11.06.2020, 11:47

Normalleşme sürecini fırsata çevirelim

Mustafa Yıldırım

Mustafa Yıldırım

Salgının birinci dönemi sona erdi ve normalleşme süreci ile ikinci bir döneme başlamış olduk. Normalleşme adımlarını atarken yaşadığımız bu krizden fırsatlar çıkarmalıyız. Bu sektörün geleceğe yönelik atacağı adımları hızlandırmamız gerekiyor. Sektörün yeni normallerini belirleme dönemidir bu süreç. Özellikle, üzerimizde çok ağır maliyetler getiren yükleri atmak için de güzel bir fırsat doğmuştur. Bu fırsatları doğru değerlendirmek gerekiyor. Bugüne kadar acente yükü ve servislerin kaldırılması defalarca gündeme geldi, bunun üstüne toplantılar düzenlendi. Bu konuda şirketler arasında görüşmelerde de bulunuldu. Ama servislerin kaldırılamadı ve kalkmayacak gibi de görünüyor. 

Servislerin kaldırılması 

Biz İçişleri Bakanlığı’nın hazırladığı genelgede 11’inci maddede yer alan servislerin kaldırılması ile ilgili geçici düzenlemeyi talep ettik. Salgın sürecinde servisler yasaklandı. Ama sektör, bunu fırsata dönüştüremedi ve normalleşme süreci ile bütün firmalar servis hizmetine başladı. Herkes kalkmasını istiyor ama yöntem belli değil. Yöntem bellidir aslında. Mutlaka İstanbul gibi büyükşehirlerde servisin yerine alternatif bir servis yapısı kurmak durumundasınız. Krizden çıkarılması gereken ilk fırsat budur.

Sektör acentesi 

İkincisi ise acentelerin firma acentesi konumundan çıkıp sektör acentesine dönüşmesi gerektiğidir. Herkesin biletini satan acente sistemini mevzuata yerleştirmemiz gerekiyor. Bazı firmalarda elektronik ortamda bilet satışı yüzde 70 seviyelerine geldi. Acentelerin de bu yapıya yönelmeleri, bu süreci öğrenmeleri gerekir. Tabii, zamanın ruhuna uygun kararlar almamız lazım.

Yılın ilk yarısı kaybedildi 

Yüzde 50 taşıma kapasitesi, önümüzdeki dönem için aşılması gereken bir uygulamadır. Çünkü insanlar işsiz, parasız kaldı. Sosyal patlama var. Evde geçirilen zaman çok uzadı. Tatile gitmek isteyenler var. Eğitim süreçleri ile yaz çok parçalı hale geldi. Bu işsizlik döneminde beklenen potansiyel hareketlilik olmadı. Buna rağmen bir hareketlilik olacak önümüzdeki süreçte. Sınav tarihleri yazın hareketliliğinin seviyesini de belirleyecek. Sektör, yılın ilk yarısını kaybetmiş bir durumda. Zaten çok zorlu bir 2019 yılı da geçirmiştik. Bundan sonraki süreci iyi planlamalı ve iyi yönetmeliyiz. 

Köprü ve otoyollarda indirim istiyoruz

Ulaştırma ve Altyapı Bakanlığı ile görüşmemiz sonucunda taban ve tavan fiyat uygulaması getirildi. 2+1 otobüslerin cam kenarlarının tamamına yolcu alınması ve aile bireylerinin bir arada seyahat etmesine yönelik kararlar Sağlık Bakanlığı’nın hazırladığı rehberde yayınlandı. Ancak yaptığımız bir çalışmada 4 kişilik aile bireylerinin önlü arkalı şekilde seyahat etmesini sağlamak istiyoruz. Bunun bir genelge haline dönüşmesini istiyoruz. Rehberdeki düzenleme tam olarak yeterli değil. 2+1 otobüslerde üç kişilik ailenin yan yana, 4 kişilik aile için 2+2 otobüslerde yan yana oturma imkanı sağlanmalı. Böylece ailelere yapılacak indirimlerle aile ekonomilerine katkı da yapılacak. Sektörümüz “yolcu yok” diyor yolcular da “bilet pahalı” diyor. Ayrıca havayolu biletlerine uygulanan yüzde 1 KDV’nin otobüs biletlerinde de uygulanmasını bekliyoruz. Otogar çıkış fiyatlarında indirime gidildi, sağ olsunlar, ama en azından şu süreçte köprü ve otoyollarda da yüzde 50 indirim beklentimiz var. Bize sağlanan bu indirimleri biz de bilet fiyatlarını daha aşağıya çekerek aile ekonomilerine katkı sağlayacak seviyelere getirmek istiyoruz. 

Alınması gereken tedbirler

Süreç içinde ikinci bir sıkıntının yaşanmaması için özellikle Eylül ayında Sağlık Bakanlığı’nın alınması gereken tedbirlere yönelik uyarılarına sektör mensuplarımızın da tam anlamıyla uyum sağlayacağına inanıyoruz. Maske kullanımının zorunlu olarak uygulanması, araçların dezenfekte edilmesi, yolcu ile temaslarda siperliklerin kullanılması, yolcuların araca binişi ve bagajların dezenfekte edilmesi gibi hususlara özellikle dikkat edilmeli. Yoksa ikinci bir dalga hali ile gelecek yasaklar hem hayatımıza, hem ekonomimize hem de iş süreçlerimize çok zarar verecek. 

Biz dikkatli olursak bu salgın geldiği gibi gidecek. Bu süreci iyi yönetmemiz ve hepimizin dikkatli olması gerekiyor.

Uçaklarda durum nu?

Uçaklarla ilgili de sosyal mesafe uygulaması yok. Uçak koltukları arasında mesafe 60 santim, ancak bu da yeterli değil. O zaman biz de uçaklarda ve şehiriçi ulaşımda olduğu gibi yüzde yüz koltuk kapasitesi ile tüm tedbirlerimizi alarak çalışma imkanı elde edelim. Hem ulaşım hem ülke hem de aile ekonomisine katkı yapalım. Otobüslerimizi her iki saatte havalandırma imkanımız var. En kısa zamanda sektörün yüzde 100 kapasite ile çalışmasının sağlanması gerekiyor. Sektörümüz çok ciddi zarara uğruyor. 

Günlük 400-500 bin hareket

Ticaret Bakanımız Sayın Ruhsar Pekcan’a da buradan teşekkür ediyoruz. Yaptığımız video konferans sırasında insanların tatil yapmasını sağlayacak uygun faizli kredi talebimiz olmuştu. Bunu hayata geçirdiler. İnsanlarımız bir nebze olsun tatil yapma imkanı bulabilecek. 

Geç başladığımız bu sezon hepimize hayırlı olsun. Daha başlangıç haftasındayız ve günlük 400-500 binlik hareketliliği göreceğiz. Umudumuzu yitirmedik. Ama herkesin çok tedbirli olması ve üzerine düşen sorumluluğu yerine getirmesi gerekiyor. 

Herkese iyi haftalar ve iyi sezonlar diliyorum. ■
#Normalleşme #sürecini #fırsata #çevirelim
Yazarın Önceki Makalesi Yazarın Sonraki Makalesi
Dr. Zeki Dönmez
Dr. Zeki Dönmez
Terminal dışı varış-kalkış...
26 Şubat 2013
Akif Nuray
Akif Nuray
Durarak Olmaz…
11 Haziran 2020
Yorumlar (0)
banner117
5
kısa süreli hafif yoğunluklu yağmur
banner153
Puan Durumu
Takımlar O P
1. Galatasaray 17 47
2. Fenerbahçe 17 39
3. Samsunspor 17 33
4. Eyüpspor 18 30
5. Göztepe 17 28
6. Beşiktaş 17 27
7. Başakşehir 17 26
8. Gaziantep FK 17 22
9. Kasımpasa 17 21
10. Alanyaspor 17 21
11. Rizespor 17 21
12. Antalyaspor 17 21
13. Konyaspor 17 20
14. Trabzonspor 17 19
15. Sivasspor 17 19
16. Kayserispor 17 16
17. Bodrumspor 17 15
18. Hatayspor 17 9
19. A.Demirspor 17 5
Takımlar O P
1. Kocaelispor 18 38
2. Bandırmaspor 18 33
3. Karagümrük 18 31
4. Erzurumspor 18 30
5. İstanbulspor 18 27
6. Ankaragücü 18 27
7. Keçiörengücü 18 27
8. Pendikspor 18 26
9. Amed Sportif 18 26
10. Ahlatçı Çorum FK 18 26
11. Manisa FK 18 26
12. Boluspor 18 25
13. Igdir FK 18 25
14. Gençlerbirliği 18 24
15. Ümraniye 18 23
16. Esenler Erokspor 18 22
17. Şanlıurfaspor 18 22
18. Sakaryaspor 18 22
19. Adanaspor 18 15
20. Yeni Malatyaspor 18 -3
Takımlar O P
1. Liverpool 19 46
2. Arsenal 20 40
3. Nottingham Forest 20 40
4. Chelsea 20 36
5. Newcastle 20 35
6. M.City 20 34
7. Bournemouth 20 33
8. Aston Villa 20 32
9. Fulham 20 30
10. Brighton 20 28
11. Brentford 20 27
12. Tottenham 20 24
13. M. United 20 23
14. West Ham United 20 23
15. Crystal Palace 20 21
16. Everton 19 17
17. Wolves 20 16
18. Ipswich Town 20 16
19. Leicester City 20 14
20. Southampton 20 6
Takımlar O P
1. Real Madrid 19 43
2. Atletico Madrid 18 41
3. Barcelona 19 38
4. Athletic Bilbao 19 36
5. Villarreal 18 30
6. Mallorca 19 30
7. Real Sociedad 18 25
8. Girona 18 25
9. Real Betis 18 25
10. Osasuna 18 25
11. Celta Vigo 18 24
12. Rayo Vallecano 18 22
13. Las Palmas 18 22
14. Sevilla 18 22
15. Leganes 18 18
16. Deportivo Alaves 18 17
17. Getafe 18 16
18. Espanyol 18 15
19. Valencia 18 12
20. Real Valladolid 18 12