Metro, Almanya seferine çıkıyor

Genel Müdür Talat Erden ile 2012’yi ve 2013 hedeflerini konuştuk. Daha önce akaryakıt sektöründe çalışan Erden, otobüs sektörüne yabancı olmadığını söylüyor: “Sektörün içerisine girdiğimde çok farklı bir dünya buldum. Farklı hizmet yapısı olan, bunun için çok ciddi çaba sarf edilen ve verdikleri karşısında elde ettikleri nispeten daha az olan, ama teknolojik olarak da kendini çok iyi geliştirmiş bir sektör var karşımızda. Metro Turizm, en çok ile giden, en çok yolcu taşıyan, en çok araca sahip olan şirket olmak gibi pek çok özelliği içinde barındırıyor. Bu alana adım atarken tedirginlik duymadım, aksine heyecanımı körükleyen bir şirket buldum. Sektörün lideri olan bir şirkette böylesine pozisyona gelmeyi, ben bir şans ve fırsat olarak değerlendiriyorum.”

2013 önceliği

Erden, Metro Turizm’in başarılı bir yılı geride bıraktığını, firmanın daha iyisini gerçekleştirebilecek kapasiteye sahip olduğunu belirtti: “Bu yıl önceliğimiz şirket içi kültürü Metro gibi büyük bir firmaya yakışır hale getirip, müşteriyi her şeyin odağına koyacak bir yapıyı oluşturacağız. Bunları yaparken rekabet devam edecek, pazar canlı olacak, yolcuların talepleri olacak. Dolayısıyla bu ihtiyaçlara cevap vererek hedeflerimize ulaşacağız. 15 binden fazla insan Metro Turizm sayesinde evine ekmek götürebiliyor. Dolayısıyla ticari anlamda da kendini iyi yöneten, iyi kontrol eden, yolcuya iyi hizmeti, iyi fiyatla sağlayan ama çalışanlarına da bütün paydaşlarına olduğu gibi bir gelir sağlayabilir bir şirket olmak lazım. ‘Ben, 6 ay yapılanacağım, başka hiç bir şey yapmayacağım’ diyemezsiniz. Yapılanacaksınız, çalışacaksınız, kendinizi geliştireceksiniz ve etrafınızda onları da kaçırmayacaksınız” diye konuştu.

Otobüs dünyada da ilk sırada 

Otobüs ile yapılan taşımacılığın birçok ülkede de diğer taşıma modlarına göre daha fazla tercih edildiğini belirten Erden, Almanya’da başlayan şehirlerarası yolcu taşımacılığının buna en güzel örnek olduğunu belirtti: “İngiltere’deki, Amerika’daki Dünyanın en büyük otobüs firmalarına bakıyorsunuz. Amerika’da Greyhound 5 bin araçlık filoya sahip.  Türkiye’de ‘uçak ucuzladı’ gibi bir algımız var, ama bu algı her zaman doğru değil. Uçaklar kesinlikle ucuz değil, uçaklar hala otobüsün çok üzerinde bir fiyatlamaya sahip. Bu, yine de Türkiye’nin uçak ve trende gelişmeye açık olmadığı anlamına gelmez.”

Otobüs için daha büyük kapılar açılabilir 

Türkiye’de seyahatlerin yüzde 90’ının otobüsle yapıldığını, bu oranın 5 yıl sonra azalsa bile yolcu adedinin azalmayacağını, yeni bölgelerde yeni hatlarda sefer yapmaya devam edeceklerinin altını çizen Erden, “Uçakta bir yere gidiyorsunuz, daha sonra belli bir kısmı farklı modlarda yapmak zorundasınız. Mesela, 5 sene sonra yüzde 90,6 olan otobüsle taşımacılık oranımız yüzde 80’e düşse bile taşınan yolcu sayımızın artacağı kesin. Bu çok olası bir durum, gelir düzeyi arttıkça, kültür değiştikçe, seyahat alışkanlıkları farklılaştıkça, toplama etkisi büyüyeceği için otobüs sektörü olarak zarar göreceğimiz kesin değil. Sektör olarak bize yeni kapılar açılabilir. Belki otobüs tipleri, segmentleri değişebilir. Küçük araca gidilebilir. Büyük araçlar belirli bölgelerde olabilir. İstanbul-Ankara hızlı tren hattı ve beraberindeki yeni yatırımlarla sektörün illaki zarar göreceğini söylemek yanlış olur. Sektörde bu algıyı iyi yöneten firmalar doğal olarak yine kazanacaklar, çünkü Türk insanı seyahat ediyor. Dinamik olmak zorundayız. Eski alışkanlıklardan uzaklaşmak faydalı olabilir. Otobüsçülüğün kültüründe olması gereken pek çok değerin yanı sıra farklı bakış açılarına da ihtiyacımız var: daha dinamik olmak zorundayız. Müşterilerin kültürel değişimleriyle birlikte tercihleri de farklılaşıyor. Eskiden otobüslerde yolculara sergilenen tavırla şimdiki arasında dağlar var” dedi.

Defansif sürüş eğitimi

Erden, güvenliği ön planda tutmak için şoförlerin eğitimlerine önem verdiklerini anlattı: “Sektörün toplam taşımada ve araç filosundaki lideri bir firma olarak bunu yapmak zorundayız. Bu kapsamda da 297 kaptanımız Demir Bükey’den defansif sürüş eğitimi aldı. Yorgunlukla mücadele etme eğitimini tamamladılar. Önümüzdeki hafta itibariyle de bölgelerdeki bireyselci kaptanlarımız, haftanın 3 günü 20’şerli partilerle bu eğitimlere başlıyor. Ben, 20 milyon 500 bin yolcu taşımış bir şirketi temsil ediyor olabilirim, ama onların her biri birer birey, her biri çok önemli. Zamanında sevdiğine ulaşması lazım, yolda giderken huzurlu gitmesi lazım. Metro’ya gelen kişinin bir kez daha ‘Metro ile gideceğim’ demesi lazım.”

Mart ayında Almanya’da 

Erden, firma olarak Almanya’da olabilmek için çalışmalarda sona yaklaştıklarını, Mart ayı içinde Türkiye-Almanya hattında çalışmaya başlayacaklarını söyledi. Türk otobüsçüsü için Almanya’nın fırsat olacağını dile getiren Erden, “Mart ortası gibi bu hattı başlatmış olacağız. Almanya konusunu derinlemesine araştırıyorum, analizler yaptırıyorum: Potansiyel nerede, hangi hatlara girmek lazım, nasıl olabilir? Metro Turizm’e altı ay önce gelmiş olsaydım, beş ayda aklımdakilerin büyük bir kısmını yapıp, son bir ayımı Almanya’da geçirebilirdim. Çünkü ciddi bir potansiyel ve o insanların da Türkiye’deki otobüsçülük kalitesine ihtiyacı olduğunu düşünüyorum. Biz hem otobüs modelleri hem de verdiğimiz hizmet yapısı ile Almanya’dan daha iyi bir noktadayız. Bizim buradan götürebileceğimiz çok yüksek bir kalite var. 74 Euro’lara yapılan tren taşıması yerine 20-25 Euro’lara otobüsle taşıma şansı var. Gelir bırakabilecek bir güzergah. Orada Türk otobüsçülüğüne güzel fırsatlar var. Teknik altyapısı çok oturmuş bir şirket olarak avantajlıyız. 15-20 arabası olan bir otobüs firmasıyla bizim kafa yapımıza uygun, bizim teknolojilerimizi kabul edecek ve düzgün çalışacak bir firmayla çok hızlı bir şekilde başlayabiliriz. Çok yakında Metro’yu Almanya içersinde operasyon yapar halde görebilirsiniz” diye konuştu. 

Özmal yatırımı şart 

Talat Erden, araç kapasitesinde hat esasına göre 50 özmal koltuk kapasitesine yönelik yeni mevzuata uyum sağladıklarını vurguladı: “Özmal sorunumuz bulunmuyor. Mevzuatın getirdiği zorunluluktan değil, aksine bu sene için koyduğumuz minimum 22 milyon 500 bin yolcu taşıma hedefine erişebilmek için yapılmış olan bir yatırım. 2011’de yapılan büyük yatırımdan dolayı filomuz genç. Artı ilaveleri yaparak 2013 hedefine ulaşma ihtiyacımız var, o çerçevede yapılan bir yatırım. Firmada 1300’e yakın aracımız var. 450’si özmal.” 

Kısa mesafeli hatlarda olabiliriz

Dünyada birçok otobüs firmasının farklı taşıma modları ile entegre olduğunu kaydeden Erden, “Öğrenci ve personel taşımacılığı değerlendirilmesi gereken bir alan olarak önemli bir yerde duruyor. Tren ve otobüsle entegre taşımacılık söz konusu olabiliyor. Bu, bizim uzun dönem projeksiyonumuzda aklımızın kenarında tuttuğumuz bir alan. Samsun ve Trabzon’da D4 ile taşımacılık yapmak için yapılanmamız var. D4 ile uzun mesafe arasında kalan alanda, belirli yeni hatların açılması çok olası” dedi. 

Ege bölgesine yaygın hizmet 

Metro’nun, taşıma yaptığı şehirlerle ‘belli firmalar ve belirli bölgelerde çalışır’ algısını yıktığını vurgulayan Erden, “Metro, taşıdığı yolcu adedi gittiği il sayısı -ki 76 ile gidiyoruz- ve yaptığı toplam sefer itibarı ile bu algıyı yerle bir etmiş bir şirket. Çok daha iyi yapabileceğimiz, çok daha yoğun olabileceğimiz, daha çok hizmet götüreceğimiz alanlar var. Benim öncelikli planlamamda Ege Bölgesi var” dedi.

İnternetten bilet satışı

İnternetin müşteriye ulaşmada önemli bir unsur olduğunu ifade eden Erden, çağrı merkezi ve internetten toplam bilet satışlarının yüzde 9 seviyesinde olduğunu, bu rakamın sektör ortalamasına bakıldığında iyi bir noktada olduğuna işaret etti: “Yabancı yolcularımız da var. Onların bize ulaşımı için en önemli ve en kolay yöntemlerden birisi internet. İnternet çok hızlı büyüyor. Bu sene için koyulmuş bir hedefimiz yok ama katlamalı bir şekilde büyümesi gerekiyor. Çünkü bu alışkanlık oluşmuş durumda. İnsanlar şu anda seyahat ederken de internet üzerinden alışveriş ediyor. Dolayısıyla, bir sonraki seyahatini daha otobüsün içindeyken -eğer biz onu mutlu ediyorsak-internetten biletini alabilir.” ■