18.05.2015, 15:20

Trafik Sigortası Değişikliği…

Gündelik dilde hepimizin “trafik sigortası” deyiverdiği Karayolları Motorlu Araçlar Zorunlu Mali Sorumluluk Sigortasının genel şartlarında önemli değişiklikler yapıldı. Buna ilişkin olarak uzun süredir sigorta kapsamındaki araç onarımlarında orijinal parça veya eşdeğer (muadil) parça kullanılması tartışmaları sürüyordu. Bu tartışma basına da yansıyordu… Bunun ötesinde Karayolları Trafik Kanununda yapılan düzenlemelerden bir tanesi de bu sigortayı etkiliyordu. Bunlara bakınca, bu değişiklik hiç de sürpriz değil. Ancak geniş olan değişiklikler önümüzdeki günlerde detaylarıyla tartışılmaya devam edecek. 

Sigortacı bakış açısı

Sigortacılar gerek maddi tazminatlar gerekse bedeni tazminatlar yoluyla sigorta kapsamında önemli miktarda ödemeler yapıyorlar. Bu da onarım giderlerini arttırdığı gibi zararlarına da yol açıyordu. Bu nedenle gider azaltıcı bakış açısıyla çözüm istediler. Ancak burada sanki sabit olan gelirlere karşı giderleri azaltıp zararı önlemek veya kârı arttırmak gibi düşünülüyor… Oysa gelirler de sabit değil. Bilindiği gibi artık zorunlu sigorta primleri de serbest piyasada belirleniyor. Bu nedenle zararı önlemek veya kârı arttırmak için prim artışı düşünülebilirdi. Bazı sigortacıların “mevcut rekabet ortamında bunu yapmak kolay değil, uzaktan akıl vermek kolay” dediklerini duyar gibiyim. Peki, sigorta kapsamı içindeki giderler azaltıldığında gelirler sabit kalacak mı? Yani serbest piyasadaki rekabet, primleri düşürmeyecek mi? 

Sigortalı bakış açısı

Bilindiği gibi trafik sigortası, bu sigortayı yaptıranların üçüncü, yani diğer kişilere verecekleri maddi ve bedeni zararları tazmin etmeye yarıyor. Yani zarar verdiğiniz kişinin tedavisini karşılayacaksınız veya aracının zararını gidereceksiniz. Öyleyse, bu hizmetin yüksek standartta olmasına ve yüksek prim ödemeye niye istekli olayım denilebilir. Bu yüzden, daha az tazminat ödemesi yoluyla prim azaltmak cazip gelebilir. Halbuki zarar veren siz olabileceğiniz gibi, zarar gören de siz olabilirsiniz. Bu durumda aracınız iyi onarılmayabilir, sakatlık ve ölüm halinde ihtiyaçlarınız karşılanmayabilir. Yine bilinmesi gerekir ki başkasına vereceğiniz bir zararda onun tazminat talebi sigortayla sınırlı olmak zorunda değil. Tazminatın sigortayı aşan kısmını eninde sonunda siz ödeyeceksiniz. 

Sigortacılık evrenseldir

Sigortacılık, bizim ülkemizde ve kısa bir süre önce bulunmuş bir çözüm yöntemi değil. Çok eski dönemlerden beri pek çok ülkede kullanılıyor, geliştiriliyor. Pek çok sigorta şirketi uluslararası nitelikte. Bu nedenle, bunun kurallarını çok esnetmek ve bunu ulusal gerekçelerle savunmak pek mümkün değil. 
Yine şunu unutmamak gerekir: Her yerde olduğu gibi sigortacılıkta da “ne ka ekmek, o ka köfte”. Bazıları, aynı primlerle daha yüksek teminat alma peşinde. Bunun için de devletin düzenleme yapma gücünü devreye sokmaya çalışıyorlar. Halbuki eklenen her hizmetin bedeli, prim olarak dönecektir. Kimsenin serbest piyasa düzeninde “şu hizmeti ver, ama primi arttırma” deme imkanı yoktur. Bu durum kabul edilerek yıllar önce primler serbest piyasaya bırakılmadı mı? 

Hukuk da evrenseldir

Daha fazla tazminat ödemekten kurtulmak isteyenlerin birinci yolu, sigorta kapsamını arttırmaktır. Bunun sonuç vermediği görülünce, ikinci olarak tazminat taleplerinin sınırlandırılması mümkünse, bu taleplerin sigorta limitlerinde tutulması istenir. Halbuki bir kişinin tazminat talebi uğradığı zararla orantılı olup mahkemece belirlenir. Bunun önceden sınırlandırılması hiçbir gerekçeyle mümkün değildir. Keza sınırlandırma anlamına gelebilecek hesap yöntemleri de aynı nedenlerle kabul edilemezler. Zararların hesap yöntemi de yine belirlidir ve evrenseldir. Daha fazla tazminat ödenen genç profesör için “ben ondan daha yüksek bilet bedeli almadım ki, niye yüksek tazminat ödeyeyim” anlayışı tamamen boş laftır. Ödenecek tazminatın bırakınız bilet bedelini, biletli olma ile de ilgisi yoktur. Yoldaki bir insana zarar verip tazminat ödemeniz gibi. 

Çözüm yok değil…

Ağır tazminatlardan korunmanın ilk yolu, daha güvenli taşımacılık yapmaktır. Şüphesiz ki bu yazıyı okuyan kişinin özenli davranması, daha az kaza yapıp daha az tazminat ödemesine yetmez, ancak böyle bir durumla karşılaşma olasılığını azaltır. 
Sorunların sigorta yoluyla çözümünde veya hafifletilmesinde mevcut sigortaları olamayacak yerlere zorlamak yerine, ihtiyaçlara uygun zorunlu olmayan (ihtiyari) sigorta yaptırmak her zaman mümkün ve bana göre akıllıcadır. Zaten bilinçli taşımacılar bu yolu kullanıyorlar. Buna yapılacak ödemeyi bir zarar olarak görüyorsanız, sigortanın mantığını anlamamışsınız demektir. Sigorta, sadece buna ihtiyaç duymayacak kadar zengin olanlar için gerekli değildir. 
Yeni genel şartlarla ilgili düzenlemelerin detaylı analizlerini ileriki dönemlerde sürdüreceğiz. ■
Yorumlar (0)
banner117
15
açık
banner159
banner153
Puan Durumu
Takımlar O P
1. Galatasaray 10 28
2. Samsunspor 11 25
3. Fenerbahçe 10 23
4. Beşiktaş 10 20
5. Eyüpspor 11 19
6. Sivasspor 11 17
7. Göztepe 10 15
8. Başakşehir 10 15
9. Kasımpasa 11 14
10. Konyaspor 11 14
11. Trabzonspor 10 12
12. Gaziantep FK 10 12
13. Bodrumspor 11 11
14. Antalyaspor 11 11
15. Alanyaspor 11 10
16. Rizespor 10 10
17. Kayserispor 10 9
18. Hatayspor 10 3
19. A.Demirspor 10 2
Takımlar O P
1. Erzurumspor 11 22
2. Kocaelispor 11 22
3. Bandırmaspor 11 21
4. Karagümrük 11 18
5. Igdir FK 11 18
6. Boluspor 11 18
7. Esenler Erokspor 11 17
8. Ümraniye 11 17
9. Pendikspor 11 17
10. Ankaragücü 11 16
11. Ahlatçı Çorum FK 11 16
12. Şanlıurfaspor 11 15
13. Gençlerbirliği 11 15
14. Manisa FK 11 14
15. Keçiörengücü 11 14
16. İstanbulspor 11 13
17. Sakaryaspor 11 13
18. Amed Sportif 11 13
19. Adanaspor 11 6
20. Yeni Malatyaspor 11 -3
Takımlar O P
1. Liverpool 10 25
2. M.City 10 23
3. Nottingham Forest 10 19
4. Chelsea 10 18
5. Arsenal 10 18
6. Aston Villa 10 18
7. Tottenham 10 16
8. Brighton 10 16
9. Fulham 10 15
10. Bournemouth 10 15
11. Newcastle 10 15
12. Brentford 10 13
13. M. United 10 12
14. West Ham United 10 11
15. Leicester City 10 10
16. Everton 10 9
17. Crystal Palace 10 7
18. Ipswich Town 10 5
19. Southampton 10 4
20. Wolves 10 3
Takımlar O P
1. Barcelona 12 33
2. Real Madrid 11 24
3. Atletico Madrid 12 23
4. Villarreal 11 21
5. Osasuna 12 21
6. Athletic Bilbao 12 19
7. Real Betis 12 19
8. Mallorca 12 18
9. Rayo Vallecano 11 16
10. Celta Vigo 12 16
11. Real Sociedad 12 15
12. Girona 12 15
13. Sevilla 12 15
14. Deportivo Alaves 12 13
15. Leganes 12 11
16. Getafe 12 10
17. Espanyol 12 10
18. Las Palmas 12 9
19. Real Valladolid 12 8
20. Valencia 11 7