İkinci el otobüs ihracatı…

Biz daha önce Busworld Türkiye organizasyonunun içinde; onun destekçisi, çözüm ortağı idik. Ancak süreç içerisinde Türkiye Otobüsçüler Federasyonu’nun öncülüğünde IRU’dan kopup IPRU’yu oluşturma çabasına girince; IRU ortaklığı ve denetimindeki Busworld bizimle ilişkisini kesmek istemiş. 

Kamyoncuların uluslararası örgütü, otobüsçü fuarını hem düzenliyor hem de Türkiye’deki organizatörü HKF Fuarcılık’a, “Bunlar IPRU’yu kurmuş. Bunları bu organizasyondan çıkaralım” diyor. 

Sektörün büyükleri olan Mercedes, MAN gibi kuruluşlar bir yıl içinde iki fuara katılamayacaklarını söyleyince, birinin ileri tarihe alınması talebiyle birkaç toplantı yapıldı. Ancak bu, mümkün olamadı. 

Otobüs, aynı zamanda bir ticari araç. Comvex Ticari Araçlar Fuarına otobüsle tedariki ekleyerek çözüm ortağı olduk. 

Daha önce ticari araç ağırlıklı olan Comwex, otobüs de eklenince  biraz daha güçlü hale geldi. TÜYAP yetkililerinden aldığımız bilgiye göre, geçen seneye göre katılım oranında yüzde 50 artış var. Bu, memnuniyet verici. TÜYAP işbirliği ile Sanayi Bakanlığı’na da birtakım taleplerde bulunduk. Başbakanlıktan randevu istedik. Bir sene Comwex, ikinci sene ikinci el otobüs fuarı olup olamayacağını konuştuk. TOFED, IPRU ve TÜYAP işbirliği ile bir yıl Türkiye’de, bir yıl bir başka ülkede bu fuar yapılabilir. Çok da iyi olur. 

Son Yönetim Kurulu toplantısında Somali de IPRU’ya katıldı. Cibuti ve Irak da katılma kararı aldı. IPRU, 20 ülkeden 22 mesleki sivil toplum örgütüne ulaştı. Önümüzdeki yıl Afrika’da Fas,
Tunus, Cezayir, Kenya, Nijerya, Uganda gibi ülkeler de katılacak. Macaristan ve Yunanistan’ın katılması konusunda ciddi talepler var. IPRU’nun ve TÜYAP’ın uluslararası gücünü kullanıp Türk otobüsçülerinin elindeki 100 binden fazla ikinci el aracı dışarıya satışta teşvik de alarak pazarlayabilme imanı araştırıyoruz.

UDH Bakan Yardımcısına, ikinci elle ilgili ilettiğimiz talepleri çok olumlu karşıladı. Biraz yavaş da olsa, bu oluşumun semeresi sadece otobüsçüye değil, ülke ekonomisine de uzun vadeli katkı sağlayacak. 

Türkiye’de birikmiş son derece ciddi bir ikinci el potansiyeli var. Bunlar hem atıl durumda hem kapasite dışı, kullanılmıyor da. Avrupa’ya ihraç etmek mümkün değil. Çünkü Avrupa’da kilometre sınırı, Euro 6 zorunluluğu var. Asya, Türki Cumhuriyetler, Ortadoğu ve özellikle Afrika ülkelerinde bu otobüsler satılabilir. 4-5 yaşındaki bu otobüslerin satışlarında bürokrasinin azaltılmasını ve yüzde 10 ya da 15 bir teşvik primi verilmesini istiyoruz. Yani bir arkadaşın diyelim 5 yaşında bir Travego’su, 403’ü veya başka bir aracı var. Satışı tamamlanan araç 5 yaşından yukarı ise satış bedeli üzerinden yüzde 15 devlet ona teşvik tanıyacak. O teşviki de aracını yenilemede kullanma şartı getirecek. Dolayısı Türkiye’de üretilmiş 100 bine yakın irili ufaklı, 5 yaşından yukarıdaki otobüslerin tamamının yurtdışına teşvikli satışı kolaylaşacak. Fabrikalar bunların yerine yenilerini üretecek. Hiç hesapta olmayan 100 bine yakın araç 5-6 sene içerisinde sıfır araç satışıyla yenilenmiş olacak. Bu önerimizle devlete ilave bir yük getirmiyoruz. Biz bunu TOFED olarak Cumhurbaşkanı danışmanlarıyla, Sayın Mücahit Arslan, Mehmet Uçum ve Ayhan Oğan ile görüştük. Sayın Cumhurbaşkanı, başbakanken ona bu dosyayı vermiştik. Cumhurbaşkanı iken de verdik. Binali Bey bu konunun esas, bize bu fikri onunla paylaşarak oluşturmuştuk. Şimdi kendisi Başbakan. Ulaşabilirsek bir kez daha anlatacağız. Demirel’in ünlü sözündeki gibi; kendimiz için bir şey istiyorsak namerdiz. Öyle değil, biz bu sektörün rahatlaması, sektörün kontrolündeki büyük, küçük orta ölçekli, şehirlerarası, iiçi, yolcu taşımacılığı yapan ikinci el otobüsün yurt dışına ihracatının kolaylaştırılmasını ve yüzde 10 ya da yüzde 15 teşvik priminin de yenileme şartına da bağlayarak kullanmasını istiyoruz. ■