Otobüsçünün gündemi yanlış!

Enflasyonu düşürüyoruz

Otobüsçüler enflasyonu düşürüyormuş! Enflasyonu düşürmek Hükümetin, ilgili Başbakan Yardımcısının, Merkez Bankası’nın vs.nin işi. Eğer otobüsçüler enflasyonu düşürmekle meşgulse, üzerlerine vazife olmayan lüzumsuz bir iş yapıyorlar demektir.

Enflasyonu nasıl düşürüyorlarmış?  Düşük ücretli taşıma yaparak. Düşük ücretli taşımayı enflasyonu düşürmek için mi yapıyorlar? Hayır. Gerçek ne? Rekabetçi serbest piyasa ekonomisi içinde gerek diğer taşıma modlarının, gerek özel otomobil kullanımının ve en önemlisi de birbirlerinin rekabeti nedeniyle –tabii bilinçsizce- fiyatları artırmayı beceremiyorlar, başaramıyorlar. Mecburen uyguladıkları düşük fiyat nedeniyle de enflasyonun düşüşüne katkı yapma başarısı ile övünüyorlar. Tabii diğer taraftan ‘para kazanamıyoruz’ diye şikayete devam edip taleplerde bulunuyorlar.  Bu durumun sorumlusu kim?  Başkaları da var ama önce kendileri. 

Taban ücret uygulaması 

Artırmayı başaramadıkları ama övündükleri düşük taşıma ücretlerinden şikayetle hep birlikte taban ücret istediler ve istekleri yerine getirildi. Şimdi de bunu uygulayabilmek için ‘uymazsanız şöyle olur, böyle olur’ diye taşımacıları korkutuyorlar. Artık eskisi gibi döveriz, söveriz, otogara almayız tehditleri , uyulmadığında tahsile konacağı söylenen senetler yok.  Yasal para cezasından ötesi söylenemiyor. Peki taban fiyatlar uygulanırsa enflasyon artıp, bu alandaki başarı ortadan kalkmaz mı? 

Bir de kendilerine ceza uygulanmasına kızan, ceza için başkalarını, özellikle de ne kadar olduğu belli olmayan, bulamadıklarında otogardan kalkmayan yetki belgeli taşımacıları bu kapsamda yetki belgesiz (korsan) olarak  hedef gösteren  otobüsçüler, birden bire niye ceza yanlısı oluverdiler ki!

Taban fiyat konusunda ‘yetmez ama evet’ diyenler var. Taban fiyat altına inilmeyen , üstüne de çıkılmayan bir ‘narh’ değil. İsteyen altına inemese de üstüne hem de istediği kadar çıkabilir. Beğenmeyenlere duyurulur. 

Mesleki ‘Birlik’ 

Otobüsçülerin uzun yıllardır yasayla kurulu bağımsız oda veya birliğe sahip olma arzusu var. ‘Oda boşlukta olmaz, hangi dairenin, evin, apartmanın odası olacaksınız’ diyorsunuz, cevap yok. Esnaf olanlar dışında –ki esnaf olan otobüsçülerin bağımsız olmasa da bir odası zaten var- Kimin, istenene benzer böyle bir odası veya birliği var diyorsunuz, cevap yine yok. Bu odanın içinde bırakın hava, deniz ve demiryolu yolcu taşımacılarını; turizmciler, servisçiler, kentiçi otobüsçüler, kısa mesafe D4’cüler, kentiçi minibüsçüler, A belgeli otomobilciler, taksiciler, dolmuşçular olacak mı, o da belli değil. En önemlisi bu sayede neyi, nasıl halledecekleri belli değil. Ama arada bir ‘isteriz de, isteriz’ deyip dururlar. Desinler; mahsuru yok, olacağı da yok, inanan da yok, çenelerine kuvvet.   

Öbür birlik

Diğer taraftan sivil toplum içinde birlikte olma konusu var. Hem önemli, hem gerekli. Bu yönde olumlu sinyaller var, memnuniyet yaratıyor, sevindiriyor. Ama geçmişte denenip başarısız olanın tekrarı olmamalı. Önce ilkeli olunması gerekiyor. En önemlisi hangi sorunları, nasıl çözecekleri. Bilinmeli ki, yapacakları işler ve getirecekleri çözümler serbest piyasa anlayışına aykırı olmamak zorunda. Buna aykırı çözümler için önce iktidarı, hükümeti, ilgili bürokratları devirmeleri,  serbest piyasa karşıtı birilerini getirmeleri, en azından mevcutları serbest piyasa karşıtlığına dönüştürmeleri gerekiyor bu kesin.  Terminal işletmek, yeni terminal yapmak gibi ticari işlerle uğraşacaklarsa bu mümkün. Ama bu durumda ‘bundan otobüsçünün menfaati ne?’ diye sorulması da doğal. 

Alibeyköy Terminali 

Bunda otobüsçünün menfaati olabilmesi için burayı, isteyenin indirme-bindirme amaçlı  ara durak kullanması yanında isteyenin buradan uygun fiyatla kalkış-varış yapabilmesi, diğer otogar-terminallerle rekabet etmesi,  bu sayede diğerlerindeki fiyat ve hizmetlerin de iyileşmesi gerekir ama görüldü ki, bu terminalin büyük otogara zarar vermesinden korkulup bunun engellenmek istendiği apaçık. 

Alibeyköy Terminali T1 Yetki Belgesi alacak şartlara sahip mi? Sahip. Öyleyse niye almasın ki? Alınca buradan kalkış-varış yapılır, diğerinin ticari durumu zarar görür diye, almasın denebilir mi?  Belediye veya İSPARK burayı diğerinin menfaatine göre işletmek, işlettirmek zorunda mı?  Bu şekilde işletmek isteyene verir mi, vermeli mi? Siz kamu menfaati amaçlı Belediye veya onun kuruluşu İSPARK olsanız ne yaparsınız? 

Çıkış ücreti terminalde olur

Otobüsçü sivil toplum örgütlerinin yöneticileri eğer burayı otobüsçünün menfaati için işletmek istiyorlarsa, bunlara açıklık getirmeliler. Yok eğer biz kendimize, kendi cebimize para kazanmak istiyoruz diyorlarsa iş başka. Bunu da yapabilirler ama sivil toplum adına değil, adlarına  şirket kurup olası ihaleye katılarak.

Bir de bilinsin ki, eğer Alibeyköy T Yetki Belgeli bir terminal olmazsa, ne kalkış yapan araçlardan –ki zaten bu durumda kalkış-varış yapılamaz- ne de başka yerden kalkıp transit uğrayan araçlardan çıkış parası alınamaz. Mevzuata göre çıkış parası alabilme hakkı sadece terminallerde var.  Bir yere terminal denmekle terminal olmuyor. T Yetki Belgesi olmayan yer, terminal değildir, çıkış ücreti de alamaz. Cep terminali vs gibi uydurma isimlerle de bundan kaçılamaz. Cep terminalleri, İSPARK tarifesine göre sadece otopark ücretine razı olmak zorundadır.   

NOT: Diğer belgeler artarken 1 Şubat’ta 334 olan D1 belge sayısı 15 Şubat’ta 332’ye, 1 Mart’ta da 330’a düşmüş. Enflasyonu düşürmeye devam… ■