Mercedes-Benz Türk 2020’de otobüs satışlarını yüzde 90 arttırdı
2019 yılında şehirlerarası otobüs pazarında 183 adetlik satış gerçekleştiren Mercedes-Benz Türk, 2020’yi 347 adet satış ile lider kapattı. Otobüs satışlarında yüzde 90’lık büyüme elde eden Mercedes-Benz Türk, 2021 yılında da liderliği hedefliyor. 347 adetin 266 adetlik bölümü 54 filo müşterisine satıldı. Şehiriçi otobüs pazarında ise yapılan satış adeti ise 29 oldu. Mercedes-Benz Türk BusStore ile ikinci el tarafında 16’sı halk otobüsü olmak üzere 62 adetlik bir işlem yaptı. Mercedes-Benz Finansal Hizmetler satılan her 2 sıfır otobüsten 1’ini, satılan ikinci el 3 otobüsten 2’sini finanse etti. Mercedes-Benz Türk satış sonrası hizmetler yol yardım ekipleri ve yetkili servisleri ile müşterilerine 7 gün 24 saat hizmet vermeyi sürdürdü. Pandemi sürecinde ek garanti vererek otobüsçüye destek sağladı.
HABER: ERKAN YILMAZ
Türkiye’deki faaliyetlerine 1967 yılında başlayan Mercedes-Benz Türk, 2020 yılını otobüs ürün grubunda bir kez daha başarılarla tamamladı. Şirket, Hoşdere Otobüs Fabrikası’nda üretimini sürdürerek 95 bininci otobüsünü geçtiğimiz yıl Eylül ayında banttan indirdi
Otobüs sektörünün ve şirketin, 2020 yılının değerlendirilmesi ile 2021 öngörülerinin paylaşıldığı 21 Ocak 2020 Perşembe günü gerçekleşen online basın toplantısına, Mercedes-Benz Türk Otobüs Pazarlama ve Satış Direktörü Osman Nuri Aksoy, Mercedes-Benz Türk Otobüs Satış Operasyonları Grup Müdürü Tolga Bilgisu, Mercedes-Benz Türk Otobüs Filo Satış Grup Müdürü Burak Batumlu, Mercedes-Benz Türk Şehir İçi Otobüs ve Kamu Satış Grup Müdürü Orhan Çavuş, 2.El Otobüs & Kamyon Satış Direktörü Didem Daphne Özensel, 2.El Otobüs Satış Grup Müdürü Oytun Balıkçıoğlu, Otobüs & Kamyon Satış Sonrası Hizmetler Direktörü Can Balaban, Otobüs Satış Sonrası Teknik Operasyonlar Grup Müdürü M. Selim Eyüboğlu, Mercedes-Benz Finansal Hizmetler Pazarlama ve Satış Direktörü Uğur Erdinç ile Mercedes-Benz Türk Kurumsal İletişim Müdürü Miray Kutlu katıldı. Mercedes-Benz Türk yöneticileri 2020’yi değerlendirirken, 2021 beklentilerini aktardılar.
2021 YILINA UMUTLU BAKMAYI ARZULUYORUZ
Mercedes-Benz Türk Otobüs Pazarlama ve Satış Direktörü Osman Nuri Aksoy: Pandeminin getirdiği olumsuzluklara rağmen yılı başarıyla kapattık. Önümüzde çok net bir tablo olmasa da 2021 yılına umutla bakmayı arzuluyoruz.
Mercedes-Benz Türk, Mercedes-Benz Finansal Hizmetler olarak her zaman olduğu gibi yılı başarıyla kapattık. 2020 yılında kamu desteği ile birlikte aylık faizler 0.75 oranlara kadar indi. Bu durum yılın ilk ayında alımları çok ciddi artırdı. Bugün baktığımızda faizler 1.70, 1.80 hatta daha yukarı gitme durumu var. Otobüs çok ciddi finansman gerektiren bir yatırım. Elde edilen gelirlere baktığınızda bu faizlerle borcun ödenebilmesi otobüsçüyü zorlayan bir durum. Otobüs pazarı açısından da faizlerin bu seviyesi çok ciddi olumsuzluk getiren bir etken. Diğer taraftan sıfır otobüslerin fiyatlarında yüzde 40 civarında artış var. Bunun ağırlıklı sebebi de birçok malzeme yurtdışından geliyor ve dövizin yükselişi fiyatları yukarı çekiyor. Hem yükselen faizler, hem artan araç fiyatları, 2021 yılında yatırım yapmak isteyen otobüsçünün karşılaşacağı zorluklar. Pandeminin etkisi önümüzdeki süreçte umuyoruz ki, ortadan kalkacak ama faizlerin yüksekliği ve araç fiyatları bu talebi belirli ölçüdü dizginleyecek. Öte yandan 2020 yılında kredilerin revize edilmesi otobüsçülerin 2021 yılındaki ödemelerini arttırdı. Bu kredilerin ödemelerin yapılması için belirli bir efor sarfedecekler, bu durum da yatırım iştahlarını etkileyecek.
Sektörün servetinin korunması birinci önceliğimiz
İkinci el araçların seyri 2021 yılındaki önemli konulardan bir tanesi olacak. 2021 yılı pazar seviyesi için bir rakam vermek gerçekten çok zor. İnşallah geçen senenin altında kalmayız. Ama tabloya baktığımızda böyle bir ihtimal var. Biz pazarın yukarı veya aşağı yöndeki hareketliliğine de kendimizi hazırladık. Her gün değerlendirmeler yapıyoruz. Bu senenin önceliğimiz arz talep dengesi çerçevesinde üretimi ayarlamak en önemli konularımız arasında olacak. Arz talep dengesini kaçırdığınızda ve belirli bir stokla karşılaştığınızda bu fiyat üzerinde bir baskı oluşturuyor. Bu da hepimizi negatif etkiliyor. Biz o ay sadece satacağımız araçlara bakmıyoruz veya stok yükünden kurtulmanın çaresine bakmıyoruz. Aynı zamanda sektörde koşan tüm araçların değeri yönünden bakıyoruz. Bir taktik belirlediğimiz de bu sektöre nasıl etki eder diye son derece önemsiyoruz. Bütün aksiyonları bu çerçevede alıyoruz. Sektördeki binlerce aracın değeri bunlardan etkileniyor. Marka olarak buna çok dikkat ediyoruz. Özellikle sektörün servetinin korunması bu yıl en önemli önceliğimiz, bundan sonra da bu öncelik olarak devam edecek. Sektör gelir elde etmekte zorlanırken, yatırımlarının değerinin korunması önemli. Arz talep dengesi çerçevesinde her türlü senaryoyu uygulamaya hazırız. 2021 pazaranın en büyük belirleyecisi turizm olacak. Çıkış olursa turizmden başlayacak. Turizmden şehirlerarasına kayan araç var, bu araçların tekrar turizme dönmesi, şehirlerarasında ilave araç ihtiyacı, araç parkının yaşlanması ile birlikte farklı bir tablo olabilir. 400-600 arasında bir pazar pandeminin seyrine göre bizi bekliyor. Pazar 400’ün altında da olabilir. Bir anda yeniden pandemi seviyesi artarsa 200-250 arası bir pazarda olabilir.
Ekonomik sürüş ve güvenlik standartları
Sektöre yeni ekonomik sürüş standartı getiriyoruz. Bunu otomatik vites ile sınırlandırmıyorum.. Otomatik vites bunun bir parçası. Çok ciddi yakıt tasarrufu getiren bir donanımı tüm araçlarımıza ekledik. Sektörün maliyetlerinin azalılması çok önemli. Yen ekonomik donanımlar kullanıldıkça sektöre faydasını gösteriyor. İkinci konu güvenlik. Yeni güvenlik standartları getiriyoruz. Türkiye’nin kendi ihtiyaçlarına göre geliştirdiğimiz donanımlarda var. İç pazara sunacağımız araçlar, ihracat araçlarının çok daha üzerinde donanım seviyesine sahip oldular. Otomatik vites de bu işin olmazsa olmazı. Bu geçiş artık zorunluluk. Daimlerin tüm dünyada ürettiği araçların yüzde 90’ı otomatik vites. Kamyon ürünlerimiz çok ağır koşullarda çalışıyor, onların hepsi otomatik. İki tane aracı bir firmaya verdik ve satış sonrası ekibi gün, gün bu araçlarla ilgili raporlar aldılar. Bu iki araçda 200 bin km’nin üstüne geldi ve hiçbir sorun yaşanmadı.
Tüm siparişleri zamanında gerçekleştirdik
Pandemiyle birlikte Türkiye durduğunda üretimde durdu. Biz home ofis çalışırken üretimdeki arkadaşlarımız pandemiye rağmen çalışmaya devam ettiler. Böyle bir dönemde çalışanların sağlığına en azami şekilde dikkat edilerek üretime devam edilmesi son derece önemliydi. Gururla söyleyebilirim ki, bu dönemi son derece başarılı şekilde geçirdik. Stokta aracımız yoktu. Tutmamaya gayret ettik. Tüm siparişleri olumsuzluklara rağmen başarıyla zamanında gerçekleştirdik.
Otobüslerdeki yeni filtreler
Daimler’in Covid-19 sürecine yönelik alınacak önlemlerde pazarda öncülük yapması son derece değerli. Araçlarımıza binen yolcular, kullanan şoförlerin sağlığı açısından çok özel olarak görüyouz. Sadece pandemi süreciyle de değil daha sonraki dönemler içinde otobüslerin daha temiz hava içermesi açısından kalıcı bir özellik olması da önemli. Bu yaşanmışlıktan dolayı üreticilerin tamamında bir hassasiyet oluştu.
Koltuk arkası ekran
2+1 araçlarımızdaki koltuklarımız ekran takılabilir hale gelmişti zaten. Fakat sonrasında yaptığmız gözlemlerde sektördeki firmalar tarafından bu özelliğin kullanılmadığını gördük. 10 ınc ekran boyutunun buraya monte edilmesinde sıkıntılar olduğu ifade edildi. Bu çerçevede sektörde marka edilen marka yöneticilerini satış sonrası hizmetler ve ar-ge ekibi ile görüşmeye davet ettik. Bu görüşmeler birkaç kez oldu. Beraber tartıştık, neler yapılabileceğine dair. Ağırlıklı olarak koltuğa bu boyuttaki ekranın monte edilemediği yönündeydi. Koltuk arkası ekran firmalarının tamamına eşit mesafede yaklaştık ancak içlerinden bir firma bizimle çok yoğun bir mesai harcadı. Özel kalıp yaparak 2+1 araçlarda ekranların montajını sağladı. Varan Turizm filosunda bu ekranlar kullanıldı. Şık bir netice elde edildi.
376 OTOBÜS SATIŞI
Mercedes-Benz Türk Otobüs Satış Operasyonları Grup Müdürü Tolga Bilgisu: 347’si şehirlerarası, 29’u şehiriçi olmak üzere toplamda 376 adet otobüs satışı gerçekleştirdik. 2019’a göre satışlarımızı yüzde 90 oranında arttırdık ve liderliğimiz devam etti
2020 yılı pandemi nedeniyle zorlu geçti. Biz buna rağmen 347’si şehirlerarası, 29’u şehiriçi olmak üzere toplamda 376 adet otobüs satışı gerçekleştirdik. 2019 yılı ile karşılaştırdığımızda biz satışlarımızı 2019’a göre yüzde 90 oranında arttırdık ve bu alandaki liderliğimize de devam ettirdik. Üretim tarafına bakarsak, üretimin yüzde 90’ını ihraç ettik ve toplamda 3 bin 200 adet otobüs ihracatı gerleştirdik. Toplam üretimimiz 3 bin 600 oldu. 2020 yılının ilk 3 ayında çok hızlı bir pazar hareketliliği oldu. Daha sonra bu hareketlilik pandemi nedeniyle aşağıya kadar indi ve Haziran ayına kadar ciddi geriledi. Haziran ayından sonra tekrar bir hareketlilik başladı ve Ekim ayına kadar devam etti. Pandemi de ikinci dalga ile birlikte kısıtlamaların tekrar başlaması pazarı geri çekti. 2019’a rağmen toplam pazar yüzde 80 artış ile kapandı. Pazar yüzde 80 artması güzel ama yine normal seviyeler olan ortalama 1000 adetlik seviyenin yine de yüzde 50 altında. Pandemi devam ediyor. Aşı çalışmaları var. Bunlar olumlu bir gelişme. Ama hala bir belirsizlik var. Yakından takip ve gelişmelere göre öngörüleri aylık olarak güncellemek durumundayız. Üretim planlarımıza artık haftalık şekilde bakıyoruz. Şu an 2021 yılının 2020’den daha iyi bir pazar olacağını söyleyemiyoruz. Bahar aylarına doğru bir hareketlilik bekliyoruz ondan sonra da ertelenen talebin gerçekleşmesini ümit ediyoruz ama bunların hepsi ümitten öteye gidemiyor. Bu belirsizlik kalkmadan 2021 için sağlıklı bir öngörüde bulunmak çok mümkün değil. 2021’in ilk çeyreğinde yeni araçlardaki sınırlı arz çerçevesinde ilk önce ikinci ele talep yoğunlaşacaktır. Talep oldukça da doğal olarak ikinci el fiyatlarını yukarı çekecektir, pandemi süreci de olumlu seyrederse.
Çalışma sistemine gelince, ezberler bozuldu
Hakiketen zorlandık mı, evet zorlandık. Evet şu an bile teması seven bir insan olarak zorlanıyorum. Artık yeni bir sistem ve anlayış. Böyle yönetmek zorundayız. İşimizi götürüyoruz. Sistemleri güncelledik. Evden çalışma pazarlama tarafında evet ama üretim devam ediyor. Müşterilerimizi sahada ziyaret etmeye özen gösteriyoruz. Sosyal mesafe kurallarına dikkat ederek yapıyoruz bunu.
BİZİM İDDİAMIZ HER ZAMAN UZUN DÖNEMDE KARLI OLMAK
Mercedes-Benz Türk Şehir İçi Otobüs ve Kamu Satış Grup Müdürü Orhan Çavuş: Pazarı ikiye ayırırsak, kamu ve halk otobüs pazarı. 2019 yılında 100 adet halk otobüs pazarı 42 adetlere kadar geriledi. Bizim satışımız 29 adet oldu.
Bu yıl şehiriçi otobüste kamu tarafında 2019 yılından daha fazla araç teslimatının yapıldığı bir yıl oldu. İhaleler bir önceki sene oluyor, teslimat ise sonraki yıl gerçekleşiyor. Bu sene daha yüksek pazar olması 2019 yılında yapılan bir takım yüksek ihalelerden kaynaklandı. Bunlar arasında Eskişehir, Bursa, İzmir var. Bizim takip edebildiğimiz kadar toplamda 359 adetlik bir pazar oldu. Bunun 250 tanesi bu üç il belediyesi tarafından alındı. Bizim ihalelerde çok fazla satışımız olamıyor. Çünkü Türkiye’deki ihaleler daha çok fiyat odaklı. Minumum ihale şartlarını sağlayarak en düşük fiyatla ihale kazanılıyor. Bizim hiçbir zaman en düşük fiyat teklifini vereceğiz yönünde bir iddiamız olmadı. Bizim iddiamız her zaman uzun dönemde karlı olmak. Pazarı ikiye ayırırsak, kamu ve halk otobüs pazarı. Halk otobüs tarafı bu yıl çok düştü. 2019 yılında 100 adetler olan seviye 42 adetlere kadar geriledi. Bunun sebebi de pandemi nedeniyle halk otobüsçülerin gelirleri çok düştü. Yeni yatırım yapmak çok mümkün olmadı. Halk otobüs pazarı çok düşük seviyede olsa da bizim pazar payımız tüm zamanların en yüksek seviyesine ulaştı. Rasyonel yatırım yapan bireysel müşteri aldığı aracı uzun yıllar kullanan bir müşteridir. İlk yatırım maliyetine bakmadan, toplam sahip olma maliyetine bakarak rasyonel bir şekilde yatırım yapıyor. 2021 yılında pandemi koşullarının olumlu seyretmesi ile çok ciddi şekilde talep birikmesinin bir miktar gerçekleşeceğini düşünüyoruz. Faizler çok yüksek, yatırımcılar çok fazla araç alamayacak ama tahminizi geçen seneden daha iyi bir seviye olacak, özellikle de bireysel tarafta. Pazar bu sene daha büyük olabilir ama bu da tamamen ihalelerin ne zaman gerçekleşeceğine ve teslimat programlarının nasıl olacağına bağlı.
İETT’nin yeni modeli
İETT halt otobüsleri ile yeni bir çalışma modeline geçti. Daha önce bir halk otobüsçüsü bir hatta veya bir bölgede dönüşümlü olarak çalışıyordu. Gelirleri de tamamen akbil ile bağlantılıydı. İstanbul değişiyor, yeni metro hatlarıyla ihtiyaçlar da değişiyor. Bazı hatların da değişmesi gerekiyor. 2800 civarında halk otobüsü var. İETT “Bir havuz olsun, 2800 otobüsü yeni yapılan metro hatlarıyla birlikte en verimli şekilde kullanayım” yönünde bir oluşuma gitti. Metronun bulunmadığı bölgelere otobüsleri yönlendirerek mobiliteyi daha iyi düzenleme düşüncesi vardı. Aralık ayında sözleşme imzalandı. Artık halk otobüsçüsünü bir hattı kalmadı. Gelirlerinin de taşıdıkları yolcu ile bağlantılı değil. Belli bir sözleşme içinde, bakım, onarım, sigorta, amortismanş, yakıt tüketimi maliyeti çıkarılmış ve performans kriteri konulmuş. 6 bin 600 km yapan bir otobüs belli bir gelir elde edecek. Çalıştığ yerden ve taşıdığı yolcudan bağımsız şekilde. Halk otobüsçüler için avantajları, dezavantajları var. Öyle hatlar varki, sürekli indi-bindi var, yolcu yoğunluğu var. Onların kazancı belli bir limitin üstündeydi. Ama bunun böyle gideceğinin de garantisi yoktu. Diğer taraftan geliri düşük olan hatlarda çalışan otobüsler için de avantaj oldu. Kışın daha yüksek, yazın daha düşük gelir elde eden halk otobüsçüsü de bu modelle mevsimsel süreçten de etkilenmiyor. Her ay ne madar para alacaklarını biliyorlar. Sistem yüzde 100 işliyor mu, görünüşe göre işlemiyor. Sözleşmedeki belirlenen km’yi otobüsler pandemi nedeniyle yapamadı. İETT ödemeleri yapıyor, geçmişten gelen borçları da kapatmaya çalışıyor. İETT’nin geliri de pandemiden dolayı çok düştü. İlerleyen dönemde sistem oturduğunda halk otobüs pazarını hareketlendirecek. Artık halk otobüsçüsü planlanan şekilde çalıştığı zaman gelirini bilecek. Halk otobüsçüsü artık hangi otobüs daha az yakıt tüketiyor, bakım-onarım maliyeti çıkarıyor ve seferleri yapabiliyorum diye bakacak ve bu da bize avantaj sağlayacak.
ZORLU SÜRECE RAĞMEN BÜYÜYEN PAZAR
Mercedes-Benz Türk Otobüs Filo Satış Grup Müdürü Burak Batumlu: Bu kadar zorlu bir sürece rağmen 2019’a göre artan bir pazar seviyesi var. Bazen kriz dönemlerinde yapılan yatırımlar bir fırsat olarak görülür. Daha sonra araç alım maliyetinin artacağı düşünülerek yatırım yapılır.
Bu kadar zorlu bir sürece rağmen 2020’de büyüyen bir otobüs pazarı. Bu yatırım motivasyonu nereden kaynaklanıyor! Geçen sene açılan yeni firma çok ciddi adetlerde yatırım yaptı. Bazen kriz dönemlerinde yapılan yatırımlar bir fırsat olarak görülür. Alım maliyeti anlamında daha yukarıda olacağı düşünülerek yatırım yapılır. Her ne kadar riskler de olsa, seyahat yasakları, yüzde 50 doluluk gibi etkenlere rağmen ‘biz bu yatırımı daha sonra yapamayız’ denilerek yapılmış yatırımlar var. Bu pazarın büyümesinde etken. Yenileme yatırımlarında ise ana unsur araç parklarının yaşlanması. Türkiye’de mobilete düşmüyor, her sene daha fazla yolcu taşınıyor ama gelirler artmıyor. Bu sene pandemi nedeniyle oyun tamamen değişti ve maliyetleri yönetmek 10 kat daha fazla önem kazandı.
Turizm taşımacıları pandemiden çok etkilendi
Normal pazar seviyeleri ortalama 1000 adetler. Tolga beyin dediği gibi, pazar 2019’a göre büyüdü ama normal seviyesinin hala yüzde 50 altında. Bunda da en büyük etken turizm taşımacılığının yaşadığı olumsuzluklar. Bu durumun rakamların gerilemesinde çok büyük etkisi var. Normal dönemlerde toplam pazar içinde turizmin otobüs satışlarındaki payı yüzde 30’lar seviyesinde olurdu. Pandemi turizm tarafını çok etkiledi. Turizm tarafı ile şehirlerarasında otobüs talebi farklılık gösterebiliyor. Turizm de ilk çeyrekte veya yılın son çeyreğinde bir sonraki yıla yönelik alım görüşmeleri gerçekleşiyor. 2021’in ilk çeyreğinde turizm tarafından alıma yönelik talebin olduğunu gözlemlemiyoruz. Turizm tarafında otobüs yatırımı normal seyrinde gitmiyor. Bunda da pandeminin çok büyük etkisi var.
Araç park analizi
Araç parklarının analizini doğru yapmakta fayda var. Araç parklarının yaşlandığını gözlemliyoruz. Bu yaş ortalama 7 yaşa çıkmış durumda. Şehirlerarası ve turizm segmentinde bizim elde verilerle 7 bin 744 adet civarında 12 metre ve üzeri otobüsler var. Bunun 6 bin 300 civarı şehirlerarası tarafında, 1400 civarı da turizm tarafında. Bu 7 bin 744 adet aracın ortalama yaşı 2013 yılına gerilemiş durumda 7 yaşında. Şehirlerarasında yılda ortalama 300-350 bin km yaptığı bir ortamda 7 yaş çok ciddi bir seviye. Eskiden bu araçların değişimi 3,4 sonradan 5 yıla çıktı. Şimdi 7’lerde bu. Önümüzdeki yıllarda bu seyre baktığımızda araç değişimlerinin tekrar 4 veya 5 yıla dönmesi söz konusu olabilir. Tabii gelirle, mobilite ve kredi, faiz, ikinci el değerleri ile ilintili. Turizmden şehirlerarasına önemli bir geçiş var. 200 adet civarında araç şehirlerarasında çalışıyor. Bu araçların tekrar turizm segmentine dönmesi, şehirlerarasına ve turizm taşımacılığına fayda sağlayacak ve dengeleri tekrar değiştirecek. Bu da pazar seviyesinin oluşmasında önemli etmenlerden birisi.
347 satışın 266 adeti 54 müşteriye
Toplam satışlarımızın yüzde 77’si yani 266 adeti filo satışından oluştu. Biz 54 ayrı müşteriye satmışız. Bu çok önemli ve bizi ayıran özelliklerden biri de bu. Diğer tarafta 6 müşteriye, bir diğerinde 8 veya 10 müşteriye satış gerçekleştiren marka var. Biz bu yayılmacılığı mümkün olduğu kadar fazla müşteriye ulaşmak açısından çok değerli görüyoruz. Sürdürülebilir başarı için bunu yapmak zorundayız. Bunu devam ettireceğiz. 2021 yılında da yine filo teslimatlarımız olacak.
Normalleşme süreciyle seyahat sayıları da hızla artacak
Seyahate bakış açısı, seyahat şekli pandemi sürecinden çok etkilendi. Bunu da ben bir Covid geçirmiş biri olarak söylüyorum. Ben de etkilendim ve bu süreçte daha az seyahat ediyorum, daha az kontak kuruyorum. Dijitalleşme süreci yoğun oldu. Ama şunu unutmamak gerekiyor. Seyahat özgürlüktür. En büyük özgürlük seyahat etmektir. Süreç azaldığında en büyük ihtiyaç seyahat olacak. Neyi özlediniz denildiğinde insanlar ‘seyahat etmeyi’ cevabı verecek. Normalleşmeye gidildiğinde umduğumuzdan daha fazla seyahat olacak. Zorlu günler aşılacak. Mobilite artış gösterecek.
OTOBÜSLERİN FİNANSMANI
Mercedes-Benz Finansal Hizmetler Pazarlama ve Satış Direktörü Uğur Erdinç: Satılan sıfır iki otobüsten 1’ini, ikinci el tarafında 3 otobüsten 2’sini finanse ettik
Otobüs işletmecileri açısından kolay bir yıl olmadı, olmuyor pandemi devam ediyor. Yüzde 50 doluluk. Seyahat kısıtlamaları, bunun yanında okulların kapalı olması, hafta sonu yasakları gibi etkenler yolculukları çok etkiledi. Otobüs işletmecileri ellerinden geleni yapıp, sistemlerini daha efektif hale getirmeye çalıştılar. Daha iyisi yapılabilir miydi Tabiki yapılabilirdi ama pekçok müşterimizin bu alanda ciddi gelişme kaydettiğini gözlemledik. Sıkıntı çok büyüktü ve gelir kaybındaki sebepleri dengelenemez sebeplerdiki belirli bir nakit akış sorunu yaşandı. Pekçok müşterimiz revize talebiyle bize geldi. Farklı krizlerde de bunu yapmak zorunda kalmıştık zaten.
10 otobüsten 8’inin kredisini revize ettik
2020 yılı içinde porföyümüzde bulunan 10 otobüsten 8’ini revize ettik. Bazılarını bir kez, bazılarını iki kez revize ettik. Bu hiç öngörülemeyen ve hiç karşılaşmadığımız boyuttaki sıkıntının çözümü için elimizden gelen gayreti gösterdik. Bundan sonra da bunu göstereceğiz. Çünkü pandemi bitmiş değil, hala hafta sonunda belirli seyahat kısıtlamaları devam ediyor, okullar hala kapalı. Yüzde 50 kuralı devam ediyor. Turizm tarafında faaliyet yok. Bu durum düzelene kadar Mercedes-Benz Finansal Hizmetler olarak elimizden gelen desteği vermeye devam edeceğiz. Bankalar 2020 yılı ortasına kadar biraz daha fazla finansman imkanı sağladı. Buradaki ana lokomotif yine Mercedes-Benz Finansal Hizmetler olmaya devam etti. Her satılan sıfır otobüsten 1’ini, ikinci el tarafında ise her satılan 3 otobüsten ikisini finanse etmeyi sürdürdük.
ZOR GÜNLER GEÇİRDİK
Mercedes-Benz Türk Otobüs & Kamyon Satış Sonrası Hizmetler Direktörü Can Balaban: Özellikle Nisan ve Mayıs ayları bizim için çok zorlu aylardı. Hem yetkili servislerde hastalanan, karantineye alınan arkadaşlarımız oldu. Servislerimizde çok ciddi kapasite düşüklüğü oldu.
Mümkün olduğunca yol yardım araçları ile hizmet verdik. İkinci zorluğumuzda özellikle lojistik anlamında oldu. Avrupa tarafından gelen yedek parçaların sınır kapılarında yaşanan yoğunluk nedeniyle ulaşımında zorluklar yaşandı. Diğer taraftan da yedek parçaların imalatı süreçleri de olumsuz etkilendi. Ama yıl kapandığında bu iki sorunun da üzerinden geldiğimiz düşünüyoruz. Bizim yedek parça ve teknik ekiplerimiz hem evden hem de ofisten çalışmaya devam ediyorlar. Zor günler geçirdik. Hem lojistik hem kapasite anlamında ama zorluklara alıştık diyebiliriz. Pandemi süreci başladığında otobüs müşterilerimizin garanti sürelerini iki ay uzatarak destek verdik.
Servis sözleşmelerimizle müşterilerimizi destekliyoruz
Son dönemde 2-3 yıllık komple servis sözleşmeleri aldılar. Aylık belli bir ödeme ile bakım, onarım bütün bunun içinde oluyor ve müşteri maliyetlerini daha iyi yönetebiliyor. Geçtiğimiz ikinci el tarafına da uyguladık. 2021 yılında hem uzatılmış garanti, hemde servis sözleşmeleri ile müşterilerimizi desteklemeye devam edeceği. İşçilik dahil bakım garantileri ile bunu destekleyeceğiz. Amacımız müşterilerimiz yetkili servislerini bırakmamaları. Euro 6 motorlu araçla araçlarımızda başarılı olduk. Servise gelmeye devam ettiler. Ekonomik kazanç elde ettiler. 2021 yılında da aynı trendin devam etmesini bekliyoruz.
OTOBÜSLERDE YENİ FİLTRE SİSTEMİ VE YAZILIM
Mercedes-Benz Türk Otobüs Satış Sonrası Teknik Operasyonlar Grup Müdürü M. Selim Eyüboğlu: “Setra otobüslerin yanında Travego, Tourismo ve yeni Conecto otobüslerimizde yeni filtre sistemini kullanıyor olacağız.
Müşterilerimizi daha fazla nasıl koruruz anlayışı ile üzerimize düşeni yaptık. Araçlarımıza eklenen yeni filtre sistemiyle çok daha fazla bakteri ve virüs tutuculuğu atırıldı. Aynı zamanda sadece filtre değil, araca yüzde 33 oranında daha fazla temiz hava alınmasını sağlayan bir yazılımla da bunu destekler hale geldik. Şehiriçi duraklarda çok sık durma olması, kapıların açılması ile bir avantaj var. Araç içindeki hava sirkülasyonu çok fazla oluyor. Şehirlerarasında bu durum daha az. Hem filtre ile bakteri ve virüslerin tutulması hem de yazılımla birlikte içeriye daha fazla temiz hava girmesini sağlıyor olacağız. 1 Ocak itibariyle tüm araçlarda bu sistem var. Mevcut araçlara da bu sistem sonradan monte edilebilir durumda.
TAKASTA ÇOK REKABETÇİ OLACAĞIZ
Mercedes-Benz Türk 2.El Otobüs & Kamyon Satış Direktörü Didem Daphne Özensel: 2021 yılında müşterilerimizin daha fazla takas ihtiyacı olacağını, filoların el değiştireceğini düşünüyoruz. BusStore olarak takasta çok rekabetçi strateji izleyeceğimizi söylemekte fayda var.
Araç parkı yaşlı olduğu için 7 yaş araçların 3-4 yaş araçlarla değişiminin söz konusu olacağı için bence ikinci elde bir kıpırdanma olacağını tahmin ediyorum. 2021 yılı için ikinci el açısından bizim yılımız diyebiliriz. 2020 yılında 7 takas adeti vardı şehirlerarasında, bunun çok daha üzerinde takas planımız var. Çok rekabetçi takas fiyatları pazarın da çok ihtiyaç duymadığı için vermemiştik, 2021 yılı böyle bir yıl olmayacak. Biraz daha bizim yılımız olacak. Buna da hazırız. Alt takas ile birlikte çok fazla adet yapacağımızı düşünüyorum. Pazarın alt takas ile de biraz yürüyeceğini söyleyebiliriz. Araç parkının daha da gençleşeceğini düşünüyorum.
İKİNCİ EL FİYATLARININ DAHA DA GERİLEYECEĞİNİ DÜŞÜNMÜYORUM
Mercedes-Benz Türk 2.El Otobüs Satış Grup Müdürü Oytun Balıkçıoğlu: İkinci el otobüs pazarına baktığımızda aslında Mart ayının sonuna kadar artan talebe bağlantılı çok ciddi fiyat artışları yaşadık. Ortalama yüzde 30 bazı modellerde yüzde 30’un da üstünde fiyat artışları gördük
İkinci el otobüs pazarına baktığımızda aslında Mart ayının sonuna kadar artan talebe bağlantılı çok ciddi fiyat artışları yaşadık. Ortalama yüzde 30, bazı modellerde yüzde 30’un da üstünde fiyat artışlarını gördük. Bu tabiki bizi de çok sevindirdi ve ikinci el ve sıfır araç fiyatlar arasındaki makasın daralması da sıfır araç ile değişim sürecini olumlu etkiledi. Pandemiyle birlikte fiyatlardaki artış trendi durdu hatta sezonun bitmesi ile bir miktar da geriledi. Ben fiyatların bu seviyeden daha geriye geleceğini düşünmüyorum. Önümüzdeki süreçte fiyatların tekrar çıkış trendine girmesi pandeminin seyri ile belli olacak. Pandeminin sona ermesiyle birlikte ikinci el otobüs fiyatları çok hareketlenecek. Öte yandan 2019 yılının son aylarında şehiriçi otobüs pazarına girdik ve takaslı alımlar yaptık. 62 adetin 46’sı şehirlerarası otobüs, 16 adeti de şehiriçi otobüs. Daha önceki yıllarda takas oranımız yüzde 50’lerde olurken 2020 yılında takas seviyesi sınırlı şekilde oldu. 7 adet şehirlerarasında oldu. Halk otobüs tarafında ise daha yüksek seviyede takas yaptık. 2021 yılı içinde takas işlemlerine çok daha olumlu bakıyoruz ve daha yüksek seviyede yapmayı ve yüzde 50’ler seviyesine getirmeyi bekliyoruz. Bir senaryomuz değil, birçok senaryomuz var. Burada belirleyeci olan da pandeminin seyri. Takas işlemlerinin de artacağını pazarda gösteriyor. Rekabetçi fiyatlar vereceğiz. Pazarda bunun bir karşılığı olduğunu görüyoruz. Alt takas da önemli bir hacim oluşturacak. Araçların yetkili servislerde bakım aralıklarını yaptırıp yaptırmadığına bakıyoruz. Yetkili servise gelen araçla, yetkili servise gelmeyen araç arasında çok ciddi fiyat farkı oluşabiliyor.
İSTANBUL OTOGARI’NDAKİ DEĞİŞİMDEN OTOBÜSÇÜLER ÇOK MEMNUN
Mercedes-Benz Türk yöneticileri İstanbul Otogarı’nın işletmesindeki değişimin ve otogardaki işleyişin müşteri tarafında büyük memnuniyet yarattığını gördüklerini de ifade ettiler:
Osman Nuri Aksoy: Terminal işletmesindeki değişimi olumlu gören müşteri sayısı çok fazla. Temizliği, çevresi yapısı, her yönüyle son derece olumlu bir değişimin olduğunu sektör adına değerlendiriyorum. İnşallah diğer otogarlara örnek olur. En son pandemi sürecinde otogar çıkış ücretlerinin alınmaması da son derece olumlu bir adım oldu.
Burak Batumlu: İstanbul Otogarı’ndaki işletmedeki yapı değişikliği otobüsçüye çok olumlu şekilde etki edecek. Hem maliyet hem hizmet anlamında. Biz bu değişikliği çok olumlu şekilde ifade eden müşteri grupları görüyoruz.
Uğur Erdinç: 1998-1999 yılından daha sonraki süreçlerde otogara gittiğimde Mengerler servisine yürüyerek inmemiştim. Fakat 4 ay kadar önce gittiğimde Mengerler servisine indiğimde orası tamamen değişmişti. Otogarın genel çehresi de tamamen değişmişti. Otogarın genel çehresindeki değişiklik, başka bileşenlerle birleştiğinde bunlar yeni otoban ve köprülerin yapılması ile birlikte seyahat sürelerinin daha kısa olmasıyla birlikte otobüs yolcu sayısında potansiyel şekilde artma ihtimali var. Değişen bir otogar, otobüs merkeziyle birlikte otobüsçülüğe pozitif etkisinin olması muhtemel. Çehresi değişmiş bir otogar daha fazla insanın otogara gelmesini sağlayacaktır.
Oytun Balıkçıoğlu: Ben hangi müşterimle konuşursam şu andaki otogar işletmesinden çok memnun. Kaptanlar yeni yapılan dinlenme alanlarından çok memnun. Değerlerinin arttığını düşünüyorlar. Otobüs park alanlarının İSPARK’a bağlanmış olmasından artık keyfi bir fiyatlama değil, standart bir fiyat sunulmasından, pandemi sürecinde otobüs çıkış ücreti alınmamasından otobüsçü çok memnun.
Takımlar | O | P |
---|---|---|
1. Galatasaray | 15 | 41 |
2. Fenerbahçe | 16 | 36 |
3. Samsunspor | 15 | 29 |
4. Eyüpspor | 17 | 27 |
5. Göztepe | 15 | 25 |
6. Beşiktaş | 15 | 25 |
7. Başakşehir | 15 | 22 |
8. Antalyaspor | 15 | 21 |
9. Konyaspor | 16 | 20 |
10. Rizespor | 15 | 20 |
11. Kasımpasa | 15 | 19 |
12. Gaziantep FK | 15 | 18 |
13. Sivasspor | 16 | 18 |
14. Alanyaspor | 15 | 17 |
15. Trabzonspor | 15 | 16 |
16. Kayserispor | 15 | 15 |
17. Bodrumspor | 15 | 14 |
18. Hatayspor | 15 | 9 |
19. A.Demirspor | 15 | 5 |
Takımlar | O | P |
---|---|---|
1. Bandırmaspor | 16 | 32 |
2. Kocaelispor | 16 | 32 |
3. Karagümrük | 16 | 28 |
4. Erzurumspor | 16 | 28 |
5. Keçiörengücü | 16 | 27 |
6. Ahlatçı Çorum FK | 16 | 24 |
7. İstanbulspor | 16 | 23 |
8. Ankaragücü | 16 | 23 |
9. Gençlerbirliği | 16 | 23 |
10. Boluspor | 16 | 22 |
11. Ümraniye | 16 | 22 |
12. Igdir FK | 16 | 22 |
13. Pendikspor | 16 | 22 |
14. Amed Sportif | 16 | 22 |
15. Esenler Erokspor | 16 | 21 |
16. Şanlıurfaspor | 16 | 21 |
17. Manisa FK | 16 | 20 |
18. Sakaryaspor | 16 | 20 |
19. Adanaspor | 16 | 11 |
20. Yeni Malatyaspor | 16 | -3 |
Takımlar | O | P |
---|---|---|
1. Liverpool | 15 | 36 |
2. Chelsea | 16 | 34 |
3. Arsenal | 16 | 30 |
4. Nottingham Forest | 16 | 28 |
5. M.City | 16 | 27 |
6. Bournemouth | 16 | 25 |
7. Aston Villa | 16 | 25 |
8. Fulham | 16 | 24 |
9. Brighton | 16 | 24 |
10. Tottenham | 16 | 23 |
11. Brentford | 16 | 23 |
12. Newcastle | 16 | 23 |
13. M. United | 16 | 22 |
14. West Ham United | 16 | 19 |
15. Crystal Palace | 16 | 16 |
16. Everton | 15 | 15 |
17. Leicester City | 16 | 14 |
18. Ipswich Town | 16 | 12 |
19. Wolves | 16 | 9 |
20. Southampton | 16 | 5 |
Takımlar | O | P |
---|---|---|
1. Barcelona | 18 | 38 |
2. Atletico Madrid | 17 | 38 |
3. Real Madrid | 17 | 37 |
4. Athletic Bilbao | 18 | 33 |
5. Villarreal | 17 | 27 |
6. Mallorca | 18 | 27 |
7. Real Sociedad | 17 | 25 |
8. Osasuna | 17 | 25 |
9. Real Betis | 17 | 24 |
10. Girona | 17 | 22 |
11. Sevilla | 17 | 22 |
12. Rayo Vallecano | 17 | 21 |
13. Celta Vigo | 17 | 21 |
14. Las Palmas | 17 | 19 |
15. Leganes | 17 | 18 |
16. Getafe | 17 | 16 |
17. Deportivo Alaves | 17 | 16 |
18. Espanyol | 17 | 15 |
19. Real Valladolid | 17 | 12 |
20. Valencia | 16 | 11 |