01.04.2022, 15:43

Çanakkale Köprüsü yol analizi

1915 Çanakkale Köprüsü artık kullanımda. Köprünün yapım yöntemine ve yapan girişimcilere ilişkin ödemelerin tartışılması tabii ki sürecek. Bunun yanında, bu köprünün nasıl daha başarılı işletileceği hususu da önem kazanıyor. Köprünün başarılı işletilmesi, esas olarak daha fazla gelir elde edilmesi demek. Geçen taşıt sayısı ve geçiş ücretine bağlı olan bu gelirin artması işletmecilere yapılacak ödemenin daha büyük kısmının buradan sağlanması ve hazineden daha öz ödeme yapılması imkanını getirecektir. Köprü gelirinin arttırılmasında, geçiş ücretini arttırmanın geçiş sayısını azaltması, ücreti düşürmenin ise geçiş sayısını arttırsa bile geliri düşürmesi gibi çelişkiler var. Bu yazımda geçiş ücreti konusuna fazla girmeden, köprü geçiş sayısının arttırılması yoluyla gelir artırılması üzerinde duracağım. 

Geçiş sayısı arttırma 

Çanakkale Köprüsü Trakya ile güney ve güneybatı Marmara ve devamında Ege bölgesi arasında geçiş imkanı sağlıyor. Daha fazla geçiş için bu iki yakada mevcut ve oluşacak/oluşturulacak geçiş potansiyelinin harekete geçirilmesi gerekir. Bunun için geçiş ücreti dışında, iki yakadaki köprüye yönelik yol yeterliliği önem taşıyor. Yol yeterliliğinde ise çeşitli noktalara erişebilen, talebi karşılayıcı kapasitede, kaliteli ve bakımlı yolların varlığı yoksa yaratılması yer alıyor. Bu yeterlilik konusu hem köprünün kuzeyinde yani Trakya’da hem de köprünün güneyinde yani Marmara’nın adı geçen kesimiyle Ege’de gerekli. Diğer yandan bir bölgeye gidiş ve dönüşün birlikte düşünülmesi şüphesiz ki şart. 

Köprünün kuzeyi 

Taşıt potansiyeli ve yollar açısından burayı iki bölgeye ayırmak gerekiyor. Birincisi; başta İstanbul olmak üzere Çorlu ve Tekirdağ’dan köprüye yönelen bölge. Bu bölgenin köprüye yönelik taşıt ağırlığında yüzde 70-75 düzeyinde payı olacağını düşünüyorum. Bu bölgedeki taşıtların büyük bir kısmının da yolcu taşıtı, özellikle de otomobil olması beklenir. Bu bölgeden köprüye erişimde, esas olarak D110 Yolu kullanılıyor. Bu yolda şimdilik bir yetersizlik yok. Keşan’dan sonra, köprüye dönülürken şimdi Malkara ayrımı Gelibolu Otoyolu açıldı. Bu bölge daha da rahatladı. Zaman içinde Malkara ayrımı öncesinde oluşabilecek yetersizlikler ise Kınalı-Malkara ayrımı otoyolunun yapımı ile aşılacak. Dolayısıyla bir yol sorunu beklenmemeli. 

İkinci bölge ise özellikle Edirne ve kısmen de Kırklareli illeriyle Avrupa’dan buraya gelecek taşıtlardan oluşuyor. Bu bölgenin ağırlığı diğer bölgeye göre daha az ve bu pek fazla değişmeyecek. 
Bu bölgenin bir özelliği yük taşıma araçlarının daha fazla bulunması olabilir. Köprüye gidişte yoğun olarak kullanılacak D550 Yolu ihtiyaçlara cevap verecektir. Üstelik açılan otoyol sayesinde bu yolun Keşan sonrası kesimi rahatlayacaktır. Dolayısıyla köprünün kuzeyinde önemli yetersizliklerle karşılaşılması beklenmemelidir.

Köprünün güneyi

Bu bölgeyi de köprüyü kullanma yönüyle ikiye ayırmak gerekir. 
Birincisi Bursa bölgesi. Köprüden geçen trafiğin muhtemelen pek büyük olmayan bir kısmı buraya yönelecektir. İstanbul-Tekirdağ-Çorlu, hatta Kırklareli gibi illerden Bursa’ya gidişlerin büyük ölçüde Gebze-Osmangazi yönüne yönelmesi gerekir. Zira kat edilecek mesafe bunu gerektiriyor. Dolayısıyla Bursa yönüne gidişlerin Trakya’nın Edirne kesiminden gelecek taşıtlar olması beklenir. 

Bunların da köprüden toplam geçiş sayısının 9 bin olması halinde 3 bini, 12 bin olması halinde 4 bini bulsa bile; 15 bin halinde bile 5 binin, 20 bin olması halinde 6 binin, 30 bin olması halinde 7 bin 500’ün ve 45 bin olması halinde 10 binin altında kalması beklenmelidir. Yine bu yönde yük taşıtı oranı fazla olabilir. Bandırma-Bursa güzergahındaki yol bu ihtiyaçlara cevap verebilecektir. 

Ana yön…

Köprüden geçen taşıtların gitmek istedikleri ana yön güney yönü olacaktır. Bu yönde halen Çanakkale-Ezine üzerinden Edremit’e ulaşma imkanı vardır. Kapasitesi sınırlı olan bu yolun genişletilmesi de zordur. Üstelik bu bölgedeki yerleşimler yoğun trafiğe kurban edilmemelidir. 

Edremit’ten sonra Balıkesir’e geçilebilmesi mümkün ise de güneye gidiş açısından pek bir cazibesi yoktur. Dolayısıyla Edremit sonrasında da Burhaniye-Ayvalık-Dikili-Bergama kesiminde trafik yoğunluğu ve yol yetersizliği devam edecektir. Sonrasında ise otoyol kullanım imkanı tabii ki büyük rahatlık sağlayacak. 

Köprü sonrasında güneye gidiş için var olan güzergahın ve yolun yetersizliğinin kabulü ile yeni bir yol yapımıyla yeterliliğinin sağlanması kaçınılmazdır. 

Burada akla gelen ilk güzergah daha önce çeşitli yayınlarda gördüğümüz Balıkesir Otoyoludur. Bu otoyol güneye gidişler açısından pek büyük cazibe ve avantaj getirecek mi? 

Akhisar bölgesinden Denizli yönüne gidişler dışında çok büyük cazibeden söz etmek mümkün değildir. Özellikle İstanbul çıkışlı taşıtların köprü sonrasında bu otoyolu kullanarak Balıkesir’e ulaşmaları, aynı taşıtların Bursa yönünden gelmesi halinden daha cazip olmayacaktır. Yani İstanbullu bu köprüyü kullanarak Balıkesir üzerinden güneye gitme seçeceğine pek yaklaşmayacaktır. Bu otoyol yapılsa bile pek çok taşıt mevcut Çanakkale-Edremit-Ayvalık güzergahına yönelecek ve bu yoldaki problemler artmaya devam edecektir. Bu nedenle de başka arayışlara da gitmek gerekir. 

Ben, köprü sonrasında Çan, Havran’ın doğusu ve takiben dağlık bölgeyi geçerek Bergama’da mevcut otoyola bağlanacak bir otoyolun çok da önemli olacağını düşünüyorum. Bu yol Balıkesir yönüne oluşacak talebi çok büyük ölçüde azaltacaktır. Üstelik bu yoldan Balıkesir-İzmir Otoyolu’na geçiş sağlayacak yollar da bulunmaktadır. 

Hangi yol tercih edilecek?

Ben bu düşüncelerime bağlı olarak köprü sonrasında başlayacak Çan yönündeki bir otoyolun ileri noktalarında ikiye ayrılarak Bergama ve Balıkesir yönlerine gidiş sağlaması halinde Bergama yönünün belki de Balıkesir yönünden çok daha fazla tercih edileceğini düşünmekteyim. 

Eğer Balıkesir’e bağlanmaktan vazgeçilemeyecek noktada isek bu yollara ayrılacak bir yolun, ayrıca Bergama’da otoyola bağlanması seçeneği şimdiden düşünülmeli ve planlanmalıdır. 
Ben, bu yol seçeneklerinin Çanakkale Köprüsünün başarısını arttırmak açısından çok önemli olduğunu düşünüyorum. Tabii, bunda Çanakkale sonrasındaki sahil kesiminin korunması ile bu yolun daha çok yolcu ve turizm amaçlı kullanılmasını da umduğumu ifade etmeliyim. 

Bitirirken

Uzmanlığım ve/veya bilgim olmayan konularda konuşmaktan kaçınan biriyim. Ancak taşımacılığa ve bölgeye ilgili birisi olarak, düşüncelerimi paylaşmayı bir borç bildim. Umarım en azından dikkate alınır, yoksa düzeltilmesi zor yanlışlar olabileceği endişesini taşıyorum. ■

Yorumlar (0)
banner117
15
açık
banner159
banner153
Puan Durumu
Takımlar O P
1. Galatasaray 10 28
2. Samsunspor 11 25
3. Fenerbahçe 10 23
4. Beşiktaş 10 20
5. Eyüpspor 11 19
6. Sivasspor 11 17
7. Göztepe 10 15
8. Başakşehir 10 15
9. Kasımpasa 11 14
10. Konyaspor 11 14
11. Trabzonspor 10 12
12. Gaziantep FK 10 12
13. Bodrumspor 11 11
14. Antalyaspor 11 11
15. Alanyaspor 11 10
16. Rizespor 10 10
17. Kayserispor 10 9
18. Hatayspor 10 3
19. A.Demirspor 10 2
Takımlar O P
1. Erzurumspor 11 22
2. Kocaelispor 11 22
3. Bandırmaspor 11 21
4. Karagümrük 11 18
5. Igdir FK 11 18
6. Boluspor 11 18
7. Esenler Erokspor 11 17
8. Ümraniye 11 17
9. Pendikspor 11 17
10. Ankaragücü 11 16
11. Ahlatçı Çorum FK 11 16
12. Şanlıurfaspor 11 15
13. Gençlerbirliği 11 15
14. Manisa FK 11 14
15. Keçiörengücü 11 14
16. İstanbulspor 11 13
17. Sakaryaspor 11 13
18. Amed Sportif 11 13
19. Adanaspor 11 6
20. Yeni Malatyaspor 11 -3
Takımlar O P
1. Liverpool 10 25
2. M.City 10 23
3. Nottingham Forest 10 19
4. Chelsea 10 18
5. Arsenal 10 18
6. Aston Villa 10 18
7. Tottenham 10 16
8. Brighton 10 16
9. Fulham 10 15
10. Bournemouth 10 15
11. Newcastle 10 15
12. Brentford 10 13
13. M. United 10 12
14. West Ham United 10 11
15. Leicester City 10 10
16. Everton 10 9
17. Crystal Palace 10 7
18. Ipswich Town 10 5
19. Southampton 10 4
20. Wolves 10 3
Takımlar O P
1. Barcelona 12 33
2. Real Madrid 11 24
3. Atletico Madrid 12 23
4. Villarreal 11 21
5. Osasuna 12 21
6. Athletic Bilbao 12 19
7. Real Betis 12 19
8. Mallorca 12 18
9. Rayo Vallecano 11 16
10. Celta Vigo 12 16
11. Real Sociedad 12 15
12. Girona 12 15
13. Sevilla 12 15
14. Deportivo Alaves 12 13
15. Leganes 12 11
16. Getafe 12 10
17. Espanyol 12 10
18. Las Palmas 12 9
19. Real Valladolid 12 8
20. Valencia 11 7