Hem İstanbul hem de Antalya’da turizm taşımacılığı alanında faaliyet gösteren Aker Turizm Yönetim Kurulu Üyesi Emre Ak ile pandemisürecinde yaşanan olumsuzlukları, gelecek beklentilerini ve taleplerini konuştuk.
1950'LERDE GEREDE'DE BAŞLAYAN BİR SERÜVEN
Öncelikle şirketiniz ile ilgili bilgiler alabilir miyiz, ne zaman kuruldu? Turizm taşımacılığına nasıl adım attınız? Gelişim süreciniz ve filonuzda kaç araç var?
1968’de Rahmetli Halil Ak ve Sayın Tahsin Er (Tamer Otobüs İşletmesi) birlikteliği ile Aker adıyla İstanbul’da başlayan, bugün İstanbul ve Antalya’da devam eden 50 yılı aşkın bir serüven. Ofis olarak iki nokta olsa da tüm Türkiye hizmet alanımız, hatta Balkanlar ve birçok Avrupa ülkesinde de hizmet verebilme olanağımız var. Şu anda karayolu yolcu taşımacılığı sektöründe ve personel taşıma sektöründe Aker Otobüs İşletmesi ve Derya Tur Uluslararası Otobüs İşletmesi olarak iki ayrı şirket olarak 100’ü aşkınözmal araçlık bir filo ile hizmet veriyoruz. Dönemsel olarak kiralama modeli ile turizm taşımada 350 araç üzerine de çıkıyoruz.
FİLOYU GENÇ TUTMAK SEKTÖRÜN DİNAMİKLERİNDEN
2020 yılından taşımacıların beklentisi büyüktü; siz, bu yıla yönelik nasıl bir beklenti içindeydiniz? Yeni yatırım ve büyüme planlarınız var mıydı? Yatırım yaptınız mı?2021 planınız nedir?
2019 operasyonel olarak araçlarımızın potansiyelini ortaya çıkaran, aynı zamanda keyifli operasyonlar yaptığımız bir yıldı. Büyüme planı Türkiye’de yolcu taşımacılığı sektörünün normalidir, hizmet sektörlerinin ortak özelliğidir, büyümek. Filoyu genç tutmak da sektörün dinamiklerinden biridir. 2020 yılı için kapasite artışı ile ilgili planlarımızı 2019 Ekim ayında hazırlamıştık. Planlarımız dahilinde yatırım, operasyon ve dijital altyapı vardı.
SOSYAL BİR HAREKET OLAN TURİZM DURDU
Koronavirüs süreci başladığında neler hissettiniz? Turizm taşımacılığına baktığınızda bölgeniz ve firmanız nasıl etkilendi? Bu süreçte ne gibi çalışmalar yürüttünüz?
Koronavirüs süreci başladığında birçokları gibi biz de önce konuyu anlamaya ve sindirmeye çalıştık. Öncelikle, turizm taşıma hizmeti bıçak gibi kesildi. Düşünebiliyormusunuz,turizmin anlamında sosyal bir olgu olduğu yazılıdır, insanlar birçok sebeple seyahat ederler, ulaşım bunun bir parçasıdır. Sosyal bir hareket olan turizm durdu. İlk olarak 16 Mart itibari ile ofislerimizi fiili çalışmaya kapattık, altyapımızın uygunluğu sebebi ile tüm işlemler ofis personelimizin evden çalışmasına imkan tanıdığı için o anlamda bir sıkıntımız yoktu. Süreci daha çok, süreç sonrasına hazırlık ile geçirdik, yolcunun ihtiyacı olan güven hissini oluşturacağımız yeni prosesler belirlemek, hizmet kalitemizi sürecin ihtiyacı olanının üzerine çıkarmak için ofis personeli ve kaptanlarımız ile beraber birçok çalışma yaptık. Durağan geçen bu süreyi hem hazırlık hem de eğitim için kullandık.
HAZİRAN NORMALLEŞMENİN BAŞLANGICI DEĞİL
1 Haziran normalleşme süreci ile işinizin verimlilik düzeyi hangi noktaya geldi. Turizm taşımacılığı için geride kalan süreçle ilgili beklentileriniz neler? Siz de bu yılı kayıp bir yıl olarak değerlendiriyor musunuz?
Verimlilikten bahsedeceksek, Temmuz sonu Ağustos başı diye sormanız lazım, sektörümüze Mart nasıl pandemi başlangıcı değilse Haziranda normalleşmenin başlangıcı değil. Evet, hareket başladı Ağustos ayı ile beraber, ama eskiye bakarsak şu andaki hareket normal şartlarda Mart’ın ikinci yarısı ile karşılaştırılabilir. Verimlilikte daha sezonu bulamadık, bulana kadar kış sezonuna girmiş olacağız.
SEYAHAT KISITLAMALARININ KALKMASI
Almanya, Rusya ve Ukrayna’nın seyahat kısıtlamalarını kaldırmalarıyla birlikte turistler de gelmeye başladı. Bunun turizme etkisi noktasında neler söylersiniz?
Evet, özellikle Antalya’da hareketlilik başladı, psikolojik olarak hareketin başlaması bizi memnun ediyor doğal olarak. Tercih noktasında Türkiye’nin Akdeniz çanağında önemli bir yere sahip olduğunu biliyoruz, politik ve siyasi olarak koronanın kullanılması aslında süreci biraz yavaşlattı.
2021 PLANLARI İÇİN TOPLANACAĞIZ
2021 yılına yönelik bir planlama düşünüyor musunuz? Yurtdışı operatörler nasıl bir beklenti içinde, düşünceleri neler?
Turizm ile ilgili farklı sektörlerde yatırımlarımız var. Biz her yıl son çeyrekte bir sonraki yıl için planlarımızı yapıyoruz, bu sene de tüm ofisler ve departmanlar son çeyrekte 2021 yılı planlamalarını yapmak üzere toplanacağız, belki bu sefer internet üzerinden olacak. Herkesin beklentisi yüksek, ancak ikinci dalga tedirginliği de kafalardaki yerini koruyor.
Almanya seyahat endüstrisi 2019 verilerine ancak 2023 yılında ulaşılabileceği görüşünde, siz nasıl görüyorsunuz? Türkiye açısındanda aynı sonucu çıkarmak mümkün olur mu?
Yukarıda da bahsetmiştim, Türkiye turizmde verdiği hizmet kalitesi ile Akdeniz çanağında en önemli destinasyon. Devlet desteği ile pastadan önemli bir pay alabileceğimize inanıyorum.
Turizm taşımacılığı alanına yönelik teşvik ve destekler noktasında beklediğiniz sonuçlaroldu mu? Yeni teşvik ve destekler konusunda talepleriniz var mı?
Birçok konuda devlet desteği beklediğimiz konular var, gerçekleşmiş olan da var.
KESİNLİKLE DEĞİŞİM OLACAK
Hiçbir şey eskisi gibi olmayacak sözünü işiniz açısından nasıl değerlendiriyorsunuz? Turizm taşımacılığında iş yapış şekillerinde bir değişim olacağını bekliyor musunuz?
Kesinlikle değişim olacak, hizmet şekli değişecek, yolcu beklentileri değişecek, sözleşme şartları değişecek, tahsilat şartları değişecek vb.
MESLEK ÖRGÜTLERİNDE FİKİR ÜRETİMİ İLE İLGİLİ KISIRLIK VAR
Meslek örgütlerinin çalışmalarını nasıl buluyorsunuz? Taleplerinizi,sıkıntılarınızı yeterli ölçüde aktarabiliyorlar mı? Bir değişim olmasıgerektiğine inanıyor musunuz?
Bildiğiniz gibi, TOBB Karayolu Yolcu Taşımacılığı Meclis üyesiyim, çatı bir örgüt olması nedeniyle derneklerden ve federasyonlardan gelen taleplerin iletildiğini bizzat biliyorum, çok çeşitli talepler, değerlendirilmek üzere ilgili devlet kurumlarına gönderildi, cevaplar geldikçe ısrarla yenileri gönderildi. Keza İTO’dan da aynı şekilde birçok talep sektör adına ilgili devlet kurumlarına gönderildi.
Ancak mesleki örgütlenmelerde fikir üretimi ile ilgili kısırlık var ne yazık ki. Fikir üretimi bilginin paylaşılması ile olur, koltuk sahibi olanlar fikir sahibi de olurlarsa, fikir sahibi olanlar fikirlerini ortaya koyarlarsa, siz bürokrasinin önüne geçersiniz, sizin ayak iziniz takip edilir, değilse işiniz masa başındadizayn edilir, sonrasında düzeltmek için uğraşırsınız.
KİRALAMA KAT SAYISININ YÜKSELTİLMESİ GEREKİYOR
Turizm taşımacısı olarak yapılmasını istediğiniz mevzuat düzenlemeleri var mı, mevzuatın yaşattığı sıkıntılar var mı? Bunları aktarabilir misiniz?
Bakanlığın bölgesel ve sezonşartları nedeni ile kiralama kat sayısını yükseltmesi gerekiyor, Bakanlığın D2 ve B2 yetki belgeli işletmeler arası ortak taşıma hizmetine komisyonculuk olarak bakışı yanlış. Bizim çalışma ve hizmet verme şeklimizin Bakanlığa iyi anlatılması gerekiyor. Belki yeni bir belge ile belli kapasite üzerinde koltuk sahibi olanlara organizatörlük belgesi gibi bir çözüm de getirilebilir.
SEKTÖRÜN LOKOMOTİFİ BİZ SEKTÖR TEMSİLCİLERİ OLMALIYIZ
Sizin dile getirmek istediğiniz farklı bir görüş veya düşünce varsa lütfen ekleyin
Bizler gerek sermaye yapılarımızla gerekse yaptığımız yatırımlarla hacim olarak çok büyük bir sektörüz, istihdam olarak da ciddi bir nüfusa dokunuyoruz… Bunun farkına varmalı, fikir üretmeli ve sektörün lokomotifi biz sektör temsilcileri olmalıyız, değilse masa başında sektör adına verilecek kararların iyisine sevinip, kötüsüne tepki koymaya çalışarak devam edip duracağız. 2000’den sonra bilgiyi kendine saklayan değil paylaşan daha değerli. Bu, tekraren söylediğim bir şey, fikir üretmek için kafamızdaki bilgileri paylaşmalı ve harmanlanacak bilgilerden ileriye yürümeliyiz.
