30.09.2013, 10:39

Dağ yine fare mi doğuruyor?

“Otobüsçünün kafası karışık” başlıklı geçen haftaki yazımda, otobüsçünün gündemine ilişkin çelişkili ifadelere yer verip düşüncelerimi açıkladım. Yazımın son paragrafında ise Diyarbakır toplantısına ve sektörel faaliyetlere ilişkin genel bir değerlendirmede bulundum. Tekrarlıyorum: “Bakalım Diyarbakır toplantısından farklı bir sonuç çıkacak mı? Ben sanmıyorum. Şunları, şunları yapmamız lazım, yapacağız diyerek arkası gelmeyebilir. Bir de kışın karda toplantı güzel olur, ilkbaharda çiçekler açınca toplantıya doyulmaz. Bazılarının toplantı yapma ve örgüt kurma arzuları hep vardır ve bunlardan sorunların çözümüne sıra gelmeyebilir.”

Ne olmuş?

Gazetelerde toplantının geneline ilişkin ifadeler yer alıyor. Pek yanılmadığımı görüyorum. Eğer “istim arkadan gelsin” deyip önemli ve yararlı görüşmeleri ve kararları bu haftaya bırakmadılarsa klasik toplantılardan biri olmuş demektir. 

Ne yapılmayacakmış?

Diyarbakır’da en çok kamyoncu eylemi konuşulmuş olmalı ki, gazetelere en çok bu yansımış. Bu konu niye konuşuldu acaba? Birinci ihtimal, “bunu yapanlar kötü çocuk, biz cici çocuğuz, öyle yapmayız…” deyip bir yerlere mesaj vermek olabilir. İkincisiyse, “şimdilik bu yollara gitmiyoruz, ama gerekirse gideriz” diye aba altından sopa göstermek olabilir. 

Sorunlar ne?

Benim toplantılardan ilk beklentim, somut sorunların belirlenmesidir. ‘İşler kötü, para kazanamıyoruz’un ötesinde işlerin kötü olmasının nedenleri sıralanmalı. Yolcu az, fiyatlar düşük, maliyetler yüksek, bilinçsiz rekabet var, diğer modların rekabeti var, çok kaza oluyor ve tazminat ödüyoruz, mevzuat şunları engelliyor, şu fırsatları vermiyor, nitelikli sürücü yok, iyi araç yok, araç fiyatları yüksek… gibi. 

Çözümler ne?

İkinci aşamada bu sorunların çözümleri bulunmalı. Örneğin maliyetler niye yüksek diye sorulduğunda hangi cevaplar alınıyor? Personel maaşları, vergiler, akaryakıt-otobüs-lastik-sigorta fiyatları vs. Bütün sorunların çözümlerinden oluşan uzun bir liste doğabilir. Sıra bunların elenmesine, azaltılmasına gelecektir. 

Eleme anlayışları

Önce birbiriyle çelişen çözümler hakkında karar vermek gerekir. Maliyetlerin yüksekliği içinde otobüslerin fiyatının fazlalığı yer alırken otobüs çokluğu ve kapasite fazlalığı için de kolay/ucuz otobüs alımı varsa hangisinin doğru veya önemli olduğuna karar verilmeli. İkinci olarak, özellikle maliyet kaynaklı sorunlar içerisinde serbest piyasanın olup olmadığına bakacaksınız. Serbest piyasaya göre rekabet oluşmuşsa, ithalat yolu açıksa bunun sonuçlarına razı olacaksınız. Serbest piyasayı kötüleyerek bir yere varamayacağınızı bileceksiniz. 

Kendi sorumluluklarınızı bilin

Sorunların bir kısmı firmaların veya tüm otobüsçülerin yanlışlarından olabilir. Bunu kabul edip söylediğinizde alkış almayabilirsiniz, ama olsun. Kapasite arttırırken, firma kurarken, sefer planlarken, fiyat belirlerken sorumluluğunuzu bilin. Kaza tazminatları yüksekse, tazminatlara sınır getirmekle, hukuk düzenini değiştirmekle çözemeyeceğinizi bilin. Ya taşıma güvenliğinizi arttırın ya da zorunluların ötesinde ihtiyari sigorta yaptırın vs. Siz otobüsçüleri veya bunların sivil toplum örgütlerini (birleşmekten gayrı) suçlayan, göreve davet eden çözüm önerisi görüyor musunuz? Ben görmüyorum da…

Çözümleri hayata geçirmek

Sonuçta uygulanması mümkün olan çözümlerin listesi elde edilecek. Bir grubu sektörün yapacakları, diğer grubu da merkezi ve yerel yönetimlerin yapacakları olabilir. Sıra bunların nasıl başarılacağında… Burada da nelerin yapılmayacağı değil, neler yapılacağı önemlidir. “Biz kamyoncular gibi eylem yapmayız” demek iyi güzel de, çözümleri nasıl sağlayacağınız daha önemli. 

İşbirliği gerekebilir

Akaryakıtın pahalı oluşu gerçek ama tüm akaryakıt fiyatlarının düşürülmesini sağlamak mümkün değil. Ya vazgeçeceksiniz ya da olabilir çözümler isteyeceksiniz. Bir de aynı sorundan mustarip olan müttefikler bulup birlikte hareket edeceksiniz. Örneğin akaryakıtta kısa mesafeli taşımacılar, kentiçi taşımacılar, özellikle de belediyeler çok önemli. Gerekçeniz de toplu taşıma olmalı. 

Konfederasyon kurulacakmış

Diyarbakır’da konfederasyon kurulması konuşulmuş. Mevcutlar neyi başardı ki yenisi kurulsun? Federasyon, Sektör Meclisi dendi ve kuruldu da neler çözüldü? Tabii, toplantı yapmanın ötesinde. Şimdi de tek federasyonda birleşmek yerine daha çok federasyon kurup konfederasyon oluşturulacakmış. Neyi bununla çözeceksiniz ki? Efendim, Bakanlık “birlik olun, gelin” demişmiş. Bu ‘konfederasyon kurun’ demek değil, ‘hepiniz aynı çözümde anlaşın, aynı şeyi isteyin’ demek. Yoksa daha çok örgüt kurulur. Bilmem, konfederasyondan sonra üst örgüt olarak ne kurulacak? Sıra ona gelebilir de… Bilin ki federasyon veya konfederasyon da olsa statüsü dernektir. Kanunla kurulu üst statüde Oda olsa, neyi, nasıl çözeceksiniz? Bu Oda tüm yolcu taşımacıları kapsasa ağırlık ve yönetim kentiçinde olur, otobüsçüler beğenmez. Onlara ayrı bir Oda kursanız, ağırlık ve yönetim tarifesiz turizm taşımacılarında olur, tarifeliler yine beğenmez. Tarifelilere ayrı kursanız, her bölgeye veya şehre ayrı Oda isterler, merkezde federasyon, konfederasyon. Bir türlü sorunların çözümüne sıra yine gelmez. ■
Yorumlar (0)
banner117
15
açık
banner159
banner153
Puan Durumu
Takımlar O P
1. Galatasaray 10 28
2. Samsunspor 11 25
3. Fenerbahçe 10 23
4. Beşiktaş 10 20
5. Eyüpspor 11 19
6. Sivasspor 11 17
7. Göztepe 10 15
8. Başakşehir 10 15
9. Kasımpasa 11 14
10. Konyaspor 11 14
11. Trabzonspor 10 12
12. Gaziantep FK 10 12
13. Bodrumspor 11 11
14. Antalyaspor 11 11
15. Alanyaspor 11 10
16. Rizespor 10 10
17. Kayserispor 10 9
18. Hatayspor 10 3
19. A.Demirspor 10 2
Takımlar O P
1. Erzurumspor 11 22
2. Kocaelispor 11 22
3. Bandırmaspor 11 21
4. Karagümrük 11 18
5. Igdir FK 11 18
6. Boluspor 11 18
7. Esenler Erokspor 11 17
8. Ümraniye 11 17
9. Pendikspor 11 17
10. Ankaragücü 11 16
11. Ahlatçı Çorum FK 11 16
12. Şanlıurfaspor 11 15
13. Gençlerbirliği 11 15
14. Manisa FK 11 14
15. Keçiörengücü 11 14
16. İstanbulspor 11 13
17. Sakaryaspor 11 13
18. Amed Sportif 11 13
19. Adanaspor 11 6
20. Yeni Malatyaspor 11 -3
Takımlar O P
1. Liverpool 10 25
2. M.City 10 23
3. Nottingham Forest 10 19
4. Chelsea 10 18
5. Arsenal 10 18
6. Aston Villa 10 18
7. Tottenham 10 16
8. Brighton 10 16
9. Fulham 10 15
10. Bournemouth 10 15
11. Newcastle 10 15
12. Brentford 10 13
13. M. United 10 12
14. West Ham United 10 11
15. Leicester City 10 10
16. Everton 10 9
17. Crystal Palace 10 7
18. Ipswich Town 10 5
19. Southampton 10 4
20. Wolves 10 3
Takımlar O P
1. Barcelona 12 33
2. Real Madrid 11 24
3. Atletico Madrid 12 23
4. Villarreal 11 21
5. Osasuna 12 21
6. Athletic Bilbao 12 19
7. Real Betis 12 19
8. Mallorca 12 18
9. Rayo Vallecano 11 16
10. Celta Vigo 12 16
11. Real Sociedad 12 15
12. Girona 12 15
13. Sevilla 12 15
14. Deportivo Alaves 12 13
15. Leganes 12 11
16. Getafe 12 10
17. Espanyol 12 10
18. Las Palmas 12 9
19. Real Valladolid 12 8
20. Valencia 11 7