Ulaştırma Sistemleri, Trafik Güvenliği, Eğitim ve Bilinçlendirme Çalışmaları -5-

Özellikle ülkemizde trafik kurallarına uyma konusunda vatandaşların duyarsızlığı; sorunun kültürel ve eğitim anlamında ele alınması ve toplumsal bilincin oluşturulması için kapsamlı bir çalışmanın ve yöntemin uygulanması gerekliliğini ortaya koymaktadır. 

Tüm trafik düzenlemeleri, trafik kurallarına uyulduğu takdirde kazaların olmayacağı ya da en aza indirileceği varsayımına dayanmaktadır. Nüfus artışı, teknolojik gelişmeler ve sanayileşme süreci ile birlikte taşıt sayısı da doğal olarak artmaktadır. Bu artan ivmeli değişim süreci içerisinde özellikle gelişmekte olan ülkelerde trafik ve trafik kazaları gündemden hiç düşmemekte ve en büyük problemlerden biri konumuna gelmektedir.

Kurallara uyma…

Genel olarak trafik kazaları, beklenmedik yerde, beklenmedik şekilde can ve mal kaybına veya zararına sebep olmaları açısından değerlendirildiğinde can ve mal güvenliği için risk oluşturan en büyük sorunlardan biri konumundadır. 

Özellikle ülkemizde trafik kurallarına uyma konusunda vatandaşların duyarsızlığı; sorunun kültürel ve eğitim anlamında ele alınması ve toplumsal bilincin oluşturulması için kapsamlı bir çalışmanın ve yöntemin uygulanması gerekliliğini ortaya koymaktadır. Tüm trafik düzenlemeleri; trafik kurallarına uyulduğu takdirde kazaların olmayacağı ya da en aza indirileceği varsayımına dayanmaktadır. Nüfus artışı, teknolojik gelişmeler ve sanayileşme süreci ile birlikte taşıt sayısı da doğal olarak artmaktadır. Bu artan ivmeli değişim süreci içerisinde özellikle gelişmekte olan ülkelerde trafik ve trafik kazaları gündemden hiç düşmemekte ve en büyük problemlerden biri konumuna gelmektedir. Ülkemizde özellikle son yıllarda kırsal kesimden büyük şehirlere göç eden insanların trafik konusunda bilgisiz, bilinçsiz ve duyarsız olmaları trafik kazalarının nedenlerinden birisidir. Göç sonucu ortaya çıkan bu sorunun kısa sürede çözümlenmesinin de zor olacağı anlaşılmaktadır. Trafik kuralları konusunda bilgisiz, bilinçsiz ve duyarsız kişiler, özellikle şehir içi kazaların artmasına neden olmakta ve trafiğin kontrolünü ve düzenlenmesini olumsuz yönde etkileyebilmektedir. Genel olarak trafik kazaları, beklenmedik yerde, beklenmedik şekilde can ve mal kaybına veya zararına sebep olmaları açısından değerlendirildiğinde can ve mal güvenliği için risk oluşturan en büyük sorunlardan biri konumundadır. Trafik kazalarının sebepleri veya kazalara neden olan kusurlar çok çeşitlidir. Kusurlar genel olarak; 

• Sürücü kusurları 

• Yaya kusurları 

• Yolcu kusurları 

• Araç kusurları 

• Yol kusurları biçiminde sayılabilir. 

İnsan, araç ve yol unsurları

Trafik kazalarının meydana gelmesine etken olan unsurların başında insan, araç ve yol gelmektedir.

Ülkemizde bayram tatillerinde meydana gelen kazalarda; ölü ve yaralı sayısı, yılın diğer normal günlerine göre farklılık göstermektedir. Karayolu üzerindeki araç yoğunluğunun artmasının yanında uzun yolculuğa çıkan sürücülerin trafik kurallarına riayet etmeden, yaz tatili ve bayram dönemlerinde yorgun ve uykusuz olarak yola devam etmeleri, sık sık mola vererek dinlenmeleri gerekirken dinlenmemeleri, bir an önce hedefledikleri noktaya ulaşabilmek için aralıksız araç kullanmaları yüzünden ölümlü ve yaralanmalı trafik kazalarına karıştıkları bir gerçektir. 

Hızlı, ekonomik, güvenli, çevreye az zarar veren ve çağın koşullarına uygun bir ulaştırma sisteminin kurulması, ülkenin ekonomik, sosyal ve kültürel yapısının gelişmesine etki eden başlıca faktörlerdendir. Doğal kaynakların verimli bir şekilde kullanılması, mal ve hizmetlerin hızlı dağıtılması, iç ve dış ticaretin geliştirilmesi ancak yolcu ve yük taşımacılığının dikkatli bir şekilde planlanması ve düzenli bir ulaştırma ağının oluşturulması ile mümkün olacaktır. 

Ülkemiz yük ve yolcu taşımacılığında payı her geçen yıl artarak 2004 yılı itibariyle yüzde 95’in üzerine çıkan karayolu yolcu taşımacılığının da bu çerçevede verimli ve Avrupa Birliği müktesebatına uyumlu bir şekilde planlanması, hem ülke kalkınması hem de taraf olunan uluslararası antlaşmaların gerekleri açısından bir zorunluluk olarak belirmektedir. Karayolu ile yolcu taşımacılığı alanında öne çıkan hususlar teknik ve hukuki altyapıların geliştirilmesi, kalitenin geliştirilmesi, kontrol ve cezaların sıkılaştırılması; kamu bütçelerinin sınırlandırılması ve özel sektör yatırımlarının arttırılarak sağlanması; taşımacılık ve insan ilişkisi üzerinde ciddi şekilde durulması; kullanıcı hakları ve kullanıcı sınırlarının belirlenmesi; kamu hizmetlerinde yüksek kalite seviyesinin oluşmasının sağlanması ve kent trafiğinin yaşam kalitesine uygun düzenlenmesi olarak sayılabilir.

Karayoluyla yük ve yolcu taşıma sektöründe faaliyet gösteren bütün aktörlerin kısaca değinilen bütün bu amaçların gerçekleştirilmesi yönünde daha etkin bir rol üstlenerek sektörün gelişimine katkıda bulunmaları, halen devam etmekte olan çalışmalara ivme kazandıracak ve Avrupa Birliği ile yürütülen müzakerelerde askıya alınmış bulunan 8 fasıldan biri olan “Ulaşım Politikaları”nın da müzakereye açılması ve bu hususta kayda değer ilerleme açısından fayda sağlayacaktır. 

Sistem kazandırılması…

Karayolu Ulaştırması 2013 vizyonunda dile getirilen güvenilir bir veri tabanına dayalı, çevreye duyarlı, orta ve uzun vadeli çözümleri de içeren bir stratejik plan çerçevesinde diğer ulaşım türleri ile bütünleşmiş, kamu-özel sektör işbirliğini içeren bir karayolu ulaştırma sisteminin oluşturulması; karayolu ulaştırma sisteminin işlemesini sağlamak amacıyla hukuka uygun mevzuatın düzenlenmesi, iyileştirilmesi ve denetleme işlevlerine hız ve ivme kazandırılması; sürdürülebilir serbest rekabet ortamını oluşturan bir sistem tesisi; karayolu ulaştırmasında çalışanların bilinçlendirilmesi için eğitimlerin etkinleştirilmesi; sektörde mali ve mesleki yeterliliği tescillenmiş firmaların faaliyet göstermelerinin sağlanması; karayolu trafik güvenliğinin arttırılması; mevcut karayolu altyapısının fiziki ve geometrik standartlarının yükseltilmesi ve etkin bakım hizmetlerinin gerçekleştirilmesi hususlarında da katkı sağlayacaktır. Bu çerçevede eğitim ve bilinçlendirme kampanyaları önemli bir yer tutmakta olup sürücü ve sektör eğitimleri konusunda yapılmakta olan çalışmalar SRC, ÜDY ve ODY sertifikaları ve kursları ile sürdürülmekte ve genişletilmektedir. 

Hepinize huzurlu mutlu sağlıklı ve başarılı günler dilerim. ■