23.04.2023, 13:30

Şehir ve Ulaşımın Felsefesi ve Akıllanması - 16

Buradan hareketle; trafik tıkanıklığı ve tıkanıklık kaynaklı sorunların en aza indirilmesinde teknik, politik karar ve çözümlerin yanı sıra, toplumun radikal bir şekilde değişen tüketim kültürü alışkanlıklarının yönetişimi gerekmektedir. Ayrıca; ülkemizde gerek ulaştırma alanında ve gerekse de diğer alanlarda ivmelenen ‘yerli üretim’ in daha da güçlendirilmesi ve verimli bir yapıya kavuşturulması gerekmektedir. Burada da AR-GE faaliyetleri, akademi-piyasa entegrasyonu, kamu-özel sektör ortaklaşmaları ve teori-pratik entegrasyonu öne çıkmaktadır. Buradan hareketle; trafik tıkanıklığı ve tıkanıklık kaynaklı sorunların en aza indirilmesinde teknik, politik karar ve çözümlerin yanı sıra, toplumun radikal bir şekilde değişen tüketim kültürü alışkanlıklarının yönetişimi gerekmektedir. Ayrıca; ülkemizde gerek ulaştırma alanında ve gerekse de diğer alanlarda ivmelenen ‘yerli üretim’ in daha da güçlendirilmesi ve verimli bir yapıya kavuşturulması gerekmektedir. Burada da AR-GE faaliyetleri, akademi-piyasa entegrasyonu, kamu-özel sektör ortaklaşmaları ve teori-pratik entegrasyonu öne çıkmaktadır.

Cumhuriyet’in kurucu kadrolarının Ankara için dönemin en iyi mimarlarını ülkeye davet ettiklerini ve onlara projeler hazırlattıklarını ve benzer bir girişimin İstanbul için de gündeme gelip atıl kaldığını biliyoruz. Cumhuriyet Dönemi; büyük göç hareketleri, savaşlar, toplumsal çöküşler, toprak kayıpları sonrası, insanlarımızın her anlamda yeniden varoluş sürecinde ‘yeniden şehirleşme, yeniden köylüleşme’ vb. süreçleri toplum olarak tecrübe ettiğimiz bir döneme işaret eder. Bu dönemeçte; Cumhuriyet’in ilk yıllarında 13 milyon dolaylarında, savaştan yeni çıkmış bir nüfusun %75’inden fazlası köylerden yaşarken, %25’inden azı şehirlerde yaşamaktaydı. Bunu takip eden süreçte; şehirleşmeye doğru ciddi bir kayış( göç) olduğunu görmekteyiz. Ama bu göç; aynı düzeyde bir ‘şehir kültürlenmesi’ getirmedi. En azından; ilk 30 yıl sonrasındaki süreç bu şekilde gerçekleşti. Bunun nedeni; ‘devletin sürekli tartışılan sosyal politika(sızlık)ları’ ‘ekonomik kısıtlar’ ‘toplumsal dalgalanmalar’ ve benzeri sebeplerdi. Sırf bu süreç bile ulaşım sisteminin işlerliği ve yeterliğinin ülkeler (toplumlar) için hayatiliğini ortaya koymaya yeterli olup, şehirleşmenin de ‘hem teknik hem sosyal’ bir konu olduğunu beyan etmektedir. Zira bugün yakın bir gelecekte Edirne’den Kars’a on küsur saat dolaylarındaki bir yüksek hızlı tren yolculuğundan bahsedebiliyorsak, bunun sosyal-ekonomik-kültürel getirileri ve tartışma alanları çok daha farklı olacaktır. Nihayetinde, farklı on yıllardaki ‘üç ana göç dalgası’ neticesinde bugün ki ‘%75’ten fazla şehir nüfusu, %25’ten az bir köylü nüfusu’ dağılımına ulaşmış bulunmaktayız. Ama bu nüfus oranlarının ‘şehirde yaşayan nüfusun şehirliliği’ ve köylü nüfusumuza zirai, beşeri, ulaşım vs. sosyal faaliyetlerinde sağladığımız olanakların ölçütleri başlı başına birer soru ve zaaf alanlarımız olarak varlığını devam ettirmektedir.

Hakkâri örneği; konumuz bağlamında ayrıntıyla ortaya konmaya değer olup, Hakkâri iline bağlı Şemdinli İlçesi son on beş yıllık süreçte çok ciddi bir nüfuslanmaya ev sahipliği yapmıştır. Şemdinli ilçesinin bu nüfuslanma neticesinde 15.000’lerden 80.000’i aşkın rakamlara ulaşmıştır. İlçenin merkez nüfusu yine 10-15 bin dolaylarında olup geri kalan nüfusu tamamen köylerde mezralarda yaşamaktadır. Ülkemizde; 80.000 nüfuslu olup merkezi ve benzeri faktörleri itibariyle il statüsüne kavuşan pek çok şehrimizin olduğu göz önüne alınacak olursa, bu çok önemli bir rakamdır. Ve yukarıda geniş bir şekilde ortaya koyduğumuz gibi Cumhuriyet döneminin 90 yıllık tecrübesinde ülkemizin şehirlilik oranı %25 (köyler: %75)lerden günümüzde %75’lere (köyler:%25) yükselmiştir. Şemdinli ilçemizde ise tam tersi bir durum söz konusudur. Bununla beraber; ülkemiz geneli için ele aldığımız köy-şehir ve köylü-şehirli olgusu, Şemdinli ilçesinin özelinde daha da yakıcı bir şekilde ortaya çıkmaktadır.

Devam edecek...

Hepinize sağlıklı huzurlu mutlu başarılı güvenli günler dilerim.

Yorumlar (0)
banner116
banner117
5
kısa süreli hafif yoğunluklu yağmur
banner153
Puan Durumu
Takımlar O P
1. Galatasaray 22 60
2. Fenerbahçe 22 54
3. Samsunspor 22 43
4. Eyüpspor 22 39
5. Göztepe 22 35
6. Beşiktaş 22 35
7. Başakşehir 23 33
8. Trabzonspor 22 32
9. Kasımpaşa 22 31
10. Gaziantep FK 22 29
11. Alanyaspor 22 28
12. Rizespor 22 27
13. Antalyaspor 23 27
14. Konyaspor 22 24
15. Sivasspor 23 23
16. Bodrum FK 23 20
17. Kayserispor 21 20
18. Hatayspor 22 10
19. A.Demirspor 23 3
Takımlar O P
1. Kocaelispor 25 54
2. Karagümrük 24 45
3. Gençlerbirliği 24 40
4. Erzurumspor 24 40
5. Ahlatçı Çorum FK 25 38
6. Keçiörengücü 24 37
7. Bandırmaspor 24 37
8. İstanbulspor 24 36
9. Pendikspor 24 36
10. Ümraniye 24 35
11. Esenler Erokspor 24 34
12. Amed Sportif 24 34
13. Boluspor 24 33
14. Manisa FK 25 33
15. Sakaryaspor 24 33
16. Ankaragücü 24 30
17. Igdir FK 24 29
18. Şanlıurfaspor 24 28
19. Adanaspor 24 19
20. Yeni Malatyaspor 25 -21
Takımlar O P
1. Liverpool 24 57
2. Arsenal 25 53
3. Nottingham Forest 25 47
4. M.City 25 44
5. Bournemouth 25 43
6. Chelsea 25 43
7. Newcastle 25 41
8. Fulham 25 39
9. Aston Villa 25 38
10. Brighton 25 37
11. Brentford 25 34
12. Crystal Palace 24 30
13. M. United 24 29
14. Tottenham 24 27
15. Everton 24 27
16. West Ham United 25 27
17. Wolves 24 19
18. Ipswich Town 25 17
19. Leicester City 25 17
20. Southampton 25 9
Takımlar O P
1. Real Madrid 24 51
2. Atletico Madrid 23 49
3. Barcelona 23 48
4. Athletic Bilbao 23 44
5. Villarreal 23 40
6. Rayo Vallecano 23 35
7. Osasuna 24 32
8. Real Sociedad 23 31
9. Girona 24 31
10. Mallorca 23 31
11. Getafe 24 30
12. Real Betis 23 29
13. Celta Vigo 23 28
14. Sevilla 23 28
15. Leganes 24 24
16. Las Palmas 23 23
17. Espanyol 23 23
18. Deportivo Alaves 24 22
19. Valencia 23 22
20. Real Valladolid 23 15