Taşıma Dünyası Södertalje’deki Scania Müzesi’nde

Scania Müze - İsveç

Erkan YILMAZ Södertälje-İSVEÇ

Müzeyi 132 yıllık bir tarihi görme imkanı sunması açısından büyük bir keyifle gezdim. Müze de 1891 yılında demiryolları vagonları ile başlayıp, arabalarla devam eden, tırlar, kamyonlar ve otobüslerle bugüne gelmiş bir tarihi gözlemleme imkanı bulabiliyorsunuz. Müze binası 1914 yılında inşa edilmiş daha önce bir şase atölyesiymiş.

Scania efsanesi, 1891'de Södertälje'de demiryolu vagonu üretimi için mühendis ve sanayici Philip Wersén ve köklü bir demir fabrikası olan Surahammars Bruk tarafından kuruluşuyla başlıyor. İsmi kısaca Vabis (Vagnfabriks Aktiebolaget i Södertelge) olarak bilinen bu şirket, kısa süre sonra aynı zamanda otomobil ve kamyon da geliştirip üretime geçti.

Vabis'in 1902 tarihinde üretilen ilk kamyonu 1,5 ton yük taşıyabiliyor ve 12 km/s azami hıza çıkabiliyordu.

1905 yılına gelindiğinde, Scania'nın ilk endüstriyel motorunu Stockholm itfaiye teşkilatına teslim etti. Bu 24 beygirlik motor ise su pompasında kullanıldı. 1925 yılında araba bölümlerini kapatmışlar.

İlk dizel motor

1923’te tasarlayarak ürettiği yeni bir dört silindirli motor ile ağır ticari araç sektöründe büyük ses getirirken, 1936 yılı Scania’nın ilk dizel motorunun yollara çıkış yılı oldu. Bu dizel motor sessizliğinin yanı sıra performans açısından da hayranlık uyandırdı.

1950’lerin sonuna gelindiğinde ise Scania-Vabis, 75 serisinin satışlarına başladı. Bu serinin satışı 1970’li yıllara kadar devam etti ve şirket bünyesinde tüm zamanların en uzun ömürlü modeli oldu.

Yolların efsanesi V8 motor

1960’lı yılların sonunda ise Scania bir efsane meydana getirdi. 350 beygir gücündeki V8 motorunun tanıtımını yaptı. V8 motoru çıkardığı muhteşem sesi ile büyük ilgi gördü.

1980’de 2-serisi’ni ve 1988’de 3-serisi’ni tanıtan Scania, bir yıl sonra “Uluslararası Yılın Kamyonu” ödülünü alma başarısı gösterdi.

1991 yılında ise Scania, 100. yılını 65 bin seyircinin izlediği ve Streamline tanıtımının da yapıldığı eşsiz bir gösteriyle kutladı.

1993 yılında benzersiz Scania Retarder piyasaya sürüldü. Bu başarı 4-serisi’nin tanıtılmasıyla devam etti. Yine birçok özelliğiyle sektöre öncülük yapan ve 1995’te üretilen 4-serisi 1996 yılında “Uluslararası Yılın Kamyonu” ödülün sahibi oldu.

2000 yılından 1 milyonuncu aracını üreten Scania, 2004 yılında R serisinin tanıtımını yaparken hemen ardından 2010 yılında üretilen yeni V8 motoru ile 730 bg’lik motorun lansmanını gerçekleştirdi.

2013 yılında ise yeni Streamline yıllar süren araştırma ve geliştirmenin sonucu ortaya çıktı. Yeni ürün gamı en son çevresel taleplere uygun olarak tasarlandı ve tanıtımı yapılan yeni Euro 6 motorlar sayesinde yüzde 8’e kadar yakıt tasarrufu sağlandı.

Sürdürülebilir taşımacılığın öncüsü: Yeni Scania

2016 yılında Scania, “125 yılın en büyük yatırımı” olarak tanımladığı, 10 yıllık araştırma geliştirme süresi, 2 milyar Euro yatırım ve 10 milyon kilometrenin üzerinde test sürüşü sonucu üretime başladığı yeni nesil araçlarını yola çıkardı. Scania, yeni nesil araçlarında, sürücü merkezli çevre ve karlılık odaklı yaklaşım ile geleceğin ticari araçlarına da adeta bir rol model oldu. Hemen ertesi yıl yeni nesil Scania S serisi ile “Yılın Kamyonu” ödülüne layık görüldü.

Otonom Sürüşte ilk adım Scania’dan

2017 yılında ise Scania, geleceğin ağır ticari araç teknolojisini geliştirmedeki liderliğini bir adım daha öne taşıdı. Singapur limanında otonom sürüş teknolojisine sahip 4 adet Scania kamyon ile liman terminalleri arasında konteynır taşımacılığına başlandı. Aynı yıl Scania ayrıca ağır ve en zorlu inşaat operasyonları için tasarlanmış tamamen yeni ürün gamı olan XT serisinin tanıtımını da gerçekleştirdi.

0 emisyonlu teslimat

2019 yılında Scania yine bir ilke imza atarak şehiriçi dağıtımda kullanılmak üzere plug-in hibrid araçların testine başladı. Stockholm şehir merkezinde gerçekleştirilen teslimatlarda plug-in hibrid Scania araçları kullanıldı. Özellikle gece gerçekleşen teslimatlarda süreler önemli ölçüde azalırken, karbon dioksit, azot oksit ve partikül madde emisyonlarında büyük oranda düşüşler ölçüldü. Aynı yıl alternatif yakıtlarda sürdürdüğü liderliğini sıvılaştırılmış gaz motoruna sahip R 410 modeli ile 10 gün süren toplam 7 bin 822 kilometre ile en uzun rotasını yaptı.

İlk ticari elektrikli kamyon serisini tanıttı

Scania, sürdürülebilir ulaşım sistemine geçişte öncü olma hedefinde bir kilometre taşı olan ilk ticari elektrikli kamyon serisini 2020 yılında tanıttı. Son dönemde elektrikli araç teknolojisinin geliştirilmesinde önemli adımlar atan Scania, fosil içermeyen bir ticari taşıma sistemi elde etme amacıyla her yıl yeni elektrikli kamyonlar ve otobüsler piyasaya sürerek 2040’a kadar fosil yakıtı bırakmayı hedefini açıkladı.

Scania’dan Dünyanın En Güçlü Motoru

2020 yılı Scania için yeni V8 motor serisinde tanıtımını yaptığı ve 770 HP gücündeki motor ile sektöre damgasını vurduğu bir yıl oldu. 770 HP motor, dünyanın ticari olarak üretilen en güçlü kamyon motoru olarak öne çıktı. Yeni V8 motor serisi ile birlikte sunulan yeni Opticruise şanzıman vasıtasıyla yüzde 6’ya varan yakıt tasarrufu da sağlandı.

Scania Sürdürülebilirlik Adımlarında da Öncü

Scania sektöründe karbon azaltma hedefleri belirleyen ilk şirket oldu. Sürdürülebilirlik hedefleri kapsamında 2015 yılı değerleri baz alınarak 2025 yılına kadar operasyonlarında %50’lik Co2 düşüşü ve ürünlerinden kaynaklı emisyonlarda %20’lik Co2 düşüşü hedefleyerek sektöründe sürdürülebilirik çalışmalarında da öncü olduğunu bir kere daha kanıtlamıştır. 2021 yılında COP26’ya katılım göstermiş ve yine aynı yıl İklim Taahhüdüne imza atmış ve Küresel Mutabakata katılmıştır.

Ödül Avcısı

Scania’nın bu üstün özellikleri birçok ödüle layık görülmüştür. “Yılın Kamyonu”, “Yılın sürdürülebilir kamyonu”, “Latin Amerika Yılın Kamyonu” gibi birçok ödülün yanı sıra 2017 yılından bu yana 5 yıl üst üste “Yeşil Kamyon Ödülü”nü de kazanma başarısı göstermiş.

Scania, son derece güçlü bir görünümün arkasında verimliliğe, dayanıklılığa ve uzun çalışma süresine odaklanıyor. Sürdürülebilir taşımacılıkta en geniş ve verimli motor seçenekleri, üstün konfor ve güvenlik donanımları, çözüm odaklı yaklaşımları ile sektörü domine ediyor

Scania logosunun efsanesi

Scania’nın logosunda bulunan gövdesi aslan, kafası ve kanatları kartal olan mitoloji yaratığı “Griffin” güç, çeviklik, değeri keşfetme ve koruma anlamları içeriyor.

1901 yılında ortaya çıkan Scania logosu, bir bisiklete ait pedal çevirme kolunun ortasında yer alan Griffin başını sembolize ediyordu. Başında altın bir taç bulunan bu kırmızı Griffin, aynı zamanda 1473’ten beri Malmö şehrinin de sembolüydü. Pedal çevirme kolunun yerini yuvarlak halkaların aldığı Saab-Scania dönemi (1969-1995) hariç uzun yıllar korundu. 1969‘dan 1984’e kadar, firma simgesi olarak, sadece SCANIA ismini taşıyan bir logo kullandı. 1995’de, simge hakkında yapılan tartışmalardan sonra, pedal çevirme kolu ve Griffin’li sembol, modernize edilerek yeniden kullanılmaya başlandı.

Resim altı: Yapılan ilk V8 1916 yılında imal edilmiş fakat araçlar için değil ilk defa trenlerde kullanılmak için yapılmış.

Araçlarda sağdan direksiyon 1967 yılına kadar devam etmiş.

1969 yılında en güçlü motoru ürettiğinde Avrupa’da beygir gücü 250. En güçlü motor hep tarih boyunca Scania’da olmuş 770 beygir ile.

Scania otomotiv sektöründe kendi parçalarını üreten firmadır. Şanzımanını difrensiyelini, motorunun tamamını kendi üretir. Dışardan şu parçayı alayım durumunu minimuma indirmiş durumda. Hiçbir zaman yüzde 70’in altına düşmemiştir kendi parçasını üretme noktasında. Scania kendi içinde büyümeyi seven bir firma.

Scania yeşil pil adını verdiği batarya üretimine yönelik fabrika kuruyor. Scania Yeşil pile 1.5 milyon km garanti verme hazırlığı içinde. Scania diyor ki, “emisyonun yüzde 60’ı pilden gelir. O yüzden geri dönüştürülebilir malzemeden üreteceğim ve pili de yeşil pil olarak üreteceğim” diyor.