Gündem anlayışımız farklı

Yaşanan hızlı iletişim çağında tüm dünyanın gündemini takip etmek mümkün. Bu da gündemi yoğunlaştırıyor. Bunun ötesinde zaten ülkemizin gündeminin de çoğunlukla yoğun olduğunu düşünürsek ilgilenilecek, gazeteye yazılacak çok konu oluyor. Hele bazı konular var ki yazana paye kazandıracak kadar önemli görülebilir. Bir de bunları yazarak gündemi ne kadar takip ettiğini göstermek ve kendisini görmesi istenenlere bu konu vasıtasıyla olumlu mesajları iletmek mümkün olur. Ancak bunları yapan yeterince medya organı var. Bu nedenle, bu işler taşımacılık medyasının işi olmamalı. Bunları iş edinmeyi sevenler, gerekli görenler taşımacılığı bırakıp başka türlü yayın yaparak istedikleri her şeyi yazabilirler. 

Biz taşıma gazetesiyiz

Başlangıçta belirttiğimiz üzere, biz taşımacılık gazetesiyiz ve öyle kalacağız. Bu kapsamda Ulaştırma Bakanlığımız ve Bakanımız bizim için çok önceliklidirler. Onların dahi taşımacılıkla ilgisi olmayan söz ve açıklamaları konumuz değildir. Keza Başbakan ve diğer Bakanların faaliyetleri ve açıklamaları ne kadar önemli olursa olsun, sadece taşımacılıkla ilgili olduğunda bizim için konu oluştururlar. Diğer konular ne kadar önemli olursa olsun bizim konumuz olmayacaktır. 

Ankara-Konya hızlı tren hattı

Geçen hafta ülkemizin en önemli konusu neydi? Bu sorunun cevabı bizi çok ilgilendirmiyor. Bizi ilgilendiren en önemli konu, hiç şüphesiz ki Eskişehir-Konya hızlı tren hattının açılmasıydı. Bunun haberine yer vermek için sayfamızı beklettik ama sınırlı biçimde yer aldı. 

Siyaset bizim işimiz değil

Konu taşımacılıkla ilgili olmayan medyada da geniş biçimde yer aldı, ama sadece Başbakan’ın konuşmasıyla. Ulaştırma Bakanı fotoğraf ötesinde, neredeyse yoktu haberlerde. Başbakan’ın siyasi konuşmaları geniş biçimde yer alırken Konya-Eskişehir hızlı tren hattı neredeyse hiç yazılmadı. Biz ise Başbakan’ın konuşmalarından sadece taşıma, demiryolu ve açılan hat ile ilgili olanları seçip vermeye çalıştık. Buna rağmen bu bilgiler bu hattı anlatmaya yetmedi. Hiçbir yerde bu hatla ilgili bilgi yoktu, bizde de öyle. Buna rağmen bu konuyu hiç görmeyen taşımacılık medyasına göre yine de iyiyiz. 

Yüksek hızlı tren hatları

Bilindiği gibi ülkemizde önemli bir hızlı tren yatırımı sürdürülüyor. İlk olarak Ankara-Eskişehir hattı yapıldı ve açıldı. Bu hat önemli sayıda yolcu taşıyıp tek rakibi karayolu yolcu taşımacılığına havlu attırdı. Kimse bunu karayoluna zarar verdi anlamında kötüleme anlamında algılamasın. 

Arkasından Ankara-Konya hattı açıldı, ama bu Ankara-Konya hattı yapıldı demek değil. Ankara-Konya trenleri Polatlı geçişine kadar Ankara-Eskişehir hattını kullanıyor, buradan sonra yeni yapılan özel hattı kullanarak Konya’ya ulaşıyor. Yani burada Ankara-Polatlı hattına ne Eskişehir ne de Konya hattı diyebiliriz. Bu bölüm ikisinin ortak hattı. İleride Bursa’nın, İstanbul’un da hattı olacak. 

Şimdi Eskişehir-Konya hattı açıldı. Bunun için neredeyse hiç yeni hat yapıladı. Önceden sadece Eskişehir-Ankara trenlerinin kullandığı Eskişehir-Polatlı hattıyla sadece Konya-Ankara taşımalarında kullanılan Konya-Polatlı hattı birlikte kullanılarak yeni bir hat yaratılmış oldu. Böylece Ankara-Polatlı’da olduğu gibi Eskişehir-Polatlı ve Konya-Polatlı hatları da sadece bir trenin seferinde değil birden fazla seferde kullanılır oldu. 

Akılcı kullanım

Bundan sonra Eskişehir-İstanbul hattı yapılıp açıldığında, bununla birlikte Ankara-İstanbul, Konya-İstanbul da tamamlanmış olacak. Hatta Sivas-Ankara yapıldığında gerçekleşecek Sivas-İstanbul’un da önemli bir kısmı yapılmış olacak. Keza İstanbul-Bursa’nın da önemli bir kısmı. Bunun ötesinde sözü edilen hatların Ege ve diğer yerlere yönelik taşımalarda da kullanılacağını düşünün. Birbirine bağlanmak istenen her iki nokta arasına ayrı hat gerekmiyor. Akılcı kullanım önemli. 

Kombine taşıma

Demiryolu ile kombine taşımacılık önceden de vardı. İstanbul-İzmir arasında İstanbul-Bandırma denizyolu ve Bandırma-İzmir demiryolu şeklinde deniz-demir kombinesi, İstanbul-Antalya arasında demir-kara kombinesi gibi. Şimdi yüksek hızlı trenin kısa zaman avantajları buna ilişkin kombine taşımacılığı da getirecek. Ankara-Eskişehir demiryolu taşımasına Eskişehir-Bursa karayolu kombine edildi. Şimdi de Konya-Eskişehir demiryoluna da Eskişehir-Bursa kombinesi yapılacak veya mevcuttan yararlanacak. Bilmem, Ankara-Konya sonrasında Karaman, Antalya, Mersin kombineleri var mı, düşünülüyor mu?

Kombine şart mı?

Kombine taşıma olmayan yerlerde de insanlar bir noktaya kadar trenle gidip oradan aktarma yaparak karayolu vs. ile yollarına devam edebilirler. Ancak aktarmanın zorluğu vardır ve demiryolunun kullanımını azaltır. Bu zorluk istasyonda inildiğinde uzakta olabilecek otobüs terminaline gidilip otobüs/sefer/yer bulma/bilet alma sonrası binme şeklinde ortaya çıkar. Kombine taşıma bu seferin istasyondan yapılmasına izin vererek, ortak bileti önceden alma imkanı sağlayarak işi kolaylaştırıyor. Bu nedenle terminalin istasyona yakın olmadığı ve terminal-istasyon arası kolay erişim imkanı bulunmadığı hallerde kombine daha da önemlidir ve desteklenmelidir. 

Bir de istasyon ve terminalin konumları önemlidir. Birinde inen yolcu gitmek istediği yöne ters yöndeki istasyon veya terminale gitmek istemeyecek, trenin yerine terminalden kalkacak ikinci otobüse aktarma yapabilecektir. 

İstanbul-İzmir kombinesi

Eskiden İstanbul-İzmir arasında olan denizyolu-demiryolu kombinesi benzeri denizyolu-demiryolu-havayolu arası karayolsuz kombine taşımalar pek yok ve de zor. Buna karşın karayolunu diğerleriyle kombine etmek mümkün ve kolay. Demiryolu örneklerini yukarıda verdik. Havayolunda da örnekler var ama hangisinin kombine, hangisinin ücretsiz servis, hangisinin de ücretli servis olduğu tam bir karmaşa. Tek deniz kombinesi İstanbul-İzmir arasında Bursa-Güzelyalı üzerinden idi ve ne yazık ki bitirildi. Güzelyalı’da yetki belgeli terminal bulunmaması ve yetki belgeli Bursa merkez terminalinin uzakta olması nedeniyle bu taşımaların aktarmalı olarak otobüs+İDO şeklinde yapılması da mümkün değil. Bir çözüm bulunmalı.

Yeni Genel Müdürlük

Bakanlığın yapılanmasında tehlikeli maddeler ile kombine taşımalar için ayrı bir Genel Müdürlük kuruldu (Belki ileride her biri ayrı bir genel müdürlük de olur). Biz buna atama yapılmamasını eleştirmiştik. Şimdi geç de olsa bu atamaların yapıldığını, üstelik iyi görevlendirmeler olduğunu öğrendik, ama heniz bir icraat duymadık. Duyduğumuzda bunu duyurmaktan büyük keyif alırız. Çünkü kombine taşımaya inanıyoruz. ■ ■