28.04.2015, 10:56

Seçimler, vaatler ve beklentiler

Eskilerin deyişiyle ülkemiz seçim sathı mailinde, yani günbegün seçime doğru gidiyoruz. Vatandaşların oyunu almak isteyen siyasi partiler, çeşitli konulardaki siyasi düşüncelerini açıklayarak seçmeni ikna etmeye çalışıyor. Seçmen de oyunu vereceği partiyi belirlemek için bunları inceliyor. Bu son cümle pek doğru olmayabilir. Zira bazı vatandaşlarımız ne yazık ki böyle yapmıyor ve önceki şartlanmışlığıyla düşünmeden oyunu kullanıyor; böyle olunca da, istemediği sonuçlarla karşılaşması söz konusu. Bu nedenle ezbere değil, herkes okuyup dinleyip düşündükten sonra oyunu kullanmalı. Aksi halde, çıkacak sonuçtan ve karşılaşacaklarından şikayete hakkı olmaz. Oy kullanmamak da bu gruba girer. 

Seçim beyannameleri 
Partiler seçim beyannamelerini açıklıyor. 
Öncelikle belirtelim ki, bizim işimiz ulaştırma. Bunun da bazı kısımlarının bizim ilgi alanımız dışında olduğunu düşünürsek; işimiz taşıma. Yüküyle yolcusuyla, yurtdışıyla yurtiçiyle, kentiçiyle kentdışıyla taşıma. Buna ek olarak bir de yük taşımacılığında, taşımanın daha geniş anlamlısı diyebileceğimiz lojistik konusu var tabii. 

Eski günler 
Eskiden hemen her tür ekonomik faaliyette olduğu gibi, ulaşımda da devlet çok etkiliydi. Bu yönüyle söylenecek çok şey olurdu. Demiryolu ve havayolu taşımacılığını tümüyle ve sadece devlet yapıyordu. Denizyolunda, bazı küçük taşımalar hariç, tüm yolcu taşımacılığı devletteydi. Böyle olunca da tren, uçak vapur-gemi gibi araç yatırımları, bunların işletilmesinde kullanılacak personel miktarı, hatta bu personelin ücretleri ve esas olarak da bu taşımalarda uygulanacak bilet ücretleri vs. tümüyle devlet tarafından belirlenirdi. Bunun sonunda da seçimde söylenecek söz çoktu. 

Bugün 
Artık devlet taşımacılıkla ilgili pek çok alandan çekildi. Demiryolunda da bunun hazırlıkları sürüyor. İşletmecilikler serbest piyasa koşullarına göre yapılınca devletin ve siyasi partilerin söz söyleyecekleri alan daraldı. Zaman zaman serbest piyasadan şikayet edilse de buna karşı taşımacılığı devlet yapacak gibi görüşler pek yok. Sadece işin sosyal yönleri konuşulabiliyor. Böyle olunca, siyasi partilerin beyannamelerde söz söyleyeceği alanlar sınırlanıyor. Söz söylenecek alanlar olarak altyapı, mevzuat, denetim, Ar-Ge dahil, sanayi ve teknoloji, biraz da destek-teşvik konuları kalıyor. Bunların tek istisnası gittikçe önemi artan belediye alanındaki kentiçi yolcu taşımaları. Buna da bağlı olarak ücretsiz veya indirimli seyahat imkanları öne çıkabiliyor. 

Karayolunda durum 
Karayolu taşımaları eskiden beri özel sektör elinde, ancak devletin müdahalesi yok değildi. Mesela yolcu taşımada ücretler serbest değildi. Çok değil, daha 20 yıl kadar önce iller arası otobüsle yolcu taşıma ücretleri, sınırla sayıdaki sivil toplum örgütünce topluca belirlenip devletçe onaylanırdı. Sadece en iyiler bunun üzerine çıkar, başkaca rekabet pek olmazdı. Zaten rekabet de, yapılmaması gereken, kötü bir şeydi. Bir noktadaki yolcu veya yük taşımacılarının kooperatif adı ile birleşip tekel konumunda yüksek fiyat belirleyip uygulamaları, daha düşük ücret uygulayacak taşımacıları bölgelerine sokmamaları alkışlanırdı. Tabii, kaybeden tüketici yani halk idi. Bugün tarifelere ilişkin kayıt-kuyut kısıtları olsa da piyasa serbest. 

Otobüsçülere gelince 
Bugün şikayette en fazla sesi çıkan otobüsçülerin ne istediği pek net olarak bilinmez. Sadece belediyelerin işlettiği terminallerde düşük fiyat isterler. Bir de gerçekleşmesi imkansız serbest piyasa dışı çözümleri sıkça gündeme getirirler. Tabii, sonuç da çıkmaz. İsteyecekleri şey destek olmalı. Bu da akaryakıt desteği şeklinde olabilir.  
Ülkemizde halen taşıma modlarına göre teşvik var. Diğerleri teşvik edilirken, karayolu edilmiyor. Bence burada yanlış var. Hayır, diğerleri teşvik edilmesin, karayolu edilsin demiyorum. Teşvikte önce teşvik edilecek faaliyet ticari olmalı. Ticari olmayan havayolu veya denizyolu taşıtları dışta tutulmalı, tıpkı hususi otomobil gibi. İkinci olarak yolcuda toplu taşımalar teşvik edilmeli. Tartışma olmaması için hangi büyüklükteki taşıtın toplu taşıma olacağına girmeyelim. 10 kişilik dahil, tüm otobüsler toplu taşıma aracıdır. Bundan sonra toplu ve ticari olan yolcu taşımalarının moda göre destek farklılaştırması gelebilir: Önce ve daha fazla teşvikin denizyolu ve demiryoluna verilmesi gibi; sonra da havayolu ve karayolu toplu taşımaları.

Ucuz akaryakıt 
Taşımada en kolay destek akaryakıt desteği. Havayolu ve denizyolu, toplu ve ticari taşıma olduğuna bakılmadan özel jetler, özel yatlar dahil bundan faydalanıyor. Akaryakıtta ucuzluk ne olabilir? Bir anlamda, CHP’nin tarımda 1,5 TL’ye mazot vermesi nasıl mümkün olur? KDV ve ÖTV sıfırlandığında mazot piyasa fiyatı zaten 1.75 TL’ye iner. Fiyatı daha pahalı olsa da ÖTV’si daha fazla olduğu için vergisiz benzin fiyatı da o civara gelir. Bazı ülkelerde ucuz tarım mazotu uygulaması, benim bildiğim, eskiden beri var. Hatta bunun kötüye kullanımını engellemek için belirli renkte, belirli katkılarda olması gibi ayırıcı durumlar yaratılıyor. Buna rağmen, kötüye kullanan olursa, çok çok ağır yaptırımlar uygulanıyor. ■
Yorumlar (0)
banner117
15
açık
banner153
Puan Durumu
Takımlar O P
1. Galatasaray 12 34
2. Fenerbahçe 12 29
3. Samsunspor 13 26
4. Eyüpspor 13 22
5. Göztepe 12 21
6. Beşiktaş 12 21
7. Sivasspor 13 18
8. Başakşehir 12 16
9. Rizespor 12 16
10. Gaziantep FK 12 15
11. Kasımpasa 13 15
12. Konyaspor 13 15
13. Antalyaspor 12 14
14. Trabzonspor 11 12
15. Kayserispor 12 12
16. Alanyaspor 12 11
17. Bodrumspor 13 11
18. Hatayspor 12 7
19. A.Demirspor 11 2
Takımlar O P
1. Kocaelispor 13 26
2. Bandırmaspor 13 25
3. Karagümrük 13 24
4. Erzurumspor 13 22
5. Igdir FK 12 21
6. Boluspor 13 21
7. Ahlatçı Çorum FK 13 20
8. Ankaragücü 13 19
9. Esenler Erokspor 13 18
10. Keçiörengücü 13 18
11. Şanlıurfaspor 13 18
12. Ümraniye 13 18
13. Gençlerbirliği 13 18
14. Pendikspor 13 18
15. İstanbulspor 13 17
16. Manisa FK 13 17
17. Amed Sportif 12 14
18. Sakaryaspor 13 14
19. Adanaspor 13 8
20. Yeni Malatyaspor 13 -3
Takımlar O P
1. Liverpool 12 31
2. M.City 12 23
3. Chelsea 12 22
4. Arsenal 12 22
5. Brighton 12 22
6. Tottenham 12 19
7. Nottingham Forest 12 19
8. Aston Villa 12 19
9. Newcastle 11 18
10. Fulham 12 18
11. Brentford 12 17
12. M. United 12 16
13. Bournemouth 12 15
14. West Ham United 11 12
15. Everton 12 11
16. Leicester City 12 10
17. Wolves 12 9
18. Ipswich Town 12 9
19. Crystal Palace 12 8
20. Southampton 12 4
Takımlar O P
1. Barcelona 14 34
2. Real Madrid 13 30
3. Atletico Madrid 14 29
4. Villarreal 13 25
5. Athletic Bilbao 14 23
6. Osasuna 14 22
7. Girona 14 21
8. Mallorca 14 21
9. Real Betis 14 20
10. Real Sociedad 14 18
11. Celta Vigo 14 18
12. Sevilla 14 18
13. Rayo Vallecano 13 16
14. Leganes 14 14
15. Getafe 14 13
16. Deportivo Alaves 14 13
17. Las Palmas 14 12
18. Valencia 12 10
19. Espanyol 13 10
20. Real Valladolid 14 9