08.02.2016, 14:13

Otobüsçü ses ver!

Otobüsçülerin şikayetlerini de dikkate alarak, geçen haftaki yazımda terminal konusunu geniş biçimde ele alıp değerlendirdim. Sonuçta, yaptığım önerilerin otobüsçülerin sorunlarını çözeceğine inanıyorum. İsteyen, gazetemizin arşivine girerek bu yazıyı ve önerileri bulabilir. Ben, bulunduğum yerden, otobüsçülerin bu konularda neler düşündüğünün merakı içindeyim. 

Objektiflik önemli
Bir konuyu inceleyip önerilerde bulunurken bunlardan kimin fayda sağlayıp kimin zarar göreceğiyle hiç ilgilenmem. Tek ilgilendiğim; söylediğim sözün doğru olmasıdır. Umarım ve dilerim ki otobüsçüler de öyle düşünüyordur. 

Önerilerimin esası
Geçen haftaki önerilerimin içinde en önemlisi otogar/terminallerin tümüyle özelleştirilmesinin yanlış, hatta mevzuata aykırı olduğudur. Bir cümleyle, işlettirme anlayışının bile “istediğin gibi işlet” şeklinde olamayacağı, sorumluluk ve karar verme hakkının belediyelerde kalması kaydıyla temizlik, güvenlik ve ücret toplama gibi işlerin başkalarına yaptırılması anlamında olabileceğini ifade ettim. 

Kazanılmış haklar
Halen bazı terminaller buna aykırı biçimde işletilmektedir. Bu yanlış düzeltilmelidir. Ancak bunu yaparken kazanılmış haklara saygı esas olmalıdır. Benim önerim yeni terminallere hemen uygulanırken eskilerde ancak sözleşme süresi sonunda buna geçilmesi gerekir. 

Mersin örneği…
Mersin Otogarında sorunlar yaşandı, yaşanıyor ve gelecekte de yaşanabilir. Ben, çözümün benim anlayışımla olacağına inanıyorum. Otobüsçülerden bir kısmı ise başka çözüm peşinde: “Otogarı biz işletelim.” Ben kimin işlettiğiyle değil, nasıl işlettiğiyle ilgiliyim. Başkaları yapınca yanlış oyan şeyler, otobüsçüler yapınca da yanlıştır. Otobüsçünün cebine elini uzatanın otobüsçü olması haksızlığı ortadan kaldırmaz. Ben, terminali işleten otobüsçünün değil, taşımacılık yapan otobüsçünün yanındayım. Mersin’de de söz hakkı belediyede kalmalıdır. 

Nasıl verilmeli?
Terminal işletmesini kimin değil, nasıl yapılacağı önemli dedim. Eğer böyle değil de ‘parayı veren işletmeci söz sahibi olsun, çıkış ve park ücretlerini o belirlesin’ derseniz otobüsçünün cebine el atmış olursunuz. O durumda da otobüsçüden alınacak paranın mümkün olan en büyük kısmının belediyeye gitmesi adil olur. Yani belediye kendi menfaatini koruyacak şekilde terminali bir işletmeciye vermelidir.

İhale esastır
Kamuya ait bir mal veya hizmetin satışı açık biçimde olmalıdır. Kapalı kapılar arkasında olamaz. Böyle olursa mutlaka kirlenir. Dolayısıyla bu gibi işler uygun şartnamelerle, şeffaf ihalelerle yapılmalıdır. Otogar işletmesi Ali’ye, Veli’ye ayrıcalıkla verilemez. Otobüsçüye de öyle… Otobüsçü de ihaleye girerek işi almalıdır. 

Klasik açıklamalar
Otobüsçüler zaman zaman taşıma ile ilgili özelleştirmelere talip olurlar. Terminal işletmeciliği de öyle. Şimdi özel tren işletmeciliği gelecek. Bunun için de yıllar önce “bize verilsin” dendi. Sebebi ne? Cevap: Biz daha iyi yaparız da ondan! Eğer siz daha iyi yaparsanız, bu işten diğerlerinden daha fazla para kazanacaksınız demektir. Yani kazançta, sizin kadar bilmeyenleri geçeceksiniz. O zaman, bu işin ihalesinde de onlardan fazla para verebilir, onları geçebilirsiniz. Bunun başka şekli yok. Zaten artık bu devirde başka türlüsü olmuyor. Öbür türlüsü eskilerde kaldı. İyi yapacaksanız yüksek parayı verebilmelisiniz. 

Diğer konular
Otobüsçüler terminallerin ihalesini avantajlı şekilde kapıp para kazanma merakı yerine taşımacılıktan para kazanmaya çalışsınlar ve benim bu konulardaki diğer önerilerimi de dikkate alsınlar. Kendilerine yük getiren terminallerden kalkış-varış zorunluluğunun kaldırılması, bu konu dahil, tüm indirme ve bindirmelerin Trafik Kanununa ve belediye mevzuatına göre yapılması. Otobüsçülerin menfaati yerine terminallerin menfaatini esas alan kuralları aşmaya çalışsınlar. Keza taşımacıların servis maliyetlerini, yolcuların zaman ve para kayıplarını arttıran bir büyük terminal yerine kalkış-varış da yapılabilen çok sayıda terminal önerisini de düşünsünler. 

Verim konusu
Terminal işlettirilmesinde nasıl herkese açık, şeffaf ihale tek seçenek ise herkesin firma kurup istediği kadar uygun otobüs alarak taşımacılık yapabilmesi de serbest pazar ekonomisinde tek seçenektir. Bu kapsamda tarifeli taşımacılıkta isteyenin istediği hatlara girip istediği kadar sefer yapabilmesi de bir haktır. Verimlilik vs. dahil tüm gerekçeler bu hakları ortadan kaldırmaya yetmez. Verimliliği devlet değil, taşımacı sağlar. Devlet, hakların özüne dokunmamak kaydıyla yardımcı olur, o kadar. Eğer serbest piyasadan yana değilseniz iş başka. O zaman da serbest piyasa karşıtı bir iktidarın gelmesini beklemeniz gerekir. Ne zaman gelirse… ■
Yorumlar (0)
banner117
15
açık
banner153
Puan Durumu
Takımlar O P
1. Galatasaray 12 34
2. Fenerbahçe 12 29
3. Samsunspor 12 25
4. Eyüpspor 13 22
5. Beşiktaş 11 21
6. Göztepe 11 18
7. Sivasspor 13 18
8. Başakşehir 12 16
9. Rizespor 12 16
10. Gaziantep FK 12 15
11. Kasımpasa 13 15
12. Konyaspor 12 14
13. Antalyaspor 12 14
14. Trabzonspor 11 12
15. Kayserispor 12 12
16. Bodrumspor 13 11
17. Alanyaspor 11 10
18. Hatayspor 11 6
19. A.Demirspor 11 2
Takımlar O P
1. Kocaelispor 12 25
2. Karagümrük 13 24
3. Bandırmaspor 12 24
4. Erzurumspor 13 22
5. Igdir FK 12 21
6. Boluspor 13 21
7. Ankaragücü 13 19
8. Ahlatçı Çorum FK 12 19
9. Keçiörengücü 13 18
10. Şanlıurfaspor 13 18
11. Ümraniye 13 18
12. Gençlerbirliği 13 18
13. Pendikspor 13 18
14. Esenler Erokspor 12 17
15. İstanbulspor 13 17
16. Manisa FK 13 17
17. Amed Sportif 12 14
18. Sakaryaspor 12 13
19. Adanaspor 12 7
20. Yeni Malatyaspor 13 -3
Takımlar O P
1. Liverpool 11 28
2. M.City 12 23
3. Chelsea 12 22
4. Arsenal 12 22
5. Brighton 12 22
6. Tottenham 12 19
7. Nottingham Forest 12 19
8. Aston Villa 12 19
9. Newcastle 11 18
10. Fulham 12 18
11. Brentford 12 17
12. M. United 11 15
13. Bournemouth 12 15
14. West Ham United 11 12
15. Everton 12 11
16. Leicester City 12 10
17. Wolves 12 9
18. Crystal Palace 12 8
19. Ipswich Town 11 8
20. Southampton 11 4
Takımlar O P
1. Barcelona 14 34
2. Atletico Madrid 14 29
3. Real Madrid 12 27
4. Villarreal 12 24
5. Girona 14 21
6. Mallorca 14 21
7. Osasuna 13 21
8. Athletic Bilbao 13 20
9. Real Betis 14 20
10. Real Sociedad 13 18
11. Celta Vigo 14 18
12. Rayo Vallecano 12 16
13. Sevilla 13 15
14. Leganes 13 14
15. Getafe 14 13
16. Deportivo Alaves 14 13
17. Las Palmas 14 12
18. Valencia 12 10
19. Espanyol 13 10
20. Real Valladolid 14 9