımcıların sektöre girişleri için bir neden oluşmuyor. Kar yok, borç ödeme yok. İşte, fabrikalar da üretimlerini kısıtladılar.  Otobüs çıkışları durdu.  Otobüs kiralama, sezonluk kiralama gibi yöntemler gelişiyor. Biz kara tablo çizmekten yorulduk, ama sonuçlar hep dediğimiz gibi çıktığı için de söylenmeye devam ediyoruz. 

3-4 ay seneyi kurtarmıyor 
İnsanların tatillerle sınırlı bir iş potansiyeli var. Tabii otobüsler çekildiği için arz talep dengesi talep aleyhine bozulabilir.  Bu geçici bir durum ama sonuçta bayramlar, özel günler, sezon bütün seneyi kurtarmıyor. Çünkü kış aylarında otobüslerin yatmasının getirdiği büyük bir maliyet var. 3-4 aylık kârlılık dönemi, 8 ayı kapatamıyor, otobüsçü de sürekli yatırımcısını kaybediyor. Bu da bir kısır döngüye dönüştü. Uçaklar uzun mesafelerde çok ciddi indirimler yapmaya devam ediyor. Yazın bile yoğun günlerde, hafta arası fiyatlar dip yapabiliyor.  Sonuçta yazın bir gidiş ve dönüş dönemi var. Ortasında bir aylık verimli bir dönüm var. Haziranın neredeyse tamamı Ramazan ayı olarak geçiyor. Haziran ayı tamamen kayıp bu sene de. Önümüzdeki yıl bayram, Haziran’ın 14’üne gelecek ve sezon biraz daha iyi geçecek. Bütün bunlardan yola çıkarak, otobüs işletmecilerinin yaptıkları ciroyu kaybetmemeleri için çok daha akıllı çalışmaları lazım. Serviste, terminalde birleşmeler olması lazım. 

Kayseri örnek olmalı 
Kayseri Büyükşehir Belediye Başkanı Sayın Mustafa Çelik ilk adımı attı. Teşekkür ediyoruz kendisine.  Bizim önerimiz olan fikri hayata geçirmek için gerekli çalışmaları tamamladı ihaleye çıktı. Şehir içindeki acenteler kapatılıyor, servisler tamamen kalkıyor. Servisleri belediye ücreti karşılığında yapacak. Servisi kullanan bedelini ödeyecek, kullanmayan da ödemeyecek. Şehir içi terminallere gelince; Başkan, bize, çok cüzi bir komisyonla bunları insansız bir terminal gibi çalıştıracaklarını söyledi. İsteyen bunun içine banko da koyabilir. Kiosklar da içinde olacak. Kayseri modelinin tüm Türkiye’ye örnek olmasını diliyoruz.  Muğla Büyükşehir Belediye Başkanımıza da bu modeli aktardık.  Artık İstanbul’un bir adım atması gerekiyor. İstanbul’un adım atması için de bu çalışmaları hızlandırmamız gerekiyor. Özellikle büyük firmaların sahiplerinin bu kazancı görmesi gerekiyor.

Giderleri kısmanın yolu  
Otobüslerden yüzde 30 kesinti yaptığınız sürece otobüsçü kar edemiyor. Kar edemeyince yola gidemiyor. O zaman bizim giderlerimizi kısmamız lazım. Giderlerimizi kısıtlayabileceğimiz en önemli alan acente komisyonları. Bunların minimize edilmesi ve yolcudan hizmet bedeli alınması, ücretlerin standart kalması, önce ortak ücretsiz servis, sonra ortak ücretli servis olarak çalıştırmamız gerekiyor. Havayollarındaki Havaş, Havataş bir örnek. Bundan yola çıkarak bizim de artık tasarrufa yönelmemiz gerekiyor. Kısa mesafelerde ikramı kaldırmak gibi birçok adımı atmak gerekiyor. Tüm bunlar sektörü kurtarır mı, kurtarmaz. Kurtaracak olan giderlerden tasarruf yapmak. Servis başta geliyor, acente komisyonları ikinci planda geliyor. Biletlerin büyük bir bölümünü akıllı sistemlerle satarsak kısmi bir rahatlama olur. O zaman otobüsçü yatırımcı bulur. 

Otoyol ve köprü maliyetleri 
Otoyol, köprü maliyetlerine çözüm bulunmalı. Konuyu Sayın Cumhurbaşkanına kadar yazdık. Herhangi bir cevap gelmedi. İstanbul Boğazı’nı eşit şartlarda kullanan herkesin aynı bedeli ödemesi lazımken 3’üncü köprü özelleştirilmiş olabilir ama bu konuda aynı faydayı sağlayan taşıtların 1’inci 2’inci köprüden çok ucuz bedelle, 3’üncü köprüden çok ağır bedelle geçmeleri kabul edilebilir bir durum değil. Biz köprülerin homojen şekilde ücretlendirilmesini istiyoruz. 1, 2, 3’üncü köprülerden sonuçta bir sübvansiyon yapılacak. Köprülerden geçişlerin bedelini hep birlikte ödeyelim. 

3 ‘üncü köprü zorunluluğu 
3’üncü köprünün getirdiği ağır bedeli geri kazanmanın yolu; köprüler arasında şartları ve ücretleri eşitlemekten geçiyor. Köprü maliyeti yaşamımızdaki bütün tüketime yansıyor. 3’üncü köprünün teşvik edecek bir yapısı olmalı. Hem uzak hem pahalı, oysa uzak olduğu için ucuz olmalı. Bu konuda inanıyorum üst akıl bir adım atacaktır. İstanbul halkına zulüm yapan bu köprü, sektörümüze de zulüm köprüsü oldu. Bu konuda sesimizi yükseltmek zorundayız. İzmit, Bursa otobüsçülüğü çok büyük zarar gördü. Uzun mesafeler de aynı şekilde. Ulaşım ekonomisine aykırı olan bu durumun bir an önce giderilmesi gerekiyor diye düşünüyorum. ■
Yorumlar (0)
banner117
15
açık
banner159
banner153
Puan Durumu
Takımlar O P
1. Galatasaray 10 28
2. Samsunspor 11 25
3. Fenerbahçe 10 23
4. Beşiktaş 10 20
5. Eyüpspor 11 19
6. Sivasspor 11 17
7. Göztepe 10 15
8. Başakşehir 10 15
9. Kasımpasa 11 14
10. Konyaspor 11 14
11. Trabzonspor 10 12
12. Gaziantep FK 10 12
13. Bodrumspor 11 11
14. Antalyaspor 11 11
15. Alanyaspor 11 10
16. Rizespor 10 10
17. Kayserispor 10 9
18. Hatayspor 10 3
19. A.Demirspor 10 2
Takımlar O P
1. Erzurumspor 11 22
2. Kocaelispor 11 22
3. Bandırmaspor 11 21
4. Karagümrük 11 18
5. Igdir FK 11 18
6. Boluspor 11 18
7. Esenler Erokspor 11 17
8. Ümraniye 11 17
9. Pendikspor 11 17
10. Ankaragücü 11 16
11. Ahlatçı Çorum FK 11 16
12. Şanlıurfaspor 11 15
13. Gençlerbirliği 11 15
14. Manisa FK 11 14
15. Keçiörengücü 11 14
16. İstanbulspor 11 13
17. Sakaryaspor 11 13
18. Amed Sportif 11 13
19. Adanaspor 11 6
20. Yeni Malatyaspor 11 -3
Takımlar O P
1. Liverpool 10 25
2. M.City 10 23
3. Nottingham Forest 10 19
4. Chelsea 10 18
5. Arsenal 10 18
6. Aston Villa 10 18
7. Tottenham 10 16
8. Brighton 10 16
9. Fulham 10 15
10. Bournemouth 10 15
11. Newcastle 10 15
12. Brentford 10 13
13. M. United 10 12
14. West Ham United 10 11
15. Leicester City 10 10
16. Everton 10 9
17. Crystal Palace 10 7
18. Ipswich Town 10 5
19. Southampton 10 4
20. Wolves 10 3
Takımlar O P
1. Barcelona 12 33
2. Real Madrid 11 24
3. Atletico Madrid 12 23
4. Villarreal 11 21
5. Osasuna 12 21
6. Athletic Bilbao 12 19
7. Real Betis 12 19
8. Mallorca 12 18
9. Rayo Vallecano 11 16
10. Celta Vigo 12 16
11. Real Sociedad 12 15
12. Girona 12 15
13. Sevilla 12 15
14. Deportivo Alaves 12 13
15. Leganes 12 11
16. Getafe 12 10
17. Espanyol 12 10
18. Las Palmas 12 9
19. Real Valladolid 12 8
20. Valencia 11 7