Has Otomotiv’den Ege Hakan Turizm’e 3 Tourismo

ÖZEL HABER/ Erkan YILMAZ

Tüm dünyada salgın şeklinde yaşanan ve ülkemizde 23 Mart itibariyle 30 vatandaşımızın yaşamını kaybetmesine neden olan Korona virüsüne yönelik yoğun önlemler alınmaya devam ediliyor. Öte yandan iyi bir yılı geride bırakan ve 2020 yılına umutla bakan turizm taşımacıları da yeni yatırımlarla filolarını büyütme kararlarını hayata geçirmeye de devam ediyorlar.



İzmir merkezli Ege Hakan Turizm de bu firmalardan birisi. Şirket, Has Otomotiv’den 2’si Tourismo 16, 1’i Tourismo 15 olmak üzere toplam 3 Tourismo teslim aldı. Araçların teslim töreni Has Otomotiv’in Hadımköy lokasyonunda 23 Mart Pazartesi günü gerçekleşti.
Teslim törenine Ege Hakan Turizm firma sahibi Mehmet Hakan Özkaralı, Operasyon Müdürü Ali Rıza Çelik, kaptanlar ve Has Otomotiv Otobüs Satış Müdürü Soner Balaban katıldı. Araçların teslimatı öncesinde Mehmet Hakan Özkaralı ve Soner Balaban ile görüştük.



Şu an çok karışık duygular içeresindeyim

Yaşanan olumsuzluklara baktığınızda nasıl duygular içerisindesiniz sorumuza, Mehmet Hakan Özkaralı, “ Şu an çok karışık duygular içerisindeyim. Bu yatırıma Aralık ayı içerisinde karar verdim. O günlerde Korona virüsü ile ilgili Çin’den ilk haberlerde gelmeye başlamıştı. Sanki o günlerde herkes, bunun sadece Çin ile sınırlı kalacağını ya da Sars veya Mars gibi çok çabuk geçeceğini düşündü. Çin’de sokakta yaşamını yitiren insanları gördüğünde de, nasıl olsa buralara kadar gelmez düşüncesi ile çok ciddiye alınmadı ancak yanıbaşımızda Avrupa’da İtalya’da hızlı şekilde çok sayıda ölümlerin olması, hastanelerdeki görüntülerin izlenmesiyle birlikte insanlar daha bilinçlendi ve ciddiye alınmaya başlandı” dedi.



İşler tamamen durmuş durumda

Gelecek günlere yönelik hiçbir plan yapmadıklarını da belirten Mehmet Hakan Özkaralı, “ Şu an tamamen işler durmuş, sıfırlanmış durumda. 1 liralık fatura bile kesmiş durumda değiliz. Bekleyeceğiz. Devletin sektörümüze yapacağı tüm katkılar işe yarar tabii. Ancak SSK primlerinin ödenmesinin 6 ay ertelenmesi veya kesmediğimiz faturaya KDV tevkifatının ertelenmesi çözüm değil. Çözüm öncelikle kredilerin tamamen ötelenmesi. Benim şu arabaların kredisi dışında borcum yok. Bu arabaları da 6 ay iş olmazsa, onun hesabını yaparak aldım. Ancak birçok meslektaşımızın borcu var. Çünkü 2018’de işlerin iyi gitmesini beklemiyorduk, umduğumuzdan çok daha iyi bir 2018 geçti. O gün herkes hazırlıksız yakalandı ve 2019’da da aynı durum ile karşılaşmamak için hazırlıklar yapıldı” diye konuştu.



Tam zirveye çıktık dediğimiz anda aşağıya kayıyoruz

“Herkes 2020 için beklentilerini bir tık daha artırmıştı” diyen Mehmet Hakan Özkaralı, “Biz son 5 yıldır sıfır araba almıyorduk. 2020’de iş potansiyelini gördük ve bizim gibi herkes yatırıma yöneldi. Şu yaşanan durum ise çok kötü. Turizmci tırmanıyor, tırmanıyor, ‘tam zirveye yaklaştım, elimi atacağım, zirveye çıkacağım’ dediği anda aşağı kayıp gidiyor. Aynen 2016’da olduğu gibi. O süreçte herkes küçülmeye gitti. 2020 herkes için kaybettiklerini yerine koyma yılıydı. Ancak yaşananlar herkesi iki üç yıl geriye götürecek. 15 Temmuz’dan sonra bile yine biraz da olsa gruplar geliyordu ve ışığı görüyorduk o zaman. Şimdi ışığı göremiyoruz. Mesala Efes Müzesi kapalı. 1992 yılından beri bu sektördeyim, Ben üç sene kesintisiz iyi iş olduğu bir süreç olduğunu görmedim. 2015 yılında yine Has Otomotiv’den 200’er bin Euro’ya 5 otobüs aldım. 8 aylık otobüsü 2016 Ağustos ayında o arabayı 90 bin Euro’ya alan yoktu. Arabaların değeri yoktu. Şu an arabalar 170 bin Euro’ya geldi. Şu an ikinci el de durmuş durumda. Ama piyasa da araç yok zaten”dedi.



2020’de yüzde 20 büyürüz planı yapmıştık

“Biz Aralık’ta bu arabaları alma planımızı yaparken 2020’de en az yüzde 20 büyürüz diye düşündük” açıklamasını yapan Mehmet Hakan Özkaralı, “2020 planlarını yaparken kimsenin aklında böyle bir salgın riski yoktu. Hatta biz yıl içerisinde gidişata bakıp, sonbahar da yeni yatırımlar konusunu da konuşuyorduk. Çünkü herkesin filosu eskidi. İkinci el de değerlenmiş ve sıfır araçla aradaki makasta daralmıştı. 2019’da 19 kendi aracım, 35 adette 12 ay boyunca kiralık aracım çalıştı. 2020’de yine iş olur ama bu hastalığın tamamen bitmesi, sıfır olması lazım. Ama şu an herkes yatırım yaparken seneye karşıma ne çıkacak endişesi taşıyor. Herkes günlük yaşamaya dönüyor. Şu anda yurtdışı uçuşlarda çok kısıtlı şekilde yapılıyor. Umarız bir an önce bu sıkıntılı günleri biz de tüm dünyada atlatır. Ülkemiz ayakta kalırsa, biz iş yapabiliriz.” dedi.



Taksiciler kadar lobi gücümüz yok

“Sektör çok sahipsiz durumda” diyen Mehmet Hakan Özkaralı, “ UBER konusunu hepimiz biliyoruz. Havalimanındaki taksiciler kadar sahibimiz yok. Bizim sivil toplum kuruluşlarımızın niye taksiciler kadar lobi gücü yok. Ben birçok yerde şahit oldum, dolmuşçu, taksiciye ceza kesilmez iken, bizim 40 santimlik yazı boyutu yüzünden ceza yiyoruz. Cezayı hadi bırakalım, kaptana ceza puanı işleniyor” dedi.



Herşey istenen noktaya gelmişti

“Herşey istendiği noktaya gelmişti” açıklamasını yapan Has Otomotiv Otobüs Satış Müdürü Soner Balaban, “Ülkemiz için bir dezavantajdı ama dövizin yükselmesi yabancı turistler için Türkiye tercihlerini öne çıkıyordu. Daha ekonomik tatil yapabiliyordu. Özellikle yabancı turist açısından herkesin beklentisi çok yüksekti. Biz de her şeyin çok iyiye gideceğini düşünüyorduk. Talepler de bunu gösteriyordu. Şehirlerarası tarafta da otobüs alımını yönelik çok ciddi bir talep vardı. Otobüs bu sene durmayacaktı. Pazar da oturmuştu. Eski ile yeni arasındaki makasta daralmıştı. Sermaye artık kendini korur hale gelmişti. Yıllık 1000’in üstünde giden seyahat otobüs pazarı 2019’da 300 seviyesinde kaldı. Yurtdışına ikinci el otobüsler de gitti ve pazar da tam istenen bir seviye yaşanıyordu. Yine de şu an için otobüs alımına yönelik görüşmelerimizin olduğu yerden iptaller olmadı. Çünkü ilerde işler düzelir ben araç bulamam düşüncesi hala var. Biz bir an önce bu salgı tüm dünyanın atlatmasını diliyoruz. Umarız, taşımacılarımız içinde her şey yoluna girer. Bu araçların da Ege Hakan Turizm’e hayırlı, uğurlu olmasını diliyorum” dedi.