Servis firma sahipleri sordu. İSTAB Başkan Yardımcısı Aziz Baş cevapladı

İstanbul’da L serisi plakasının sayısı net olarak kaçtır?

Buna yönelik net bir sayı yok. İBB’nin söylediğine göre 60-65 bin civarında L plakalı araç olduğu söyleniyor. Bu plakalar dağıtımı sonrasında yaklaşık 5 bin plaka hiç araçlara takılmadı. Sadece plakalarını aktif ettiler. 6-7 bin civarında araç pandemi sürecinde satıldı ve satılan araçların plakaları da boşta. Piyasa da 40 bin civarında aktif olarak çalışan araç olduğunu düşünüyoruz. Bu araçlarda yeterli değil. Zaten sıkıntının kaynağı da bu.

Daha önce ticari taksilere sağlandığı gibi araç girişini hızlandıracak KDV veya ÖTV imkanı gibi bir talep yapılabilir mi?

Güzel bir soru. Bu talep yapıldı. Ama zaten araç yok. Araç üreticileri 2022’nin Ocak-Şubat ayından sonra temin noktasını söylüyorlar.

Servis araçlarının otopark sorununun çözümüne yönelik ne yapılabilir?

Bu ciddi bir sıkıntı. Park sorunu nedeniyle araçlar yol kenarlarına çekiliyor. Başka bir şans da yok. Parklanma ciddi bir sıkıntı. Bunun çözüm noktası İBB ve kamu tarafıdır. Buna yönelik adımlar atıldı ama yeterli değil.

Ulusal basında servisçilerle ilgili yer alan olumsuz haberlerle ilgili ne gibi tedbirler alınabilir?

Özellikle servis araçları ile ilgili ulusal basına bir haber yansıdığında hepimiz çok sıkıntı yaşıyoruz. Hemen denetimler başlıyor. Ama trafik kazası herkesin yaşayabileceği bir durum. Kazayı kimse istemez. Ulusal basın haberlerle ilgili amacın dışına çıkıyor. Sektörün dinamiklerinin çok iyi bilinmesi gerekiyor. Basın burada biraz daha duyarlı olmalı.

2020-2021 öğrenim döneminde taşımalı eğitim ihalelerinde doğan yüzde 5 hakkımızla ilgili İSTAB olarak hukuksal başvuru yapılabilir mi?

İSTAB olarak bir başvuru yapılabilir mi bilmiyorum. Kamu ihalelerinde pandemiden önce fesih edilen ihalelerle ilgili bir hak doğmuştu ve bu haklar alındı. Bunlarda istenebilir mi araştıracağız.

Sektörümüzde yaşanan şoför ve personel sorununun çözümüne yönelik ne gibi çalışma yapılabilir? Şoför eğitimine yönelik ve yeni iş gücü oluşturulması ile ilgili nasıl bir çalışma yapılabilir?

Bu hepimizin en büyük sıkıntısı. Bununla ilgili bir ilan çalışması İSTAB üzerinden yapılabilir mi? Bunu değerlendirmek gerekiyor. Benim bildiğim bir üniversitemizde şoför bölümü var. Buradan mezun olan gençler daha çok lojistik ve şehirlerarasına yöneliyor. Burada elde edilen gelir seviyesi öne çıkıyor. Bu konuda İTO yönetimiyle Ticaret Üniversitesi’nde bir bölüm açılmasını konuştuk. Tekrar bu konuyu konuşabiliriz.

LAA plakalı araçların D2 belgesinden düşümü yapılıyor. Bu araçların D2 belgesinde devam etmesi sağlanamaz mı? Belgeler araç düşümünden dolayı iptal ediliyor.

D2 Ulaştırma ve Altyapı Bakanlığı’nın belgesi. Bakanlık yetkilileri bu konuda net. L serisi tahdit kapsamına alındığı için bu araçların D2 belgelere işlenmesi mümkün değil. Biz bu konuyla ilgili en azından araç sıkıntısının olduğu bu süreçte D2 belgesindeki araçları iptal etmeyin dedik, bir süre tuttular. Ama ondan sonra iptaller başladı.

Okul ücretleri ile ilgili ikinci dönemde zam istenmesi gündeme gelecek mi?

Okul ücretleri ile ilgili ikinci dönem tatilinden itibaren İBB tarafıyla ve alt komisyonlarda bu görüşmeyi yaptık. Eylül ayında başladığında akaryakıt fiyatları ile bugün ki fiyatlar arasında farklar oluştu. Maliyetlerinizi yaparken bu noktaya çok dikkat edin.

Personel ve okul taşımacılığı hakkında üniversitelerde ar-ge çalışması yapılıyor mu?

Bununla ilgili görüşmeler yapılıyor. İnşallah sonuç alırız. Bürokrasiyi yönetmek zor. İstanbul Ticaret Odası’nda bürokrasiyi yönetmek de zor. Burası İTO’nun kürsüsü ama. Bir eleştiri olarak da ortaya koyalım.

D4S’lerle ilgili İstanbul UKOME 45 gün, Tekirdağ UKOME 45 gün, Ulaştırma Bakanlığı 4 ay, belge süreleri 1 yıl..

Belge şirketine aldığınız belge. 5 yıllık. Aracın plakası ile ilgili 480 TL bedel var. Hizmet verdiğiniz fabrikanın sözleşmesi 1 yıl sonunda tekrar yenileme için 480 TL vermiyorsunuz, 95 TL gibi bir bedel ödeniyor. Biz bürokrasideki kırtasiye yükünün azaltılması için görüşmelerimiz var. İnşallah çözüm bulabileceğiz.

Tek tip sözleşmelerde firmaların lehine kayda değer koruyucu maddeler bulunmuyor. Bununla ilgili girişim var mı?

Tek tip sözleşme artık yürürlükte. Bununla ilgili firmaların lehine alınması gereken konularla ilgili bize görüşler iletildiğinde İTO, İSTAB, İSAROD ve İBB nezdinde anlatmamız gerekiyor. Bununla ilgili de inşallah bir çözüm bulabiliriz. Tek tip sözleşme karşılıklı imzalayıp sisteme yüklüyorduk. Bununla ilgili de de absürd şeylerle karşılaştık. Belge yüklemiyorsunuz, tedarikçinin plakasını sistem üzerinden aktifleştiriyorsunuz. Bununla ilgili görüş ve öneriler İSTAB’a iletilirse alt komisyona iletiriz.

Plakalarla ilgili dava süreçleri takip ediliyor mu? Kaç dava vardır? Kaçına müdahil olundu? Gelinen nokta ile ilgili bilgiler verir misiniz?

Davalarla ilgili sonuç yok. Tamamı da kapandı. Bildiğim kadarıyla bir dava yok. Tahdit ile ilgili bir dava açıldı. Tahdidin iptal edilmesi ile alakalı tüketiciyi koruma dernekleri tarafından İBB’ye 1 ay önce açılmış bir dava var. Bu dava sürüyor. Bu davaya belli noktada görüşlerimizi ilettik. Nasıl bir uygulama olacak şu an bilmiyoruz.

Sisteme dahil olmamış plakalarla ilgili yapılan çalışmalar nelerdir?

Zaten yaramız bu. Plaka tandit uygulaması yapıldığında 5-6 bin plaka hiç sisteme girmedi. Yani plaka var araç yok. Ciddi bir açık var. Satılan araçlar var. Bunların da açığı var. Bunların sisteme dahil olması gerekiyor. Sistemdeki açığı başka türlü kapatamaz. İstanbul’un ihtiyacı 55 bin ise şu an 40 bin araçla bu iş yapılamaz. Neden okullara, fabrikalara araç bulunamıyor. Bu nedenle. Bir an önce evvel araçların sektöre dahil olması lazım. Kayıtlı olmayan plakaların da sisteme dahil edilmesi gerekiyor.

2 adet plakam var, 15 Temmuz öncesinden yol belgem var. Ama araç satıldı. Dilekçe verdim, hala sonuç alamadım. Yüzde 50 plaka tanımı ile ilgili süre var mı?

Bununla ilgili cevap İBB’de. Bu dilekçelerle ilgili bir cevaplandırma süresi var. Israrcı olursanız bir şekilde cevap alırsınız. Yüzde 50 plaka takımı ile ilgili bir süre yok. Öz malınız 10 araba var. 5’ini çalıştırabilir, 5’ini plakada bekletebilirsiniz. Böyle bir durumda var. Sektörde araçlarını satıp plakalarını bekletenler var. İBB ile ilgili bu konuyla görüşüldü. Buna bir süre konulacak.

Plakaya araç girdi çıktısı yapabilir miyiz?

Yapabilirsiniz, bunun çözüm noktası şu anda bu. Boşta beklettiğinizi alırsınız, takarsınız.

İSAROD seçimleri için destek vermemiz gereken aday var mı?

İSAROD seçimleri için bizim burada bir şey söylememiz doğru değil. Kendi içinde bu seçimi yapacak. Birkaç aday var benim bildiğim. Herkesin gönlünde bir aday vardır. Desteklemek istediğiniz birileri varsa destekleyebilirsiniz.

 Araç yol belgeleri ile ilgili diğer çevre illerde olduğu gibi çalışma ruhsatı devreye alınması noktasında sizin bir çalışmanız oldu mu?

41 plakalı araçlarla ilgili çalışma ruhsatı var, yol belgesi yok. 59 plakalı ile durumu bilmiyorum. Tahditli plaka yol belgesinin dışına çıkmalı. Tahditli plakaysa ise bunun adına yıllık abonman mı dersiniz, paralarını alırlar. İBB’ye biz bu konuyu gündeme getirdik. Onlar biraz geri durdu. Her yol belgesi için 121 lira bir bedel alıyorlar. Bu bedel artık ciddi gelir kaynağı. İnşallah bu işi de bir noktaya getirmek için mücadele ediyoruz. Esnaf odası belge olsun diye bir düşüncesi var.

Şirkete ait araçlarda şirket şoförlerinin kullanması noktasında bir çalışma var mı?

Buda hepimizin yarası. Benim de başıma geldi. Çekmeköy’de uygulamaya girdi. Şoför rahatsızlanıyor. Yine şirketimizde kadrolu şoför aracı alıyor. Uygulamaya girince memur yol belgesinde şoför ismi yazmıyor. Şoför kartı ,SRC, psikoteknik, ehliyeti var. Dünyanın her yerinde bir ehliyet ile araba kullanılırken ülkemizde 10 belge ile araç kullanılıyor. Yol belgesinde ismi yazmadığı için aracı bağlıyor, yolcuları indiriyor ve aracı otoparka çekiyor. Ertesi gün gittim aracı aldık. 1300 civarında bir ceza şoföre yazılan. 300 civarında otopark parası. Biz ödedik.

Bekleyen plakalar, Okul Servis Araçları Yönetmeliği, sözleşme teklifleri

L plakası olmayan araç İstanbul’da okul ve personel taşımacılığı yapamayacak. Üniversite öğrenci taşımacılığı demiyorum. Maalesef var mı var. 59 plaka, 60 plaka, 40 plaka. Farklı illerden getirerek taşımacılık yapılıyor. İster istemez araç bulunamadığı için yapılıyor. Bu riski almak çok doğru değil. Bir kaza sonucunda risklerin 3-4 kat büyüğünü alıyorsunuz. Şirket bünyelerinde bu tür araçlar varsa çözün. 3700 plaka ile ilgili durum. İBB onayladı. 3700 plaka içinde yaklaşık 350’si alındı. Gerisi alınamıyor. Araç yok. Plakayı almak için 66 bin TL para verilecek. 3700’ün büyük çoğunluğu sektörden çıkmış ve büyük ihtimalle geri dönmeyecekler. Okul Servis Araçları Yönetmeliği’nin dört bakanlıktan bir bakanlığa düşürülmeli. Kademeli saat bu sektörün nefes alması için başka çaresi yok. Bürokrasiye bunu anlatamıyoruz. Aralık sonunda teklifler verirken dikkat olun. Asgari ücret zamlarını tekliflerinizde dikkat edin. Bu sektörde neden sıkıntı çekiyoruz. Dürüstlük ilkesini yitiren bir toplum, ahlaki değerlerini yitiren bir hizmet sektörü hiçbir zaman toparlayamaz. Burayı düzetmek zorundayız. Herkes iğneyi kendine batırsan. Birbirimize saygı göstermek zorundayız. Hizmeti adabına uygun yapalım. Yaptığınız işe inanıyorsanız o işin karşılığını alırsınız.