01.06.2015, 11:55

Lojistik sektörü, Türkiye-AB karşılaştırmalı değerlendirmesi -1

Bu kez siz değerli okuyucularımla; lojistik sektörü üzerine paylaşımlarda bulunacağım. Lojistik sektöründeki trendler ile Avrupa’da yapılanlar ve ülkemizde yapılması gerekenleri ele almaya çalışacağım.

Türkiye’de faaliyet gösteren yabancı kökenli lojistik şirketler dışındaki lojistik şirketleri, dünyadaki lojistik eğilim ve oluşumlardan habersiz, lojistik faaliyetleri konusundaki tecrübesizdir. Türkiye’de lojistik hizmeti ağırlıklı olarak nakliye ve gümrüklemeden oluşmaktadır.

Lojistik birimler kent içinde plansız ve dengesiz olarak yer seçmiştir ve çevresiyle uyumlu gelişmemektedir. Lojistik odaklarının büyük alan gereksinimleri vardır, ancak plansız gelişmeden dolayı alan ihtiyacını çevresindeki tarım ve orman alanlarına doğru gelişerek karşılamaktadır.

Ro-Ro taşımacılığında Türkiye’nin önemli limanlarından ikisi (Ambarlı ve Haydarpaşa Limanı) İstanbul’da yer almaktadır. Buna rağmen liman kapasiteleri yetersizdir (gemi yanaşma yerleri, rıhtımlar, rıhtım uzunlukları, derinlikler, liman geri bölgeleri, araç parkları vb.). Ayrıca limanlardan alınan yükün kent içi karayolu ağı kullanılarak taşınması kent içi trafiğe ek yoğunluk getirmektedir.

Lojistik Hizmetler

İstanbul için ‘Lojistik Planlama’, ticaret ve sanayi başta olmak üzere finans, turizm gibi birçok sektörde Türkiye’nin olduğu kadar bölge ülkeleri yönünden de İstanbul’un önemli merkezlerden biri konumunda bulunması ve Türkiye’nin yıllık yaklaşık 30 milyar dolar tutarındaki lojistik hareketlerinin yüzde 60’ının İstanbul’dan gerçekleştirilmesi sebebiyle bu bağlantıların dikkatli bir şekilde incelenmesi gerekmektedir.
İstanbul lojistiğiyle ilgili uluslararası, ulusal, bölgesel ve kent içi ölçekli sorunlar beş grupta toplanmış olup, sorunların çözümü için alınabilecek önlemler de bu başlıklar altında değerlendirilmiştir.

i. Lojistik Bölgelerin Kurulması ve Sistemin Entegrasyonu
Lojistik sektörü ile ilgili yapılan araştırma ve analizlere göre, İstanbul’da şehrin Anadolu yakasında Tuzla’da, Avrupa yakasında ise Hadımköy’de, ikinci aşama olarak da Silivri’de ihtiyaç doğrultusunda belirlenecek büyüklükte “Lojistik Bölgeler” oluşturulmalı ve raylı sistemle entegrasyonu sağlanmalıdır.
Lojistik bölgeler, limanlar ve karayolu terminalleri arasındaki yük akışının sağlanmasında optimizasyonun sağlanabilmesi için Ro-La ve Ro-Ro sisteminin birbiri ile entegre edilmesi gerekmektedir. Uluslararası ve ulusal düzeyde denizyolu, demiryolu veya karayolu ile gelen yükler, İstanbul içerisinde öncelikli olarak Ro-La sistemine kaydırılmalı, doğu-batı ekseninde yük hareketlerinin Ro-La sistemi üzerinden yönlendirilmesi teşvik edilmelidir.

ii. Yük Taşımacılığının Raylı Sisteme Kaydırılması
Gündüz yolcu gece ise yük taşıma prensibiyle projelendirilen mevcut Marmaray hattında kamyonların ve diğer ağır vasıtaların, Ro-La treni olarak adlandırılan trenlerle şehrin doğu ve batı uçlarında oluşturulan terminaller arasında mekik seferleri ile taşınması önerilmektedir. Bu amaçla, sistemin gereksinimlerine uygun olarak hat üzerinde ara noktalarda da yükleme ve boşaltma terminalleri kurulmalıdır.
Orta ve uzun vadede, Ro-La sisteminin yaygınlaştırılması amacıyla mevcut organize sanayi bölgeleri ve önerilen lojistik ihtisas bölgeleri dışında kalan büyük sanayilerin bulunduğu alanlara da hatlar geliştirilmelidir.

iii. Deniz Taşımacılığında Ro-Ro Kullanımı
Dünya’daki örneklerden de görüldüğü gibi, kıyıya paralel denizyolu taşımacılığının karayoluyla rekabet edememektedir. Marmara Denizi’nde kıyıya paralel taşımacılık yerine Güney Marmara’yı Kuzey Marmara’ya birleştiren Gemlik, Yalova, Mudanya, Bandırma ile Ambarlı, Silivri ve Pendik Limanını birbirine bağlayan Ro-Ro hatları, maliyet ve zaman yönünden işletmecilere büyük yararlar sağlayacaktır.

iv. Liman Kapasitelerinin Arttırılması
İstanbul limanlarının 2005 yılı konteynır trafiği, 1.126.000 TEU’dur. 2015 yılı için yapılan değişik tahminlerde, bu rakamın iki veya 3 katına çıkacağı öngörülmektedir. Bu çerçevede; Ambarlı Limanı, mekansal alanının sınırlı olması nedeniyle, limanın gerisindeki alanların limana dahil edilmesi yoluyla bu eksiklik giderilmelidir. Ayrıca, Ambarlı Limanı’nın üretmiş olduğu trafik yükünü minimize etmek amacıyla, liman ile Halkalı-Edirne Demiryolu Hattı, Bahçeşehir mevkii bağlantısı ile sağlanmalı ve Marmara Denizi üzerinden gelecek yüklerin bu demiryolu üzerinden aktarılması imkanı oluşturulmalıdır. Söz konusu bağlantı, Hadımköy’de oluşturulacak lojistik bölgeye kadar uzatılmalı ve böylece bölgenin Ambarlı Limanı ile bağlantısı sağlanmalıdır.

v. Afet Durumlarında Lojistik Planlaması
Deprem ve sel gibi İstanbul’un önemli bir kısmını etkileyen doğal afetlerde yiyecek ve teknik malzemelerin en kısa zamanda ihtiyaç duyulan bölgelere sevk edilmesi amacıyla lojistik planlamasına gereksinim bulunmaktadır. Bu amaçla, kentin Avrupa yakasında Halkalı, Anadolu yakasında Tuzla/Aydınlı bölgelerinde ana arterlere yakın, ulaşımı kolay alanlar üzerinde; afet sonrası ilk 10 saat içerisinde ulaşması gereken temel malzeme ve ekipmanların sevk edilebileceği, ortalama büyüklüğü 20’şer dönüm olan birer adet “Afet Durumunda Acil Lojistik Merkezi” oluşturulmalıdır.

Lojistik Bölgeler

1/100000 ölçekli İstanbul Çevre Düzeni Planı’nda lojistik ile ilgili geliştirilen planlama yaklaşımında, 3. Hedef başlığı altında “Ana Strateji 8: Kent Genelinde Dağılmış Lojistik Fonksiyonların Mekansal Organizasyonunu Yaparak, Çevreye ve Ulaşıma Olan Zararını Azaltmak” şeklinde tanımlanmıştır. Bu strateji altında “İstanbul’un her iki yakasında liman ve raylı sistemlerle entegre edilmiş lojistik bölgelerin kurulması ve gümrüklerin bu bölgelere taşınması”, “Limanlar ile lojistik bölgeler arasında raylı sistem ulaşım ilişkisinin kurulması” ve “Yük taşımacılığının ağırlıklı olarak demiryolu ve denizyolu sistemi ile yapılması” politikaları tanımlanmıştır.
İstanbul’un Türkiye yıllık lojistik hareketlerindeki payı ve sanayi ile lojistik sektörlerinin işlevsel ilişkisi birlikte düşünüldüğünde, İstanbul’daki lojistik alan ve yapılarının ülkenin üretim, ulaştırma ve ihracatının işlerliğindeki rolü ön plana çıkmaktadır.

Planlama döneminde, İstanbul’un ekonomik gelişimi açısından kentin ve bölgenin beklentilerine hizmet edebilecek nitelikte bir lojistik merkezin gelişmiş olması doğrultusunda; yük hareketlerinin kentin doğusu ve batısındaki uç noktalarda toplanması ve kente girmeden denizyoluyla Marmara Bölge’sine ve demiryoluyla da kentte önerilen lojistik bölgelere yönlendirilmesi kararı verilmiştir.
Planda kentin batıdaki giriş-çıkış kapısı olan Silivri-Gümüşyaka’da, Silivri-Kavaklı’daki sanayiye ve rezerv olarak ayrılan havaalanına hizmet etmek üzere Kavaklı’da, sanayi alanlarının yoğunlaştığı iki göl arasında Hadımköy ile Ambarlı Liman

Bölgesi’nde, Pendik-Güzelyalı’da ve kentin doğudaki giriş-çıkış kapısı olan Tuzla-Orhanlı’da lojistik bölgeler önerilmiştir
Hepinize; huzurlu sağlıklı başarılı ve mutlu bir hafta dilerim. ■
Yorumlar (0)
banner117
15
açık
banner159
banner153
Puan Durumu
Takımlar O P
1. Galatasaray 10 28
2. Samsunspor 11 25
3. Fenerbahçe 10 23
4. Beşiktaş 10 20
5. Eyüpspor 11 19
6. Sivasspor 11 17
7. Göztepe 10 15
8. Başakşehir 10 15
9. Kasımpasa 11 14
10. Konyaspor 11 14
11. Trabzonspor 10 12
12. Gaziantep FK 10 12
13. Bodrumspor 11 11
14. Antalyaspor 11 11
15. Alanyaspor 11 10
16. Rizespor 10 10
17. Kayserispor 10 9
18. Hatayspor 10 3
19. A.Demirspor 10 2
Takımlar O P
1. Erzurumspor 11 22
2. Kocaelispor 11 22
3. Bandırmaspor 11 21
4. Karagümrük 11 18
5. Igdir FK 11 18
6. Boluspor 11 18
7. Esenler Erokspor 11 17
8. Ümraniye 11 17
9. Pendikspor 11 17
10. Ankaragücü 11 16
11. Ahlatçı Çorum FK 11 16
12. Şanlıurfaspor 11 15
13. Gençlerbirliği 11 15
14. Manisa FK 11 14
15. Keçiörengücü 11 14
16. İstanbulspor 11 13
17. Sakaryaspor 11 13
18. Amed Sportif 11 13
19. Adanaspor 11 6
20. Yeni Malatyaspor 11 -3
Takımlar O P
1. Liverpool 10 25
2. M.City 10 23
3. Nottingham Forest 10 19
4. Chelsea 10 18
5. Arsenal 10 18
6. Aston Villa 10 18
7. Tottenham 10 16
8. Brighton 10 16
9. Fulham 10 15
10. Bournemouth 10 15
11. Newcastle 10 15
12. Brentford 10 13
13. M. United 10 12
14. West Ham United 10 11
15. Leicester City 10 10
16. Everton 10 9
17. Crystal Palace 10 7
18. Ipswich Town 10 5
19. Southampton 10 4
20. Wolves 10 3
Takımlar O P
1. Barcelona 12 33
2. Real Madrid 11 24
3. Atletico Madrid 12 23
4. Villarreal 11 21
5. Osasuna 12 21
6. Athletic Bilbao 12 19
7. Real Betis 12 19
8. Mallorca 12 18
9. Rayo Vallecano 11 16
10. Celta Vigo 12 16
11. Real Sociedad 12 15
12. Girona 12 15
13. Sevilla 12 15
14. Deportivo Alaves 12 13
15. Leganes 12 11
16. Getafe 12 10
17. Espanyol 12 10
18. Las Palmas 12 9
19. Real Valladolid 12 8
20. Valencia 11 7