30.05.2019, 11:56

Hayat hep bayram olsa!

Bayram deyince akla önce çalışmamak gelir. Bu istek geçerli ama tembelliğin ötesinde bu sayede gezmek, tatil yapmak, ziyarette bulunmak gibi insanı mutlu eden, coşkulandıran şeyler vardır. 

Bayramlarda bazı meslek sahipleri tatil yapamazlar. Bunlardan ilki bayramda çalışması gereken kamu görevlileridir. İkincisi ise bayramda hizmeti sürecek hatta artacak turizm ve diğer hizmet işletmeleridir. Bu kapsamda bayramda artacak insan hareketliliğine cevap verecek yolcu taşımacıları özel bir önem taşıyor.  Çalışanlar kısmen bundan şikayetçi olsalar da iş sahipleri mutlaka memnun olmalı. 

Eskiden ağırlığı memlekete, aileye yönelik, şimdi ise tatile yönelik olsa da şehirlerarası yolcu taşımacılığı öteden beri bayram dönemlerinde artar. Bunu, daha çok süresi uzun olan dini bayramlarda görsek de uygun günlere gelip süresi uzayan diğer bayramlarda da kısmen yaşıyoruz. 

Talebin karşılanması

Artan talebin karşılanmasında kurallara aykırılığın da ötesinde araç, personel ve çalışma koşulları itibariyle güvenlik riski oluşturan taşımaların olduğunu eskiden beri biliyoruz. 20-25 yıl öncelerde çok kötü araçların otogar yakınları dahil pek çok noktadan seferler yaptığını görürdük. 

Bundan da hareketle tarifeli taşımacıların kapasite yetersizliğini gidermek üzere tarifeli taşımacıların araçlarını da kullanabilmeleri yönünde yaptığımız teklif, Bakanlıkça kabul gördü. Bu da önemli bir katkı sağladı. Sonra her bayram aynı talebi sürdürdük ve yine kabul edildi. Derken iki bayramın izni birden verilmeye başlandı ve adeta otomatikleşti. Şimdilerde bir talep olmadan bu iznin verildiğini düşünüyorum. 

Ek taşıtın düşündürdükleri 

Bundan da hareketli iki konu aklıma hep gelir. Madem ki bu izin hep veriliyor, her seferinde özel izin yerine her sene uygulanacak kalıcı bir düzenlemeye niye geçilmez. Bu da Yönetmelik ile olmalı. Benim önerim üç gün veya daha uzun tatillerde mesainin bittiği saatin 48 saat öncesinden, mesainin başladığı saatin 24 saat sonrasına kadar başlayacak seferlerde bu imkan kullanılmalı. 

İkinci husus ise bu kullanımın sakınca doğurup doğurmadığı. Eğer sakınca doğuruyorsa bunu bilmek isterim. Eğer bir sakıncası yoksa bu izin sürekli hale gelmeli. Yani belirli şartlarla başkalarının araçlarını kullanmak mümkün olmalı. 
Bu arada tarifeli taşımacıların, tarifesizlerin otobüslerini kullanmasının yanında tersi de mümkün olmalı. Hatta aynı tür belge sahipleri, belirlenecek şartlarla birbirlerinin otobüslerini de kullanabilmeli. 
Buna bir de talebin arttığı zamanlarda ek sefer yapabilmenin kolaylaştırılması eklenebilir. 

Bayram bilet fiyatları

Artan seyahat talebine bağlı olarak bayramda taşıma ücretlerinin yükselmesi normaldir. Bunun ahlaksızlık, fırsatçılık olarak görülmemesi gerekir. Yeter ki, kurallara uyulsun. 

Bilindiği üzere ücret tarifeleri taşımacılarca hazırlanıp Bakanlığa bildiriliyor. Bu ücretten yüzde 25 indirim de yapılabiliyor. Bu indirim yapıldığında ‘Bakanlığın fiyatlarının altında taşımacılık yapıyoruz’ ifadesini kullanmak doğru değildir. Bakanlığın fiyatı yoktur, fiyat vermez, siz belirlersiniz. Bayram zamanlarında bu indirimin yapılmaması, zam gibi görünse de böyle değildir.  Bilet fiyatı 200 TL olan tarifeli bir seferde yüzde 25 indirim yapılarak, 150 TL’ye kadar indirimli fiyat uygulanabilir. Bu indirim kalktığında 150 TL’lik fiyat 200 liraya kadar çıkabilir yani yüzde 33 artmış gibi olur. Ama bu artış tarife sınırları içerisinde kaldığı için zam olarak algılanamaz, fırsatçılık olarak da görülemez. Belki daha olumlu bir ücret fırsatı olarak düşünülebilir. 

Geleceğe bakış

Diğer taşıma modlarındaki maliyet ve fiyat artışlarına, özel olarak da İstanbul’da yeni havalimanının getirdiği yüklere bağlı olarak son dönemde karayolu taşımacılığında en azından bazı hatlarda talebin arttığını, bunun da doluluk yanında daha iyi fiyat uygulamasına imkan verdiğini duyuyoruz. İlave olarak bayram öncesi ve sonrası hareketliliği eklenecek. Sonrasında okulların kapanması, İstanbul seçimleri, yaz sezonunun en yoğun günlerinin yaşanması ve nihayet Kurban Bayramı hareketliliği şeklinde bahar ayları sürecek. Bunun sonrasında önce doluluklar tek yönlü olmaya başlayacak. Okulların açılmasıyla da her şey normale dönecek. Bu pek değiştirilemez, zorunlu bir yapı. Önümüzdeki yıllarda okulların tatillerinin değişmesi bunu etkileyecek. Ek iki ara tatilde iki fırsatın çıkacağı düşünülebilirse de yaz sezonunun da kısalacağını görmek gerekir. Bunu daha sonra ele alırız. 

Başta Bayram döneminde çalışacak kamu görevlileri ve taşımacılar olmak üzere herkesin Bayramını kutluyorum. ■
Yorumlar (0)
banner116
banner117
5
kısa süreli hafif yoğunluklu yağmur
banner153
Puan Durumu
Takımlar O P
1. Galatasaray 17 47
2. Fenerbahçe 17 39
3. Samsunspor 17 33
4. Eyüpspor 18 30
5. Göztepe 17 28
6. Beşiktaş 17 27
7. Başakşehir 17 26
8. Gaziantep FK 17 22
9. Kasımpasa 17 21
10. Alanyaspor 17 21
11. Rizespor 17 21
12. Antalyaspor 17 21
13. Konyaspor 17 20
14. Trabzonspor 17 19
15. Sivasspor 17 19
16. Kayserispor 17 16
17. Bodrumspor 17 15
18. Hatayspor 17 9
19. A.Demirspor 17 5
Takımlar O P
1. Kocaelispor 18 38
2. Bandırmaspor 18 33
3. Karagümrük 18 31
4. Erzurumspor 18 30
5. İstanbulspor 18 27
6. Ankaragücü 18 27
7. Keçiörengücü 18 27
8. Pendikspor 18 26
9. Amed Sportif 18 26
10. Ahlatçı Çorum FK 18 26
11. Manisa FK 18 26
12. Boluspor 18 25
13. Igdir FK 18 25
14. Gençlerbirliği 18 24
15. Ümraniye 18 23
16. Esenler Erokspor 18 22
17. Şanlıurfaspor 18 22
18. Sakaryaspor 18 22
19. Adanaspor 18 15
20. Yeni Malatyaspor 18 -3
Takımlar O P
1. Liverpool 19 46
2. Arsenal 20 40
3. Nottingham Forest 20 40
4. Chelsea 20 36
5. Newcastle 20 35
6. M.City 20 34
7. Bournemouth 20 33
8. Aston Villa 20 32
9. Fulham 20 30
10. Brighton 20 28
11. Brentford 20 27
12. Tottenham 20 24
13. M. United 20 23
14. West Ham United 20 23
15. Crystal Palace 20 21
16. Everton 19 17
17. Wolves 20 16
18. Ipswich Town 20 16
19. Leicester City 20 14
20. Southampton 20 6
Takımlar O P
1. Real Madrid 19 43
2. Atletico Madrid 18 41
3. Barcelona 19 38
4. Athletic Bilbao 19 36
5. Villarreal 18 30
6. Mallorca 19 30
7. Real Sociedad 18 25
8. Girona 18 25
9. Real Betis 18 25
10. Osasuna 18 25
11. Celta Vigo 18 24
12. Rayo Vallecano 18 22
13. Las Palmas 18 22
14. Sevilla 18 22
15. Leganes 18 18
16. Deportivo Alaves 18 17
17. Getafe 18 16
18. Espanyol 18 15
19. Valencia 18 12
20. Real Valladolid 18 12