Aşkabat 2016 Ulaştırma Konferansı Sonuçları

Gündeminde ulaştırma sistemi gibi önemli alanlardaki işbirliği ile ilgili konular bulunan bu uluslararası konferansa dünyanın onlarca devletinden Devlet Başkanlarının, hükümet ve parlamento başkanlarının, uluslararası örgütlerin, birimlerin, BM’nin ve BM’nin öncü gruplarının, özel dairelerinin, AGİT’in, İİÖ’nün, ŞİÖ’nün, BDT’nin, Avrupa grubunun, diğer saygın uluslararası kurumların, ayrıca finansal birimlerin temsilcilerinin katılması bu konferansın önemini ortaya koymaktadır. BM Genel Sekreteri Ban Ki-Moon’un konuşmasında belirttiği gibi, bu uluslararası konferans dünyada yaşam koşullarının iyileştirilmesinde, gelecek nesillerin uyumlu büyümesinde önemli koşul olan ulaştırma sisteminin sürdürülebilir kalkınması üzerine dikkatimizi yoğunlaştırmamızı olanak vermektedir.

BM himayesinde düzenlenen konferans, bu konferansta Aşkabat beyannamesinin kabul edilmesi önemli olaydır. Yapılan görüşmeler devletlerin arasındaki karşılıklı anlaşmaya dayalı ilişkilerin geliştirilmesini, görüşlerin yakınlaştırılmasını koşullandırmıştır ve bu önemli sistemdeki karşılıklı ilişkilerin uygun aracını ve çeşitlerini geliştirmek için önemli koşulları da oluşturmuştur. Konferansın kapsamında şirketlerin ulaştırma sistemi ile ilgili olanakları, yeni projeler gösterildi ve işbirliğinin hukuki temelinin sağlamlaştırılması, Türkmenistan dünya idari ilişkilerinin küresel sistemine katılmasını koşullandıran belgelere imza atıldı.

Küresel Sürdürülebilir Ulaştırma Konferansı kapsamında üst düzey Türkmenistan’da merkezi kalkınma yönetiminin hayata geçirilmesi: gündemi kapsamında karşılıklı işbirliği – 2030 kapsamı ve temelleri’ gibi üst düzey toplantılar ve ulaştırma ile ilgili business forumu düzenlendi. Bunlarda sürdürülebilir ulaştırma sisteminin kavramlarının esas yönleri masaya yatırıldı.

Türkmenistan’ın öne sürmüş olduğu ve küresel barış temellerinin pekiştirilmesine, karşılıklı menfaate dayalı anlaşmanın elde edilmesi ve dostluk ilişkilerinin geliştirilmesine yönelik başlangıçları tüm dünyada, ilk olarak ise bölgedeki komşu devletlerde geniş destek bulmaktadır. Konferansa katılan Kazakistan Cumhuriyeti Başbakanının birinci yardımcısı Askar Mamin, Özbekistan Cumhuriyeti Başbakanının birinci yardımcısı Rustam Azimov, Kırgız Cumhuriyeti Başbakanının birinci yardımcısı Muhammedkaliy Abulgaziyev ve Tacikistan Cumhuriyeti Başbakan yardımcısı Azim İbrohim gibi üst düzey misafirler Türkmenistan’ın ulaştırma sistemini ilgilendiren başlangıçlarının önemli olduğunu belirttiler ve komşu ülkelerin vu yöndeki işbirliğini daha da geliştirmeye hazır olduklarını belirttiler. Ayrıca misafirler Aşkabat konferansının sonuçlarının önemli birimsel projeleri hayata geçirme konusunda ilişkileri aktifleştirmeye hizmet edeceğine inandıklarını belirttiler.

Konferans kapsamında Türkmenistan Devlet Başkanı Sayın Gurbanguly Berdimuhamedov’un birçok önemli görüşmeler yapmış olduğunu ve Avusturya Cumhuriyeti Milli Konseyi İkinci Başkanı Karlhayns Kopf ve Gürcistan Cumhurbaşkanı Georgiy Margvelaşvili, ayrıca büyük çaplı uluslararası ve bölgesel organizasyonların, özellikle Avrupa Güvenlik ve İşbirliği Teşkilatı Genel sekreteri Lamberto Zanniyer, Uluslararası Otomobil Araçları Birliği başkanı Umberto de Pretto, Şanhay İşbirliği Örgütü genel sekreteri Raşid ALimov ile görüşmeler yapmış olduğunu belirtmek gerekiyor.

Türkmenistan’ın ulaştırma-transit sistemindeki uluslararası işbirliğini tüm yönleriyle geliştirme ile ilgili başlangıçları komşu devletlerin ve tüm Asya bölgesi ülkelerinin kalkınma taleplerini göz önünde bulundurarak, devletlerin eşit milli menfaatlerini gözeten projelerin hayata geçirilmesi ile ilgili prensiplerin sağlamlaştırıldığının kanıtıdır. Burada Asya uluslararası ulaştırma geçidinin birinci aşaması olan Atamyrat – Ymamnazar - Akina demiryolunun inşaatından bahsedilmektedir. 28 Kasım tarihinde kullanıma açılan bu demiryolu geçidinin açılış törenine Türkmenistan Devlet Başkanı Sayın Gurbanguly Berdimuhamedov ve Afganistan İslam Cumhuriyeti Cumhurbaşkanı Mohammad Aşraf Gani katıldılar. Türkmenistan’ın başlangıcı doğrultusunda hayata geçirilmekte olan ve bölgesel ve küresel ilişkilerin geliştirilmesine yöneltilmiş büyük çaplı projenin çok büyük sosyoekonomik sonuç vermesi ve Asya ulaştırma geçidinin gelecekte Çin çok dallı demiryolu sistemine ve onun aracılığıyla ise Asya-Pasifik okyanusu bölgesinin hızlı gelişen devletlerine ulaşması beklenmektedir. 

Afganistan’da Akina demiryolu istasyonunun açılış töreni çerçevesinde Afganistan İslam Cumhuriyeti Cumhurbaşkanı Mohammad Aşraf Gani Türkmenistan Devlet Başkanı Sayın Gurbanguly Berdimuhamedov’a iki komşu halkların arasında dostluk ve işbirliği ilişkilerinin geliştirilmesine yapmış olduğu büyük kişisel katkısı için kendi ülkesinin yüksek ödülü olan ‘Gazi Mohammad Akbar Han’ devlet madalyasını takdim etti. Bu önemli inşaat Türkmenistan’ın bölgede komşu devletler ile etkili işbirliğini pekiştirme konularına özel önem verdiğini açıkça göstermektedir. Ülkemizi komşu devletler ile coğrafik yakınlık, tarihi kökler, medeniyetlerin ve geleneklerin ortak olmasından başka, karşılıklı ekonomik menfaat ve karşılıklı taleplere uyan yeni ortak projelerin hayata geçirilmesine yapılan hazırlık da bağlamaktadır. Birkaç yıl önce başlatılan ve Türkmen doğalgazını Güney Asya’nın büyük ülkelerine uzun vadeli temelde göndermeye yöneltilmiş TAPI inşaatının projesi bunun açık kanıtıdır. Bu projenin hayata geçirilmesine Pakistan önemli işbirlikçi olarak katılmaktadır. 

Bu tarihi konferansa Türkiye Cumhuriyetinden Ulaştırma, Denizcilik ve Haberleşme Bakanı Ahmet Arslan katıldı. Bakan Arslan Türkmenistan’da düzenlenen Küresel Sürdürülebilir Ulaştırma konferansının ikinci oturumda bir konuşma gerçekleştirdi. Türkmenistan Devlet Başkanı Sayın Gurbanguly Berdimuhamedov’a şükranlarını sunarak sözlerine başlayan Bakan Arslan Çin’den Londra’ya kesintisiz taşımacılık hattı sağlamak üzere büyük ölçekli altyapı yatırımları gerçekleştirdiklerini belirterek, "Asya'daki en rekabetçi, en kısa ve en ucuz güzergâhlardan biri olan orta koridora, tarihi İpek Yolu'nun devamı olarak büyük önem atfediyoruz." dedi. Bakan Arslan, Birleşmiş Milletler öncülüğünde Türkmenistan Ticaret ve Sanayi Odası'nda düzenlenen Küresel Sürdürülebilir Ulaştırma Konferansı'nda yaptığı konuşmada, ulaştırma ve mobilitenin sürdürülebilir kalkınmanın merkezinde yer aldığını ifade etti. Sürdürülebilir ulaşım olmadan sürdürülebilir kalkınmanın gerçekleştirilemeyeceğini vurgulayan Arslan, "Ulaştırma karar vericileri olarak bizim en önemli görevimiz, güçlü altyapısı olan, transit odaklı entegre bir ulaşım ağı tesis etmek için işbirliği içinde en etkili tedbirleri almaktır." diye konuştu.